"طبرسی/ طبری: یک یادآوری کوتاه" طبرستان در جایگاه مکانی جغرافیایی_ فرهنگی ( تقریبا میانه‌ی کوه‌های البرز و خزر) از دیرباز در ادبیات فارسی بازنمود داشته است. در اشعار کهن فارسی و متون نثر، بارها به این مکان یا اشخاص نامور برخاسته از آن اشاره شده و تقریبا در غالب نمونه‌ها، افراد متنسب به این دیار را با صفت طبری (tabari) نام برده‌اند؛ هرچند به‌ندرت از صفت طبرستانی (tabarestani) هم برای ناموران و منسوبان آن استفاده شده است. ابوجریر طبری و بوزرعه طبری از پرتکرارترین نام‌های مربوط به این دیار در کتاب‌های تاریخی_ عرفانی‌اند. علاوه بر آن، در ترکیب‌هایی چون: بنفشه‌ی طبری، لاله‌ی طبری، بید طبری، دستار طبری و...، بارها به این صفت اشاره شده است. در سده‌های اخیر، برخی مورخان و رجل‌شناسان با تلفظ طبرَسی (tabarsi)، از افرادی منتسب به این محدوده نام برده‌اند. عمده‌ی کسانی که با لقب طبرسی به معنای منتسب به طبرستان یا مازندران مشهور شده‌اند؛ دانشمندان و رجال سده‌های اخیرند؛ حال آنکه در متون کهن، این نوع کاربرد برای آن وجود ندارد. حتی در حدیثی نقل‌شده در کتاب‌های متاخر، یکی از علائم ظهور کشته‌شدن شیخ طبرسی مطرح شده که برخی مفسران آن را منطبق با شیخ فضل‌الله نوری دانسته‌اند؛ حال آنکه از نظر منطق لغوی و پیشینه این کاربرد موجّه نیست. از مشهورترین منتسبان به صفت "طبرسی" مفسر بزرگ شیعی قرن ۴ و ۵، شیخ طبرسی است که قاعدتا تلفظ صحیح شهرت او طبرِسی (tabresi) به معنای اهل تفرش است (بنگرید به دهخدا و مقالات مربوط به تفرش و شیخ طبرسی) که این نکته، موید متاخر یا خطابودن بودن رواج صفت طبرسی به جای طبری است. #طبرستان #مازندران_شناسی #سفرنامه_مازندران @mmparvizan