🔰یادداشت محقق ✅عزل ولیّ قهری در فقه(۱) 🔹ولایت قهری پدر و جد پدری، اصلی مبتنی بر مقررات شرعی است. پدر و جد پدری از آن¬رو بر صغیر ولایت دارند که سنت نبوی (صلی الله علیه وآله) و امامان معصوم (علیهم السلام) و نیز سیره متشرعه، این دو را متصدی امور صغیر شناخته است. پس، بدون آن که رابطه ولایت نیاز به تأیید مراجع رسمی داشته باشد، دارای اعتبار است و مقام‌های قضایی از مداخله در امور ولی و صغیر منع شده‌اند. 🔸با وجود این، گاه ولی قهری، شایستگی این سمت را در ابتدا و یا اثنای تصدی ندارد. پس، چنانچه پدر یا جد پدری، شرایط لازم برای عهده‌دار شدن امور ولایت را نداشته باشند و یکی از آنها محجور یا به علتی ممنوع از تصرف در اموال مولی‌علیه گردد ولایت قانونی او ساقط می‌شود و دیگری ولایت طفل را به عهده می‌گیرد در این مورد نیاز به حکم دادگاه نیست؛ و در حقیقت ولی منعزل می‌شود. 🔹اما برکنار ساختن ولی قهری از سمت خویش نیازمند دلیل شرعی است و حذف این دو، جز از سوی مقام صلاحیت‌دار ممکن نخواهد بود. 🔸نظریه عزل ولی قهری می‌تواند مستند به دو دلیل شرعی گردد: قاعده لاضرر و عقل. ✳️ متن کامل بخش اول مقاله را اینجا بخوانید: https://b2n.ir/e65121 #یادداشت_محقق #فقه #ولایت — 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

🔰یادداشت محقق ✅تقسیم سه‌گانۀ اوامر و نواهی به مولوی، ارشادی و اعم از مولوی و ارشادی 🔹طبق آنچه بین محققین معروف است اوامر و نواهی، یا «مولوی» هستند یا «ارشادی»؛ ولی با دقت در برخی از اوامر و نواهی، شاهد انحلال آنها به «مولوی و ارشادی» هستیم. به عبارت بهتر به حسب مصادیقی که دارند منحل می‌شوند؛ و نسبت به برخی از مصادیق، مولوی محسوب شده، و طبق برخی دیگر از مصادیق، ارشادی محسوب می‌شوند. توضیح اینکه: 1️⃣ اوامر و نواهی مولوی، آن دسته اوامر و نواهی‌ای هستند که مخالفت آنها از آن جهت که مخالفت امر و نهی به شمار می‌رود، تعدی و ظلم به مولی است و هتک او به شمار می‌رود، و این خودش عقوبت می‌آورد. 2️⃣ اوامر و نواهی ارشادی، آن دسته اوامر و نواهی‌ای هستند که مخالفت آنها تعدی و ظلم به مولی نیست و هتک او به شمار نمی‌رود. 3️⃣ یک دسته از اوامر و نواهی هم قابل انحلال به مولوی و ارشادی هستند، مانند خطاب «ظلم نکنید» که دو مصداق دارد؛ یکی ظلم انسان به خودش که با مخالفت اوامر و نواهی مولوی حاصل می‌شود و بخاطر مخالفت آنها مستحق عقوبت می‌شود، نه مخالفت همین خطاب؛ لذا از این جهت، ارشادی به شمار می‌رود. و دیگری ظلم به اشخاص دیگر که با مخالفت همین خطاب مولی، استحقاق عقوبت می‌آید و مولی می‌تواند بگوید چرا با مخالفتت مرا هتک کردی؛ لذا از این جهت، این خطاب، مولوی به شمار می‌رود. ✳️ متن کامل مقاله را اینجا بخوانید: https://b2n.ir/x92705 #یادداشت_محقق — 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

🔰یادداشت محقق ✅ عدم لزوم اتحاد جهت احتیاط در اقتدای محتاط به محتاط 🔹در بحث نماز جماعت بین فقها اتفاقی است که مأموم نمی تواند در نماز منجز خود، به نماز احتیاطی امام اقتدا کند؛ زیرا شاید امام مأمور‌به واقعی نبوده است و مأموم به کسی اقتدا کرده است که مأمور به نماز نبوده است. اما آیا مأموم در نماز احتیاطی خود می تواند به نماز احتیاطی امام اقتدا کند یا خیر؟ 🔸مرحوم سید در این فرض فرموده است که: «يشكل اقتداء المحتاط بالمحتاط إلا إذا كان احتياطهما من جهة واحدة‌» و قریب به اتفاق محشین عروه این تفصیل را از ایشان پذیرفته‌اند که اگر جهت احتیاط مأموم و امام یکی باشد اقتدای مأموم به إمام جایز است. برای مثال اگر هر دو از جهت اینکه از روی جهل، سوره را ترک کرده‌اند-بنابر وجوب سوره در نماز-، نماز را اعاده می کنند یا از این جهت که هر دو از روی غفلت، جلسه استراحت را ترک کرده‌اند نماز را اعاده می کنند، در این دو صورت، هر یک می تواند به دیگری اقتدا کند. ✅ ولی حق این است که «اتحاد جهت احتیاط» نمی تواند معیار صحیحی برای جواز اقتدای محتاط به محتاط باشد؛ زیرا می توان فروض متعددی بیان کرد که اتحاد جهت نیست، ولی اقتدا صحیح است. ✳️ ادامه بحث و متن کامل مقاله را اینجا بخوانید: https://b2n.ir/q33294 #یادداشت_محقق 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqh ┄══•ஜ۩🌹۩ஜ•══┄ 🌐 کانال "مباحثه فقاهت" 🆔 @mobahathah_ir

🔰یادداشت محقق ✅ توسعۀ مانعیت با استصحاب در صورت توسعه شرطیت 🔹فقها در فرضی که شخص مسبوق به حدث باشد و با شک به تحصیل طهارت به قصد رجا وارد نماز شود و بعد از نماز یقین کند که نماز را با طهارت آورده است، حکم به اجزا می کنند. همچنین در فرضی که با سبق به طهارت وارد نماز شود و بعد از نماز یقین کند که با حالت حدث نماز خوانده است حکم به عدم اجزا می کنند. ولی مرحوم آخوند در فرض دوم با مشهور مخالفت کرده و در باب اجزا فرموده که اگر کسی نماز را با استصحاب طهارت بیاورد مجزی است، گرچه بعد از اتیان نماز، کشف خلاف شود. به این بیان که ادلۀ لاتنقض، در ادلّۀ شرطیّت توسعه می دهد، و آن طهارتی که برای نماز شرط است را اعمّ از طهارت واقعی و ظاهری قرار می کند. لذا اگر بعداً کشف خلاف شود، کشف فقدان شرط نشده؛ چون طهارت ظاهری موجود بوده است، حکم به صحت نماز می شود. ✅ به نظر می رسد فرمایش مرحوم آخوند مبنی بر توسعه در ادلۀ شرطیت توسط استصحاب مبتلا به یک تالی فاسد است که یا ایشان باید از آن جواب بدهد یا بدان ملتزم شود، و آن عبارت است از اینکه اگر بپذیریم ادلۀ استصحاب، توسعۀ شرطیّت می دهد، باید بپذیریم که توسعۀ مانعیّت هم می دهد... ✳️ ادامه بحث و متن کامل مقاله را اینجا بخوانید: https://b2n.ir/j71666 #یادداشت_محقق ┄══•ஜ۩🌹۩ஜ•══┄ 🌐 کانال "مباحثه فقاهت" 🆔 @mobahathah_ir

🔰یادداشت محقق ✅ وجه تردید در روایات عمار ساباطی از جهت صحیحه یا موثقه بودن(بخش اول) 🔹صاحب جواهر در مسئلۀ «إباق العبد طلاق إمرأته» روایتی را ذکر می کند که اصحاب به آن عمل کرده‌اند ولی ایشان می فرماید با این وجود در عمل به این روایت تردید هست، ولی این تردید از جهت ضعف سند نیست؛ «إذ هو من الصحيح أو الموثق». 🔸سؤالی که در اینجا به آن پرداخته می شود، وجه تردید صاحب جواهر در تعبیرشان از روایت عمار به صحیحه یا موثقه است، با اینکه بی‌شک عمار ساباطی، فطحی مذهب است. هفت وجه برای آن می توان ذکر کرد که در همۀ موارد مشابه، همه یا برخی از این وجوه جاری و ساری است. 1️⃣وجه اول: محتمل است که صاحب جواهر در فطحی بودن عمار تردید داشته باشد.... 2️⃣ وجه دوم: در باب رجال، مبانی در پذیرفتن شهادات مختلف مطرح است. برخی مانند صاحب معالم آن را مانند باب شهادات در امور دیگر می‌دانند که بینه معتبر است... ✅ متن کامل این نوشته را اینجا بخوانید: https://b2n.ir/w24169 #یادداشت_محقق 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqh ┄══•ஜ۩🌹۩ஜ•══┄ 🌐 کانال "مباحثه فقاهت" 🆔 @mobahathah_ir