هدایت شده از mesaghمیثاق
🛑📢مهارت های ضروری در سبك زندگی اسلامی (بخش اول)
💠مهارت ها، معجون کار و دانش
🔹 #آموزههای_اسلامی بر آن است تا انسان کامل بسازد. از اين رو، #قرآن کتاب هدايت است و هر چند که در آن، از علوم و معارف بسياری سخن به ميان آمده است، اما همه آن ها در راستای هدايت گرى قرآن است. اگر آيات قرآنی گاه به توصيف چيزى چون نيکی می پردازد، با سبک و سياق خاصی به طرح موضوع می پردازد، تا نشان دهد که يک کتاب آموزشی صرف نيست، بلکه هدف آن تزکيه و پرورش آدمی است. به عنوان نمونه خداوند در آيه ۱۷۷ سوره بقره بر آن است تا «بر» و نيکی را معنی و توصيف کند، ولی در نهايت توصيف «بار» يعنى نيکوکار می انجامد.
🔹خداوند مى فرمايد: «نیکی، (تنها) این نیست که (به هنگام نماز،) رویِ خود را به سوی مشرق و (یا) مغرب کنید؛ (و تمام گفتگوی شما، در باره قبله و تغییر آن باشد؛ و همه وقت خود را مصروف آن سازید؛) بلکه نیکی (و نیکوکار) کسی است که به خدا، و روز رستاخیز، و فرشتگان، و کتاب (آسمانی)، و پیامبران، ایمان آورده؛ و مال (خود) را، با همه علاقهای که به آن دارد، به خویشاوندان و یتیمان و مسکینان و واماندگان در راه و سائلان و بردگان، انفاق میکند؛ نماز را برپا میدارد و زکات را میپردازد؛ و (همچنین) کسانی که به عهد خود - به هنگامی که عهد بستند - وفا میکنند؛ و در برابر محرومیت ها و بیماریها و در میدان جنگ، استقامت به خرج میدهند؛ اینها کسانی هستند که راست میگویند؛ و (گفتارشان با اعتقادشان هماهنگ است؛) و اینها هستند پرهیزکاران!»
🔹در اين آيه به جای توصيف و تعريف نيکی، نيکوکار معرفی می شود؛ زيرا هدف بيان يک مجموعه اصول اخلاقی صرف، مانند کتب علم اخلاق نيست، بلکه تربيت و پرورش انسان اخلاقی است. از اين رو محور مباحث را اشخاص قرار مى دهد و می گويد نيکی آن است که شخص به خدا، روز جزا، فرشتگان، کتاب و پيامبران ايمان بياورد و مالی را که دوست و نياز دارد به خويشان و يتيمان و مانند آن ها انفاق کند و کارهای ديگرى انجام دهد که در آيه آمده است.
🔹خداوند به صراحت در قرآن هدف بعثت و فلسفه آن را تعليم و تزکيه دانسته است. (بقره، آيات ۱۲۹ و ۱۵۱؛ آل عمران، آيه ۱۶۴؛ جمعه، ۲) بنابراين، آنچه مهم است همان اتمام مکارم اخلاقی و تزکيه نفوس است که خدا و پيامبر (ص) بر آن تاکيد دارند؛ چرا که انسان بدون روشی که خداوند به عنوان صراط مستقيم ارائه داده و بدون تصرفات پيامبر (ص) و امامان معصوم (ع) نمی تواند به تزکيه دست يابد و خودش را پاک و پاکيزه از نواقص و عيوب کرده و به کمالات بايسته و شايسته بيارايد. (نور، آيه ۲۱)
🔹از همين آموزه های وحيانی قرآنی به سادگی دانسته می شود که انسان سازی با کار و دانش، شدنی است، زيرا انسان با علم و معرفت، حقايق را دريافت کرده و با کار و تلاش آن را در خود نهادينه می کند و علم و دانش را جزو جوهر ذات خويش قرار مى دهد. آموزه های اسلامی بر آن است تا مهارت هايی را به انسان بياموزد که با آن خود را به کمال برساند و نواقص و عيوب را از خود برطرف سازد. البته برخی از مهارت ها در زندگی انسانی بسيار مهم و اساسی است و بايد انسان بيشتر به آنها توجه يابد و درکسب و تحصيل آن ها بکوشد. اين مهارت ها موجب می شود تا زندگی انسان، آسان تر و بهتر باشد، و بهتر بتواند به اهداف و مقاصد خودش برسد. سبک زندگی اسلامی بر آن است که اين مهارت ها را آموخته و در سرشت آدمی نهادينه شود. در بخش های بعدی این نوشتار به بیان برخی از مهارت هايی که در زندگی، کسب آنها ضرورت دارد خواهیم پرداخت. #ادامه_دارد...
برگرفته از روزنامه كيهان، شماره ۲۱۲۰۴، ص ۸ (معارف)
منبع؛ وبسایت پژوهه
#زندگی #مهارت_زندگی
هدایت شده از mesaghمیثاق
🛑📢مهارت های ضروری در سبك زندگی اسلامی (بخش چهارم)
💠برخی از مهارت هايی که در زندگی کسب آنها ضرورت دارد عبارتند از:
3⃣مهارت حل مسئله
🔹انسان در زندگی روزانه خويش همواره با مسائلی مواجه است. اين مسائل کوچک و بزرگ زمينه رشد و بالندگی انسان را فراهم می آورد. هر مسئله بايد برای انسان يک ظرفيت کمال آفرين و کمال بخش باشد. بنابراين بايد آن را شناخت و راه حل آن را يافت. خداوند در قرآن بيان مى کند که ابتلائات و مصيبت ها و مشکلات در زندگی دنيوی انسان برای کمال آفرينی اوست؛ لذا نبايد از مسائل و طرح آنها فرار کرد، بلکه بايد آنها را نعمتی از سوی خداوند دانسته و به استقبال مسئله رفت و برای حل آن تلاش کرد. خداوند کسب مهارت ها را در زندگی براساس حل مسئله، بسيار مهم و اساسی مي داند، زيرا اين امور شخص را به توانايى می رساند که بتواند ضمن کمال يابی، مشکلات خود و حتی ديگران را حل کند.
🔹خداوند در آيه ۶ سوره نساء مى فرمايد: «و یتیمان را چون به حد بلوغ برسند، بیازمایید! اگر در آنها رشد (کافی) یافتید، اموالشان را به آنها بدهید! و پیش از آنکه بزرگ شوند، اموالشان را از روی اسراف نخورید! هر کس که بینیاز است، (از برداشت حق الزحمه) خودداری کند؛ و آن کس که نیازمند است، به طور شایسته (و مطابق زحمتی که میکشد،) از آن بخورد. و هنگامی که اموالشان را به آنها بازمیگردانید، شاهد بگیرید! اگر چه خداوند برای محاسبه کافی است». از اين آيه به دست می آيد که نه تنها کسب مهارت حل مسئله از طريق قرار گرفتن در مسائل و ابتلائات و آزمون ها مهم است، بلکه يکی از راه های تربيت و پرورش کودکان و ديگران قرار دادن آنان در مشکلات و مسائل است، تا بتوانند با فکر و عمل خويش، آن را حل کرده و آمادگی برای مسئوليت فردی و اجتماعی مهمتری چون ازدواج و تشکيل خانواده را به دست آورند.
🔹تشخيص مشکلات و علل و ارزيابی دقيق آن زمانى شدنی است که شخص در آن قرار گيرد و با تکرار و تجربه، بر دانش و کار خويش بيفزايد. البته شرايط به او می آموزد که در زندگی اجتماعی نيازمند کمک ديگران است و میآموزد که بايد درخواست کمک داشته باشد و براساس آيه ۲ سوره مائده و مانند آن عمل کند. همچنين زندگی و مسائل به او می آموزد که گاه بايد مصالحه کند و مصالحه را راهی برای حل تعارض بداند. (انفال، آيه ۱) البته برای کسب مهارت حل مسئله بايد از تجربيات ديگران استفاده کند، و در عصر حاضر بايد آشنايی با مراکزی برای حل مشکلات را در نظر داشته باشد. همچنين در فرآيند زندگی خواهد آموخت که برخی از راه حل هايی که به دست آورده مشترک است و برای ديگران نيز کاربرد دارد. #ادامه_دارد...
برگرفته از روزنامه كيهان، شماره ۲۱۲۰۴ به تاريخ، ص ۸ (معارف)
منبع؛ وبسایت پژوهه
#زندگی #مهارت_زندگی
هدایت شده از mesaghمیثاق
🛑📢مهارت های ضروری در سبك زندگی اسلامی (بخش پنجم)
💠برخی از مهارت هايی که در زندگی کسب آنها ضرورت دارد عبارتند از:
4⃣مهارت خودآگاهی
🔹يکی از مهمترين مهارت ها در زندگی، مهارت خودآگاهی است؛ به اين معنا که انسان بايد نسبت به خود آگاهی داشته باشد. اين آگاهی شامل آگاهی از نقاط قوت و ضعف است. خودآگاهی، توانايى شناخت و آگاهی از خصوصيات، نقاط ضعف و قدرت، خواسته ها، ترس و انزجار است. رشد خودآگاهی به فرد کمک می کند تا دريابد تحت استرس قرار دارد يا نه، و اين معمولاً پيش شرط ضروری روابط اجتماعی و روابط بين فردی موثر و همدلانه است. خداوند در قرآن يک تصوير واقعی از انسان و توانايى ها و ضعف های عمومی او ارائه میدهد. اينکه در آيات قرآن بيش از پنجاه نقص چون ظلوم و جهول به انسان نسبت داده شده (احزاب، آيه ۷۲)،
🔹و يا به انسان يادآور می شود که او خليفه خداوند و دارنده علم الاسماء (بقره، آيات ۳۰ و ۳۱) است، برای اين است که انسان نسبت به خود، آگاهی داشته باشد و ضعف ها و قوت های خويش را بشناسد. وقتی انسان تصويری واقعی از خود داشته باشد، مانند انسان غربی به خودمحوری، به جای خدامحوری نمی رود و می داند که انسان موجودی است فقير ذاتی، که نمی تواند بدون وحی و شريعت الهى راه خويش را بيابد و در مسير درست زندگی قرار گيرد. بنابراين، تصوير خود واقع بينانه نقش اساسی در زندگی انسان دارد؛ زيرا می تواند با اين آگاهی توانايى های خويش را به کار گيرد و از ضعف های خود پرهيز کرده و آن را جبران کند.
🔹همچنين آگاهی از حقوق و مسئوليت ها می تواند در اين امر بسيار راهگشا و مهم باشد. از همين رو خداوند در آيه ۲۵ سوره حديد بيان مى کند که هدف از بعثت، آگاهی بخشی به انسان نسبت به حقوق و مسئوليت های اوست؛ زيرا در اين صورت است که می تواند قيام به قسط کند و خواهان عدالت برای خود و ديگران باشد و راه کمال را در پيش گيرد. در همين رابطه شناخت ارزش ها و توضيح و تبيين آنها نيز مهم است؛ زيرا با شناخت ارزش ها در مسيری گام برمیدارد که از ضد ارزشها دور شود و به کمالات دست يابد. بخش اعظمی از آموزه های قرآنی برای تبيين ارزش هايی چون ارزش آخرت نسبت به دنيا و مانند آن است. #ادامه_دارد...
برگرفته از روزنامه كيهان، شماره ۲۱۲۰۴ به تاريخ، ص ۸ (معارف)
منبع؛ وبسایت پژوهه
#زندگی #مهارت_زندگی
هدایت شده از mesaghمیثاق
🛑📢مهارت های ضروری در سبك زندگی اسلامی (بخش ششم و پایانی)
💠ديگر مهارت های ضروری در سبک زندگی اسلامی
🔹در آموزه های وحيانی اسلام به مهارت های تفکر خلاق برای تحقق تفکر مثبت، يادگيری فعال با جستجوی اطلاعات جديد، ابراز خود در ميان جامعه، تشخيص حق انتخاب های ديگر برای تصميم گيری و تشخيص راه حل های جديد برای مشکلات توجه شده است. از آنجا که اين نوع تفکر، هم به مسئله و هم به تصميم گيری های مناسب کمک می کند، اسلام به آن توجه خاصی مبذول داشته است. با استفاده از اين نوع تفکر، راه حل های مختلف مسئله و پيامدهاى هر يک از آنها بررسی می شوند.
🔹مهارت تصميم گيری از ديگر مهارت ها در سبک زندگی اسلامی است. خداوند به پيامبر (ص) آموزش می دهد که چگونه تصميم گيری کند. چنان که می فرمايد: به [برکت] رحمت الهی، با آنان نرمخو [و پر مهر] شدی و اگر تندخو و سخت دل بودی قطعاً از پيرامون تو پراکنده می شدند. پس، از آنان در گذر و برايشان آمرزش بخواه و در کار[ها] با آنان مشورت کن و چون تصميم گرفتی بر خدا توکل کن، زيرا خداوند توکل کنندگان را دوست می دارد. (آل عمران، آيه ۱۵۹). از اين آيه و آيات ديگر به دست می آيد که تصميم گيری بايد فعالانه بر مبنای آگاهی از حقايق و ارزيابی دقيق موقعيت ها باشد که از طريق مشاوره و مانند آنها به دست می آيد.
🔹همچنين تصميم گيری بايد به قصد تعيين اهداف واقع بينانه انجام گيرد و در آن برنامه ريزی و نيز پذيرش مسئوليت اعمال خود مورد تاکيد قرار گيرد. از اين رو سخن از عزم و تصميم است. البته بايد آمادگی برای تغيير دادن تصميم ها برای انطباق با موقعيت های جديد نيز در دستور کار قرار گيرد؛ چنان که خداوند در آيه ۱۶ سوره انفال برای نمونه درباره عقب نشينی تاکتيکی به عنوان يک ساز و کار سخن به ميان می آورد. مهارت تفکر انتقادی نيز در آموزه های قرآنی مورد تاکيد است.
🔹اينکه انسان نسبت به تاثيرات اجتماعی و فرهنگی بر ارزشها، نگرشها و رفتار، ادراک داشته باشد و نسبت به نابرابری ها، پيشداوری ها و بی عدالتی ها آگاه باشد و بداند که ديگران هميشه درست نمی گويند و خود بايد در برابر اعمال و رفتار و گفتارش مسئول و پاسخگو باشد (اسراء، آيه ۳۶؛ ق، آيه ۱۸) تفکر انتقادی به عنوان يک مهارت، هر چند به معناى توانايى تحليل اطلاعات و تجارب است، اما آموزش اين مهارت، شخص به ويژه نوجوانان را قادر می سازد تا در برخورد با ارزش ها، فشار گروه و رسانه های گروهی مقاومت کنند و از آسيب های ناشی از آن در امان بمانند. مهارت مقابله با اضطراب، نيز مهارتی است که در آيات قرآنی بيان شده است. ما در بخش مهارت مقابله با هيجانات به آن اشاره داشتيم.
🔹اينکه انسان بداند چگونه در موقعيت هايی که قابل تغيير نيستند خودش را مهار و مديريت کند و در مقابل فشارها و موقعيت های دشوار چون فقدان، طرد و انتقاد، خود را مديريت کند، و بدون استفاده از مواد به آرام کردن خويش بپردازد و فشار را با صبر و حلم بکاهد و بر مشکل نيفزايد، و وقت شناس باشد و آن را تنظيم و مديريت نمايد، از اموری است که در آيات و روايات به آن اشاره شده است. به هر حال توانايى مقابله با استرس و اضطراب و دل نگرانی و تشويش از اصول اساسی است که در زندگی بايد اين مهارت را آموخت؛ زيرا اين توانايى که شامل شناخت استرس های مختلف زندگی و تاثير آنها بر فرد، و نيز شناسايی منابع استرس و نحوه تاثير آن بر انسان است، فرد را قادر می سازد تا با اعمال و موضع گيری های خود فشار و استرس را کاهش دهد.
برگرفته از روزنامه كيهان، شماره ۲۱۲۰۴ به تاريخ، ص ۸ (معارف)
منبع؛ وبسایت پژوهه
#زندگی #مهارت_زندگی