#شرح_نهج_البلاغه شرح خطبه متقین چهارشنبه ۱۹ دیماه در ادامه مباحث گذشته بعد از نماز مغرب وعشا در مسجد حضرت اباالفضل ع ایراد گردید. ▫️ اشاره شد در خطبه ۱۹۳ (متقین) امام اصل سخن را چنین آغاز فرمودند که: متقین اهل فضائلند، اینها در پی آنند که به وجود خویش بیفزایند و از داده‌هایی که خداوند به ایشان داده است بهترین استفاده را کنند نه اینکه وجود خودشون رو به #نقصان و #کاستی و #رذائل مبتلا کنند. 🔅اما #اولین خصوصیت این جماعت این است که آشنای به مهارت گفتنند. منطقهم الصواب ▫️می دانند: ✓چه بگویند، ✓چه مقدار بگویند ✓کجا بگویند. ✅ اگر این #سه نکته را عمل کردیم سخن ما #صواب است نه راست و صدق بلکه صواب است. 🔅 توضیح داده شد که ممکن است انسان #راست بگوید اما #صواب نگوید اینکه #جا و #مکان و #موقعیت و #اندازه و #کیفیت کلام را رعایت کنیم مهارت بسیار مهمی است که نام این #صواب_گویی است. 🔅امیرالمومنین فرمود: و ملبسهم الاقتصاد پوشش اینها اعتدالی است میانه‌روی است نه خود رو ژنده پوش و پشمینه پوش می‌کنند و نه آنکه عمرشان را صرف می‌کنند در اینکه چه پوشیدند و چه نپوشیدند یه میانه‌ای رو پیش می گیرند و بدان عمل می‌کنند. 🔅سومین ویژگی را هم گفتیم و مشیهم التواضع شیوه راه رفتن و حرکت اینها در زندگی دنیا متواضعانه است و از رذیله ی #کبر جان به در بردند که این خیلی مهم بود که ظاهراً باید چاره‌ای کرد این قضیه #کبر در وجود و در جان آفتی است که ما رو به زمین می‌زند و از همه رشد ها محروم می سازد. 🔅صفت بعدی امام فرمود: متقین: غَضُّوا أَبْصَارَهُمْ عَمَّا حَرَّمَ اَللَّهُ عَلَیْهِمْ همانگونه که #تن و #جسم ما حاجت به تغذیه دارد. #روح و #جان ما آدمیان هم باید آن به آن #تغذیه شود. خصوصیت آدمی همین است که خدای سبحان این روح و جان پرورده رو به آدمی داده است که در حال #قبض و #بسط است. ▫️ از راه های تغذیه ای که در جان و روح ما آدمیان وجود دارد #مجاری_ادراک ماست. یعنی راه های ارتباطی ما با دنیای خارج من جمله #حواس_پنجگانه ماست. ✓ اما در میان این ۵ حسی که خدا به ما داده است #دو_حس نقش اساسی تر و کلیدی‌تر در ساختن شخصیت انسان دارد حس #بینایی است و #شنوایی است. مجموعه دیدنیها و مجموعه شنیدنی‌های ما، #مسموعات و #مبصرَاتِ ماست که نقش بسزایی در ساختن وجود ما آدمیان دارد. ✅ به همین خاطر در کلام الهی میبینید همیشه خدا همین حس رو مطرح میکند  إِنَّ السَّمعَ وَالبَصَرَ وَالفُؤادَ كُلُّ أُولٰئِكَ كانَ عَنهُ مَسئولًا این گوش است و این چشم است که مجموعه اطلاعات را به #فواد (قلب) می دهد. وما در نزد خداوند در قبال این دو حس مسئولیت داریم. ✓ به همین خاطر امیرالمومنین از همین جا آغاز می‌کند همین دو نکته رو این دو حس رو به نوعی به #نقد می‌گیرد کارکَرد درست اون رو مطرح می‌کند. ✓ متقین کسانی هستند که: غَضُّوا أَبْصَارَهُمْ عَمَّا حَرَّمَ اَللَّهُ عَلَیْهِمْ. کلمه غض به معنای نقصان ، کاهش دادن، پایین آوردن است ▫️در مورد چشم‌ها دو واژه ممکن استفاده کنیم یکی #غمض یکی #غض. غمض العین، غض البصر كلمه « غضوا » از ماده " غض " است. غض و غمض دو لغت است كه هر دو در مورد چشم به كار مي رود و برخي آن دو را باهم اشتباه مي كنند. غمض به معناي برهم گذاردن پلكها است. مي گويند: غمض عين كن. كنايه است از اينكه صرف نظر كن. اين لغت با كلمه عين همراه مي شود نه با كلمه بصر. ولي در مورد كلمه غض مي گويند: غض بصر و يا غض نظر و يا غض طرف. غض به معناي كاهش دادن است و غض بصر يعني كاهش دادن نگاه. در قرآن كريم سوره لقمان آيه ۱۹ از زبان لقمان به فرزندش مي گويد: « و اغضض من صوتك » يعني صداي خودت را كاهش بده، ملايم كن، فرياد نكن #غمض_العین: همان است که چشم را می‌بندید بعد می گویید که #اغماض فرمودند، چشم پوشی کردند، این غمض البصر است. #غض_البصر: اینطورنیست. کنترل نگاهِ. یعنی نگاه رو به اختیار گرفتن آنجا که باید دوخته شود آنجا که نباید زمین گرفته شود. چنین حالتی که انسان #تسلط بر نگاه و دیدن خویش دارد این حالت را #غض می گویند. ✓ غض: نگاه همراه با #کنترل و #محافظت. غَضُّوا أَبْصَارَهُمْ عَمَّا حَرَّمَ اَللَّهُ عَلَیْهِمْ اینها چشمشون رو به کنترل و قاعده در میاورند از آنچه خدا بر ایشان حرام کرده است. ✅ امام #وام می‌گیرد عین کلمه قرآنی را و در اینجا به کار می‌برد. قل للمومنین یغضوا من ابصارهم. آیه بعدی: قل للمومنات یغضضن من ابصارهن. پیامبر به مردان مومن و زنان مومن بگو که دیدگاهشان را و نگاهشان را غض کنند، بگو اینها دیدگاه و نگاهشان را کنترل کنند و به قاعده و فرمان درآورند. 🔅 این تعبیر تعبیر قرآنی است با این #فرق که در قرآن خداوند نفرمود از چه! غَضُّوا أَبْصَارَهُمْ... عَمَّا حَرَّمَ اَللَّهُ عَلَیْهِمْ