فضیلت حمایت از مظلوم
#منبر_پانزده_دقیقه_ای
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلّیَ اللهُ عَلَى خَیرِ خَلْقِهِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِین
💠داستان
[ایجاد انگیزه]
یکی از شاهان مسلمان شوق زیارت خانه خدا و اعمال حج به سرش اقتدا افتاده بود اما بیماری که داشت و مسائل عدیده مملکتی که به آن ها درگیر بود امکان این سفر معنوی را از او گرفته بود اما همیشه غصه داشت که ای کاش میتوانست به این سفر پر از معنویت برود تا ثواب اخروی و کمالات اخروی نایل شود.
تا اینکه یکی از وزرا پیشنهادی را مطرح کرد ، گفت یکی از عالمان سالک بارها سفر حج رفته است شاید بتوان با او معامله ای ترتیت داد.
از طرف شاه به آن عالم پارسا خبر دادند که شاه قصد دیدار او را کرده است، آن عالم عابد و با تقوا اجاره داد تا شاه در منزل ساده و زاهدانه او به دیدارش شرفیاب شود.
در آن دیدار شاه به آن عالم رو کرد و گفت که چه میشود ثواب یکی از حج ها را با من معامله کنی؟ که پولی در اختیارتان بگذارم که شما از ثواب صدقات و خیرات آن بهره مند شوید شما هم ثواب یکی از حج ها تان را به من مرحمت کن تا من من هم از ثواب حج شما بهره ای ببرم
عالم گفت: اگر مشتری باشی فروشنده ام .
شاه گفت: قیمت ش چند باشد؟
عالم قیمت گزافی گفت که شاه حساب کرد اگر خزانه ممکلت را خالی کند از پس آن مبلغ گزاف بر نمی آید .
گفت: چرا این همه گران؟
عالم گفت: مگر نشنیدی پیامبر فرموده اگر اندازه کوه ابو قبیس طلای سرخ صدقه داده شود به ثواب حج نخواهد رسید.
شاه گفت: پس من چگونه به ثواب حج نایل شوم.
عالم گفت: جور دیگر معامله کنیم؛
تو در تخت عدالت تکیه کم و داد مظلومان بستان و ثواب یکساعت عدالت گری و کمک به مظلومان و گرفتن حق مظلومان را به من واگذار کن من همه حج هایم را به تو تقدیم میکنم.
✅بیان موضوع
یکی از تکالیف الهی و وظایف مؤمنان، حمایت از مظلوم است. در این مقاله آیات مرتبط با حمایت از مظلومان معرفی میشوند.
➖البته ظلم مراتب مختلف دارد که وقتی حمایت و دفاع از مظلوم مطرح میشود همه مراتب را شامل می شود چه اینکه ظلم در حد غیبت و تهمت یا ستم به منافع و حقوق مالی باشد یا اینکه در حد کشتار مظلومان فلسطین باشد.
➖دفاع از مظلوم نه فقط دستور شرعی بلکه عقل نیز آن را تحسین میکند؛ اگر امروز که دیگری مورد ستم قرار گرفته بی تفاوت باشیم ستمگر سراغ ما هم خواهد آمد و دیگران نیز در دفاع از ما بی تفاوت خواهد بود و ظلم فراگیر خواهد شد. از این رو دفاع از مظلوم نوعی از انواع و مصادیق امر به معروف و نهی از منکر می باشد.
🌸شعر
آخر ای مظلوم از مظلوم چون خود یاد کن
چون ببینی ظالم از ظالم حمایت میکند
آه مظلومان چو آتش در میان پنبه است
چون فتد اینجا به آنجا هم سرایت میکند
بگذرند از کبریایی گر خداوندان آز
ثروت دنیا خلایق را کفایت میکند
🟢حمایت از مظلوم از آیات قرآن
خداوند در آیات مختلفی حمایت از مظلومان را تذکر داده است به دو مورد بسنده میکنیم؛
➖خداوند در آیه ای مؤمنان را به جهت حمایت نکردن از مظلومان به ویژه زنان و کودکان ستمدیده مورد سرزنش قرار داده است؛«وَ ما لَكُمْ لا تُقاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ الْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الرِّجالِ وَ النِّساءِ وَ الْوِلْدانِ الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنا أَخْرِجْنا مِنْ هذِهِ الْقَرْيَةِ الظَّالِمِ أَهْلُها وَ اجْعَلْ لَنا مِنْ لَدُنْكَ وَلِيًّا وَ اجْعَلْ لَنا مِنْ لَدُنْكَ نَصِيراً»
چرا در راه خدا، و (در راه) مردان و زنان و کودکانی که (به دست ستمگران) تضعیف شدهاند، پیکار نمیکنید؟! همان افراد (ستمدیدهای) که میگویند: «پروردگارا! ما را از این شهر (مکه)، که اهلش ستمگرند، بیرون ببر! و از طرف خود، برای ما سرپرستی قرار ده! و از جانب خود، یار و یاوری برای ما تعیین فرما!(۱)
👌نویسنده تفسیر« آسان» در ذیل آیه، میگوید:
«از سیاق آیه یک نوع تهدید استفاده میشود و آن این است که اگر مسلمانی، تحت شکنجه ستمگران باشد و مسلمانان دیگر، بتوانند او را آزاد کنند، ولی تجاهل وسهل انگاری کنند، مشمول تهدید این آیه میشوند و خدای توانا در موقع حساب از آنان، مؤاخذه میکند.»
➖خداوند در آیه ای يارى مظلومان اخراج شده از وطن، خانه و كاشانه، را تكليفى الهى دانسته است؛
«أُذِنَ لِلَّذِينَ يُقاتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُلِمُوا وَ إِنَّ اللَّهَ عَلى نَصْرِهِمْ لَقَدِيرٌ الَّذِينَ أُخْرِجُوا مِنْ دِيارِهِمْ بِغَيْرِ حَقٍ ... وَ لَوْ لا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَهُدِّمَتْ صَوامِعُ وَ بِيَعٌ ... وَ لَيَنْصُرَنَّ اللَّهُ مَنْ يَنْصُرُهُ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِيٌّ عَزِيزٌ»(۲)
🔻 ادامه دارد 👇👇
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
🔵حمایت از مظلوم در احادیث
در احادیث زیادی حمایت از مظلوم به عنوان یک تکلیف ایمانی بیان شده است ،جالب اینکه در این احادیث مظلوم عام است یعنی شامل مسلمان و غیر مسلمان می شود.
➖پيامبر گرامى اسلام(ص) فرمودند: «مَنْ اَخَذَ لِلْمَظْلُومِ مِنَ الظَّالِمِ كانَ مَعى فى الجنّة مُصاحِباً» كسى كه حقّ مظلوم را از ظالم بگيرد [چه مظلوم، مسلمان باشد، و چه غير مسلمان] در بهشت با من خواهد بود.(۳)
همه بهشتيان اين سعادت را ندارند كه در كنار پيامبر بزرگوار اسلام(ص) باشند، امّا كمك كردن و يارى رساندن به مظلوم، و گرفتن حق او از ظالم، به قدرى مهم است كه انسان را در بهشت همنشين پيامبر(ص) مى كند.
➖پيامبر گرامى اسلام(ص) مى فرماید: «مَنْ سَمِعَ رَجُلاً يُنادى يا لَلْمُسْلِمينْ فَلَمْ يُجِبْهُ فَلَيْسَ بِمُسْلِم» هر كس صداى مظلومى را بشنود كه از مسلمانان كمك مى طلبد، و به كمك او نشتابد مسلمان نيست.(۴)
👈اين روايت عام است و شامل غير مسلمانان نيز مى شود. بنابراين، طبق روايت فوق هر كس نداى مظلوميّت مظلومى را بشنود، و توانايى يارى رساندن به او را داشته باشد، و به ياريش نشتابد مسلمان نيست.
شما اين دستور عالى اسلام را با رفتار دنياپرستان و پول پرستان دنياى مدرن امروز مقايسه كنيد. آنها صريحاً مى گويند: «ما در جايى سرمايه گذارى مى كنيم كه منافعى داشته باشيم، اگر در بوسنى و هرزگوين صدها هزار نفر كشته شوند براى ما مهم نيست، زيرا منافعى در آن منطقه نداريم!».
آيا اسلام با اين معارف ارزشمندش جنگ طلب است، يا دنياپرستان و پول پرستانى كه بوى پول در هر گوشه اى از دنيا به مشام آنها برسد حاضرند براى تصاحب پول، آن منطقه را به آتش بكشند و مردمش را آواره نمايند.
➖دفاع از ستمدیده به عنوان یک وظیفه و تکلیف شرعی، قلمداد مینماید: در کلامی که از حضرت عیسی بن مریم(ع) نقل شده است میخوانیم: « ... بحق أقول لکم إن الحریق لیقع فی البیت الواحد فلا یزال ینتقل من بیت إلی بیت حتی تحترق بیوت کثیره إلا أن یستدرک البیت الأول فیهدم من قواعده فلا تجد فیه النار محلا و کذلک الظالم الأول لو أخذ علی یدیه لم یوجد من بعده إمام ظالم فیأتمون به کما لو لم تجد النار فی البیت الأول خشبا و ألواحا لم تحرق شیئا ... ؛ به حق، به شما بگویم اگر اتاقی آتش بگیرد، آن آتش پیوسته از اتاقی به اتاق دیگر سرایت میکند تا جایی که اتاقهای بسیاری میسوزد، مگر این که همان نخستین اتاق را دریابند و آن را از بیخ و بن بر اندازند که در این صورت، جای پای آتش نخواهد ماند. چنین است آفت ستمگر نخست که اگر جلویش گرفته شود، بعد از او پیشوای ستمگری پیدا نخواهد شد؛ چرا که دیگران از او سرمشق گیرند؛ چنان که اگر آتش در اولین خانه، چوب و تختهای نیابد چیزی را نمیسوزاند.»(۵)
➖امام سجّاد(ع) در كتاب ارزشمند صحيفه سجاديّه، دعاى۳۸ مى فرمايد: «اَللّهُمَّ اِنّى اَعْتَذِرُ اِلَيْكَ مِنْ مَظْلُوم ظُلِمَ بِحَضْرَتى فَلَمْ اَنْصُرْهُ، وَ مِنْ مَعْرُوف اُسْدِىَ اِلَىَّ فَلَمْ اَشْكُرْهُ، وَ مَنْ مُسِىء اِعْتَذَرَ اِلَىَّ فَلَمْ اَعْذِرْهُ» پروردگارا! در پيشگاه تو از سه چيز عذرخواهى نموده، و پوزش مى طلبم:
۱. از مظلومى كه در حضور من مورد ظلم و ستم قرار گرفته، و ياريش نكردم.
۲. از كسى كه خدمتى به من كرده، و من از او قدردانى و تشكر ننمودم.
۳. و از شخص خطاكارى كه در حق من بدى كرده و عذرخواهى نمود، ولى عذر او را نپذيرفتم.
🔹نکاتی در این حدیث زیبا
👈اوّلاً: امام سجاد(ع) كمك نكردن به مظلوم، قدردانى نكردن از مُنعم، و نپذيرفتن عذر خطاكار را گناه مى شمرد، و لذا به درگاه خداوند عذر تقصير مى آورد.
ثانياً: با توجّه به اين كه او، امام معصوم است و گناه و خطا نمى كند، اين مطالب را براى ما بيان مى كند، كه اگر مرتكب اين خطاها شده ايم توبه كنيم.
ثالثاً: همان گونه كه دوست داريم اگر مظلوم واقع شديم ديگران به فرياد ما برسند، و اگر به ديگران خدمت كرديم قدردان زحمات ما باشند، و اگر خطايى كرديم عذرمان را بپذيرند، بايد نسبت به ديگران نيز چنين باشيم. به مظلوم كمك كنيم، قدردان زحمات ديگران بوده، و عذر تقصيرشان را پذيرا باشيم.
➖امام صادق(ع) نیز نقل شده است: « مَا مِنْ مُؤْمِنٍ یُعِینُ مُؤْمِناً مَظْلُوماً إِلَّا کَانَ أَفْضَلَ مِنْ صِیَامِ شَهْرٍ وَ اعْتِکَافِهِ فِی الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَ مَا مِنْ مُؤْمِنٍ یَنْصُرُ أَخَاهُ وَ هُوَ یَقْدِرُ عَلَی نُصْرَتِهِ إِلَّا نَصَرَهُ اللَّهُ فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَه»؛ هیچ مؤمنی، مؤمن ستمدیدهای را یاری نمیرساند، مگر این که عمل او، برتر از یک ماه روزه و اعتکاف در مسجد الحرام باشد و هیچ مؤمنی نیست که بتواند برادر خود را یاری رساند و یاریش دهد، مگر این که خداوند در دنیا و آخرت او را یاری کند.»(۶)
🔻 ادامه دارد 👇👇
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
➖ امام على(ع) خطاب به دو فرزند بزرگوارش امام حسن و حسين(ع) فرمود: «كُونا لِظّالِمِ خَصْماً وَ لِلْمَظْلُومِ عَوْناً»دشمن ظالم و يار و كمك كار مظلوم باشيد.(۷)
در اين روايت نيز سخنى از مسلمانان نيست، بنابراين، دفاع از مظلوم وظيفه هر مسلمانى است؛ هر چند مظلوم، غير مسلمان باشد.
➖امام علی (ع) از جمله عوامل پذیرش حکومت و خلافت، عهد و پیمانی را معرفی میکند که خداوند از علما و دانشمندان گرفته است که نباید در برابر ظلم ظالمان و مظلومیت ستمدیدگان، سکوت و بی تفاوتی اختیار کنند: «.. أَمَا وَ الَّذِی فَلَقَ الْحَبَّه وَ بَرَأَ النَّسَمَه لَوْ لَا حُضُورُ الْحَاضِرِ وَ قِیَامُ الْحُجَّه بِوُجُودِ النَّاصِرِ وَ مَا أَخَذَ اللَّهُ عَلَی الْعُلَمَاءِ أَلَّا یُقَارُّوا عَلَی کِظَّه ظَالِمٍ وَ لَا سَغَبِ مَظْلُومٍ لَأَلْقَیْتُ حَبْلَهَا عَلَی غَارِبِهَا وَ لَسَقَیْتُ آخِرَهَا بِکَأْسِ أَوَّلِهَا وَ لَأَلْفَیْتُمْ دُنْیَاکُمْ هَذِهِ أَزْهَدَ عِنْدِی مِنْ عَفْطَه عَنْزٍ ؛ «سوگند به خدایی که دانه را شکافت و جان را آفرید! اگر حضور فراوان بیعت کنندگان نبود و یاران، حجّت را بر من تمام نمیکردند و اگر خدا از علما پیمان نگرفته بود که در برابر شکم بارگی ستمگران و گرسنگی مظلومان، سکوت نکنند، مهار شتر خلافت را بر کوهانش انداخته، رهایش میساختم و آخرش را به کاسه اول آن، سیراب میکردم، آنگاه میدیدید که دنیای شما نزد من از آب بینی بزغالهای، بی ارزش تر است.»(۸)
💠داستان
حضرت علی (ع)در زمان خلافت شان
زنی را دیدند جلو در ایستاده همینكه چشم زن به علی افتاد جلو آمد و گفت شكایتی دارم:
«شوهرم به من ظلم كرده، مرا از خانه بیرون نموده، به علاوه مرا تهدید به كتك كرده و اگر به خانه بروم مرا كتك خواهد زد. اكنون به دادخواهی نزد تو آمده ام».
امام لحظه ای سر را پایین انداخت، سپس سر را بلند كرد در حالی كه با خود زمزمه می كرد و می گفت:
«نه، به خدا قسم نباید رسیدگی به دادخواهی مظلوم را تأخیر انداخت. حق مظلوم را حتما باید از ظالم گرفت و رعب ظالم را باید از دل مظلوم بیرون كرد تا با كمال شهامت و بدون ترس و بیم در مقابل ظالم بایستد و حق خود را مطالبه كند».
امام آدرس خانم را سوال کردند سپس به اتفاق آن زن به در خانه شان رفت، پشت در ایستاد و به آواز بلند فریاد كرد:
«اهل خانه! سلام علیكم».
جوانی بیرون آمد، كه شوهر همین زن بود. جوان علی را نشناخت، دید پیرمردی كه در حدود شصت سال دارد به اتفاق زنش آمده است. فهمید كه زنش این مرد را برای حمایت و شفاعت با خود آورده است، اما حرفی نزد. علی (ع) فرمود:
«این بانو كه زن تو است از تو شكایت دارد، می گوید: تو به او ظلم و او را از خانه بیرون كرده ای. بعلاوه تهدید به كتك نموده ای. من آمده ام به تو بگویم از خدا بترس و با زن خود نیكی و مهربانی كن».
- به تو چه مربوط كه من با زنم خوب رفتار كرده ام یا بد؟ ! بلی من او را تهدید به كتك كرده ام، اما حالا كه رفته تو را آورده و تو از جانب او حرف می زنی او را زنده زنده آتش خواهم زد.
علی از گستاخی جوان برآشفت، دست به قبضه ی شمشیر برد و از غلاف بیرون كشید. آنگاه گفت:
«من تو را اندرز می دهم و امر به معروف و نهی از منكر می كنم، تو این طور جوابمرا می دهی؟ ! صریحا می گویی من این زن را خواهم سوزاند؟ ! خیال كرده ای دنیا این قدر بی حساب است؟ ! »
فریاد امام كه بلند شد مردم عابر از گوشه و كنار جمع شدند. هركس كه می آمد، در مقابل علی تعظیمی می كرد و می گفت:
«السلام علیك یا امیرالمؤمنین».
جوان مغرور تازه متوجه شد با چه كسی روبرو است، خود را باخت و به التماس افتاد: یا امیرالمؤمنین! مرا ببخش، به خطای خود اعتراف می كنم. از این ساعت قول می دهم مطیع و فرمانبردار زنم باشم، هرچه فرمان دهد اطاعت كنم. علی رو كرد به آن زن و فرمود:
«اكنون برو به خانه ی خود، اما تو هم مواظب باش كه طوری رفتار نكنی كه او را به اینچنین اعمالی وادار كنی».
ــــــــــــــــــــــــــــ
📎پی نوشتها
۱.نسا/۷۵.
۲.حج/۳۹،۴۰.
۳.بحار الأنوار ،ح۷۵،ص۳۵۹.
۴.کافى، ج۲، ص۱۶۴.
۵.تحف العقول ،ص۵۰۴.
۶.بحارالانوار،ج۷۵،ص۲۰
۷.نهج البلاغه- نامه۴۷.
۸.همان، خطبه سوم
🌺 والسلام علی من اتبع الهدی 🌺
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
برتری های تکلیف آور
[منبر ۲۰ دقیقه ای]
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
اَلْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلّیَ اللهُ عَلَى خَیرِ خَلْقِهِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِین
🌙بیان احکام
➖نماز آيات برای زلزله، ماه گرفتگی و خورشیدگرفتگی ( کلی یا جزئی فرقی ندارد) و هر حادثه طبیعی که موجب ترس بیشتر مردم شود. واجب میشود مثل بادهای شدید.
➖نماز آيات براى زلزله هميشه ادا است و بايد در خواندن آن تعجيل کند و مسامحه نکند ولى در خورشيدگرفتگى و ماه گرفتگی اگر بعد باز شدن کامل بخواند بايد نيّت قضا کند.
💠داستان
در زمانهای گذشته، مردی صالح و ربانی و عاقبت اندیش در روستای نزدیک صنعای یمن(که اسم روستا صروان ضروان ،رضوان ذکر شده است)، نزدیک یمن زندگی میکرد. او صاحب کشتزار و باغ پرمیوه بود. او از رسیدگی به زندگی مستمندان و احسان به آنها دریغ نمیکرد، به طوری که از محصول باغ و کشت خود، به اندازه کفاف برمی داشت و برای سپاس از نعمتهای خداوند بقیه را به فقرا میداد.
خانه او کعبه فقرا بود و بیشتر نیازمندان برای تاءمین نیازهای خود، همواره سراغ او را میگرفتند.
این مرد ربانی هر وقت که صلاح میدید، فرزندان خود را به دور خود جمع میکرد و آنها را به رسیدگی و فقراء وصیت میکرد و میگفت: همه نعمتها از آن خداست و برای کسب رضایت او انفاق در راهش را از یاد نبرید.
فرزندان، از این نوع وصیتها زیاد شنیده بودند، اما به دارائی مغرور بودند. سرانجام مرگ این مرد فرا رسید و از دنیا رفت. فرزندان نصیحت پدر را به فراموشی سپردند و پیمان بستند که محصول باغ و مزرعه را بین خود تقسیم کنند و به فقراء ندهند.
فقراء طبق معمول سالهای گذشته هر روز به نزد آنان در باغ میآمدند اما فرزندان مرحوم چیزی از نعمتهای ارزانی شده را نمیدادند.
خداوند بر آن خیره سران غضب کرد. هنوز روز برداشت محصول نرسیده بود که صاعقه ای آتشین بر مزرعه و باغ آنها افتاد و همه را سوزاند. آنها وقتی که صبح به سوی باغ رفتند، دیدند همه سوخته است.
👈مفسران داستان این برادران را تحت عنوان «اصحاب الجنة» در تفسیر آیات ۱۷تا۳۳ سوره قلم ذکر کرده اند.
برادرانی که خداوند با آنها نعمت برتری در مال عطا فرموده بود اما بر اثر حرص و بخل در امتحان الهی شکست خورده و با نزول عذاب الهی باغشان نابود شد.
✅بیان موضوع
برتریهایی که در دنیا برای افراد، نعمت داده می شود تکلیف آور است مخصوصا آن برتری ها که انسان نقشی در آنها ندارد. که خداوند در قرآن کریم این را به شکل های مختلف بیان فرموده است؛
👈به عنوان مثال برتری های #بنی_اسراییل از آن جهت که خداوند عوامل رشد را برای آنها فراهم آورده بود و انبیا به عنوان آموزگاران مدرسه کمال الهی در بین شان بود در مقام سرزنش و نه تحسین خطاب به آنها تکرار می شود؛
«يا بَني إِسرائيلَ اذكُروا نِعمَتِيَ الَّتي أَنعَمتُ عَلَيكُم وَأَوفوا بِعَهدي أوفِ بِعَهدِكُم وَإِيّايَ فَارهَبونِ» ﴿بقره/۴۰﴾
ای فرزندان اسرائیل! نعمتهایی را که به شما ارزانی داشتم به یاد آورید! و به پیمانی که با من بستهاید وفا کنید، تا من نیز به پیمان شما وفا کنم. (و در راه انجام وظیفه، و عمل به پیمانها) تنها از من بترسید!
➖«وَ إِذْ قالَ مُوسى لِقَوْمِهِ يا قَوْمِ اذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ جَعَلَ فيكُمْ أَنْبِياءَ وَ جَعَلَكُمْ مُلُوكاً وَ آتاكُمْ ما لَمْ يُؤْتِ أَحَداً مِنَ الْعالَمين»
و [ياد كن] زمانى را كه موسى به قوم خود گفت: «اى قوم من، نعمت خدا را بر خود ياد كنيد، آنگاه كه در ميان شما پيامبرانى قرار داد، و شما را پادشاهانى ساخت، و آنچه را كه به هيچ كس از جهانيان نداده بود، به شما داد.»(۱)
👈 همین طور برتری های انسان نسبت به سایر موجودات نیز به انسان گوشزد میشود که این گرامیداشت و برتری و نعمت تکلیف انسان را زیاد کرده است:
«وَلَقَدْ كَرَّمْنَا بَنِي آدَمَ وَحَمَلْنَاهُمْ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَرَزَقْنَاهُمْ مِنَ الطَّيِّبَاتِ وَفَضَّلْنَاهُمْ عَلَىٰ كَثِيرٍ مِمَّنْ خَلَقْنَا تَفْضِيلًا.يَوْمَ نَدْعُو كُلَّ أُنَاسٍ بِإِمَامِهِمْ ۖ فَمَنْ أُوتِيَ كِتَابَهُ بِيَمِينِهِ فَأُولَٰئِكَ يَقْرَءُونَ كِتَابَهُمْ وَلَا يُظْلَمُونَ فَتِيلًا»
ما آدمیزادگان را گرامی داشتیم؛ و آنها را در خشکی و دریا، (بر مرکبهای راهوار) حمل کردیم؛ و از انواع روزیهای پاکیزه به آنان روزی دادیم؛ و آنها را بر بسیاری از موجوداتی که خلق کردهایم، برتری بخشیدیم.(به یاد آورید) روزی را که هر گروهی را با پیشوایشان میخوانیم! کسانی که نامه عملشان به دست راستشان داده شود، آن را (با شادی و سرور) میخوانند؛ و بقدر رشته شکاف هسته خرمایی به آنان ستم نمیشود!(۲)
🔻در ادامه انواع برتری ها و تکالیف الهی افراد مورد بررسی قرار می گیرد🔺
🔻 ادامه دارد 👇👇
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
🟢برتری در عقل
➖حضرت پیامبر(ص) فرمود:«مَا قَسَم الله لِلعِباد شیئاً اَفضَلَ مِنَ العَقلِ» خداوند چیزی را با فضیلت تر از عقل، میان بندگانش تقسیم نکرده است(۳)
➖در کلام حضرت علی (ع) عقل بهترین موهبت الهی دانسته شده: «خَیْرُ المَواهِبِ العَقْل»
بهترین بخششهای خداوند، عقل است.(۴)
➖اميرمؤمنان(ع)مى فرمایند: «ان الله تبارَكَ وَ تَعالى يُحاسِبُ الناسَ عَلى قَدرِ ما آتاهُمْ مِنَ العُقولِ فى دارِ الدُّنيا» خداوند متعال مردم را به مقدار عقلى كه در دنيا به آنها داده است محاسبه مى كند.(۵)
➖امام باقر (ع) می فرماید:«إنَّما يُداقُّ اللّه ُ العِبادَ في الحِسابِ يَومَ القِيامَةِ عَلى قَدرِ ما آتاهُم مِنَ العُقولِ في الدّنيا ». در روز قيامت، خداوند به اندازه عقلى كه در دنيا به بندگان داده است در رسيدگى به حساب آنها دقّت به خرج مى دهد.(۶)
👌همان طور که سرزنش خداوند در حق بنی اسرائیل به جهت بهره نبردن از نعمت انبیا و برتری که از این جهت برایشان فراهم شده بود بارها در قرآن اشاره شده بهره نبردن از توان عقل نیز به همان صورت توبیخ و سرزنش به دنبال خواهد داشت چرا که عقل نیز مانند انبیا حجت الهی است
امام صادق (ع) فرمود:« ﺣُﺠﺔُ اللهِ عَلَی الْعِبادِ النَّبیُّ وَاﻟْﺤُﺠﺔُ فیما بَینَ العِبادِ وَ بَیْنَ اللهِ العَقْلُ». حجّت خداوند بر مردم، پیامبر است و حجّت بین مردم و خداوند، عقل است.(۷)
➖ حضرت علی (ع) فرمود: عقل بر دو قسم است یکی عقلی که به طور طبیعی نصیب بشر میشود و دیگری عقلی که از راه شنیدن سخنان دیگران و فرا گرفتن معلومات این و آن عاید انسان میگردد؛
اَلْعَقْلُ عَقْلانِ عَقْلُ الطَّبْعِ وَ عَقْلُ التَّجْرَﺑَﺔِِ وَ کِلاهُما یُؤَدِّی اِلی اﻟﻤَﻨْﻔَﻌَﺔِ .» عقل بر دو نوع است عقل طبیعی و عقل تجربی و هر دو تای آنها به سود انسان منجر میشود.(۸)
🟢برتری در موقعیت اجتماعی
انسان در طبقات اجتماعی در هر سطحی که قرار گیرد تکلیف ش به تناسب آن خواهد بود
➖ پیامبر(ص) فرمود: «اَلْعَدْلُ حَسَنٌ وَلكِنْ فِى الاُْمَراءِ اَحْسَنُ، وَ السَّخاءُ حَسَنٌ وَلكِنْ فِىالاَْغْنياءِ اَحْسَنُ، اَلْوَرَعُ حَسَنٌ وَلكِنْ فِى الْعُلَماءِ اَحْسَنُ، اَلصَّبْرُ حَسَنٌ وَلكِنْ فِى الْفُقَراءِاَحْسَنُ، اَلتَّوبَةُ حَسَنٌ وَلكِنْ فِى الشَّبابِ اَحْسَنُ، اَلْحَياءُ حَسَنٌ وَلكِنْ فِى النِّساءِ اَحْسَنُ»
عدالت نيكو است اما از دولتمردان نيكوتر، سخاوت نيكو است اما از ثروتمنداندنيكوتر؛ تقوا نيكو است اما از علما نيكوتر؛ صبر نيكو است اما از فقرا نيكوتر، توبه نيكواست اما از جوانان نيكوتر و حيا نيكو است اما از زنان نيكوتر. (۹)
➖ خداوند موقعیت اجتماعی زنان پیامبر را به آنها متذکر شده و آنها را به رعایت ملزومات چنین موقعیتی دستور داده است؛ «يَا نِسَاءَ النَّبِيِّ مَنْ يَأْتِ مِنْكُنَّ بِفَاحِشَةٍ مُبَيِّنَةٍ يُضَاعَفْ لَهَا الْعَذَابُ ضِعْفَيْنِ ۚ وَكَانَ ذَٰلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسِيرًا...يَا نِسَاءَ النَّبِيِّ لَسْتُنَّ كَأَحَدٍ مِنَ النِّسَاءِ ۚ إِنِ اتَّقَيْتُنَّ فَلَا تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَيَطْمَعَ الَّذِي فِي قَلْبِهِ مَرَضٌ وَقُلْنَ قَوْلًا مَعْرُوفًا»ای همسران پیامبر! هر کدام از شما گناه آشکار و فاحشی مرتکب شود، عذاب او دوچندان خواهد بود؛ و این برای خدا آسان است....ای همسران پیامبر! شما همچون یکی از زنان معمولی نیستید اگر تقوا پیشه کنید؛ پس به گونهای هوسانگیز سخن نگویید که بیماردلان در شما طمع کنند، و سخن شایسته بگویید!(۱۰)
➖شقرانی را به اعتبار اینكه یكی از اجدادش برده بوده و رسول خدا او را آزاد كرده بود و قهرا شقرانی هم آزادی را از او به ارث می برد «مولی رسول اللّه» می گفتند یعنی آزادشده ی رسول خدا، و این به نوبه ی خود افتخار و انتسابی برای شقرانی محسوب می شد و از این نظر خود را وابسته به خاندان رسالت می دانست.
او در عصر حضرت صادق علیه السلام زندگی می کرد. او با آنکه خود را از دوستان و پیروان آن اهل بیت علیهم السلام می دانست شراب می خورد و به این گناه بزرگ آلوده بود. روزی امام علیه السلام در رهگذر تنها با وی برخورد کرد؛ برای آنکه از عملش انتقاد کند و از شرب خمرش بازدارد آهسته به او فرمود:
«إِنَّ اَلْحَسَنَ مِنْ كُلِّ أَحَدٍ حَسَنٌ وَ إِنَّهُ مِنْكَ أَحْسَنُ لِمَكَانِكَ مِنَّا وَ إِنَّ اَلْقَبِيحَ مِنْ كُلِّ أَحَدٍ قَبِيحٌ وَ إِنَّهُ مِنْكَ أَقْبَحُ لِمَكَانِكَ مِنَّا »
عمل خوب از هر کس که باشد خوب است و از تو خوبتر زیرا وابسته به مایی و عمل بد را هر کس انجام دهد بد است و از تو بدتر و ناپسندتر.(۱۱)
🔻 ادامه دارد 👇👇
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
🟢برتری از نظر قدرت مادی
عَن اَبی قَتادَةَ عَن داوُدِ بنِ سِرحانَ قالَ: کُنّا عِندَ اَبی عَبدِ اللَّهِ عَلَیهِ السَّلامُ اِذ دَخَلَ عَلَیهِ سَدیرٌ الصَّیرَفیُّ فَسَلَّمَ وَ جَلَسَ فَقالَ لَهُ: یا سَدیرُ! ما کَثُرَ مالُ رَجُلٍ قَطُّ اِلَّا عَظُمَتِ الحُجَّةُ لِلَّهِ تَعالى عَلَیهِ، فَاِن قَدَرتُم اَن تَدفَعوها عَن اَنفُسِکُم فَافعَلوا؛ قالَ لَهُ: یَا بنَ رَسولِ اللَّهِ! بِماذا؟ قالَ: بِقَضاءِ حَوائِجِ اِخوانِکُم مِن اَموالِکُم».
داوود میگوید خدمت حضرت صادق(ع)بودیم، سَدیر صیرفی وارد شد بمجرّدی که نشست، حضرت رو کردند به او و فرمودند که ای سدیر! هر کسی که پولش زیاد شد، مالش زیاد شد، حجّت خدا بر او زیاد خواهد شد؛ اگر میتوانید این مال زیادی را که دارید، از خودتان دفع کنید
[ خب، چه جوری دفع کنیم؟ مثلاً بریزیم پولها را در آب، در دریا، در چاه؟ یا برای اینکه پول را از بین ببریم، خرجهای مُسرفانه و بیجا کنیم، خرج بیخودی بکنیم؟ اینها مراد نیست.]
[سدیر گفت:] چه جوری این پول را از خودمان دفع کنیم؟
[حضرت فرمود:] راهش این است که نگاه کنید، ببینید برادران شما چه نیازی دارند به اموال شما، آن نیاز را برآورده کنید.(۱۲)
👈خداوند در آیات مختلفی تکلیف ثروتمندان را متذکر شده است:
➖«وَاعْلَمُوا أَنَّمَا أَمْوَالُكُمْ وَأَوْلَادُكُمْ فِتْنَةٌ وَأَنَّ اللَّهَ عِنْدَهُ أَجْرٌ عَظِيمٌ»
و بدانید اموال و اولاد شما، وسیله آزمایش است؛ و (برای کسانی که از عهده امتحان برآیند،) پاداش عظیمی نزد خداست!(۱۳)
➖« لَتُبْلَوُنَّ فِي أَمْوَالِكُمْ وَأَنْفُسِكُمْ وَلَتَسْمَعُنَّ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ مِنْ قَبْلِكُمْ وَمِنَ الَّذِينَ أَشْرَكُوا أَذًى كَثِيرًا ۚ وَإِنْ تَصْبِرُوا وَتَتَّقُوا فَإِنَّ ذَٰلِكَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ» به یقین (همه شما) در اموال و جانهای خود، آزمایش میشوید! و از کسانی که پیش از شما به آنها کتاب (آسمانی) داده شده [= یهود]، و (همچنین) از مشرکان، سخنان آزاردهنده فراوان خواهید شنید! و اگر استقامت کنید و تقوا پیشه سازید، (شایستهتر است؛ زیرا) این از کارهای مهم و قابل اطمینان است.(۱۴)
➖«وَالَّذِينَ فِي أَمْوَالِهِمْ حَقٌّ مَعْلُومٌ للسائلِ و المَحروم»
و آنها که در اموالشان حق معلومی است برای نیازمند و محروم »(۱۵)
👈در خطبه ۱۵۶ نهج البلاغه حضرت علی(ع) هشدار مهم پیامبر(ص)در مورد ثروتمندان را بیان فرموده است؛
«وَ قَالَ يَا عَلِيُّ إِنَّ الْقَوْمَ سَيُفْتَنُونَ بِأَمْوَالِهِمْ وَ يَمُنُّونَ بِدِينِهِمْ عَلَى رَبِّهِمْ وَ يَتَمَنَّوْنَ رَحْمَتَهُ وَ يَأْمَنُونَ سَطْوَتَهُ وَ يَسْتَحِلُّونَ حَرَامَهُ بِالشُّبُهَاتِ الْكَاذِبَةِ وَ الْأَهْوَاءِ السَّاهِيَةِ، فَيَسْتَحِلُّونَ الْخَمْرَ بِالنَّبِيذِ وَ السُّحْتَ بِالْهَدِيَّةِ وَ الرِّبَا بِالْبَيْعِ. قُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ فَبِأَيِّ الْمَنَازِلِ أُنْزِلُهُمْ عِنْدَ ذَلِكَ، أَبِمَنْزِلَةِ رِدَّةٍ أَمْ بِمَنْزِلَةِ فِتْنَةٍ؟ فَقَالَ بِمَنْزِلَةِ فِتْنَةٍ».
اى على، مردم بعد از من با ثروتشان آزمايش مى شوند. ديندار بودن را منّتى بر خدا قرار مى دهند و (با اين که مرتکب گناهان بزرگى مى شوند) انتظار رحمت خدا دارند و خود را از خشمش در امان مى بينند. حرام خدا را با شبهات دروغين و هوس هاى غفلت زا حلال مى شمارند. شراب را به نام «نبيذ»، و رشوه را به نام «هديه» و ربا را به اسم «تجارت» حلال مى پندارند. عرض کردم: اى رسول خدا، در چنين شرايطى، اين افراد را که داراى چنين صفاتى هستند در چه مرتبه اى قرار دهم؟ آيا کار آن ها به منزله ارتداد و بازگشت از دين است يا به منزله فتنه و انحراف از احکام خدا؟ فرمود: به منزله فتنه بدان (و با آنان همچون مسلمانان خطاکار رفتار کن).
🟢برتری از نظر قدرت علمی
یکی دیگر از برتری های که تکلیف آور است برتری علمی است .
حضرت علی(ع):
«لَولا حُضُورُ الحاضِرِ، و قِيامُ الحُجَّةِ بِوُجودِ الناصِرِ، و ما أخَذَ اللّه ُ عَلَى العُلَماءِ أن لا يُقارُّوا على كِظَّةِ ظالِمٍ، و لا سَغَبِ مَظلومٍ ، لأَلقَيتُ حَبلَها على غاربِهِا» .(۱۶)
اگر نبود حضور آن جمعيت و تمام شدن حجّت با وجود يار و ياور و اگر نبود كه خداوند از دانايان پيمان گرفته است كه بر سيرى ستمگر و گرسنگى ستمديده رضايت ندهند ، هر آينه مهار شتر خلافت را بر شانه اش مى انداختم .
➖ پیامبر(ص) فرمود :«إِذَا ظَهَرَتِ اَلْبِدَعُ فِي أُمَّتِي فَلْيُظْهِرِ اَلْعَالِمُ عِلْمَهُ فَمَنْ لَمْ يَفْعَلْ فَعَلَيْهِ لَعْنَةُ اَللَّهِ» .زمانى كه در امتم بدعتها هويدا گشت بر عالم است كه علم خويش را آشكار كند، هر كه نكند لعنت خدا بر او باد.(۱۷)
🔻 ادامه دارد 👇👇
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
💠داستان
داستان قارون یکی از داستان های قرآنی است که در این رابطه بیان شده است؛ قارون روز به روز ثروتمندتر شد و به قدری ثروتمند شد که کلیدهای انبارهای اموال قارون توسط مردان قوی هیکل حمل می شد.
قارون را به لغت عبری قورح خوانند که پسر عموی حضرت موسی بود .قارون بسیار وجیه المنظر بود ود دارای فضل و تقوای بسیار بود بطوریکه مردم پس از موسی برای او احترام زیاد قائل بودند. قارون یکی از هفتاد نفری بود که با موسی به کوه طور رفت . او در آغاز زندگی فقیر و بی بضاعت بود و خداوند او را به مال و منال و اموال بی حساب مورد امتحان قرار داد. قارون بواسطه ی علوم غریبه و علم کیمیا ثروت زیادی بدست آورد بطوریکه چهل مرد قوی کلید گنجهای او را نقل وانتقال میدادند. قارون بر آن شد که بنی اسراییل را زیر فرمان خود در آورد تختی از طلا ساخت و خیمه بر پا کرد و دفتر و اداره آراست و منشیان بی حساب به حساب او رسیدگی میکردند کثرت ثروت موجب غرور او شد و سرکشی و جباری را آغاز کرد از اطاعت خدا سر باز زد و روزها را به عیش ونوش و طرب می گذراند و مهمانخانه ساخت واز مردم پذیرایی میکرد.روزهای شنبه که تعطیل عمومی بود زین طلا بر روی اسب میگذاشت و لباسهای ارغوانی می پوشید و همراه چهار هزار ملازم و هزار کنیز با کبکه ی فراوان از میان مردم عبور میکرد. توانگران همه آرزوی زندگی او را میکردند و حسرت او را می خوردند. علمای بنی اسرائئل به او می گفتند به مال دنیا غره مشو و راه حق را از دست مده ولی در او اثری نمی کرد. حضرت موسی او را نصیحت و موعظه نمود و از او زکات مالش را خواست او قبول نکرد و حتی در صدد لجبازی با حضرت موسی درآمد و زنی بدکاره را اجیر کرد که به حضرت موسی تهمت بزند و در آخر با نفرین حضرت موسی(ع) دچار غضب الهی شد و خود ش و ثروت ش به زمین فرو رفت .عذاب الهی که موجب نابودی قارون شد را چنین نقل میکند: «فخََسَفْنَا بِهِ وَ بِدَارِهِ الْأَرْضَ؛ پس او و خانهاش را در زمین فرو بردیم.
💠داستان
ثعلبة بن حاطب که یکی ازانصار بود به رسول خدا(ص)عرض کرده بود یا رسول الله!از خدابخواه مال دنیائی به من روزی کند.حضرت فرمود: ای ثعلبه مال اندکی که از عهده شکرش برآئی بهتر است از مال فراوانی که نتوانی شکرش را بجای آری، مگر مسلمانها که تو یکی ازایشانی نباید به رسول خدا(ص)تاسی بجویند، و مگر خدا نفرموده: لکم فی رسول الله اسوة حسنةپس چرا چنین تقاضائی می کنی؟با اینکه من به آن خدائی که جانم بدست قدرت او است اگر بخواهم این کوهها برایم طلا و نقره شود می شود و لیکن نمی خواهم.
بعد از چند روز دیگر آمد و عرض کرد: یا رسول الله!از خدا بخواه مرامال دنیائی روزی بفرماید، و به آن خدائی که تو را به حق مبعوث فرموده اگر به من روزی کندمن حق همه صاحبان حق را می پردازم.حضرت عرض کرد: بارالها!ثعلبه را مالی روزی فرما.ثعلبه گوسفندی خرید و زاد ولدآن بسیار شد به حدی که مدینه برای چرانیدن آنها تنگ آمد و مجبورشد گوسفندان خود را بیرون برده در بیابانی از بیابانهای مدینه جای دهد و بچراند، و همچنان روبه زیادی می رفت و او از مدینه دور می شد و به همین جهت از نماز جمعه و جماعت باز ماند.
وقتی آیه زکات نازل شدرسول خدا(ص)مأمور فرستاد تا گوسفندانش را شمرده، زکاتش را بگیرد.
ثعلبه پرسید این دستور فقط برای من است یا شامل دیگران هم می شود؟
گفت: شامل دیگران هم می شود.
گفت:پس اول برو از دیگران بگیر .
مأمور زکات رفت و ثروتمندان زکات شان را دادند اما وقتی دوباره پیش ثعلبه رفت تا زکات او را بگیرد ثعلبه قبول نکرد و بخل ورزید و گفت: این زکات در حقیقت همان باج دادن است.رسول خدا(ص)فرمود: وای بر ثعلبه!وای بر ثعلبه!چیزی نگذشت که این آیات در باره اش نازل شد؛
«و مِنهُم مَن عـهَدَ اللّهَ لـَئِن ءاتَـنا مِن فَضلِهِ لَنَصَّدَّقَنَّ ولَنَکونَنَّ مِنَ الصّــلِحین• فَلَمّا ءاتـهُم مِن فَضلِهِ بَخِلوا بِهِ و تَوَلَّوا و هُم مُعرِضون• فَاَعقَبَهُم نِفاقـًا فی قُلوبِهِم اِلی یَومِ یَلقَونَهُ بِما اَخلَفُوا اللّهَ ما وعَدوهُ و بِما کانوا یَکذِبون». از امام باقر علیهالسّلام نیز ذیل آیه نقل شده که مقصود از مردی که بخل ورزیده و دروغ گفته ثعلبه است.
ــــــــــــــــــــــــــــ
📎پی نوشتها
۱.مائده/۲۰.
۲.اسرا/۷۰.
۳. اصول كافی، ج۱، ص۱۲.
۴.غرر الحکم ،ج۱، ص۳۸۷
۶.الكافي ،ج۱،ص۱۱
۷.همان،ص۲۵.
۸.بحارالانوار،ج۷۸،ص۶
۹.نهج الفصاحه،۲۰۰۶.
۱۰.احزاب/۳۰،۳۲
۱۱.بحارالانوار، ج۱۱، ص۲۰۹.
۱۲.امالی طوسی،مجلس یازدهم.
۱۳.انفال/۲۸.
۱۴.آل عمران/۱۸۶.
۱۵.معارج/۲۴،۲۵.
۱۶.نهج البلاغه، خطبه ۳.
۱۷.الکافي،ج۱،ص۵۴
🌺 والسلام علی من اتبع الهدی 🌺
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
فضیلت و آثار صدقه
#منبر_پانزده_دقیقه_ای
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
اَلْحمدُ لِلَّهِ ربِّ الْعالمِینَ وَ صلّی اللهُ عَلَى خَیرِ خَلْقِهِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِین
🌙بیان احکام
➖دادن صدقات مستحبی به سادات جایز است، اما صدقات واجب مثل زکات، فطریه و کفاره غیر سیّد را به سیّد ندهید.
➖صدقه دادن به کافر و غیر شیعه در صورتیکه نیازمند باشد و عداوتی نسبت به مسلمین نداشته باشد اشکالی ندارد.
💠داستان
[ ایجاد انگیزه]
معلی بن خنیس گفت، شبی امام صادق (ع) از خانه به قصد رفتن به ظله بنی ساعده (آنجا که سایبان بنی ساعده بود و روز در گرما آنجا جمع میشدند و شب فقراء و غریبان در آنجا میخوابیدند) بیرون شدند و آن شب بارانی بود.
من نیز دنبال آن حضرت بیرون آمدم که ناگاه چیزی از دست امام به زمین افتاد و فرمود: (خداوندا آنچه افتاد به من برگردان) من نزدیک رفتم و سلام کردم و فرمود: معلی، گفتم: بلی فدایت شوم، فرمود: دست به زمین بکش هر چه بدستت بیاید جمع کن و بمن بده.
من دست بر زمین کشیدم، دیدم نان است که بر زمین ریخته شده است، پس جمع کردم و آنرا به آن حضرت میدادم که کیسه ای از نان شد.
عرض کردم: فدایت شوم بگذار کیسه نان را بدوش بگیرم و بیاورم؟ فرمود: نه، من اولی تر به برداشتن آن هستم و لکن ترا اجازه میدهم که همراهم بیائی، گفت پس با امام به ظله بنی ساعده رسیدیم، و در آنجا گروهی از فقراء در خواب بودند. امام در زیر لباس آنان یک یا دو عدد نان میگذاشت تا نانها تمام شد و برگشتیم.
گفتم فدایت شوم این گروه شیعه هستند. فرمود: اگر شیعه بودند خورش آنها را حتی نمکشان را میدادم.(۱)
✅بیان موضوع
در داستان فوق اهتمام امام صادق(ع)برای کمک به فقرا و دغدغه ایشان برای رفع نیاز انسان ها حتی آنهایی که شیعه نبودند مورد اشاره قرار گرفته است.
صدقه یکی از جلوه های مهربانی و ایمان و انسانیت است که در دین اسلام بیشتر از هر مکتبی به آن تأکید شده است.
در قرآن و حدیث با واژگانی مانند انفاق، زکات، احسان و صدقه به کمک کردن به افراد نیازمند تأکید شده است.
👈خداوند در قرآن دو شیوه صدقه دادن را مطرح کرده و هر دو را ستوده است:
☜صدقه پنهان:انسان را از ریا دور میسازد و آبروی فقیر محفوظ میماند و فقیر احساس ذلت و خفت نمیکند. از آنجا که بنای دین بر اخلاص است، هرآنچه عمل خالصتر باشد، فضیلت بیشتری دارد و به همین جهت خدای سبحان صدقه مخفی را بر صدقه علنی ترجیح داده و میفرماید:«اگر مخفیانه صدقه دهید برایتان بهتر است».
☜صدقه آشکار: که تشویق و دعوت عملی مردم به کار نیک و مایه دلگرمی فقرا و مساکین است؛ چرا که میبینند در جامعه کسانی هستند که به حال آنان ترحم میکنند؛ همچنین این کار باعث میشود روحیه یأس و ناامیدی از فقرا برود.
🟢اهمیت و فضیلت صدقه
👈در سوره توبه آیه ۱۰۴ آمده است، خداوند خود، صدقات را میگیرد: «أَلَمْ یعْلَمُوا أَنَّ الله هُوَ یقْبَلُ التَّوْبَةَ عَنْ عِبَادِهِ وَیأْخُذُ الصَّدَقَاتِ وَأَنَّ اللهَ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِیمُ» آیا ندانستهاند که تنها خداست که از بندگانش توبه را میپذیرد و صدقات را میگیرد، و خداست که خود توبهپذیر مهربان است؟(۲)
➖در تفسیر نمونه ذیل این آیه آمده است: این تعبیر، علاوه بر تشویق همه مسلمانان به این فریضه الهی، هشدار میدهد در پرداخت زکات و صدقات، نهایت ادب و احترام را به خرج دهند؛ چرا که گیرنده خداست.
➖در روایتی از امام سجاد (ع) آمده است:«إنَّ الصَّدَقَة لاتَقَع فی یدِ العَبدِ حتّی تَقَعُ فی یدِ الرَّب» صدقه در دست بنده قرار نمیگیرد مگر این که قبلاً در دست خدا قرار گیرد.(۳)
➖خداوند در ترسیم حالت محتضر میفرماید: وَأَنْفِقُوا مِنْ مَا رَزَقْنَاكُمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ يَأْتِيَ أَحَدَكُمُ الْمَوْتُ فَيَقُولَ رَبِّ لَوْلَا أَخَّرْتَنِي إِلَى أَجَلٍ قَرِيبٍ فَأَصَّدَّقَ وَأَكُنْ مِنَ الصَّالِحِينَ وَلَنْ يُؤَخِّرَ اللَّهُ نَفْسًا إِذَا جَاءَ أَجَلُهَا وَاللَّهُ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ؛ و از آنچه روزى شما کردهایم انفاق كنيد پيش از آنكه يكى از شما را مرگ فرا رسد و بگويد: پروردگارا! چرا تا مدتى بيشتر اجل مرا به تأخير نينداختى تا صدقه دهم و از صالحان و نيكوكاران باشم؟ ولى هر كس اجلش فرا رسد، هرگز خدا آن را به تأخير نمىافكند؛ و خدا به آنچه میكنيد آگاه است.(۴)
➖امام صادق(ع) میفرماید: ثَلاثٌ مَنْ اَتَى اللهَ بِواحِدَةً مِنْهُنَّ اَوْجَبَ اللهُ لَهُ الْجَنَةً اَلاْنْفاقُ مِنْ اِقْتارٍ وَ الْبِشْرُ لِجَميعِ الْعالَمِ وَ الاِنْصافُ مِنْ نَفْسِهِ؛ هر كس يكى از اين كارها را به درگاه خدا ببرد، خداوند بهشت را براى او واجب میگرداند: انفاق در تنگدستى، گشاده رويى با همگان و رفتار منصفانه. (۵)
🔻 ادامه دارد 👇👇
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d
🔵آثارصدقه
خداوند آثار و فوائد زیادی برای صدقه قرار داده است که فقط به سه مورد اشاره میکنیم؛
🔹افزایش مال و ثروت
از مهمترین برکاتی که قرآن به عنوان آثار صدقه دادن بیان میکند، افزایش مال و ثروت است. از نظر قرآن، اگر کسی مشکل مالی دارد میتواند با دادن صدقه آن مشکل مالی خویش را برطرف کند. خدا میفرماید: إِنَّ الْمُصَّدِّقِينَ وَالْمُصَّدِّقَاتِ وَأَقْرَضُوا اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا يُضَاعَفُ لَهُمْ وَلَهُمْ أَجْرٌ كَرِيمٌ؛ در حقيقت مردان و زنان صدقه دهنده و آنان كه به خدا وامى نيكو دادهاند ايشان را پاداش، دو چندان گردد و اجرى نيكو خواهند داشت.(۶)
🔹دفع بلا، درمان دردها و دفع قضا
➖پيامبر اکرم(ص) در این باره میفرماید: «الصَّدَقَةً تَدْفَعُ الْبَلَاءَ وَ هِيَ أَنْجَحُ دَوَاءً وَ تَدْفَعُ الْقَضَاءَ وَ قَدْ أُبْرِمَ إِبْرَاماً وَ لَا يَذْهَبُ بِالْأَدْوَاءِ إِلَّا الدُّعَاءُ وَ الصَّدَقَةً» صدقه بلا را برطرف مىكند و مؤثرترينِ داروست. همچنين، قضاى حتمى را برمىگرداند و درد و بيمارىها را چيزى جز دعا و صدقه از بين نمىبرد.(۷)
➖امام باقر(ع) میفرماید:« اَلبِرُّ وَ الصَّدَقَةً يَنفيانِ الفَقرَ وَ يَزيدانِ فِى العُمرِ وَ يَدفَعانِ عَن صاحِبِهِما سَبعينَ ميتَةً سوءٍ» كار خير و صدقه، فقر را مىبَرند، بر عمر مىافزايند و هفتاد مرگ بد را از صاحب خود دور مىكنند.
➖ حضرت علی(ع) فرمود: «إِذَا أَمْلَقْتُمْ، فَتَاجِرُوا اللَّهَ بِالصَّدَقَةِ».هر گاه تنگدست شديد با دادن صدقه با خداى تعالى سودا كنيد.(۹)
➖امام صادق(ع) میفرماید:« مَنْ تَصَدَّقَ فى يَوْمٍ اَو لَيْلَةً اِنْ كَانَ يَوْمٌ فَيَوْمٌ وَ اِنْ كانَ لَيْلَةً فَلَيْلٌ دَفَعَ اللّهُ عَزَّوَجَلَّ عَنْهُ الْهَمَّ وَ السَّبُعَ وَ ميتَةً السُّوءِ» هر كس در روز و يا شب صدقه بدهد- اگر روز است روز و اگر شب است، شب- خداوند از او غم و اندوه، درنده و مرگ بد را دور مىكند.(۱۰)
👈جالب اینکه در احادیث، خودِ ترکِ صدقه، عامل خشم الهی دانسته شده است؛
امام صادق (ع) می فرماید : «مَلعون ، ملعون ، مَن وَهَبَ اللهُ لَهُ مالاَ فَلَم یَتَصدق مِنهُ بِشیءٍ» از رحمت خدا بدور است ، دور است کسی که خداوند به او مالی ببخشد و او از صدقه دادن مقداری از آن دریغ ورزد.(۱۱)
🔹تکفیر گناهان و محبت پروردگار
برخی از اعمال صالح چون صدقه موجب تکفیر گناهان میشود، به طوری که خود گناه و آثار آن از پرونده اعمال آن شخص پاک شده و دیگر شخص تحت تأثیر گناه و آثار آن قرار نمیگیرد.
«وَالَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَنُكَفِّرَنَّ عَنْهُمْ سَيِّئَاتِهِمْ وَلَنَجْزِيَنَّهُمْ أَحْسَنَ الَّذِي كَانُوا يَعْمَلُونَ؛و كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته كردهاند، قطعاً گناهانشان را از آنان مىزداييم و بهتر از آنچه میکردند پاداششان مىدهيم».(۱۲)
➖امیرمؤمنان على(ع) میفرماید: كَفِّروا ذُنوبَكُم وَ تَحَبَّبوا اِلى رَبِّكُم بِالصَّدَقَةً وَ صِلَةً الرَّحِمِ؛ با صدقه و صله رحم، گناهان خود را پاك كنيد و خود را محبوب پروردگارتان گردانيد.(۱۳)
➖پيامبر(ص) میفرماید: إنَّ الصَّدَقَةً لتُطفِئُ غَضَبَ الرَّبِّ؛ صدقه، خشم پروردگار را فرو مینشاند.(۱۴)
💠داستان
امام صادق(ع)فرمود : یهودی ای از کنار پیامبر(ص) گذر کرد و گفت: السّام علیک (مرگ بر تو).
پیامبر خدا فرمود: «علیک (بر تو باد)».
یاران پیامبر(ص) گفتند: با مرگ، به تو سلام کرد و گفت: مرگ بر تو!
پیامبر(ص) فرمود: «من نیز همان گونه جوابش دادم». پیامبر(ص) سپس فرمود: «گردن این یهودی را مار سیاهی، از پشت می گزد و او را می کشد».
یهودی رفت و هیزم بسیاری جمع کرد و بر پشت خود نهاد. سپس زمانی نگذشت که باز گشت. پیامبر خدا به او فرمود: «بارت را زمین بگذار».
او هیزم ها را زمین گذاشت. ناگهان مار سیاهی که در درون هیزم ها چوبی را به دندان گرفته بود، پیدا شد. [پیامبر(ص)] فرمود: «ای یهودی! امروز، چه کرده ای؟».
گفت: جز جمع آوری این هیزم ها کاری نکرده ام، آن را بار پشتم کردم و آوردم، در حالی که دو قرص نان، همراهم بود: یکی از آن دو را خودم خوردم و دیگری را به مسکینی صدقه دادم.
پیامبر خدا(ص) فرمود:
«بِها دَفَعَ اللَّهُ عَنهُ».
به خاطر همان، خداوند، از او دفع کرد» و فرمود:« إنَّ الصَّدَقَةَ تَدفَعُ میتَةَ السَّوءِ عَنِ الإِنسانِ».همانا صدقه، مرگ بد را از انسان برطرف می کند».(۱۵)
🔻 ادامه دارد 👇👇
✅ کانال محتوایی منبر طلاب🔰🔰🔰
http://eitaa.com/joinchat/3087990800Cdc959f683d