بسم الله الرحمن الرحیم
#تفسیر_قرآن_جلسه_۷
🌹 آیات ۸ و ۹ سوره اعراف
💥وَ الْوَزْنُ يَوْمَئِذٍ الْحَقُّ ۚ فَمَنْ ثَقُلَتْ مَوَازِينُهُ فَأُولَٰٓئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ (۸)
💥وَمَنْ خَفَّتْ مَوَازِينُهُ فَأُولَٰٓئِكَ الَّذِينَ خَسِرُوٓا أَنْفُسَهُمْ بِمَا كَانُوا بِآيَاتِنَا يَظْلِمُونَ (۹)
#ترجمه: میزان [سنجش اعمال] در آن روز حقّ است؛ پس كسانی كه اعمال وزن شده آنان سنگین باشد پس آنان همان رستگارانند (۸)
و كسانی كه اعمال وزن شده آنان سبک باشد، پس آنان کسانی هستند که به خود ضرر زده اند به سبب اینكه همواره به آیات ما ستم می ورزیدند (۹)
🌷 #وَزْن: وسیله سنجش
🌷 #يَوْمَئِذ: روز
🌷 #ثَقُلَت: سنگین باشد
🌷 #مَوَازِين: اعمال وزن شده
🌷 #الْمُفْلِحُون: رستگاران
🌷 #خَفَّت: سبک باشد
🌷 #خَسِرُوٓا: زیان کردند
🌷 #أَنْفُسَهُمْ: خودشان
🌷 #يَظْلِمُون: ستم می ورزیدند
این آیات در مکه نازل شده اند.
در اين آيات براى تكميل بحث رستاخيز، اشاره به مسأله #سنجش_اعمال مى كند كه نظير آن در سوره‌هاى ديگر #قرآن از جمله در سوره مؤمنون آيات ١٠٢ و ١٠٣ و سوره قارعه آیات ٦ و ٨ آمده است.
نخست مى فرمايد: «وَ الْوَزْنُ يَوْمَئِذٍ الْحَقُّ: میزان سنجش اعمال در آن روز حق است»
آنچه مسلّم است اين است كه در #روز_قیامت اعمال انسان با وسيله خاصّى سنجيده مى شود نه با ترازوهايى همانند ترازوهاى دنيا، و چه بسا آن وسيله همان وجود انبيا و امامان و افراد صالح بوده باشد، در رواياتى كه از طریق اهل بيت «عليهم السّلام» به ما رسيده است اين مطلب به خوبى ديده مى شود.
حتّى در اين #جهان نيز دوستان خدا مقياس سنجشند، ولى از آنجا كه بسيارى از حقايق در اين #عالم در پرده ابهام مى ماند و روز قيامت كه روز بروز و ظهور است؛ اين واقعيّت ها آشكار مى گردد.
سپس مى فرمايد: «فَمَنْ ثَقُلَتْ مَوازِينُهُ فَأُولئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ: پس کسانی که اعمال وزن شده آنان سنگین باشد پس آنان همان رستگارانند»
سپس می فرماید: «وَ مَنْ خَفَّتْ مَوازِينُهُ فَأُولئِكَ الَّذِينَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ بِما كانُوا بِآياتِنا يَظْلِمُونَ: و کسانی که اعمال وزن شده آنان سبک باشد، پس آنان کسانی هستند که به خود ضرر زده اند به سبب اینکه همواره به آیات ما ستم می ورزیدند»
بديهى است منظور از سبكى و سنگينى ميزان اعمال، سبكى و سنگينى خود ميزان نيست بلكه ارزش و وزن چيزهايى است كه با ميزان سنجيده مى‌شود.
تعبير « ظلم به #آيات » اشاره به اين است كه اين گونه اشخاص نه تنها به خود ستم مى كنند، بلكه به برنامه هاى #هدايت_الهى نيز ستم كرده اند، زيرا اين برنامه‌ها مى بايست وسيله #هدايت و نجات گردد، و اگر به آن بى اعتنايى شد و اين اثر از آنها به دست نيامد، به آنها ستم شده است.
«میزان»، وسیله ى #سنجش است و هر چیزى وسیله ى سنجش خاصّى دارد، مثلاً دیوار را با شاقول، گرمى و سردى هوا را با دماسنج، میوه را با كیلو و پارچه را با متر مى سنجند،
همان گونه كه وسیله ى سنجش انسانهاى عادّى، انسان هاى كامل مى باشند. میزانِ روز قیامت حقّ و حقیقت است.
در آن روز هم حاكمیّت با حقّ است هم روز حقّ است و هم میزانِ سنجش، حقّ است.
🌴امام صادق علیه السلام فرمودند: میزان، انبیا و اوصیا مى باشند.
چنانكه در زیارت مطلقه ى حضرت امیر علیه السلام مى خوانیم:
«السّلام على میزان الاعمال» یعنى اینان، معیار و میزان سنجش اعمال دیگرانند.
🌴حضرت على علیه السلام فرمودند: حسنات، موجب سنگینى میزان و سیّئات و گناهان، موجب سبكى آن است.
🔹پيامهای آیات ۸ و ۹ اعراف🔹
✅ تشكیلات #قیامت، حساب شده و قانونمند است و حسابرسى، قضاوت، صدور حكم و پاداش و كیفر، همه بر اساس حقّ است.
✅ #خداوند، خواهان رسیدن انسان به حقّ و دستیابى به عقاید و رفتارهای شایسته و صحیح است
✅ براى هر كسی، چندین وسیله و معیار سنجش و محاسبه در #كار است.
✅ توقّع سعادت و پاداش بدون عمل، بیهوده است.
✅ براى یک #انسان، چندین وسیله ى سنجش در كار است.
✅ كم داشتن #عمل_صالح در روز قیامت خسارت است، تا چه رسد به نداشتن آن.
✅ #دنیا همانند بازارى است كه ایمان، «سود» آن و انكار و كفر، «خسارت» آن است.
✅ بى اعتنایى و انكار #آیات_الهى، ظلم به آنها است. «كانوا بآیاتنا یظلمون» آرى به جا نیاوردن حقّ هر چیز و رعایت حقوق و حدود آن را نكردن، ظلم به آن است و نتیجه ى ظلم، خسارت و نابودى است.
✍تهیه و تنظیم : استاد عاشوری
بسم الله الرحمن الرحیم
#تفسیر_قرآن_جلسه_۴۱
🌹 آیه ۵۳ سوره اعراف
هَلْ يَنْظُرُونَ إِلَّا تَأْوِيلَهُ يَوْمَ يَأْتِى تَأْوِيلُهُ يَقُولُ الَّذِينَ نَسُوهُ مِن قَبْلُ قَدْ جَآءَتْ رُسُلُ رَبِّنَا بِالْحَقِّ فَهَل لَّنَا مِن شُفَعَآءَ فَيَشْفَعُواْ لَنَآ أَوْ نُرَدُّ فَنَعْمَلَ غَيْرَ الَّذِى كُنَّا نَعْمَلُ قَدْ خَسِرُواْ أَنفُسَهُمْ وَضَلَّ عَنْهُم مَّا كَانُوا يَفْتَرُونَ
#ترجمه: آیا (كافران،) جز تأویل كتاب (تحقّق وعده های قرآن)، انتظار دیگرى دارند؟ روزى كه حقایق بیان شده در آن بیاید، كسانى كه آن روز را از پیش (در دنیا) فراموش كرده بودند، خواهند گفت: همانا رسولان پروردگارمان براى ما حقّ را آوردند، پس آیا براى ما شفیعانى هست تا شفاعتمان كنند یا (ممكن است) ما به دنیا بازگردانده شویم تا كارى جز آنچه مى كردیم انجام دهیم؟ قطعاً آنان سرمایه وجودشان را تباه کردند و آنچه به دروغ مى ساختند، از دست دادند.
🌷 #هَلْ: آیا
🌷 #يَنْظُرُونَ: انتظار می کشند
🌷 #تَأْوِيل_قرآن: تحقق یافتن وعده ها و خبرهای قرآن
🌷 #نَسُوه: فراموش کردند
🌷 #رُسُل: پیامبران
🌷 #نُرَدُّ: بازگردانده شویم
🌷 #نَعْمَل: انجام می دهیم
🌷 #خَسِرُوٓا: تباه می کردند
🌷 #ضَلَّ: از دست دادند
🌷 #كَانُوا_يَفْتَرُونَ: دروغ می ساختند
این آیه در #مکه نازل شده است و در اين آيه اشاره به طرز تفكّر غلط تبهكاران و منحرفان در زمينه هدايت هاى الهى نموده و مى فرماید: {هَلْ يَنْظُرُونَ إِلاّ تَأْوِيلَهُ: آیا جز تحقق وعده های #قرآن انتظار دیگری دارند؟} امّا چه انتظار نابجايى، زيرا هنگامى كه نتايج و سرانجام اين وعده هاى الهى را مشاهده كنند، كار از كار گذشته و راهى براى بازگشت باقى نمانده است {يَوْمَ يَأْتِي تَأْوِيلُهُ يَقُولُ الَّذِينَ نَسُوهُ مِنْ قَبْلُ قَدْ جاءَتْ رُسُلُ رَبِّنا بِالْحَقِّ: روزی که حقایق بیان شده در آن بیاید، کسانی که آن #روز را فراموش کرده بودند، خواهند گفت: همانا رسولان پروردگارمان برای ما حق را آوردند}
امّا در اين هنگام در وحشت و اضطراب فرو مى روند، و به فكر چاره جويى مى افتند و مى گويند: {فَهَلْ لَنا مِنْ شُفَعاءَ فَيَشْفَعُوا لَنا:پس آیا برای ما شفیعانی هست تا شفاعتمان کنند} {أَوْ نُرَدُّ فَنَعْمَلَ غَيْرَ الَّذِي كُنّا نَعْمَلُ: یا ما به دنیا بازگردانده شویم تا کاری جز آنچه می کردیم انجام دهیم؟} ولى افسوس! اين بيدارى بسيار دير است، نه راه بازگشتى وجود دارد و نه شايستگى #شفاعت دارند، زيرا {قَدْ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ: قطعا آنان سرمایه وجودشان را تباه کردند} و بر آنها ثابت مى شود كه بت ها و معبودهاى ساختگى آنان در آنجا هيچ گونه نقشى ندارد {وَ ضَلَّ عَنْهُمْ ما كانُوا يَفْتَرُونَ: و آنچه به دروغ می ساختند، از دست دادند}
🌸 از اين آيه استفاده مى‌شود كه #انسان در اعمال خود مختار و آزاد است و گرنه تقاضاى بازگشت به دنيا نمى كرد تا اعمال بد خود را جبران كند. و نيز استفاده مى شود كه #جهان ديگر جاى انجام عمل و كسب فضيلت و نجات نيست.
🔹پيام های آیه ۵۳ سوره اعراف🔹
✅ #خداوند در قرآن، منكران را توبیخ مى كند كه تا تحقّق تهدیدهاى او را نبینند، ایمان نخواهند آورد.
✅ ناله ها، اعتراف ها و آرزوها در #قیامت، به جایى نمى رسد. پس باید در دنیا هشدارهاى قرآن را جدّى بگیریم.
✅ خسارت بزرگ، فراموش كردن قرآن و قیامت است.
✅ #قیامت، روز آگاهى و بیدارى است.
✅ رسالت پیامبران در مسیر تربیت انسان و از شئون ربوبیّت خداوند است.
✅ #شفاعت براى همه نیست.
✅ در #قیامت، خبرى از جلوه و تأثیر طاغوتها، بتها، ثروتها و قدرتها نیست.
✍تهیه و تنظیم : استاد عاشوری