📜 حق و باطل را به وسيله #اشخاص نمى‌توان شناخت، بايد نخست حق را بشناسى و سپس پيروان آن را و باطل را و پیروانش را بشناسى! 📜 امام ع در مورد کسانى که از جنگ در رکاب حضرت کناره گيرى کردند، فرمود: حق را #تنها گذاشتند و باطل را #يارى نکردند! امیرالمومنین علی ع #نهج‌البلاغه حکمت ۱۸ شرح و تفسیر حکمت ۱۸ #بى‌طرف‌هاى منفى! اين سخن حکيمانه امام ع مربوط به بعضى افراد سرشناس از مسلمانان مانند «#سعدبنِ‌ابى‌وقاص» و «#عبدالله‌بن‌عمر» است که در جنگ جمل و صفين با امام ع همراهى نکردند و به دشمنان او نيز نپيوستند، بلکه #بى‌طرف ماندند و به عذرهاى واهى متوسل شدند. امام ع درباره آنها مى‌فرمايد: «حق را تنها گذاشتند و باطل را يارى نکردند»! اشاره به اين که گرچه آنها به يارى باطل نشتافتند و در صف مقابل ما قرار نگرفتند، ولى چون به يارى حق نيز برنخاستند و به پيام قرآن که مى گويد: (فَقاتِلُوا الَّتى تَبْغى حَتّى تَفىءَ إِلى أَمْرِ اللّه /حجرات۹) «با آن گروه ظالمى که بر ضد پيروان حق (و امام مسلمين) برخاسته‌اند بجنگيد تا به فرمان خدا گردن نهند» عمل نکردند درخور هر گونه #سرزنش و ملامت‌اند. درباره اين که آيا اين گروه با على ع بيعت کرده بودند ولى در مسئله مبارزه با اصحاب جمل و جنايتکاران شام کوتاه آمده بودند يا از ابتدا زير بار بيعت نرفته بودند! در ميان مورخان اختلاف نظر است. در بعضى از نقل ها آمده که اينها بيعت را پذيرفتند ولى به فرمان امام ع در مبارزه با اهل باطل عمل نکردند و مطابق برخى ديگر از نقل‌ها از ابتدا زير بار بيعت با آن حضرت نرفتند و جزء اقليت ناچيزى بودند که بر خلاف جمهور مسلمين از بيعت با امام ع سر باز زدند. مرحوم علامه شوشترى معتقد است: اکثر روايات حاکى از آن است که اين گروه بيعت نکردند. در اين جا اين سؤال پيش مى آيد که اگر آن ها بيعت نکردند چگونه امام ع انتظار داشت به لشکر او بپيوندند و با باطل مبارزه کنند؟ پاسخ اين سؤال روشن است، زيرا اوّلاً جمهور مسلمانان و اکثريت قاطع مهاجران و انصار بيعت کرده بودند و اين حجت براى همه مردم بود و ترک بيعت گناه بزرگى بود که از آنها سرزد. ثانيا به فرض که آن ها بيعت نکرده باشند ولى وظايف يک مسلمان را بايد انجام دهند و به آيات قرآن بايد عمل کنند يعنى همانگونه که نماز و روزه و حج را بايد انجام دهند، به آيه شريفه مذکور نيز بايد گردن نهند. اين يک وظيفه اسلامى است که به بيعت #ربطى ندارد. به خصوص اين که در حديثى نيز از پيغمبر اکرم ص نقل شده است که فرمود: «السّاکِتُ عَنِ الْحَقِّ شَيْطانٌ أَخْرَسٌ؛ کسى که درباره حق بى طرف و بى تفاوت بماند و سکوت اختيار کند شيطان گنگى است». به ويژه اين که کناره گيرى اين گونه افراد که به عنوان شخصيت‌هاى #معروف جامعه اسلامى شناخته می‌شدند ضربات شديدترى بر پيکر حق وارد مى کرد. (خواص جامعه بودند)! «عبدالله بن عمر» به هنگام #وفات مى‌گفت: هيچ چيز ناراحت کننده‌اى از امر دنيا در دلم نيست جز اين که با آن گروه ستمگر همراه على بن ابى طالب ع #پيکار نکردم. مرحوم شيخ طوسى مى‌گويد: حارث بن حوط ليثى به اميرمؤمنان على ع عرض کرد: اى اميرمؤمنان من فکر مى‌کنم طلحه و زبير و عايشه بر #حق بودند (به ملاحظه سوابق آن ها)! امام ع فرمود: اى حارث! تو پايين پاى خود را نگاه کردى و بالاى سرت را نديدى؟ (اشاره به اين که تنها به بعضى از حوادث گذشته قناعت کردى و حوادثى را که بعد از آن و امروز رخ داده است نمى بينى) سپس امام افزود: 👈 #حق و #باطل را به وسيله اشخاص نمى‌توان شناخت، بايد #نخست حق را بشناسى و #سپس پيروان آن را و باطل را بشناسى، آنگاه کسانى را که از آن پرهيز کردند. حارث گفت: چه مانعى دارد که من مانند «عبدالله بن عمر» و «سعد بن مالک» باشم (که نه با تو در جنگ جمل همراه شدند و نه مخالفت کردند)؟ اميرمؤمنان ع فرمود: «عبدالله بن عمر و سعد بن مالک (سعد بن ابى وقاص) دست از يارى حق برداشتند و باطل را نيز يارى نکردند. آن ها چه زمانى پيشوا بوده‌اند که از آنها پيروى شود»؟! http://nahj.makarem.ir/wisdom/975 @missaghe313