تفکر طراحی برای معلم
✍ #دکتر_نیدا_عبداللهی
🔴 تفکر طراحی
✅ #تفکر_طراحی، فرایندی کاربردی است و هر فردی در هر زمینهای باید طرز تفکر طراحی داشته باشد تا بتواند بهترین مسیر رشد، توسعه و تحقق اهداف را تجربه کند. با توجه به ماهیت فرایند یاددهی ـ یادگیری، تفکر طراحی اهمیت بسزایی دارد. حدود دو دهه است که تفکر طراحی در عرصه آموزش ظهور یافته است. این تفکر مهارتهایی نظیر همدلی، تفکر خلاقانه، همکاری تولیدمدارانه، آزمایش راهحلها و برقراری ارتباط بین ایدهها را شامل میشود که همه میتوانند آن را یاد بگیرند و تجربه کنند. در واقع تفکر طراحی راهی برای یادگیری مهارتهای خلاقیت و تفکر انتقادی است. در این صورت، نگرش و نگاه فرد دچار تغییر میشود و نگاهی کاملاً متفاوت و عمیق به مسائل پیدا میکند که در مهارتها و فعالیتهای او تبلور مییابد.
✅ کسی که تفکر طراحی دارد، با اعتمادبهنفس به دنبال کشف ایدههای خلاقانه برای حل مشکلات با روشهای جدید است و فرصتی مییابد تا نیازهای موجود را بهتر درک کند. رویکرد تفکر طراحی رویکردی مسئلهمدار است که چالشها و مسائل را شناسایی و با بررسی اطلاعات و روندهای موجود به حل مسئله میپردازد. در این نوع تفکر، آزمایش و خطا فرصتی برای یادگیری بهتر است و «شکست» جزئی از این فرایند و یک تجربه ارزشمند محسوب میشود که مسیر دستیابی به هدف را هموار میکنـد. در این تفکر، طراح ابتدا به همدردی با مخاطبان خـود میپردازد. سپس مشکـل آنهـا را تعـریـف مـیکنـد و نیـازهـا را مشخص میسازد. همچنین با به چالش کشیدن امور، میکوشد راهحلهای نوآورانهای ارائه دهد و پس از تهیـه طـرح و راهحل اولیه، آن را میآزماید.
🔴 اهمیت و کارایی تفکر طراحی
با توجه به نظام تعلیموتربیت کنونی، رشد دانش و علوم گوناگون، و مسائل و چالشهای فراروی فرایند یاددهی-یادگیری، تفکر طراحی بسیار مهم است. به نیازهای مخاطب توجه ویژه دارد و مخاطبمحور است. «همدلی» هسته اصلی تفکر طراحی است. این طرز تفکر به تعامل با یادگیرندگان بسیار اهمیت میدهد که همین تعلق و ارتباط بر یادگیری آنها اثر مثبت میگذارد. همکاری و ارائه بازخورد منطقی و برانگیزاننده هم بسیار مؤثر است.
✅ تفکر طراحی، فرایند «نوآوری» مستمر است که موجب رشد خودباوری، استقامت و انعطافپذیری، و ایجاد رفتار کارآفرینانه و جامعهمدار میشود. به علاوه، مشکلات را شناسایی و به فرصتهای عملی تبدیل میکند، روحیه راهحلمحوری به وجود میآورد، و شکست را از جمله عوامل ارزشمند یادگیری تلقی میکند. بهطور کلی، تفکر طراحی رویکردی برای یادگیری، همکاری و حل مسئله است و نگاهی انسانی و خلاقانه، همراه با همکاری، همدلی، ارتباط و تعلق، و اعتمادبهنفس در آن حاکم است. از آنجا که نگاه حاکم در تفکر طراحی از ملزومات تعلیموتربیت امروز است، این نوع تفکر از اهمیت بسزایی برخوردار است.
✅ امروزه عوامل آموزشی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، تربیتی و ... بیش از پیش بر فرایند یاددهی - یادگیری تأثیر میگذارند. این امر معلمان و دانشآموزان را با مسائل، چالشها و فرصتهایی روبهرو کرده است که باید مدیریت شوند. از آنجا که مدیر و مشاور این فرایند معلم است، باید مهارت حل مسئله، تلطیف چالشها و بهرهگیری از فرصتها را دارا باشد. این مهم منوط به بینش، تفکر، ایدهپردازی، ایجاد راهحلهای نو، تعامل و حل مسئله است. تفکر طراحی با توجه به ماهیتش، معلم را به تفکر و عمل منطقیتری در جهت حل مسائل آموزشی مجهز میکند تا بتواند بیش از پیش پاسخگوی نیازها و یادگیری واقعی دانش آموزان باشد.
#مدل_مفهومی
#مدل_مدیریت
#ابعاد_تفکر_طراحی
#پایگاه_جامع_مدیریار
www.modiryar.com
@modiryar