📌روش شناسی امتداد حکمت استاد شهید مرتضی مطهری
📍حجت الاسلام دکترمیثم قاسمی
🔹یکی از عویصه های اندیشه امتدادی و انضمامی، سردرگمی در چگونگی تحلیل متغیّرهای موجود در فضای عینی و واقعی زندگی است، اینکه انسان مدرنیته زده امروز در عمق این امواج نو به نو، به کدام دست آویز باید چنگ بزند و با کدام عنصر بازیگر یا بازیگردان در حیات بشر بر سر بود ویا نبود خود به قمار مرگ و زندگی بپردازد و پیچیده تر اینکه در این هیاهوی ایسمها، از کدام پنجره و امکان زندگی، میتوان جایی برای نگاه توحیدی و وحیانی گشود، معادلههایی چند مجهوله و ویرانگر است که مردانِ مردِ عرصه علم و عملیات را از پای درآورده است و نزاع میان آرمانها و واقعیّت را در تراز جنگی صلح ناپذیر جلوه داده است.
🔸نوع نگاه هستی شناسانه هر اندیشمند، حکایتگر نقطه ثقل دیدگاه او در تبیین پدیدهها و تشریح روابط علّی و معلولی میان آنها و دیدگاههای تجویزی است که او در هر نگاه خرد و کلان منظومه فکری خود، اتّخاذ خواهد کرد؛ از این رو برای اینکه دریابیم او چگونه اندیشه خویش را برای حل معضلات زیست انسانی به کار میگیرد، لازم است دریابیم، جهان تفسیر شده در حکمت و اندیشه نظری او، بر اساس چه طرح و قالبی برساخته شده است؟
🔹طرح کلان ساختار هستی در اندیشه استاد شهید مرتضی مطهری، دارای مختصاتی است که میتواند در تولید فرمول تبدیل حکمت به گزارههای راهبردی و عملیاتی ، تا حدود زیادی برای جویندگان فلسفه پویا و راهگشا، الهام بخش باشد، او به رغم اینکه دههها با مطالعه و بررسی دو جریان اندیشه الهی و مادّی، بر فضای تفکّر بشر احاطه داشت امّا چنان در تحلیل انسان در ساحت و فرد و اجتماع و تاریخ و آینده، استوار سخن میگفت که گویا همه کرّو فرّ جهان مادّی و تماشای امواج سهمگین کفر و شرک، لحظهای در درستی آنچه در یافته بود تردیدی ایجاد نکرده است.
🔸او جهان را بر اساس رویکر فلسفه صدرایی و نگاه قرآنی دارای متنی مبتنی بر حقیقت میداند، و در پس هر تحوّلی به دنبال یافتن حیثیّتهایی است که نشان از حقانیّت و حقیقت دارد، برای مطهری شرّ محض معنا ندارد و حتّی حاکمیّت باطل و طاغوت نیز بدون تکیه بر جریانهای خیر و حقّانی توان حکمرانی و جولان ندارد،«َ فَأَمَّا الزَّبَدُ فَيَذْهَبُ جُفاءً وَ أَمَّا ما يَنْفَعُ النَّاسَ فَيَمْكُثُ فِي الْأَرْضِ كَذلِكَ يَضْرِبُ اللَّهُ الْأَمْثال. رعد17» این الگو را در تحلیل جهان درون فرد نیز به کاربسته است آنجا که سخن از «من عالی و من دانی» به میان آورده است، او راه رهایی انسان را بازگشت به «من عالی» دانسته است و ترجیح میدهد، به جای همه توصیههای پراکنده اخلاقی، او را به نشانههایی در خود ارجاع دهد تا نقشه راه فطرت و نهاد حقانی نفس الهی خود هدایتگر انسان برای خروج از ظلمات به نور باشد.
🔶 او تمدّن بشر را نیز بر همین اساس تحلیل نموده است، تمدّن را تنها صورت و ابزار تسهیل زندگی برشمرده و آنجایی مظاهر تمدّن را ارزشمند و خیر معرفی میکند که به تقویت روابط انسانی و انسانیّت انسان برسد.
🔶اندیشه مطهری از هر نوع تحکّم و اجبار بیرونی برای شکوفایی به عنوان یک حکم اولی پرهیز میکند. او رشد انسان را در تنها بر بستر تجربه و کنشگری ممکن میداند، و معتقد است باید رشد اجتماعی در فضای تفاهم جمعی رقم بخورد، و انسانها باید با آزادی از قید موهومات و تعلّقات «خود دانی» به انتخابگری مقرون به صحت و درستی دست پیدا کنند.
🔹در چنین بستری جهاد برای توحید در واقع جانفشانی برای رفع قیود روح و روان است و انسان انتخابگر هیچ گاه نباید از این کارویژه برکنار باشد، او لایه حقانی جامعه و فرد را بازگشت به فطرت و حقیقت مردمان میبیند، برای او قدرت، سیاست و حتّی اخلاق و معرفت و فقه و دیگر عناصر اندیشه دینی تنها ابزارهایی است که انسان را با خودش روبرو کند.
🔸امروز و در هنگامه تجلّی انتخابگری مردم ایران بیش از گذشته باید به جهان بینی استاد شهید برگردیم، جهان بینی مثبت اندیشی که همواره در جستجوی فطرت های قریب به بالفعل شدن است و با بی اعتنایی به جولان پرحجم کفهای روی آب برای سوار شدن بر ماینفع الناس به دنبال ساختن بلمی است که راه ریختن به دریا را به مردمان نشان دهد، آن روی زیبایشان را به خودشان بنماید و این چنین آشکارا، فلسفه و دین و توحید را به عرصه زندگی بکشاند.
17 اسفند99
#امتداد_حکمت_و_فلسفه
ایتا
https://eitaa.com/hekmat121
🆔 @tooshe_noor
هدایت شده از امتداد حکمت قرآنی و فلسفه الهی
📌 جامعه و پیچیدگیهایش
یکی از مشکلات اصلی در جامعهی ما، ترسیم بسیار بسیط و رویایی از جامعه است.
در تصور ما ایرانیان، جامعه همچون ظرف شفافی است که همه چیز آن مثل روز روشن است. جامعه آنچنان صاف صاف باید باشد که هر خوب و بدی در آن پیداست. دیگر نیازی به کارشناس و متخصص نداریم همهی مردم با هر سطح دانشی و اطلاعاتی ، حتی بیسوادها هم میتوانند بفهمند در جامعه چه خبر است و تحلیلهای کارشناسانه بدهند.
در جامعه یا همه خوب هستند یا همه بد هستند.
خلاصه ما چنین القا کردهایم که همه چیز در جامعه خیلی خوب و گل و بلبل است و فقط #مسئولان به وظیفه خودشان عمل نمیکنند.
فرهنگ کاملا درسته
اخلاق کاملا بیسته
آخرت کاملا حله
بهشت کاملا قطعیه
جهنم کاملا خیالیه
همه کشورهای غربی کاملا پیشرفته اند
در نظامات غربی کاملا فسادی نیست
همه مردم غرب خوشبختند
و...
فقط مشکل در این مسئول و آن مسئول ، این دولت و آن دولت، این روحانی و آن روحانی است.
اگر هم
فرهنگ خرابه
تربیت تعطیله
اقتصاد بههم ریخته است
حجاب دستاویز درگیریهای سیاسی و جناحی است
مداحها و خوانندهها و بازیگران، کارشناسان جامعه هستند
سلبریتیها (سوفسطائیان) لیست انتخاباتی میدهند و جامعه را به بی اخلاقی میکشانند
علم و پژوهش ، حوزه و دانشگاه هیچ نقش در جامعه ندارند
و...
مقصر همه اینها فقط #مسئولان هستند
این دولت یا آن دولت
این مجلس یا آن مجلس
این شهردار یا آن شهردار
و ...
تصویر بسیط و سادهانگارانه از جامعه و نشناختن پیچیدگیهای آن یکی از مشکلات اساسی جامعه ماست.
اما باید بدانیم جامعه خیلی پیچیده است
پیچیدهتر از آنچیزی که فکرش را میکنیم
اصلا ما جامعه را نمیشناسیم
این وضعیت ما خود نشانی از پیچیدگی جامعه و بیمبنایی دانش اجتماعی در جامعه ماست.
•┈┈••✾••┈┈•
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/1680