📌صنعت، صناعت فقه، فقه صنعتی
1⃣
✍حسین نیک
پژوهشگر حلقه اجتهادی فقه الاجتماع مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد ع
۱. جامعه صنعتی:
میل سیری ناپذیر انسان مدرنی که بریده از متافیزیک و تنها واجد عقلانیت ابزاری بود (نه عقل قدسی همه جانبه نگر) ، او را به تولید مازاد بر مصرف و انباشت سرمایه سوق میداد. از اوایل قرن نوزدهم بنایی که بنیادش چند قرن قبل تر با رنسانس آغاز شده بود، با سرعت هر چه تمام تر جامعه را در پرتو اکتشافات و تحولات سریع فنون و دانش های تجربی، به سوی صنعتی تر شدن هدایت میکرد.
۲. انسان صنعتی:
صنایع بزرگ، روابط و تعاملات اجتماعی انسان را دگرگون میساخت. تغییر سبک کار، تعامل جدید کارگر و کارفرما، مدل توسعه شهری و حمل و نقل، تحصیل و آموزش در راستای صنعت، ایجاد و توسعه بازارهای بزرگ، تغییر معادلات سیاست و جنگ و از همه مهمتر تغییر سبک زندگی، فکر و جان انسان صنعتی را متحول کرده بود. و اینگونه بود که نه فقط جامعه، بلکه خود انسان، صنعتی شد و این جریان هنوز هم ادامه دارد و عمق مییابد.
۳. علم صنعتی:
فهم انسان مدرن در دل این هیاهو، از جهان و علم دگرگون شده بود. این اندیشه در ذهن او شکل گرفت که این همه پیشرفت در صنعت، محصول روش علمی و اثباتی بعضی دانشها بوده که به برکت آنها صنعتی شده است. روشی که در ریاضیات، فیزیک، شیمی، نجوم و تا حد زیادی در زیست شناسی حاکم و جوابگو بود؛ منطقی عام برای همه دانشها تلقی شد.
صنعت و ابزار انسان مدرن، در پیوند با روح و فرهنگ حاکم بر مدرنیته در نفی متافیزیک و جداسازی دین از دنیا بود؛ حقیقتی که هنوز به درستی فهم نشده و گاهی ابزار و تکنولوژی را نسبت به فرهنگ خنثی تلقی میکند و چه مغالطه بزرگی؛ زیرا به قول استاد عزیزی، اساس صنعت توسعه بدن و ساخت بدن منفصل است. ایده توسعه بدن با ابزار، کاملا وابسته به ذهنیتی است که آن ایده از آن تراوش کرده است.
فارغ از نکته قبل، مشکل اساسی تر جایی شروع شد که منطق حاکم بر این دانش های طبیعیاتی و ریاضیاتی همچون وحی منزل به مثابه منطق اثباتی به همه علوم دیگر تعمیم پیدا کرد. اخلاق ، سیاست، جامعه شناسی و روان شناسی هم برای علمی بودن باید در این زمین بازی میکردند. معنای علم خلاصه شد در کنترل، مشاهده و استقراء ؛ داده های کمّی و آماری یگانه مستند و رفتارگرایی روش علمی برتر شمرده شد. مغالطه بزرگ دیگری که کنش های انسان را در حد طبیعیات به خصوصیات فیزیکی و محسوس تقلیل داده و او را بدون روح و معنا فرض گرفته بود.
۴. صناعت فقه:
دانش فقه با متون و ادله مقدس شریعت سر و کار دارد و به استنباط حکم شریعت در قبال افعال مکلفین میپردازد، اما همانقدر که جنبه قدسی دارد، باز محصول اجتهاد و فهم انسانی است. با این حال، دانش فقه از گزند مغالطات در منابع و روش مصون مانده است. مغالطاتی که همه علوم حتی اخلاق را صنعتی کرده بود.
با درایت فقیهان در طول تاریخ همواره فقه انضباط خودش را حفظ کرده و اگر هم تک صدایی شاذ از فقه ورزان، بوی خروج از موازین حجیت میداد، مستدلا به بوته محاکمه علمی کشانده شده، مهجور و محو شده است.
ادامه دارد...
@mfaam_razavi
2⃣
۵. فقه صنعتی:
با این حال معنای دیگری از صنعتی شدن در فقه روی داده است. در فقه این مجتهد است که پدیده های زمانه خودش را با قوه و اندیشه ای که از همین زمانه به دست آورده بررسی میکند. بنابراین خواه ناخواه، جامعه و انسان صنعتی تاثیر هایی بر فقه گذاشته است. به نظر میرسد توجه فقیه به این تاثیرات، گرچه بعضی از آن ها بسیار روشن و از ارتکازات اوست، وضوح بیشتری به فرآیند استنباط بخشیده و دانش او را نظاممندتر از گذشته میسازد.
این تاثیرات را میتوان اینگونه دسته بندی کرد:
الف. تولید مسئله:
معمولا اولین چیزی که در تاثیر صنعت بر فقه به ذهن میرسد، انبوه مسائل جدیدی است که صنعت پیش روی فقه نهاده است. مسائلی که قبل از جامعه صنعتی نبوده و حالا باید تعیین تکلیف شوند. مثلا پیشرفت صنعت پزشکی مسائلی چون تلقیح مصنوعی، شبیه سازی انسان، اتانازی، پیوند و تشریح اعضاء را مطرح کرده است. صنایع اقتصادی، ارتباطی، نظامی و ... دنیایی از پدیده های جدید در برابر فقیه قرار داده اند.
ب: تغییر مفاهیم موضوعات:
توسعه صنعت باعث میشود معنایی که فقیه در فقه صنعتی برداشت میکند با عصر نصوص متفاوت باشد. مثلا مفهوم سفر یا هجرت با توسعه صنایع حمل و نقل، تفاوت جدی پیدا کرده است. قطعا فقیه معنای حرج، مشقت و یا منفعت محلله را در جامعه ای که صنعت همه امور را تسهیل کرده، متفاوت از صد سال پیش درک میکند.
ج: توسعه دسترسی به ادله:
صنعت چاپ و پس از آن تکنولوژی های رایانه ای و ابزارهای مختلف تحقیق و جستجو، باعث میشود فحص از دلیل، راحت تر و در عین حال پیچیده تر شود. به نظر دیگر نمیتوان به تبویب وسائل الشیعه اکتفا کرد و مدعی شد بدون ترفند های جستجو و کلید واژه ای در منابع گسترده میتوان به یأس از فحص رسید.
د: فرد حقیقی و اعتباری:
پیدایش گسترده شخصیت های حقوقی و اعتباری محصول جامعه صنعتی است. قراردادهایی که نه تنها طرف آن فرد بلکه نهادها، سازمان ها و شخصیت های حقوقی هستند؛ محصول این عصر هستند. این افراد حقوقی نه تنها توسعه در مکلف فقهی هستند بلکه گاهی توسعه در متعلق حکم اند. یعنی حکم شرعی بر خود ساختارها و نهادها هم بار میشود.
۶. پیامدهای فقه صنعتی:
گستره و پیچیدگی روزافزون این تاثیرات بر فقه به گونه ای است که کمتر بتوان به صورت جزمی قوه اجتهاد در سراسر فقه را امر بسیط و واحدی تلقی کرد که با تمرین استنباط در چند باب خاص فقهی به دست میآید.
همچنین شاید آن جا که علوم و مقدمات اجتهاد را برمیشمارند، شناخت تاریخ تحول و تطورات علوم،فنون و صنایع در جوامع هم الزامی شمرده شود. بعید به نظر میرسد اهمیت آن مثلا کمتر از علوم بلاغی باشد که فقها مقدمه استنباط دانسته اند. مسئله ای که با موضوع شناسی های جزیی و موردی فقیه در هر مسئله و رجوع او به اهل خبره، تفاوت اساسی دارد.
از سوی دیگر حفظ انضباط فقهی در سایه این تحولات وسیع نیازمند چارچوب بندی مجدد و دقیقتر و همچنین وسواس در تنقیح یک روش شناسی حجتمند است.
در نهایت مهمترین و کاربردی ترین وجه قضیه این است که فقه به آن بالندگی ای برسد که بتواند نهادسازی و ساختارسازی کرده و با کارآیی عملی خود بر صنایع و علوم تاثیری بگذارد که مورد پذیرش صاحبان آن قرار گیرد. نه تاثیری نامتناسب و نامتوازن که منجر به شکاف میان امر دینی و این علوم و صنایع باشد. میتوان از این افق به تحقق حکمرانی فقه تعبیر نمود.
@mfaam_razavi
مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد (علیه و علیهم السلام)
#نشست_علمی #فقه_مقاومت 🔰مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(علیه و علیهم السلام) برگزار می کند: ♻️
فقه مقاومت- نشست اول- استاد ایزدهی.mp3
23.74M
🔊#بشنوید
#نشست_علمی
#فقه_مقاومت
🔰 موضوع: ماهیت فقه مقاومت (نشست اول)
🎙 ارائه دهنده:
▫️استاد سید سجاد ایزدهی (استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم)
⏰ 11 مهر 1403- مشهد مقدس، مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد (علیه و علیهم السلام)
#نشست_علمی
#فقه_مقاومت
#مدرسه_عالی_فقاهت_عالم_آل_محمد
#مشهد
🕌 مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(علیه و علیهم السلام)
https://eitaa.com/mfaam_razavi
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
یحیی سنوار : من این جمله از امام علی (ع) را خوب به خاطرم سپرده ام که گفت:
دو روز در زندگی انسان هست، روزی که در آن مرگ سرنوشت تو نیست، و روزی که مرگ سرنوشت تو ست.
در روز اول هیچ کس نمی تواند به تو آسیبی برساند و در روز دوم هیچ کس نمی تواند تو را نجات دهد...
#نشست_علمی
#فقه_حکمرانی
#همایش_ملی_فقه_حکمرانی
🔰مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(علیه و علیهم السلام) برگزار می کند:
♻️ سلسله پیش نشست های تخصصی اولین همایش ملی فقه حکمرانی (نشست یازدهم)
🔹 موضوع: ماهیت و مبانی فقه حکمرانی
🎙 ارائه دهنده:
▫️حجت الاسلام دکتر محمدتقی سبحانی(عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی)
⏰ زمان: پنج شنبه 3 آبان 1403، ساعت 12:30
🕌 مکان:
🔹#حضوری: مشهد مقدس، حرم مطهر رضوی، بست نواب صفوی، صحن شیخ حر عاملی، مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد (علیه و علیهم السلام)
🔗 #مجازی:
http://skyroom.online/ch/feghahat_aqr/feqhe_hokmrani
#نشست_علمی
#فقه_حکمرانی
#همایش_ملی_فقه_حکمرانی
#مدرسه_عالی_فقاهت_عالم_آل_محمد
#مشهد
@mfaam_razavi
🕌 کانال گفتمان فقه حکمرانی
🆔 @feqhe_hokmrani
مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد (علیه و علیهم السلام)
#فقه_حکمرانی #فلسفه_فقه_حکمرانی 🔰 حلقه اجتهادی فقه سیاست و حکمرانی مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(ع)
#فقه_حکمرانی
#روش_شناسی_فقه_حکمرانی
🔰 حلقه اجتهادی فقه سیاست و حکمرانی مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(ع) برگزار می کند:
♻️ سلسله دروس خارج و درس گفتارهای فقه حکمرانی (2)
🔹موضوع: روش شناسی فقه حکمرانی
🎙مدرس: استاد عبدالحمید واسطی
⏰ زمان: سه شنبه ها، ساعت 12:30
🕌 مکان: مشهد مقدس، حرم مطهر رضوی، مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(علیه و علیهم السلام)
❇️ جهت ثبت نام با شناسه ذیل تماس حاصل فرمایید:
🆔@andishetamadoni
#فقه_حکمرانی
#روش_شناسی_فقه_حکمرانی
#مدرسه_عالی_فقاهت_عالم_آل_محمد
#مشهد
🆔 @feqhe_hokmrani
🕌 مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(علیه و علیهم السلام)
https://eitaa.com/mfaam_razavi
#فقه_حکمرانی
#فلسفه_فقه_حکمرانی
🔰 حلقه اجتهادی فقه سیاست و حکمرانی مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(ع) برگزار می کند:
♻️ سلسله دروس خارج و درس گفتارهای فقه حکمرانی (1)
🔹موضوع: فلسفه فقه حکمرانی
🎙مدرس: استاد عبدالحسین خسروپناه
⏰ زمان: پنجشنبه ها، ساعت 8 (آنلاین)
🕌 مکان: مشهد مقدس، حرم مطهر رضوی، مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(علیه و علیهم السلام)
❇️ جهت ثبت نام و دریافت لینک حضور در کلاس، با شناسه ذیل تماس حاصل فرمایید:
🆔@andishetamadoni
#فقه_حکمرانی
#فلسفه_فقه_حکمرانی
#مدرسه_عالی_فقاهت_عالم_آل_محمد
#مشهد
🆔 @feqhe_hokmrani
🕌 مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(علیه و علیهم السلام)
https://eitaa.com/mfaam_razavi
مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد (علیه و علیهم السلام)
#نشست_علمی #فقه_حکمرانی #همایش_ملی_فقه_حکمرانی 🔰مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(علیه و علیهم السلام
فقه حکمرانی- استاد محمدتقی سبحانی.mp3
27.58M
🔊#بشنوید
#نشست_علمی
#فقه_حکمرانی
🔰 موضوع: ماهیت و مبانی فقه حکمرانی (یازدهمین نشست)
🎙 ارائه دهنده:
▫️حجت الاسلام دکتر محمدتقی سبحانی(عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی)
⏰ 3 آبان 1403- مشهد مقدس، مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد (علیه و علیهم السلام)
#نشست_علمی
#فقه_حکمرانی
#همایش_ملی_فقه_حکمرانی
#مدرسه_عالی_فقاهت_عالم_آل_محمد
#مشهد
🆔 @feqhe_hokmrani
🕌 مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(علیه و علیهم السلام)
https://eitaa.com/mfaam_razavi
#نشست_علمی
#فقه_حکمرانی
#همایش_ملی_فقه_حکمرانی
🔰مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(علیه و علیهم السلام) برگزار می کند:
♻️ سلسله پیش نشست های تخصصی اولین همایش ملی فقه حکمرانی (نشست دوازدهم)
🔹 موضوع: جریان شناسی موانع تاریخی و معرفتی تحقق فقه حکمرانی
🎙 ارائه دهنده:
▫️حجت الاسلام دکتر داود مهدوی زادگان (دانشیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی)
⏰ زمان: سه شنبه 22 آبان 1403، ساعت 12
🕌 مکان:
🔹مشهد مقدس، حرم مطهر رضوی، بست نواب صفوی، مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد (علیه و علیهم السلام)
#نشست_علمی
#فقه_حکمرانی
#همایش_ملی_فقه_حکمرانی
#مدرسه_عالی_فقاهت_عالم_آل_محمد
#مشهد
🆔 @feqhe_hokmrani
🕌 مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(علیه و علیهم السلام)
https://eitaa.com/mfaam_razavi
#نشست_علمی
#فقه_مقاومت
🔰دانشگاه باقرالعلوم مشهد با همکاری مرکز آخوند خراسانی و مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(ع) برگزار می کند:
🔹 سلسله نشست های تخصصی فقه مقاومت (1)
🎙 با ارائه: حجت الاسلام والمسلمین دکتر #داود_مهدوی_زادگان
دانشیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
▫️ دبیر علمی: دکتر #بلال_شاکری
(استاد سطوح عالی حوزه و مدرس دانشگاه باقرالعلوم)
⏰ زمان: دوشنبه 21 آبان 1403، ساعت 14
🕌 مکان: مشهد مقدس، نبش شارستان آیت الله طبسی، دفتر تبلیغات اسلامی، طبقه دوم، سالن جلسات
#نشست_علمی
#فقه_مقاومت
#مشهد
🕌 گفتمان فقه مضاف حوزه خراسان
🆔 @feqhemozaf_khorasan
🔺دیدار و گفتگوی حجتالاسلام والمسلمین خیاط مدیر حوزه علمیه خراسان با حجتالاسلام والمسلمین وحدتی شبیری رئیس مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(ع).
🔺در این دیدار راه های گسترش روابط دوطرفه مورد بررسی قرار گرفت.
🔺همچنین در ادامه طلاب مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(ع) به بیان دیدگاه های خود پرداختند.
🕌 مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(علیه و علیهم السلام)
https://eitaa.com/mfaam_razavi
📣 #اطلاعیه
🔰 مراسم پاسداشت نیم قرن خدمات تبلیغی خطیب اخلاق و انقلاب حجتالاسلام والمسلمین راشد یزدی در حرم مطهر رضوی برگزار میشود.
📅 زمان: چهارشنبه ۲۳ آبانماه
⏰ ساعت: ۸ صبح
🕌 مکان: حرم مطهر رضوی، سالن همایشهای آستان قدس رضوی
🕌 مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(علیه و علیهم السلام)
https://eitaa.com/mfaam_razavi
مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد (علیه و علیهم السلام)
#نشست_علمی #فقه_حکمرانی #همایش_ملی_فقه_حکمرانی 🔰مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(علیه و علیهم السلام
جریان شناسی موانع تاریخی و معرفتی تحقق فقه حکمرانی- استاد مهدوی زادگان.mp3
19.2M
🔊#بشنوید
#نشست_علمی
#فقه_حکمرانی
🔰 سلسله پیش نشست های تخصصی اولین همایش ملی فقه حکمرانی (نشست دوازدهم)
🔹 موضوع: جریان شناسی موانع تاریخی و معرفتی تحقق فقه حکمرانی
🎙 ارائه دهنده:
▫️حجت الاسلام دکتر داود مهدوی زادگان (رئیس سازمان سمت، دانشیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی)
⏰ 22 آبان 1403- مشهد مقدس، مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد (علیه و علیهم السلام)
#نشست_علمی
#فقه_حکمرانی
#همایش_ملی_فقه_حکمرانی
#مدرسه_عالی_فقاهت_عالم_آل_محمد
#مشهد
@feqhe_hokmrani
🕌 مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(علیه و علیهم السلام)
https://eitaa.com/mfaam_razavi
هدایت شده از گفتمان فقه حکمرانی
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎥 رهبر انقلاب:
🔸 دین در حوزه روش حکمرانی سرمشق دارد، باید آن را پیدا کرد....
#حکمرانی
#دین
🕌 کانال گفتمان فقه حکمرانی
🆔 @feqhe_hokmrani
نشست بررسی آخرین تحولات لبنان و سوریه با حضور رئیس جامعه المصطفی(ص) در لبنان برگزار شد.
در این جلسه که با حضور حجت الاسلام و المسلمین محمد حسین مهدوی مهر رئیس جامعه المصطفی(ص) در لبنان؛ درمدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(ع) برگزار شد؛ آخرین تحولات جنگ غزه و لبنان مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
حجت الاسلام مهدوی مهر با اشاره به وعدههای نتانیاهو در ابتدای عملیات طوفان الاقصی گفت: نابودی حماس در سه روز اول وعده نتانیاهو بود که با گذشت بیش از یکسال هنوز محقق نشده است، به ناچار او مجبور شد تا با حمله به مردم بی گناه شکست وعده های خود را بپوشاند.
وی افزود: نتانیاهو با اقدامات خود پس از طوفان الاقصی امنیت را نه تنها نتوانست برای مردم سرزمین های اشغالی تضمین کند بلکه جنبشی را در جهان به راه انداخت که مردم از صهیونیستها متنفر شوند و صهیونیستها در هرجای جهان که هستند باید با نگرانی و اضطراب از انتقام آزادگان جهان زندگی کنند.
مهر رئیس جامعه المصطفی(ص) در لبنان افزود: در مواجههای که با مردم رنج کشیده و آواره لبنانی که از نواحی جنوبی به بیروت مهاجرت کردهاند داشتم به وفور میتوان حس مقاومت و ایستادگی را در آنان یافت به گونهای که انگار هیچ مصیبتی بر آنان وارد نشده است.
✳️ معاونت پژوهش با همکاری مجتمع آموزش عالی خواهران برگزار میکند:
کرسی علمی ترویجی «گونه شناسی تاثیر احکام شرعی بر تربیت»
🎤ارائهدهنده: حجةالاسلام آقای محمد مالدار
📝ناقدین: حجةالاسلام و المسلمین محمد نوروزی
حجةالاسلام و المسلمین احمد امامی راد
⏳مدیر کرسی: سرکار خانم داورپناه
⏰ زمان سه شنبه 6 آذرماه ساعت 12
🏢 مکان: مجتمع آموزش عالی خواهران، مدرس شهید مطهری
📌 لینک ورود به نشست:
https://vce.miu.ac.ir/mashhad10