بسم الله الرحمن الرحم
#تفسیر_قرآن_جلسه_۴۲
🌹 آیه ۵۴ سوره اعراف
إِنَّ رَبَّكُمُ اللَّهُ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضَ فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ ثُمَّ اسْتَوَىٰ عَلَى الْعَرْشِ يُغْشِي اللَّيْلَ النَّهَارَ يَطْلُبُهُ حَثِيثًا وَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ وَ النُّجُومَ مُسَخَّرَاتٍ بِأَمْرِهِٓ ۗ أَلَا لَهُ الْخَلْقُ وَالْأَمْرُ ۗ تَبَارَكَ اللَّهُ رَبُّ الْعَالَمِينَ
#ترجمه: همانا پروردگار شما خداست كه آسمانها و زمین را در شش دوران آفرید، سپس بر عرش[فرمانروایی و تدبیر امور آفرینش] مسلّط شد، شب را در حالی كه همواره با شتابْ روز را می‌جوید بر روز می‌پوشاند، و خورشید و ماه و ستارگان را كه تسلیم فرمان اویند [پدید آورد]؛ آگاه باشید كه آفریدن و فرمان مخصوص اوست؛ همیشه با بركت است خداوندی که پروردگار جهانیان است.
🌷 #رَبَّكُم: پروردگار شما
🌷 #خَلَقَ: آفرید
🌷 #سمَاوَات: آسمان ها
🌷 #أَرْض: زمین
🌷 #سِتَّة: شش
🌷 #أَيَّام: جمع یوم است در زبان عربی به «نهار»، روز گفته می شود، ولى کلمه «یوم»، گاهى به معناى روز است و گاهى به معناى شبانه روز و گاهى هم به روزگار و دوره، یوم گفته شده است و در این آیه، منظور دوره است.
🌷 #العرش: تخت حکومت
🌷 #اسْتَوَىٰ_عَلَى_الْعَرْش: بر عرش مسلّط شد، کنایه از قدرت، سلطه، تدبیر، هدایت و اداره کل جهان است.در زبان فارسی هم بر تخت نشستن یعنی بر اوضاع مسلط شدن و قدرت و حکومت را به دست گرفتن.
🌷 #يُغْشِي: می پوشاند
🌷 #ليْل: شب
🌷 #نهَار: روز
🌷 #حَثِيثًا: باشتاب، سریع
🌷 #شمْس: خورشید
🌷 #قَمَر: ماه
🌷 #نجُوم: ماه
🌷 #مُسَخَّرَات: رام شدگان
🌷 #خَلْق: آفرینش
🌷 #تبَارَك: بابرکت، پرفایده
اين آيه معبود حقيقى و واقعى را با ذكر صفات خاصّش معرّفى مى كند، تا آنها كه حقيقت جو هستند قبل از فرا رسيدن #قیامت در همين جهان او را به روشنى بشناسند.
نخست مى فرمايد: {إِنَّ رَبَّكُمُ اللّهُ الَّذِي خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ فِي سِتَّةِ أَيّامٍ: همانا پروردگار شما خداست که آسمان ها و زمین را در شش دوره آفرید} «معبود» كسى جز «آفريدگار» نمى تواند باشد. با توجّه به مفهوم وسيع كلمه «ايّام» در این آیه به معنى «دورانها» به كار مى رود.
بنابراين خداوند مجموعه #زمين و #آسمان را در شش دوران متوالى آفريده است، هر چند اين دورانها گاهى به ميليونها يا ميلياردها سال بالغ شده است و علم امروز هيچ گونه مطلبى را كه مخالف اين موضوع باشد بيان نكرده است.
سپس #قرآن مى فرماید: {ثُمَّ اسْتَوى عَلَى الْعَرْشِ: سپس بر عرش مسلط شد} يعنى، نه تنها آفرينش از اوست بلكه اداره و رهبرى جهان نيز با او مى باشد.
✅ #عرش چيست؟
- عرش در لغت معانى متعدّدى دارد از جمله: به معنى سقف يا چيزى است كه داراى سقف بوده باشد، و گاهى به معنى تخت هاى بلند همانند تخت سلاطين نيز آمده است.
ولى هنگامى كه در مورد #خداوند به كار مى رود و گفته مى شود «عرش خدا» منظور از آن مجموعه جهان هستى است كه در حقيقت تخت حكومت پروردگار محسوب مى شود.
بنابراين در آيه مورد بحث جمله «اسْتَوى عَلَى الْعَرْشِ» كنايه از احاطه كامل پروردگار و تسلّط او بر تدبير امور آسمانها و زمين بعد از خلقت آنهاست.
سپس مى‌فرمايد: {يُغْشِي اللَّيْلَ النَّهارَ يَطْلُبُهُ حَثِيثاً: #شب را در حالی که همواره با شتاب روز را می جوید بر روز می پوشاند.
سپس مى‌افزايد: {وَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ وَ النُّجُومَ مُسَخَّراتٍ بِأَمْرِهِ: و خورشید و ماه و ستارگان را که تسلیم فرمان اویند پدید آورد}
پس از ذكر آفرينش جهان هستى و نظام شب و روز و آفرينش #ماه و #خورشيد و #ستارگان به عنوان تأكيد مى فرمايد: {أَلا لَهُ الْخَلْقُ وَ الْأَمْرُ: آگاه باشید که آفرینش و فرمان مخصوص اوست}
منظور از «الْخَلْقُ» آفرينش نخستين، و منظور از «الْأَمْرُ» قوانين و نظاماتى است كه به فرمان پروردگار بر عالم هستى حكومت می كند و آنها را در مسير خود رهبرى مى نمايد.
و در پايان آيه مى فرمايد: {تَبارَكَ اللّهُ رَبُّ الْعالَمِينَ: همیشه با برکت است خداوندی که پروردگار جهانیان است}اين جمله بعد از ذكر آفرينش و تدبير جهان هستى يک نوع ستايش از مقام مقدّس پروردگار است كه وجودى مبارک، ازلى، ابدى و سرچشمه همه بركات و نيكی ها مى باشد.
🔹پيامهای آیه ۵۴ سوره اعراف🔹
✅ آفریدگار هستى، لایق تدبیر و مدیریّت آن است.
✅ #عرش، مركز مدیریّت و تصمیم گیرى خداوند است.
✅ تعقیب دائمى شب و روز، تنها با كروى بودن و حركت داشتن زمین ممكن است.
✅ هم آفرینش به دست خداست، هم اداره و تدبیر آفریده ها
✅ #خداوند سرچشمه ى بركات است.
✅ نزول بركات، از ربوبیّت #خداوند است.
✅ تمام هستى در حال تكامل و تحت تربیت الهى است.
✍تهیه و تنظیم : استاد عاشوری
