#بایسته_های_اخلاقی ۵
@mesbah_online
🔰پوزش خواهی
انجام کاری که انسان را به عذرخواهی وا دارد، خود، یک کاستی است و باید تا حد امکان از چنین کارهایی دوری جست.
🔅با وجود این، پذیرش اشتباه خود و پوزش خواستن از آن در برابر خداوند یا دیگران، نخستین و بهترین راه جبران خطا و نشانه کمال عقل است.
🔅امام علی علیه السلام می فرماید:
أَلْمَعْذِرَهُ بُرْهانُ الْعَقْلِ؛
عذرخواهی کردن، دلیل خرد است.(۱)
🔅و در سخنی دیگر فرمود:
اَعْقَلُ النّاسِ أَعذَرُهُمْ لِلنّاسِ .
خردمندترین مردم پوزش پذیرترین آنان است.(۲)
✅ اهل بیت علیهم السلام به منظور تربیت و تکامل انسان ها، در دعاها و مناجات های خود به مردم آموخته اند که با عذرخواهی در برابر خداوند، رحمت خدا را برانگیزند، چنان که در دعای کمیل آمده:
وَ قَدْ أَتَیْتُکَ مُعْتَذِرا نادِما
و با حال پشیمانی به عذرخواهی آمده ام
🔰بنابراین، بهترین راه جبران هر اشتباهی، #پوزش_خواهی و مهم تر از آن، #پوزش_پذیری است.
▫️امام علی علیه السلام با اشاره به این مهم فرموده است:
شَرُّ النّاسِ مَنْ لا یَقْبَلُ الْعُذْرَ وَ لا یقبَلُ الذَّنْبَ؛
بدترین مردم، آن است که عذر نپذیرد و از گناه نگذرد.(۳)
➖پذیرفتن پوزش، نشان بزرگواری و روح بلند و کمال انسان و پوزش خواهی، نشانه خرد و شعور پوزش خواه است.
➖در این باره روایت شده است:
قَبُولُ عُذْرِ الْمُجْرِمِ مِنْ مَواجِبِ الْکَرَمِ وَ مَحاسِنِ الشِّیَمِ؛
پذیرفتن عذر گنه کار، نشان بزرگواری و خلق و خوی زیبا است».(۴)
🔅نکته جالب توجه اینکه، پذیرش عذر چنان مهم است که امام علی علیه السلام در کلامی پر معنا می فرماید:
اِقْبَلْ عُذْرَ أَخِیکَ وَ إِنْ لَمْ یَکُنْ لَهُ عُذْرا فَالْتَمِسْ لَهُ عُذْرا.(۵)
سعی کن عذر برادرت را بپذیری و اگر عذری نداشت یا عذری نیاورد، خود برای او عذری دست و پا کن و تا جایی که می توانی، او را معذور بدار.
🔰منابع:
۱.غررالحکم، ج ۱، ص ۴۴۷
۲.غررالحکم، ج ۲، ص ۵۲
۳.غررالحکم، ج ۲، ص ۵۲
۴. غررالحکم، ج ۲، ص ۵۲
۵.بحارالانوار، ج ۷۴، ص ۱۶۴
#منبرک | #متنی 9⃣1⃣1⃣ 🌱
#محمد_رضا_مصباح | عضو شوید👇
@mesbah_online
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔰سهم
@mesbah_online
‼️این سهم تمومی نداره ها من از شما می تونم حلالیت بگیرم ولی از همه مردم نمی تونم.
#کشکول 0⃣2⃣ 🌱
#محمد_رضا_مصباح | عضو شوید👇
@mesbah_online
#بایسته_های_اخلاقی ۶
@mesbah_online
🔰میانه روی در معیشت
▫️تنظیم درست دخل و خرج، در اداره زندگی نقش مهمی دارد.
ضعف تدبیر اقتصادی و ناتوانی در کنترل درآمد و هزینه، شخص را در زندگی اقتصادی اش ناکام می سازد.
✅ بنابراین، خرج و دخل باید با برنامه ریزی باشد و با درست خرج کردن، می توان #آرامش را در زندگی حفظ کرد.
🔅حضرت علی علیه السلام می فرماید:
قِوامُ الْعَیْشِ حُسْنُ التَّقْدِیرِ وَ مِلاکُهُ حُسْنُ التَّدْبِیر.(۱)
استواری زندگی به خوب اندازه گیری کردن و اصل آن، تدبیر خوب (برنامه ریزی درست) است.
🔅امام باقر علیه السلام نیز می فرماید:
کُلُّ الْکَمالِ التَّفَقُّهُ فِی الدِّینِ وَ الصَّبْرُ عَلَی النّائِبَهِ وَ تَقْدِیرُ الْمَعِیشَهِ.(۲)
تمام کمال، در دین شناسی و صبر بر مصیبت های دنیا و نگاه داشتن اندازه در خرج زندگی است.
➖در احادیث بسیاری، میانه روی در خرج و هزینه، بخش جدایی ناپذیر زندگی به
شمار آمده که به زندگی رونق می بخشد
🔅امام علی علیه السلام فرموده است:
أَلاْءِقْتِصادُ نِصْفُ الْمَئُونَهِ (۳)
میانه روی در خرج، نیمی از درآمد است.
🔅حضرت در کلامی دیگر فرمود:
اِذا أَرادَ اللّه ُ بِعَبْدٍ خَیْرا أَلْهَمَهُ الاْءِقتِصادَ و حُسْنَ التَّدْبِیرِ و جَنَّبَهُ سُوءَ التَّدْبِیرِ وَ الاِْسْرافِ.(۴)
هرگاه خداوند خیر بنده اش را بخواهد، میانه روی و برنامه ریزی در دخل و خرج را به او الهام می فرماید و وی را از اسراف و ولخرجی دور نگه می دارد.
🔰 اثر پربرکت میانه روی در زندگی
وَ مَنْ صَحِبَ الاْءِقْتِصادَ دامَتْ صُحْبَهُ الْغِنی لَهُ و جَبَرَ الاْءِقْتِصادُ فَقْرَهُ وَ خَلَلهُ.(۵)
کسی که [در زندگی] با میانه روی همراه باشد، پیوسته بی نیاز است و میانه روی، نداری و فقر را جبران می کند.
➖کسی که بی حساب و کتاب خرج می کند، به مشکلات فراوانی در زندگی بر می خورد و روی آسایش را نمی بیند.
▫️امام علی علیه السلام در کلامی متین می فرماید:
آفَهُ الْمَعاشِ سُوءُ التَّدْبِیرِ (۶)
بی برنامگی و بد خرج کردن، آفت زندگی است.
گرفتن وام های پر سود از بانک ها را نیز می توان از تصمیم گیری های نابخردانه و اشتباه های اقتصادی خانواده ها به شمار آورد. اگر زن و مرد جوان از همان روزهای آغاز زندگی مشترک، با همکاری و هم دلی، به اندازه خرج کنند و از تجمل گرایی و خرج های غیرضروری بپرهیزند، آسایش بیشتری خواهند داشت و گرفتار فقر و بدهکاری نمی شوند.
✓ بنابراین، شایسته است خانواده ها و این کلام گهربار امیرمؤمنان را نیز آویزه گوش سازند که فرمود:
لَنْ یَهْلِکَ مَنِ اقْتَصَدَ(۷)
کسی که میانه روی کند، هلاک نمی شود.
▫️با توجه به این سخن، از برخی مهمانی ها، سفرهای غیرضروری و تفریح های پرهزینه که از میانه روی خارج است، چشم بپوشند.
🔰عاقل ترین انسان ها
حضرت علی ع فرمود:
اَفْضَلُ النّاسِ عَقْلاً اَحْسَنَهُمْ تَقْدِیرا لِمَعاشِهِ(۸)
برترین مردم از نظر عقل، کسی است که بهتر برای خرج زندگی اش برنامه ریزی کند.
➖بنابراین، مؤمن، با توکل به خداوند و تکیه بر ایمان، بر خود و برنامه ریزی در زندگی، می تواند در حد نیاز از نعمت ها برخوردار شود.
♻️حکایت:
یه زمانی اطلاع دادند در مجاورت مسجد یه آقایی هست که امورات زندگیش به سختی میگذره به اتفاق امنای مسجد رفتیم منزلشون دیدیم بله گفتهها با واقعیت مطابقت داره بین مردم اعلام کردیم مبلغ خوبی جمع شد خیلی محترمانه به ایشون تقدیم کردیم چند روز بعد ایشون رو مسجد دیدیم یه گوشی هوشمند گرون قیمت تو دستش بود گفتم الحمدالله مثل اینکه وضع مالی خوب شده گفت نه حاج آقا همون پولی که برای من آوردین من دادم این گوشی هوشمند رو خریدم بهش گفتم مرد حسابی تو تو اولیات زندگیت گیری رفتی گوشی هوشمند خریدی اونم به این گرون قیمتی!!
از اون به بعد هر موقع میخواستیم به ایشون کمک بکنیم مواد غذایی تهیه میکردیم و براش میبردیم.
🔰منابع:
۱.غررالحکم، ج ۴، ص ۳۵۴
۲. بحارالانوار، ج ۷۵، ص ۱۷۲
۳.غررالحکم، ص ۳۵۳
۴. غررالحکم، ص ۳۵۳
۵.غررالحکم، ص ۳۵۴
۶.غررالحکم، ص ۳۵۴
۷. غررالحکم، ص ۳۵۳
۸.غررالحکم، ص ۵۲
#منبرک | #متنی 0⃣2⃣1⃣ 🌱
#محمد_رضا_مصباح | عضو شوید👇
@mesbah_online
🔰کلید رستگاری
@mesbah_online
🔅ابوبصیر می گوید: در خدمت امام باقر علیه السلام بودیم، #حمران_بن_اعین نیز حضور داشت فردی وارد شد و عرض کرد: #عکرمه در شرف مرگ است - عکرمه رای خوارج را داشت اما به امام باقر علیه السلام علاقه مند بود - از جا برخاست، به حاضران فرمود: شما منتظر باشید تا من برگردم و خود رفت. بعد از اندکی بازگشت و فرمود: اگر عکرمه را قبل از مرگش در می یافتم کلماتی یادش می دادم که برایش سودمند باشد ولی چنین نشد، هنگامی رسیدم که مرگ گریبانش را گرفته بود.
🔅من عرض کردم: فدایت گردم! آن کلام چیست؟ فرمود: به خدا سوگند! آنچه می خواستم به عکرمه یاد دهم همان است که شما به آن اعتقاد دارید (یعنی #ولایت).
سپس امام فرمود: به اطرافیانتان، در هنگام مرگ، «لااله الاالله» و ولایت را تلقین کنید. (۱)
✅ حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله فرمود:
مَن رَزَقَهُ اللهُ حُبّ الائمّةِ مِن اَهلِ بَیتی فَقَد اَصابَ خَیرَالدُّنیا و الآخرةِ (۲)
کسی را که خداوند محبت امامان از اهل بیتم را به او مرحمت فرموده، به خیر دنیا و آخرت رسیده است.
✓ به بهانه ولادت #امام_باقر ع
🔰منابع:
۱.بحارالانوار، ج ۴۶، ص ۳۳۳
۲.مشکوة الانوار، طبرسی، ص ۸۱
#منبرک | #متنی 1⃣2⃣1⃣ 🌱
#محمد_رضا_مصباح | عضو شوید👇
@mesbah_online
🔰امام نگران دوستان است!
@mesbah_online
#نعمان_بن_بشیر می گوید: در یکی از سفرهای حج همسفر#جابر_بن_یزید_جعفی بودم.
در مدینه بودیم که جابر بر امام باقر علیه السلام وارد شد، سپس با آن حضرت وداع کرد و با چهره ای شاد بیرون آمد و به سوی کوفه حرکت کردیم. به اولین منزل در بیرون مدینه که رسیدیم روز جمعه بود، نماز ظهر را خواندیم و حرکت کردیم که ناگاه مردی بلند قد و گندمگون پیدا شد و نامه ای به دست جابر داد. #جابر آن را بوسید و بر چشم نهاد؛ نامه از #امام_محمد_باقر علیه السلام بود و با گل سیاه رنگی که هنوز تَر بود مُهر شده بود.
▫️جابر از آن مرد پرسید: چه وقت خدمت مولایم بودی؟ پاسخ داد: هم اکنون. پرسید: قبل از نماز یا بعد از نماز؟ پاسخ داد: بعد از نماز.
جابر نامه را گشود و شروع به خواندن کرد. همان طور که نامه را مطالعه می کرد چهره اش گرفته می شد تا نامه به پایان رسید. نامه را بست و از آن به بعد، من او را خندان و شاد ندیدم تا این که وارد کوفه شدیم.
🔅فردای آن روز به سراغش رفتم. با تعجب دیدم تکه استخوانی به گردن خود انداخته، بر چوبی سوار شده و می گوید: من منصور بن جمهور را امیری غیر مامور می یابم و در ضمن، اشعاری هم می خواند. به من که رسید نگاهی کرد. من نیز به او نگاه کردم ولی سخنی رد و بدل نشد، از حال وی گریه ام گرفت. مردم، اطراف ما را گرفتند، جابر به راهش ادامه داد تا به رَحبه (۱) رسید.
▫️بچه ها و مردم می گفتند: جابر بن یزید #دیوانه شده است.
به خدا سوگند! چند روزی بیشتر نگذشت که از جانب #هشام_بن_عبدالملک نامه ای به #والی_کوفه رسید که در آن از وی خواسته بود جابر بن یزید را گردن زند و سرش را نزد او بفرستد.
▫️حاکم کوفه از اطرافیانش پرسید: این جابر کیست؟ گفتند: خدا او را شفا دهد، مردی دارای علم و فضل بود، اما امسال به حج رفت، از حج که بازگشت دیوانه شده است و هم اکنون در رَحبه بر چوبی سوار می شود و با بچه ها بازی می کند. حاکم به آن جا رفت، جابر را دید که با بچه ها بازی می کند. (خوشحال شد و) گفت: سپاس خدای را که من را از کشتن این مرد حفظ کرد.
🔅راوی می گوید: چند روزی بیشتر نگذشت که #منصور_بن_جمهور وارد کوفه شد و همان کاری را کرد که جابر می گفت. (۲)
✅ حضرت رسول اکرم صلوات الله علیه و آله فرمود:
مَن صَحَّ ایمانُهُ و حَسُنَ عَمَلُهُ اشتَدَّ بَلاءُهُ (۳)
آن که دارای ایمانی درست و عملی نیکو باشد، گرفتاری اش شدید است.
✓ به بهانه ولادت #امام_باقر ع
🔰منابع:
۱- نام محلی در کوفه.
۲- بحارالانوار، ج۴۶، ص ۲۸۲.
۳- اصول کافی، ج ۲، ص ۲۵۲.
#منبرک | #متنی 2⃣2⃣1⃣ 🌱
#محمد_رضا_مصباح | عضو شوید👇
@mesbah_online
🔰درسی از هلال ماه رجب
@mesbah_online
✓ هزاران نفر، بی تفاوت از برابر فرو افتادن سیبی از درخت می گذشتند، اما متفکری چون #نیوتن به این پدیده دقت می کند و از آن، درس جاذبه زمین می آموزد.
✓ انسان های بی شماری، هر روز پرواز پرندگان را شاهد بودند، ولی تنها #ویل_بر_رایت از آن، درس پرواز می آموزد.
✓ همگان حس کرده اند که بدنشان در آب سبک می شود، اما تنها، #ارشمیدس از آن اصول فشار و تعادل مایعات را نتیجه می گیرد.
🔅پدیده های مادی در دسترس همگان بوده است، اما اندکی از آدمیان نازک اندیش، از دل این پدیده ها، آن همه اختراع و اکتشاف بیرون کشیدند.
▫️درباره #عبرت_آموزی از طبیعت و نگریستن به پدیده های طبیعت و آموختن درس های معنوی از آنها نیز چنین است.
✓ در این باره نیز #عارفان و #بیداردلان، هرگز از کنار آنها بی تفاوت نگذشتند و حداکثر درس های معنوی و روحی را از آنها گرفتند. می توان، چون #حافظ از کنار نهر آب روان گذشت و از شتاب بی درنگ آب، گذر سریع و بی برگشت عمر را یادآور شد:
بر لب جوی نشین و گذر عمر ببین
کاین اشارت ز جهان گذرا ما را بس
▫️حافظ همو یاد می کند که: شبی، نظر به مزرع سبز فلک (آسمان پرستاره) کردم و #مَهِ_نو را که هلال آن چون داس به نظر می آمد، نگریستم و با مشاهده این صحنه زیبا، به یاد #مزرعه_اعمال خود افتادم و اینکه، روزی باید این کشته های اعمالم را _ از خوب و بد _ درو کنم.
مزرع سبز فلک دیدم و داس مه نو
یادم از کشته خویش آمد و هنگام درو
گفتم ای بخت، بخفتیدی و خورشید دمید
گفت با این همه، از سابقه نومید مشو
#هلال_ماه_رجب نیز که پیام آور گشودن دریچه های #نور و #روشنایی به روی آدمیان است.
✓ از منظر معصومین علیهم السلام بسیار مهم است. آنان با نظر به آن، بهره خویش را از حیث تحفه های ارزشمند معنوی، می ستاندند.
✓چنان که رسول اکرم صلی الله علیه و آله، چون #هلال_رجب را می دید، این گونه به مناجات می نشست:
اللّهُمَّ بارِکْ لَنا فی رَجَبٍ وَ شَعْبانَ وَ بَلِّغْنا شَهْرَ رَمَضانَ وَ اَعِنّا عَلَی الصِّیامِ وَ الْقِیامِ وَ حِفْظِ اللِّسانِ وَ غَضِّ الْبَصَرِ وَ لاتَجْعَلْ حَظَّنا مِنْهُ الْجُوعَ وَ الْعَطَشَ.
پروردگارا! ماه رجب و شعبان را بر ما مبارک گردان و ما را به ماه رمضان برسان؛ ما را در ماه رجب بر روزه داری و نماز و محافظت از زبان و چشم اعانت فرما و بهره مان را (از روزه آن) تنها گرسنگی و تشنگی قرار مده!
✅ همان گونه که از این دعای شریف پیداست، پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله، با دیدن هلال ماه رجب، به یاد #چند_نکته_مهم می افتد و آنها را از حضرت حق می خواهد.
➖۱) مبارک بودن رجب بر پیامبر نخستین درخواست آن حضرت از خداوند است.
✓ البته، رجب بر کسی مبارک است که چون حضرت رسول صلی الله علیه و آله، فرصت های نهفته آن را دریابد، و حظّ خویش را از لطافت های این ماه بستاند و به تعبیر ملای رومی: دل او با حال و هوای دوست، حریف شود.
پنهان مشو که روی تو بر ما مبارک است
نظاره تو بر همه جان ها مبارک است
هر دل که با هوای تو امشب شود حریف
او را یقین بدان تو که فردا مبارک است
ای بستگان تن، به تماشای جان روید
کاخر رسول گفت #تماشا_مبارک است
➖۲) از خداوند می طلبد او را یاری کند تا افزون بر روزه داری و اقامه نماز در این ماه، مراقب زبان و چشم خویش نیز باشد.
🔰با توجه به این فراز:
🔅اولاً: باید گفت که بدون یاری و لطف حضرت حق، هیچ بنده ای قادر به پرهیزکاری و انجام اعمال صالح نیست.
جهان آفرین گر نه یاری کند
کجا بنده پرهیزکاری کند
🔅ثانیا: نماز و روزه به تنهایی، بدون کنترل زبان و چشم، ارزش چندانی ندارد. آنکه از روح نماز و اسلام، بهره جسته است، هرگز دیدگانی آلوده نخواهدداشت:
منم که شهره شهرم به عشق ورزیدن
منم که دیده نیالوده ام به بد دیدن
✓ و نیز زبانی آزاد و رها:
نگاه دار زبان تا به دوزخت نبرند
که از زبان بتر اندر جهان، زیانی نیست
➖۳) در فراز پایانی دعا از خداوند می خواهد که به #حقیقت_روزه دست یابد، و به ظاهر روزه که گرسنگی و تشنگی است، بسنده نکند.
▫️باری، همه عبادت ها، ظاهری دارند و باطنی و پوسته ای دارند و مغزی.
گروهی به #باطن و لُبّ عبادت دست یافتند.
گروهی نیز به #ظاهر و قشر آن بسنده کردند.
🔅ببین تفاوت ره از کجاست تا به کجا!
یکی گوهر برآورد و هدف شد
یکی بگذاشت آن، نزد صدف شد
✓ به بهانه حلول ماه #رجب
#منبرک | #متنی 3⃣2⃣1⃣ 🌱
#محمد_رضا_مصباح | عضو شوید👇
@mesbah_online