شيوه توضيحى
يكى از روشهاى سنتى آموزش احكام، روش توضيحى است. در اين شيوه، مربى احكام مسائل موردنياز مخاطبان را با توجه به سطح مخاطبان توضيح مىدهد.
شيوه معيارى
در اين شيوه، براى مخاطبان ملاك و ميزانى داده مىشود كه خود بتوانند در موارد مشابه، تكليف خود را به دست آورند.
معيارهاى درآمدهاى حلال و حرام
در جامعه اسلامى، دريافت و پرداخت مال، تنها در صورت رعايت موازين شرعى و رضايت طرفين رسميت دارد و موجب تمليك و تملك مىشود، و درآمدهايى كه براساس موازين شرعى نباشند، حرام هستند.
استاد مطهرى (ره) معيارهايى را براى درآمدهاى حرام مطرح كرده و فرموده است:
آنچه اسلام از درآمدهاى مالى منع نموده، مىتواند به چند جهت باشد:
الف) درآمد از طريق اغراء به جهل و تثبيت جهالت مردم و تحكيم عقايد خرافى، نظير: بت فروشى و صليب فروشى.
ب) درآمد از طريق اغفال و اضلال، مانند: خريد و فروش كتابهاى گمراه كننده يا خريد و فروش سكههاى تقلّبى.
ج) هر معاملهاى كه موجب تقويت بنيه اقتصادى و فرهنگى و نظامى دشمنان و ضعف مسلمين شود.
د) تحصيل درآمد از راه توليد و يا خريد و فروش موادى كه براى بشر زيان آور يا بى فايده است، مانند: خريد و فروش مواد مخدر و آلات قمار.
ه) درآمدى كه از طريق كارهاى مضر و بيهوده به دست مىآيد، مانند: لهو، غنا و مسخره كردن مؤمن.
پس هر درآمدى كه خارج از ضابطه شرعى باشد، حلال نيست. «1»
__________________________________________________
(1). آشنايى با علوم اسلامى، مرتضى مطهرى، ج 3، ص 41؛ اسلام و مقتضيات زمان، مرتضى مطهرى.
#روش_تبلیغ
#شیوه_بیان_احکام
#قالب_بیان_احکام
کانال ره توشه مبلغین
@mobaleqin20
شیوه اخلاقی
یکی از شیوه های بیان احکام شیوه ی اخلاقی است که مربی با انتخاب سوژه های اخلاقی که به نحوی با احکام شرعی ارتباط دارد مثل گناه،غیبت،مزاحمت،احترام و... مسائل شرعی را بیان می کند و یا با برداشت های اخلاقی از موضوعات احکام جاذبه ی احکام را بیشتر می کند
💠مثال
احکام سلام👋
سلام یکی از اداب اجتماعی اسلام است که احکامی دارد
انسان باید جواب سلام را فورا بدهد چه در نماز چه در غیر نماز
اگر زن یا مرد نامحرم یا بچه ی ممیز(بچه ای که خوب و بد را می فهمد) به نمازگزار سلام دهد نمازگزار باید جواب او را بدهد
اگر دو نفر با هم به یکدیگر سلام کنند بر هریک واجب است جواب سلام دیگری را بدهد
واژه ی ""سلام از ماست""جواب سلام محسوب نمی شود
#روش_تبلیغ
#شیوه_بیان_احکام
#قالب_بیان_احکام
کانال ره توشه مبلغین
@mobaleqin20
💠شیوه مقایسه ای
در این شیوه مربی از تفاوت های موضوعاتی که احکام مشترکی دارند بحث می کند
مثل احکام زنان و مردان،تفاوت های وضو و غسل،آب کر و قلیل و...
مثال)♦️احکام زن و مرد
۱)بلوغ پیران از نطر سنی تمام شدن ۱۵ سال قمری است ولی در دختران تمام شدن ۹ سال قمری است.
۲)زن نمیتواند مرجع تقلید،امام جمعه یا قاضی شود ولی مرد می تواند
۳)غسل های واجب بر مردها چهار غسل است و بر زن ها هفت عسل
۴)طلا بر مرد حرام است ولی بر زن حرام نیست
۵)بر مرد واجب است حمد و سوره نماز های صبح و مغرب و عشا را بلند بخواند ولی بر زن واجب نیست
و...
#روش_تبلیغ
#شیوه_بیان_احکام
#قالب_بیان_احکام
کانال ره توشه مبلغین
@mobaleqin20
شیوه سه بعدی
مربی یا مساله گو در این شیوه در هر موضوعی سه سوال مرتبط از زوایای مختلف یک مساله می پرسد.
♦️مثال ۱)الف)رو به قبله بودن در چه صورت واجب است؟
ب)در چه صورت حرام است؟
ج)در چه صورت مستحب است؟
🔹پاسخ) الف)در حال نماز و قربانی کردن واجب است
ب)در حال دستشویی و قضای حاجت حرام است
ج)در حال وضو و هر کار خیر دیگر مستحب است
♦️مثال ۲) الف)قرض گرفتن در چه صورت مکروه است؟
ب)در چه صورت حرام است؟
ج)در چه صورت واجب است؟
🔹پاسخ) الف) به طور طبیعی اصل قرض گرفتن مکروه است
ب)قرض ربوی حرام است
ج)در صورت اضطرار واجب است
#روش_تبلیغ
#شیوه_بیان_احکام
#قالب_بیان_احکام
کانال ره توشه مبلغین
@mobaleqin20
شيوه عملى
روش عملى در مقايسه با روشهاى ديگر آموزش احكام، مؤثرتر و كمهزينهتر است.
زيرا درتوضيح شفاهى، ممكن است مخاطب مراد گوينده را به درستى در نيابد يا مربّى نتواند مراد خود را به درستى بيان كند. اما در آموزش عملى، ميزان نارسايى به حداقل مىرسد و مخاطب كمتر خسته مىشود. و بهتر مىتواند مسائل شرعى را فرا بگيرد.
معصومين عليهم السلام از اين روش بسيار استفاده كردهاند.
پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم در حجةالوداع چگونگى حج را براى زائران به صورت عملى انجام دادند تا زائران او را ببينند و نوع صحيح اعمال حج را از او فرا گيرند. و خود فرمود:
خُذُوا عَنِّي مَنَاسِكَكُم «1»
مناسك حجّتان را از من فرا گيريد.
و نيز فرمود:
صَلّوا كَما رَأَيتُمُونِى اصَلّى «2»
نماز بخوانيد همان گونه كه من نماز مىخوانم.
حمّاد بن عيسى مىگويد: روزى امام صادق عليه السلام به من فرمود: «چقدر خوب است بلند شوى و يك نماز بخوانى»
حمّاد مىگويد: بلند شدم و يك نماز خواندم. حضرت فرمود: «براى شما كه از اصحاب ما هستيد، زشت است اين گونه نماز بخوانيد.» بعد حضرت نمازى خواند، سپس فرمود: «اين گونه نماز بخوانيد». «1»
شخصى به نام كاهلى از امام صادق عليه السلام درباره تيمم پرسيد. حضرت كف دو دستش را بر زمين زد و بر صورتش كشيد و سپس پشت هر دست را با دست ديگر مسح نمود. «2»
______________________________________________
(1). نهج الحق و كشف الصدق، ص 471.
(2). بحارالانوار، ج 82، ص 279.
محمود اکبری، شيوه هاى جذاب سازى احكام، ص: 110
#روش_تبلیغ
#شیوه_بیان_احکام
#قالب_بیان_احکام
کانال ره توشه مبلغین
@mobaleqin20
شيوه وارونه
بيان احكام و مسائل مبتلابه مردم با عنوان احكام وارونه يا برداشتهاى غلط از احكام يكى از شيوههاى كاربردى است كه مرّبى ابتدا تصويرى غلط از يكى از احكام مورد نياز مردم را بيان مىكند و سپس مسأله صحيح را مىگويد.
مثال 1
برخى در مسأله تقليد بر اين باورند كه هر فتوا و ديدگاهى را بايد بپذيرند، هر چند بر خلاف فتواى مرجع تقليد خودشان باشد، در حالى كه بايد به فتواى مرجع خود عمل كنند.
مثال 2
برخى از مردم فكر مىكنند دكتر، محرم است، در حالى كه دكتر در شرايط خاص مىتواند بيمار را معاينه كند، نه اينكه محرم او باشد پس اگر در شرايط ويژه نباشد و دكتر هم جنس هم وجود داشته باشد، بيمار نبايد نزد جنس مخالف برود.
مثال 3
گاه برخى از مردم آداب ورسوم محلى خود را به پاى دين مىگذارند و حكم دينى را بر آن بار مىكنند. براى مثال، مراسم شب هفت و چهل و سالگرد ميت را از واجبات مىدانند وكسى را كه بخواهد مخارج چنين مراسمهايى را در امور خيريهاى چون نجات جان بيمار و اداى بدهى بىبضاعتى صرف كند، نكوهش مىكنند. هم چنين اگر همسر شخصى بميرد، تا يك سال و گاهى تا آخر عمر، ازدواج مجدّد را بر خود حرام مىدانند و اين كار را براى خود ارزش مىپندارد؛ در حالى كه گاه ازدواج نكردن، پىآمدهاى منفى دارد.
محمود اکبری،شيوه هاى جذاب سازى احكام، ص: 138
#روش_تبلیغ
#شیوه_بیان_احکام
#قالب_بیان_احکام
کانال ره توشه مبلغین
@mobaleqin20
شيوه عددى
در اين شيوه مربى احكام، از عددهايى كه در احكام آمده است بر اساس نياز مخاطبان استفاده مىنمايد. از اين شيوه به چند گونه مىتوان بهره گرفت
مثال
عدد 1
حج در طول عمر يك بار واجب است.
خمس مال يك بار واجب است.
نيت براى هر عبادتى يك بار واجب است.
تكبيرةالاحرام در هر نماز يك بار است.
عدد 2
آب دو گونه است: مضاف و مطلق. «1»
غسلها را دو گونه مىتوان انجام داد: ترتيبى و ارتماسى.
سجده در هر ركعت، دو تا است.
نماز آيات، دو ركعت است.
نماز جمعه، دو ركعت است و دو قنوت دارد.
عدد 3
مجتهد را از سه راه مىتوان شناخت.
راههاى ثابت شدن نجاست سه تا است.
راههاى شناخت اعلم سه تا است.
ظرف نجس را با آب قليل بايد سه مرتبه شست.
زمين با سه شرط، ته كفش را پاك مىكند.
واجب است ميت را سه غسل بدهند.
ميت مسلمان را بايد با سه پارچه كه آنها را لنگ وپيراهن وسرتاسرى مىگويند، كفن كنند.
مواردى كه لازم نيست بدن و لباس نمازگزار پاك باشد، سه تا است.
سجده سهو براى سه چيز است.
فطريه براى هر نفر، سه كيلو از غلات است.
نشانههاى بلوغ، سه چيز است.
محمود اکبری شيوه هاى جذاب سازى احكام،ص140
#روش_تبلیغ
#قالب_بیان_احکام
#شیوه_بیان_احکام
کانال ره توشه مبلغین
@mobaleqin20