🏷فرهنگ و تمدن ✍️مجتبی فرهنگ ●ویل دورانت در کتاب تاریخ تمدن، تمدن ها را به صورت کلی مشمول بر یک نظم اجتماعی می داند که در نتیجه ی آن خلاقیت فرهنگی وجود و جریان می یابد. وی تمدن ها را شامل ارکان ذیل می داند: سنن اخلاقی سازمان سیاسی پیش بینی و احتیاط عمر اقتصادی کوشش در راه معرفت و بسط هنری ●نقدی که بر این ارکان وجود دارد این است که ایا همه خلاقیت های فرهنگی دارای شناسنامه ای متفاوت می باشد یا اینکه بایستی از عالَم خلاقیت های فرهنگی سخن به میان آورد؟ ●مقام معظم رهبری تمدن اسلامی را شامل چهار رکن می دانند که بنای این تمدن بر آن ها نهادینه می شود: توحید عبودیت سبک زندگی کرامت انسانی ●تمدن دارای وجه هویتی می باشد و چیستی این تمدن را هویت او مشخص می کند. این هویت دارای وجوه فرهنگی و نرم افزاری است به عبارتی فرهنگ، هویت ساز تمدن بوده و کیستی و عامل سازنده تمدن ها؛ فرهنگ است که استنادهایی همچون:«همجنس گرایی تمدن غرب را نابود خواهد کرد» نشانگر و تصریح کننده این موضوع است. گویی فرهنگ ضلع قهری تمدن است و تمدن منهای فرهنگ به معنای امپراطوری است پس مقام فرهنگ را میتوانیم یک مقام تکوین و حفظ تمدن ها برشمرد. ●این موضوع قابل بحث است که ارتباط بین مفاهیمی همچون: مدینه، امت، ملت، تمدن و ... اگر تمایز یابد در رهنمودسازی به مسائل تمدنی مارا کمک خواهد کرد. این یادداشت تقریری از کرسی علمی- ترویجی اوصاف اجتماع تمدنی در خوانش هویت اندیشانه می باشد #تمدن_سازی ˇˇ🌿@mogtaba_farhang🌿ˇˇ

🏷اوصاف اجتماعِ تمدنی ✍️مجتبی فرهنگ ●در دیدار اخیر تمدن پژوهان با مقام معظم رهبری، یکی از اشکالاتی که ایشان به ارائه اساتید حاضر در جلسه مطرح کردند این موضوع بوده است که این تعاریف، شاخصه های پیشینی تمدن می باشد و در لایه دولت، ملت و جامعه مباحث مطرح شده است و سخن تمدنی به میان گذاشته نشده است و آن تصویر سازی از مقصد تمدنی، افقی دیگری بوده است.این مسئله بیانگر این است که بایستی در باب مفهومِ تمدن تفکر کرد و ابعاد آنرا مشخص نمود. ●در علوم اجتماعی روش مطالعه هر مبحثی را میتوانیم به صورت پیشینی و پسینی تقسیم کرد. در رویکرد پیشینی قبل از عینی شدن هر مفهوم به پردازشگری آن می پردازیم اما در روش پسینی بعد از وقوع عینیات، مفهوم پردازی صورت می گیرد. تعدد و سختیِ تعاریف در علوم اجتماعی، یکی از علت های آن به انتزاعی بودن این نوع از مفاهیم برمی گردد و هرچه مفاهیم کلان تر و دارای خویشان بیشتری باشد، اغتشاش تفاسیر آن بیشتر خواهد بود. از منطق های مطالعه در علوم اجتماعی تعاریف سه گانه مفهومی، ابعادی و عملیاتی است که در تعاریف ابعادی لایه های یک موضوع شناخته می شود و در تعاریف عملیاتی شاخصه ها، گویه ها و معرف ها بیان میشود. ●تمدن با توجه به اینکه دارای عینیت تاریخی و معاصر می باشد میتوانیم آنرا با روش های پسینی مطالعه کرد هرچند در شناخت آن دارای اختلاف نظر ها و بن بست هایی می باشیم. در ابتدا باید اذعان کرد که تمدن ها تشکیکی و ذو مراتب هستند یعنی دارای شدت و غلظت بوده و مرزها و گام های آن مثل انقلاب دقیق نیست. بیشتر تمدن ها دارای هویت امپراطوری می باشند یعنی سیاست و نظامی گری در آن غلبه دارد برخلاف تمدن اسلامی که هویت فکری و فرهنگی دارد و همین موضوع باعث شده است که عمر تمدن ها که معمولا 350 سال می باشد، عمر این تمدنِ الگو، 5 قرن باشد. ●در مطالعات تمدن سازی میتوانیم از روش مهندسی معکوس استفاده نماییم چراکه هنگامی که ذهن به مسئله انحطاط تمدن ها فکر می کند بدنبال این است که اجزای و کلیاتی که از یک تمدن جدا شده و منجر به کجروی و کج اندیشی او شده است را شناسایی کنیم تا بتوانیم از این تنبهات برای پیشگیری از زائل شدن تمدن ها جلوگیری و استفاده نماییم. 🔺شاخصه های اجتماعات تمدنی ۱ـ گستره جغرافیا ●شهید مطهری گستره تمدن اسلامی را اندلس، عراق و مصر بیان کرده اند. به عبارتی جغرافیای یک تمدن دیگر یک دولت مقتدر و یک کشور نیست. مرزهای هر تمدنی دارای یک ژئوپلوتیک هویتی است. ۲ـ اجتماع بزرگ ●تمدن ها سازنده و پردازنده نظام های اجتماعی کلان هستند و به صورت تدریجی در واحد مقیاس های قرن شکل پایدار می گیرند. تمدن اسلامی در نیمه دوم هجری صورت بندی شد اما بنای ان توسط پیامبراکرم(ص) در مدینه گذاشته شد که بعد از چند قرن، فراگیری زیادی در مقیاس اجتماعی را صورت داد. ۳. تمایز هویتی ●مشاهدات تمدنی برخلاف مشاهدات دولت ها، کاملا متفاوت و محسوس است مثل پیاده روی اربعین که برخلاف سایر پیاده روی های دیگر می باشد. باید به این موضوع اشاره کرد که اربعین خود یک راهپیمایی تمدنی است چراکه با تکثر قومیت، زبان، کشورها و ... دارای یک همگونی معنایی و هویت مشترک کلان می باشد و در عین اختلاف ها روح کلی بر آن حاکم است. این یادداشت تقریری از کرسی علمی- ترویجی اوصاف اجتماع تمدنی در خوانش هویت اندیشانه می باشد #تمدن_سازی ˇˇ🌿@mogtaba_farhang🌿ˇˇ

🏷روش تولید الگوی فرهنگ‌سازی تمدنی ✍️مجتبی فرهنگ ●فرهنگ هویت تمدن اسلامی است و کیستی او را می‌سازد و اگر به دنبال تغییرات فرهنگی هستیم این موضوع در امتداد و افق تمدنی است هرچند گاهی اوقات این تغییرات چیزی جز لهویات و بازیچه‌های فرهنگی نخواهد بود. هنگامی که سخن از تحول فرهنگی به میان می‌آید به دنبال اثرگذاری فرهنگی هستیم؛ یعنی در ساحت فرهنگ عمومی، تخصصی، دینی و انقلابی میخواهیم رفتار، ارزش، اداب، عادات، گفتار و مصارف را می خواهیم تغییر دهیم و نرم افزار تمدنی جامعه را تغییر دهیم. ●هر تحول فرهنگی مستلزم داشتن نظریه و الگوی فرهنگی است و در مقام تکوین بایستی تبیین شود که این الگو و نظریه از کجا اخذ می‌شود و دارای چه ارکانی است؟ آیا امتداد اجتماعی فلسفه اسلامی ما را به این پاسخ می‌رساند یا اینکه تراث دینی امکان حل مسئله را برای امور مستحدثه کنونی فراهم می‌سازد؟ ابعاد و لایه های اجرای این الگو، نگاشت‌های نهادی، حرکت به‌سوی شاخص‌گذاری‌های تمدنی یا چیز دیگری است؟ و در نهایت انبوهی از این روش‌ها کدام‌یک تحولات تمدنی‌تری را ایجاد می‌کند؟ ●از میان تمام پاسخ‌هایی که می‌توانیم به این سؤال دهیم یکی از پاسخ‌های آن، «استخراج دانش ضمنی» است. عمل یکی از منشأهای تولید علم است و عامل می‌تواند خود عالِم باشد. حضرت علامه طباطبایی(رض) در المیزان در مورد رابطه بین علم و عمل آن را به‌صورت تسلسل می‌بینند به‌گونه‌ای که اعمال صالحه، مولود علم هستند و به‌کارگیری علم در مقام عمل، مولود علم دیگری است. ●اینکه از آقای بهجت(رض) می‌پرسند دستورالعملی را بفرمائید و ایشان در پاسخ می‌گویند که آن چیزی را که می‌دانید عمل کنید؛ ناظر به همین قضیه است که انجام دستورالعمل‌ها در مقام عمل، خود رهنمودساز به طریقی است. این مسئله همان، جایگاه وحی به عنوان یکی از منابع تولید علم است. اتصال به عالم ملکوت از طریق اعتقادات کامله و اعمال صالحه رخ خواهد داد و محور این مسیر مبارزه با نفس و ولایت است. ●با این مقدمه باید میتوان گفت که انقلاب اسلامی، بستر زمینه ساز و کشتزاری برای خلق عمل و اتصال به عالم ملکوت است. این بستر توانایی و امکان تولد الگوها را دارد و از دل نظام های اجتماعی میتوانیم غلیان علوم ها را تولید نمائیم.اگر بتوانیم زبان انقلاب اسلامی را در ساحت های اجتماعی ترجمه کنیم و پدیده های پرتکرار یک موضوع و مسئله را صورت بندی کنیم، خواهیم توانست الگو های مدیریتی برای ساحات مختلف تولید کرده و به ایده ی ساخت «دانشگاه انقلاب اسلامی» نائل شویم. ●اینگونه بنظر می رسد که الگوی طراحی عملیات در جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی دارای صورت هفتگانه: مسئله ها، نقش ها، پیام ها، قالب ها، زنجیره ها، اثرها و برآوردها می باشد که در صورت مجال به آن گریزهایی خواهیم داشت. #تمدن_سازی #حکمرانی_فرهنگی ˇˇ🌿@mogtaba_farhang🌿ˇˇ