☑️چهل دستورالعمل سلوکی ▪️۲۷- از امورى که سالک نباید از آن غافل شود ارتباط پیوسته با آیات الهى و همه‌ روزه حدّاقل یکصد آیه از قرآن کریم را، به‌عنوان نامه‌ى محبوب، با عشق و تدبّر تلاوت کردن و از انوار قرآن استضائه نمودن‌است، همچنین با روایات و احادیث معصومین علیهم السّلام محشور بودن و برنامه‌ى مستمرّى براى مطالعه‌ى آنها تدارک دیدن، براى سالک ضرورى است. ▪️کلام معصومان علیهم السّلام نیز همچون کلام الهى، نور است و محشور بودن با آن، سبب نورانیّت قلب و جان سالک مى‌شود. ادامه دارد.... ◾️شراب طهور - تألیف استاد مهدی طیّب◾️ #شراب_طهور #دستورالعمل‌های_سلوکی - ۲۰ @mohamad_hosein_tabatabaei

☑️چهل دستورالعمل سلوکی ▪️۲۸- انس با ادعیه و مناجات‌هایى که از معصومین علیهم السّلام رسیده است و بهره‌مندى مستمر از گنج‌هاى عظیم معرفت و معنویّت که در آنها نهفته است، از دیگر وظایف سالک است. ▪️انوار قرآن کریم از آسمان وحى بر قلب مطهّر پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله و سلّم و در مرتبه‌ى بعد، قلوب پاک اهل‌بیت علیهم السّلام تابید، این قلوب که همچون آینه، صاف و منجلى بودند، انوار مزبور را به‌ صورت ادعیه و مناجات، به عالم بالا بازتاباندند. ▪️لذا ادعیه و مناجات آن بزرگواران، قرآن صاعد است و حاوى بلندترین معارفى است که از زبان معصومین علیهم السّلام جارى شده است؛ زیرا برخلاف آنچه ایشان براى خلق مى‌فرمودند و مرقوم مى‌داشتند و در آنها مراعات محدودیّت ظرفیّت فهم آنان را مى‌نمودند و در حدّ قابل درک براى ایشان اظهار مى‌کردند، در ادعیه و مناجات‌ها که مخاطبشان خداوند تبارک و تعالى بود، چنین محدودیّتى وجود نداشت و لذا معارفى در آنها یافت مى‌شود که در احادیث، خطبه‌ها و نامه‌هاى آن بزرگواران کمتر اثرى از آنها مشاهده مى‌گردد. ▪️توصیه مى‌شود سالک دست‌ کم با دو کتاب ارجمند مفاتیح‌الجنان و صحیفه‌ى سجّادیه، که بیشتر در دسترس مى‌باشند، محشور باشد و از دعاها و مناجات‌هاى آنها بیشترین استفاده را ببرد. ادامه دارد.... ◾️شراب طهور - تألیف استاد مهدی طیّب◾️ #شراب_طهور #دستورالعمل‌های_سلوکی - ۲۱ @mohamad_hosein_tabatabaei

☑️چهل دستورالعمل سلوکی ▪️۲۹- توجّه و یاد و توسّل به پیامبر اکرم و اهل ‌بیت آن بزرگوار علیهم السّلام، خصوصاً در ایّام منسوب به ایشان به یاد آنان بودن و در شادى آنها شاد و در مصائب ایشان محزون و سوگوار بودن، به‌ویژه اشک ریختن بر مصائب حضرت اباعبدالله علیه السّلام و نیز به محضر حضرت بقیة الله الاعظم ارواحنا فداه توسّل جستن و طلب یارى کردن، کیمیایى است که آثار معجزه ‌آساى آن بزرگ‌ترین موانع را از سر راه سالک برمى‌دارد و عظیم‌ترین فتوحات معنوى را نصیب وى مى‌نماید. ادامه دارد.... ◾️شراب طهور - تألیف استاد مهدی طیّب◾️ #شراب_طهور #دستورالعمل‌های_سلوکی - ۲۲ @mohamad_hosein_tabatabaei

☑️چهل دستورالعمل سلوکی ▪️۳۰- از اذکار عامّى که معصومین علیهم السّلام توصیه فرموده‌اند، خصوصاً صلوات، استغفار و تسبیحات حضرت زهرا علیها السّلام سود جستن، امر دیگرى است که سالک نباید از آن غفلت ورزد. ▪️صلوات مایه‌ى قوّت مؤمن و استغفار یکى از دو امان این امّت است. ▪️مشغول بودن به صلوات، خصوصاً شب‌ها و روزهاى جمعه، هفتاد بار استغفار کردن هر روز صبح و عصر، و ترک نکردن تسبیحات حضرت زهرا علیها السّلام پس از نمازهاى پنجگانه، براى سالک بسیار سودمند و ضرورى است. ادامه دارد.... ◾️شراب طهور - تألیف استاد مهدی طیّب◾️ #شراب_طهور #دستورالعمل‌های_سلوکی - ۲۳ @mohamad_hosein_tabatabaei

☑️چهل دستورالعمل سلوکی ▪️۳۱- سجده‌ى طولانى بار گناه را از دوش سالک بر مى‌دارد، غصّه‌هاى دنیا را از قلب او زایل مى‌کند و راهبندان‌هاى مسیر سلوک را باز مى‌کند. ▪️لذا توصیه مى‌شود سالک در هر شبانه‌ روز، به‌ویژه در دل شب، با توجّه، یک سجده‌ى طولانى، به‌ نحوى که در اثر طول سجده، بدن احساس خستگى کند، انجام دهد. ▪️البتّه طول این سجده به تناسب توان و وضعیّت جسمى و روحى اشخاص متفاوت است. برخى از عارفان همچون اویس قرنى، تمام شب را تا به صبح در یک سجده به ‌سر مى‌بردند. البتّه چنین سجده‌ هایى براى افراد مبتدى نه امکان‌پذیر است و نه سودمند. ادامه دارد.... ◾️شراب طهور - تألیف استاد مهدی طیّب◾️ #شراب_طهور #دستورالعمل‌های_سلوکی - ۲۴ @mohamad_hosein_tabatabaei

☑️چهل دستورالعمل سلوکی ▪️۳۲- سالک باید در هر شبانه‌روز زمانى را براى تفکّر اختصاص دهد و به اینکه خداوند با من چگونه رفتار نموده است و متقابلاً من در رابطه با حضرت حق چگونه عمل کرده‌ام و نیز به هدف خلقت و زندگى خویش و اینکه به‌عنوان یک بنده، چه وظایفى در رابطه با مولایش متوجّه اوست، بیندیشد. ▪️در مراحل بعد، مدّتى در مورد مرگ و نزدیک بودن و غیرمترقّبه از راه رسیدن اجل و منازل و عقبات پس از مرگ و ضرورت آمادگى براى مرگ و آنچه سبب راحتى جان دادن و سهولت عبور از منازل و عقبات پس از مرگ و درنهایت، نیل به سعادت جاودان مى‌شود، فکر کند. پس از این مرحله، نهایتاً در مورد حقیقت نفس خود تفکّر کند. ادامه دارد.... ◾️شراب طهور - تألیف استاد مهدی طیّب◾️ #شراب_طهور #دستورالعمل‌های_سلوکی - ۲۵ @mohamad_hosein_tabatabaei

☑️چهل دستورالعمل سلوکی ▪️۳۳- در هر شبانه‌ روز حدود ده دقیقه یا یک ربع با خدا خلوت کردن و همچون دوستى که به زیارت دوست خود مى‌رود، در محضر پروردگار نشستن و به زبانى بى‌تکلّف، با او راز دل گفتن و در قلب خویش پاسخ‌ها را دریافت کردن، تأثیر عجیبى در سیر معنوى سالک دارد. ▪️لذا سالک باید چنین قرار ملاقات پیوسته‌اى را با خداى خویش داشته باشد و در این فرصت، همان‌گونه که اشاره شد، به انجام عبادات، گفتن اذکار و خواندن ادعیه و مناجات نپردازد و صرفاً به قصد دیدار حضرت دوست و بهره‌مندى از مجالست با محبوب و گفت‌وگوى صمیمى و بى‌پیرایه با او، با خداى خود خلوت کند. ▪️مداومت در این امر سبب مى‌شود به‌تدریج چنین خلوتى تمام شبانه‌روز سالک را دربرگیرد؛ به‌نحوى که سالک مشغول هر کار و حاضر در هر جمعى باشد، خلوتش با محبوب خدشه‌دار نشود و باقى و برقرار بماند. ▪️۳۴- انجام اعمال مستحب و مراقبات ویژه‌ى ساعات هر روز، ایّام هفته، ماه‌ها و روزهاى خاصّ سال، برکات خاصّى دارد که سالک براى طىّ منازل سلوک، به‌شدّت به آنها نیازمند است. لذا سالک باید در حدّ ظرفیّت و توان جسمى و روحى خویش، با توجّه و حضور قلب و نیز اشتیاق و نشاط، از این اعمال و مراقبات بهره گیرد. ادامه دارد.... ◾️شراب طهور - تألیف استاد مهدی طیّب◾️ #شراب_طهور #دستورالعمل‌های_سلوکی - ۲۶ @mohamad_hosein_tabatabaei

☑️چهل دستورالعمل سلوکی ▪️۳۵- در فراق محبوب ازلى، با تمام وجود سوختن و از مبتلا بودن به بُعد و اسیر بودن در حجاب‌هاى ظلمانى و نورانى، غمین و محزون، و از غفلت‌ها، کوتاهى‌ها و معاصى خویش در پیشگاه خداوند شرمسار، و از مبتلا شدن به غضب و عذاب الهى نگران و ترسان بودن، و با چنین حالى، با خداى خود راز و نیاز پر سوز و گداز داشتن و از غم هجران و شرم قصور و عصیان و خوف و خشیت الهى، آه سوزان و اشک روان داشتن، از اقتضائات سلوک است. ▪️لذا خلوت‌هاى سالک با معبود و محبوب مطلق، نباید از این سوز و گدازها و اشک و آه‌ها خالى باشد. ادامه دارد.... ◾️شراب طهور - تألیف استاد مهدی طیّب◾️ #شراب_طهور #دستورالعمل‌های_سلوکی - ۲۷ @mohamad_hosein_tabatabaei

☑️چهل دستورالعمل سلوکی ▪️۳۶- سالک براى آماده شدن براى ترک دنیا و سفر آخرت، که ممکن است هر لحظه زمان آن برسد، باید بى‌درنگ حقوق دیگران را ادا و رضایت آنها را جلب کند، عبادات از دست رفته را جبران کند، از جرائم خویش توبه و استغفار کند و براى خود وصیّت‌ نامه‌اى بنویسد که در آن توصیه‌هاى معنوى خود را به بازماندگان، بیان و دین‌هاى مادّیى را که بر عهده دارد و نظراتش را در مورد آنچه از ماترک مادّیش، شرعاً تابع نظر اوست، مشخّص کند و در صورت امکان، کفن و قبرى نیز براى خود تهیّه کند و این‌گونه به تمام معنا آماده‌ى مرگ و سفر آخرت شود. ادامه دارد.... ◾️شراب طهور - تألیف استاد مهدی طیّب◾️ #شراب_طهور #دستورالعمل‌های_سلوکی - ۲۸ @mohamad_hosein_tabatabaei

☑️چهل دستورالعمل سلوکی ▪️۳۷- سالک باید از فرصت عمر تا مى‌تواند بهره‌هاى معنوى ببرد و فراتر از انجام حجّ واجب، حتّى‌المقدور از فضا و فرصت معنوى حج و عمره‌ى مستحب و زیارت مرقدهاى مطهّر پیامبر اکرم، ائمّه‌ى معصومین و امامزادگان علیهم السّلام استفاده‌ى بسیار ببرد و در صورت نبود امکان تشرّف، آن والامقامان و دردانگان عالم وجود را از راه دور زیارت کند. ▪️به‌ویژه توصیه مى‌شود به خواندن زیارت عاشوراى حضرت اباعبدالله الحسین علیه السّلام و زیارت آل یاسین حضرت بقیة الله، ارواحنا فداه، و زیارت جامعه‌ى کبیره‌ى ائمّه‌ى معصومین علیهم السّلام مداومت ورزد و از تأثیرات شگفت‌آور آن زیارات متمتّع شود. ادامه دارد.... ◾️شراب طهور - تألیف استاد مهدی طیّب◾️ #شراب_طهور #دستورالعمل‌های_سلوکی - ۲۹ @mohamad_hosein_tabatabaei

☑️چهل دستورالعمل سلوکی ▪️۳۸- زیارت اهل قبور و اهداء تحفه‌هاى معنوى و حتّى تبرّعات مادّى، در کنار مزار اولیاى خدا، عارفان بالله، علماى دین، صلحا، اتقیا و ابرار، و قبور والدین، مربّیان و اساتید معنوى و ذوى‌ الحقوق مادّى خویش، آثار سازنده و ارزنده‌اى براى زائر دارد و به روح صفاى معنوى مى‌بخشد و از تعلّقات مادّى زائر مى‌کاهد و غفلت و کدورت ناشى از زندگى روزمرّه‌ى مادّى را برطرف مى‌کند. ▪️لذا سالک الى الله باید از این کار سودمند معنوى نیز خود را بى‌بهره نگذارد. ادامه دارد.... ◾️شراب طهور - تألیف استاد مهدی طیّب◾️ #شراب_طهور #دستورالعمل‌های_سلوکی - ۳۰ @mohamad_hosein_tabatabaei

☑️چهل دستورالعمل سلوکی ▪️۳۹- با توجّه به آثار فوق‌العاده‌ى معنوى و اخروى کارهاى خیر، سالک الى الله در زمینه‌ى انجام آنها نه تنها نباید منتظر اقدام دیگران باشد تا در پى آنان او نیز قدم بردارد، بلکه مى‌بایست در این عرصه‌ها، بر دیگران سبقت جوید و با پیشقدم شدن در کارهاى خیر، دیگران را نیز به انجام چنان کارهایى راغب و موفّق سازد. ▪️به‌ویژه، توصیه مى‌شود سالک، یک کار خیر را انتخاب کند و بدون اطّلاع کسى، به انجام آن مداومت ورزد. ▪️زیرا کار خیرى که در خفا و پنهانى انجام شود و شخص بدان مداومت نماید، تأثیرات فوق‌العاده‌اى دارد که حتّى مى‌تواند قصور و تقصیرهایى را که شخص در امور واجب خود بدان مبتلا گردیده است نیز ترمیم و جبران کند. ادامه دارد.... ◾️شراب طهور - تألیف استاد مهدی طیّب◾️ #شراب_طهور #دستورالعمل‌های_سلوکی - ۳۱ @mohamad_hosein_tabatabaei

☑️چهل دستورالعمل سلوکی ▪️۴۰- با توجّه به تأثیر لقمه‌ى حلال در حالات معنوى، ضرورت زندگى عزّتمندانه‌ى مؤمن در جامعه و بى‌نیازى او از خلق و سربار دیگران نبودن و مبتلا نبودن به تکدّى‌گرى و چشم دوختن و دست دراز کردن به سوى مخلوق، بر سالک الى الله واجب است که براى تأمین معیشت خود و خانواده‌اش، به فعّالیّت‌هاى مفید و سالم اقتصادى روى آورد و با تلاش و کوشش خویش، رزق حلال خود را به دست آورد و از مازاد نیاز خود و خانواده‌اش، به محرومان و محتاجان نیز کمک کند. ◾️شراب طهور - تألیف استاد مهدی طیّب◾️ #شراب_طهور #دستورالعمل‌های_سلوکی - ۳۲ @mohamad_hosein_tabatabaei

☑️قوس نزول و قوس صعود - ۱ ▪️آفرینش چیزى جز تجلّى ذات اقدس اله نیست و مراتب این تجلّیات، قوس نزول نامیده مى‌شود. بنابراین جهان خلقت و به تعبیر دیگر، ما سِوى اللّه، نتیجه‌ى قوس نزول است. ▪️ #تعیّن_اول - فیض اقدس ▪️ذات حضرت حق غیب مطلق است. تعیّن اوّل حق که نظر به غیب ذات، مقام احدیّت نامیده مى‌شود، خلافت و قائم‌مقامى ذات را در تجلّیات عهده‌دار است. در نخستین تجلّى حضرت احدیّت، که فیض اقدس نامیده شده است، در حضرت علم الهى، ابتدا اسماء و صفات حضرت حق پدید آمد. سپس طرح عالم خلقت در علم حضرت حق، که اعیان ثابته خوانده مى‌شود، پدیدار شد. ▪️ #تعیّن_دوم - فیض مقدّس ▪️با تجلّى دوم، که فیض مقدّس نامیده مى‌شود، طرح عالم خلقت عملى شد و جهان خلقت، که اعیان خارجیّه خوانده مى‌شود، پدید آمد. در این مرحله، ابتدا جبروتیان، که در مرتبه‌ى تامّ تجرّدند، پدید آمدند و عالم جبروت به‌وجود آمد. سپس ملکوتیان در دو مرتبه‌ى اعلى و اسفل پدید آمدند و عالم ملکوت ایجاد شد. درنهایت، جهان مادّه یا عالم طبیعت، یا ناسوت و یا مُلک به‌وجود آمد. به این ترتیب، قوس نزول، که از احسن تقویم آغاز شده بود، به اسفل سافلین ختم شد. ▪️جبروت: عالم عقول مجرّده. ▪️ملکوت اعلى: عالم نفوس کلیّه. ▪️ملکوت اسفل: عالم مُثُل معلّقه. ◾️کتاب شراب طهور تألیف استاد مهدی طیّب◾️ #شراب_طهور @mohamad_hosein_tabatabaei

☑️قوس نزول و قوس صعود - ۲ ▪️با به انتها رسیدن قوس نزول، قوس صعود آغاز و جریان بازگشت و رجعت به مبدأ شروع شد. ▪️از دل خاک بى‌جان، گیاه رویید. گیاه نیز طعمه‌ى حیوانى شد و به پیکر حیوان تبدیل شد. حیوان نیز غذاى انسان شد و به بدن انسان مبدّل گردید. ▪️همین سیر در مراحل انعقاد نطفه‌ى انسان تا به کمال حیوانى رسیدن جنین در چهار ماهگى، و پس از آن، تعلّق یافتن روح انسانى، که از احسن تقویم به اسفل سافلین فرود آمده و تنزّل یافته بود، به جنین، طى مى‌شود. ▪️در هر دو صورت یادشده، سیر کمالى جماد، گیاه و حیوان، به پدید آمدن بشر منجر شد. سیر کمالى مزبور تا این مرحله، به‌صورت قهرى و جبرى طى شد. ▪️بشرى که در مسیر سلوک عرفانى قرار مى‌گیرد، با ترک دلبستگى و تعلّق از دنیا و تهذیب و تزکیه‌ى نفس از راه علم و عمل، به اختیار، راه کمال را در پیش مى‌گیرد. ▪️در نخستین گام، با پشت سر نهادن عالم طبیعت، به عالم ملکوت راه پیدا مى‌کند و سپس به عالم جبروت بار مى‌یابد. آن‌گاه از جبروت نیز پر مى‌کشد و به عالم لاهوت یا مقام واحدیّت، که نتیجه‌ى فیض اقدس بود، وارد مى‌شود. ▪️در این عالم، به ترتیب به فنا و توحید افعالى، صفاتى و اسمائى نایل مى‌شود؛ به این صورت که ابتدا فاعلیّت خود و هرچه جز خدا را در فاعلیّت حضرت حق فانى مى‌بیند و تنها فاعل هستى را خدا مى‌یابد و همه‌ى ما سوى اللّه را تجلّیگاه فاعلیّت خدا مشاهده مى‌کند. ▪️سپس تمامى صفات خود و دیگر مخلوقات را در صفات الهى فانى و مندک و همه‌ى عالم را جلوه‌گاه صفات الهى مى‌یابد و در تمامى عالم، صفتى جز صفات الله نمى‌بیند. ▪️آن‌گاه تمامى موجودات صاحب صفت را در حضرت حق فانى مى‌بیند و در عالم، صاحب‌ صفتى جز خداوند مشاهده نمى‌کند. ▪️در اینجا نوبت به آخرین جهش و پرواز مى‌رسد و با صعود از عالم لاهوت، هستى سالک، همه‌ى ما سوى الله و همه‌ى افعال و صفات، در حضرت احدیّت فانى مى‌شود و اثرى از احساس هستى، صفت و فعل، در وجود سالک باقى نمى‌ماند و این‌گونه تمامى تجلیّات، در ذات فانى و مندک مى‌شود. ▪️در اینجا سالک به فنا و توحید ذاتى و به تعبیر دیگر، به فناء فِى اللّه و بقاء بِاللّه نایل مى‌شود و به این ترتیب قوس صعود به پایان مى‌رسد و به عالم هاهوت، یعنى مقام احدیّت ختم مى‌شود. ▪️در ادبیّات عرفانى، بعضآ اصطلاح ملکوت در برابر مُلک به کار مى‌رود و مقصود از آن، تمام عوالم بالاتر از عالم ناسوت یا طبیعت است. در چنین مواردى، ملکوت شامل جبروت و جبروتیان نیز مى‌باشد. ◾️کتاب شراب طهور تألیف استاد مهدی طیّب◾️ #شراب_طهور @mohamad_hosein_tabatabaei

☑️قوس نزول و قوس صعود - ۳ ▪️عارفان براى تشریح و تفهیم دو قوس نزول و صعود، تشبیه‌هاى گوناگونى به‌کار برده‌اند؛ از جمله اینکه: ▪️خورشید به هنگام طلوع، پرتو خود را در دشت مى‌گستراند و هرچه این پرتوها از مبدأ و منشأ خود که قرص خورشید باشد، فاصله مى‌گیرند، از یک سو گسترده‌تر و از سوى دیگر ضعیف‌تر مى‌شوند. هنگام غروب، خورشید پرتو خود را برمى‌چیند و در خود جمع مى‌کند. یا اینکه انسان نَفَس را از ریه‌ى خود خارج مى‌کند و در فضا مى‌پراکند و در بازدم، دوباره هوا را به ریه‌ى خود باز مى‌گرداند. ▪️به هر ترتیب، قوس نزول، سیر از وحدت به کثرت، از لاتعیّنى به تعیّن، و از قوّت به ضعف است. ▪️قوس صعود، سیر از کثرت به وحدت، از تعیّن به لاتعیّنى، و از ضعف به قوّت است. ▪️تجلّیات در قوس نزول هرچه متأخّرترند، ضعیف‌تر، رقیق‌تر، محدودتر و متعیّن‌ترند، و طىّ قوس صعود، با فرو نهادن و رهیدن از تعیّنات و حدود، به‌تدریج شدّت و قوّت پیدا مى‌کنند تا سرانجام از همه‌ى حدود و تعیّنات برهند و به مبدأ واحد خود باز گردند. ◾️کتاب شراب طهور تألیف استاد مهدی طیّب◾️ #شراب_طهور @mohamad_hosein_tabatabaei

#صبر ▪️یکى از روحیّات دیگر که در پى ثبات در توحید و نیل به مرتبه‌ى اطمینان و یقین در سالک پدید مى‌آید، صبر است. ▪️در برخوردارى از ایمان و طى مراحل سلوک، صبر نقش کلیدى دارد. امام سجّاد علیه السّلام مى‌فرمایند: اَلصَّبرُ مِنَ الایمانِ بِمَنزِلَةِ الرَّأسِ مِنَ الجَسَدِ وَ لا ایمانَ لِمَن لا صَبرَ لَهُ: صبر در رابطه با ایمان به منزله‌ى سر در رابطه با پیکر است و کسى که صبر ندارد، ایمان ندارد. #تعریف_صبر ▪️صبر یعنى با وجود احساس تلخى و کراهت از امرى در درون خویش، به خاطر نتایج و ثمرات مثبت و مطلوبى که دارد، از آن اظهار شکایت و اعتراض ننمودن و جزع و بى‌تابى نکردن. بنا به ضرب المثل مشهور، «صبر تلخ است و لکن برِ شیرین دارد.» ▪️با توجّه به اینکه صبر بر آنچه خدا مى‌کند و آنچه فرمان مى‌دهد، از مقامات متوسّطین است، کاربرد واژه‌ى صبر درمورد پیامبر اکرم و ائمّه‌ى اطهار علیهم السّلام، به احتمال قوى به معناى صبر بر فراق محبوب ازلى و صبر عَنِ الله است. ◾️شراب طهور - تألیف استاد مهدی طیّب◾️ #شراب_طهور #صبر - ۱ @mohamad_hosein_tabatabaei

#مراتب_صبر ▪️برای صبر ده مرتبه می‌توان برشمرد که چهار مرتبه‌ی آن در آستانه‌ی سلوک مصداق دارد و شش مرتبه‌ی دیگر، مخصوص عارفان در مراحل بعدی سلوک است. ☑️مراتب چهارگانه‌ی صبر مبتدیان عبارت است از : ۱- صبر در ترک معصیت، هوای نفس و لذت‌ها و شهوت‌های جسمانی و نفسانی ۲- صبر در انجام طاعت و تحمّل دشواری تزکیه ۳- صبر در مصائب، شدائد، ناملایمات و محرومیّت‌ها ۴- صبر در نعمت و راحت ☑️مراتب ششگانه‌ی صبر عارفان عبارت است از : ۱- صبر لِله ۲- صبر بِالله ۳- صبر عَلَی الله ۴- صبر فِی الله ۵- صبر مَعَ الله ۶- صبر عَنِ الله ◾️شراب طهور - تألیف استاد مهدی طیّب◾️ #شراب_طهور #صبر -۲ @mohamad_hosein_tabatabaei

☑️آثار و پیامدهاى صبر - بخش اوّل (مراتب صبر مبتدیان) ▪️نفس با صبر پیشه کردن، به‌ تدریج به آنچه خلاف میلش است عادت مى‌کند و بدین وسیله ترقّى مى‌کند. این امر در هر مرتبه از صبر به‌ نحوى واقع مى‌شود. ▪️۱- مبتلا بودن به معاصى و غوطه‌ورى در لذّت‌ها و شهوت‌هاى نفسانى، انسان را از نیل به مدارج کمال باز مى‌دارد، از نیل به مقصود محروم مى‌کند و او را به انحطاط و تنزّل به حیات حیوانى دچار مى‌سازد. مقاومت در برابر وساوس شیطانى و تمنّیات نفسانى و باز داشتن خویش از آلوده شدن به معاصى و لذّت‌جویى‌هاى حیوانى، انسان را از معرض خطر محرومیّت از کمال و مبتلا شدن به انحطاط حفظ مى‌کند. این صبر همچون مرهمى است که بر روى دُمَل چرکینى قرار مى‌دهند تا آن دُمَل برسد و آماده‌ى تخلیه شود. صبر در برابر معاصى منشأ تقواى نفس است. ▪️۲- انجام طاعات و عبادات و پرداختن به تزکیه‌ى خویش، شرط نیل به مدارج کمال است. سالک قبل از انجام طاعت و عبادت و پرداختن به تزکیه، باید دشوارى خالص ساختن نیّت خویش را متحمّل شود. در هنگام انجام عمل نیز باید بر راحت‌طلبى و تنبلى خود فائق آید و خود را به تحمّل سختى اداى عمل وادار کند. پس از انجام آن نیز مى‌بایست دشوارى ممانعت نفس از مبتلا شدن به عُجب و خودپسندى، کبر و غرور، فخر و مباهات، و ریا و خودنمایى را پذیرا شود. این صبر همانند دارویى است که روى دُمَل چرکین رسیده و آماده‌ى تخلیه قرار مى‌دهند تا چرک آن را بیرون بکشد. صبر در طاعت و عبادت منشأ انس با حضرت حق است. ▪️۳- در جریان زندگى اشخاص، خداوند، چه به دست انسان‌هاى دیگر و چه از طریق عوامل طبیعى و ماوراء طبیعى، مصائب، شدائد، محرومیّت‌ها و ناملایماتى براى آنها پیش مى‌آورد. ▪️امام صادق علیه السّلام مى‌فرمایند: ما اَفلَتَ المُؤمِنُ مِن واحِدَةٍ مِن ثَلاثٍ وَ لَرُبَّمَا اجتَمَعَتِ الثَّلاثُ عَلَیهِ. اِمّا اَن یَکونَ مَعَهُ فِى الدّارِ مَن یُغِلقُ عَلَیهِ البابَ یُؤذیهِ، اَو جارٌ یُؤذیهِ، اَو شىءٌ فى طَریقِهِ وَ حَوائِجِهِ یُؤذیهِ. وَ لَو اَنَّ مُؤمِناً عَلى قُلَّةِ جَبَلٍ لَبَعَثَ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ اِلَیهِ شَیطاناً یُؤذیهِ وَ یَجعَلُ اللهُ لَهُ مِن ایمانِهِ اُنساً لا یَستَوحِشُ مَعَهُ اِلى اَحَدٍ ▪️مؤمن نمى‌تواند خود را از یکى از سه چیز برهاند و گاهى هر سه براى او جمع مى‌شود. یا شخصى با او در خانه است که در بر او مى‌بندد و آزارش مى‌کند، یا همسایه‌اى اذیّتش مى‌کند و یا چیزى در راهش و در مسیر نیازمندى‌هایش او را اذیّت مى‌کند. و اگر مؤمنى بر سر کوهى باشد، خداى عزّوجلّ شیطانى را برمى‌انگیزد تا او را اذیّت کند. و خدا از ایمانش براى او مونسى قرار مى‌دهد که از وحشت به کسى پناه نبرد. ▪️از آنجا که هیچ حادثه و رخدادى در عالم واقع نمى‌شود مگر اینکه کار خداست و از خداى حکیم هم کار عبث و بیهوده سر نمى‌زند، لذا مصائب و بلایایى که خداوند در زندگى انسان‌ها به‌وجود مى‌آورد، حکمت‌هایى دارند. ▪️حکمت گرفتارى‌هایى که خداوند بر سر راه زندگى اشخاص قرار مى‌دهد، به تناسب ویژگى‌هاى افراد، متفاوت است. امیرالمؤمنین علیه السلام مى‌فرمایند: اِنَّ البَلاءَ لِلظّالِمِ اَدَبٌ وَ لِلمُؤمِنِ امتِحانٌ وَ لِلاَنبیاءِ دَرَجَهٌ وَ لِلاَولیاءِ کَرامَةٌ ▪️بلا و گرفتارى براى ظالم، به خاطر تنبیه و تأدیب اوست و براى مؤمن، به‌منظور امتحان کردن اوست و براى پیامبران، مایه‌ى بالا رفتن درجات کمال آنهاست و براى اولیا، موجب بزرگى و کرامت آنان است. ▪️[ مصائب، شدائد، محرومیّت‌ها و گرفتارى‌هایى که خداوند به اقتضاى ربوبیّت خویش، در زندگى شخص مؤمن به‌وجود مى‌آورد، حکمت‌هاى فراوانى دارد که در بخش برخى آثار مثبت مصائب و بلایا براى مؤمن به پاره‌اى از آنها اشاره خواهیم کرد.] ▪️۴- دل نبستن بر راحت و نعمتى که در زندگى دنیوى براى شخص پیش مى‌آید و معتاد نشدن به رفاه و تنعّم در زندگى و کنترل خویش براى غوطه‌ور نشدن بیش از حد در رفاه و تنعّم و هدر ندادن عمر در لذّت‌جویى‌هاى مادّى و نیز کنترل خود از طغیان و سرکشى در اثر احساس بى‌نیازى، برخوردارى و توانمندى، مستلزم تحمّل دشوارى‌هایى است که چهارمین مرتبه‌ى صبر را تشکیل مى‌دهد. صبر در نعمت و راحت سبب رهایى شخص از جاذبه‌ى دنیا و اسارت عالم طبیعت و آمادگى او براى عروج و راه یافتن به عوالم بالاست. ادامه دارد.... ◾️شراب طهور - تألیف استاد مهدی طیّب◾️ #شراب_طهور #صبر - ۳‌ @mohamad_hosein_tabatabaei

☑️آثار و پیامدهاى صبر - بخش دوّم (مراتب صبر عارفان) ▪️۵- انسان تا وقتى اسیر نفس و در حجاب خودى خود است، تمام حرکات و سکنات و مناسک و عباداتش براى خودش است. حق تعالى و توحید و اطاعت او را هم براى خودش مى‌خواهد. ▪️شخص تا از بیت نفس خود خارج نشده و از انانیّت بیرون نرفته است، سفرش به سوى خدا آغاز نشده و سالک نیست و مانند کسى است که در داخل شهرى، از این سو به آن سو مى‌رود. به چنین کسى مسافر گفته نمى‌شود. تحمّل سختى خروج از بیت نفس و بیرون آمدن از خود و خواسته‌ها و آرزوهاى خود و آغاز مهاجرت الى الله، «صبر ِللهِ» نام دارد. شخص با موفّقیّت در این امر، دیگر هرچه بکند براى حقّ است نه براى خودش. ▪️۶- پس از خروج از نفسانیّت و انانیّت و آغاز هجرت الى الله، تمام حرکات و سکنات سالک به حول و قوّه الهى است و خودش در آن دخالت و نقشى ندارد. در این مرتبه سالک به شهود باطنى، بالعیان مشاهده مى‌کند که صبرش، همانند همه‌ى چیزهاى دیگرش، بِالله است و خودش در آن نقشى ندارد. سالک در این مرتبه، به «صبر بِالله» نایل شده است. ▪️۷- وقتى صبر بِالله در وجود سالک استقرار و ثبات یافت و سالک در وجود خود و در همه‌ى عالَم، متصرّف و فاعلى غیر از حق ندید، صبرش «صبر عَلَى الله» است. چنین سالکى تمام بلیّات و مصائب را جلوه‌هاى اسماء و صفات خدا مى‌بیند و همان‌طور که قبلاً بر بلیّات صبر مى‌کرد، اکنون بر خدا و شئون اسمائیّه یا ذاتیّه‌ى او صبر مى‌کند. ▪️۸- پس از اینکه سالک اهل حضور شد و به مشاهده‌ى جمال اسمائى موفّق گشت، ثبات و پایداریش در آن مشاهدات و جَلَوات و حفظ دلش از استهلاک و اضمحلال، «صبر فِى الله» نام دارد. ▪️۹- پس از اینکه سالک از مشاهده‌ى اسمائى بیرون رفت و به مشاهده‌ى ذاتى رسید، پایدارى و ثباتش در جلوات ذات، «صبر مَعَ الله» نامیده مى‌شود. ▪️۱۰- پس از اینکه سالک از محو و سُکر وصال، به صحو و هوشیارى بازگشت و به مملکت وجود خویش بازگردانده شد، در عین اشتیاق و حبّ شدید به جمال محبوب، براى اطاعت از محبوب، باید از جمال جمیل او محجوب باشد. تحمّل سختى این محجوبیّت و فراق، شدیدترین مرتبه‌ى صبر است و «صبر عَنِ الله» نامیده مى‌شود. ▪️در این مقام است که امیرالمؤمنین علیه السّلام به محضر حضرت حق عرضه مى‌دارند: فَهَبنى یا اِلهى وَ سَیِّدى وَ مَولاىَ وَ رَبّى صَبَرتُ عَلى عَذابِکَ فَکَیفَ اَصبِرُ عَلى فِراقِکَ اى معبود من، آقاى من، سرور من و پروردگار من! گیرم بر عذاب تو صبر کنم، چگونه بر فراق تو صبر نمایم؟! ◾️شراب طهور - تألیف استاد مهدی طیّب◾️ #شراب_طهور #صبر - ۴ @mohamad_hosein_tabatabaei

☑️قوس نزول و قوس صعود - ۱ ▪️آفرینش چیزى جز تجلّى ذات اقدس اله نیست و مراتب این تجلّیات، قوس نزول نامیده مى‌شود. بنابراین جهان خلقت و به تعبیر دیگر، ما سِوى اللّه، نتیجه‌ى قوس نزول است. ▪️ #تعیّن_اول - فیض اقدس ▪️ذات حضرت حق غیب مطلق است. تعیّن اوّل حق که نظر به غیب ذات، مقام احدیّت نامیده مى‌شود، خلافت و قائم‌مقامى ذات را در تجلّیات عهده‌دار است. در نخستین تجلّى حضرت احدیّت، که فیض اقدس نامیده شده است، در حضرت علم الهى، ابتدا اسماء و صفات حضرت حق پدید آمد. سپس طرح عالم خلقت در علم حضرت حق، که اعیان ثابته خوانده مى‌شود، پدیدار شد. ▪️ #تعیّن_دوم - فیض مقدّس ▪️ با تجلّى دوم، که فیض مقدّس نامیده مى‌شود، طرح عالم خلقت عملى شد و جهان خلقت، که اعیان خارجیّه خوانده مى‌شود، پدید آمد. در این مرحله، ابتدا جبروتیان، که در مرتبه‌ى تامّ تجرّدند، پدید آمدند و عالم جبروت به‌وجود آمد. سپس ملکوتیان در دو مرتبه‌ى اعلى و اسفل پدید آمدند و عالم ملکوت ایجاد شد. درنهایت، جهان مادّه یا عالم طبیعت، یا ناسوت و یا مُلک به‌وجود آمد. به این ترتیب، قوس نزول، که از احسن تقویم آغاز شده بود، به اسفل سافلین ختم شد. ======== جبروت: عالم عقول مجرّده. ملکوت اعلى: عالم نفوس کلیّه. ملکوت اسفل: عالم مُثُل معلّقه. ◾️کتاب شراب طهور تألیف استاد مهدی طیّب◾️ #شراب_طهور @mohamad_hosein_tabatabaei

☑️قوس نزول و قوس صعود - ۲ ▪️با به انتها رسیدن قوس نزول، قوس صعود آغاز و جریان بازگشت و رجعت به مبدأ شروع شد. ▪️از دل خاک بى‌جان، گیاه رویید. گیاه نیز طعمه‌ى حیوانى شد و به پیکر حیوان تبدیل شد. حیوان نیز غذاى انسان شد و به بدن انسان مبدّل گردید. ▪️همین سیر در مراحل انعقاد نطفه‌ى انسان تا به کمال حیوانى رسیدن جنین در چهار ماهگى، و پس از آن، تعلّق یافتن روح انسانى، که از احسن تقویم به اسفل سافلین فرود آمده و تنزّل یافته بود، به جنین، طى مى‌شود. ▪️در هر دو صورت یادشده، سیر کمالى جماد، گیاه و حیوان، به پدید آمدن بشر منجر شد. سیر کمالى مزبور تا این مرحله، به‌صورت قهرى و جبرى طى شد. ▪️بشرى که در مسیر سلوک عرفانى قرار مى‌گیرد، با ترک دلبستگى و تعلّق از دنیا و تهذیب و تزکیه‌ى نفس از راه علم و عمل، به اختیار، راه کمال را در پیش مى‌گیرد. ▪️در نخستین گام، با پشت سر نهادن عالم طبیعت، به عالم ملکوت راه پیدا مى‌کند و سپس به عالم جبروت بار مى‌یابد. آن‌گاه از جبروت نیز پر مى‌کشد و به عالم لاهوت یا مقام واحدیّت، که نتیجه‌ى فیض اقدس بود، وارد مى‌شود. ▪️در این عالم، به ترتیب به فنا و توحید افعالى، صفاتى و اسمائى نایل مى‌شود؛ به این صورت که ابتدا فاعلیّت خود و هرچه جز خدا را در فاعلیّت حضرت حق فانى مى‌بیند و تنها فاعل هستى را خدا مى‌یابد و همه‌ى ما سوى اللّه را تجلّیگاه فاعلیّت خدا مشاهده مى‌کند. ▪️سپس تمامى صفات خود و دیگر مخلوقات را در صفات الهى فانى و مندک و همه‌ى عالم را جلوه‌گاه صفات الهى مى‌یابد و در تمامى عالم، صفتى جز صفات الله نمى‌بیند. ▪️آن‌گاه تمامى موجودات صاحب صفت را در حضرت حق فانى مى‌بیند و در عالم، صاحب‌ صفتى جز خداوند مشاهده نمى‌کند. ▪️در اینجا نوبت به آخرین جهش و پرواز مى‌رسد و با صعود از عالم لاهوت، هستى سالک، همه‌ى ما سوى الله و همه‌ى افعال و صفات، در حضرت احدیّت فانى مى‌شود و اثرى از احساس هستى، صفت و فعل، در وجود سالک باقى نمى‌ماند و این‌گونه تمامى تجلیّات، در ذات فانى و مندک مى‌شود. ▪️در اینجا سالک به فنا و توحید ذاتى و به تعبیر دیگر، به فناء فِى اللّه و بقاء بِاللّه نایل مى‌شود و به این ترتیب قوس صعود به پایان مى‌رسد و به عالم هاهوت، یعنى مقام احدیّت ختم مى‌شود. ======== در ادبیّات عرفانى، بعضآ اصطلاح ملکوت در برابر مُلک به کار مى‌رود و مقصود از آن، تمام عوالم بالاتر از عالم ناسوت یا طبیعت است. در چنین مواردى، ملکوت شامل جبروت و جبروتیان نیز مى‌باشد. ◾️کتاب شراب طهور تألیف استاد مهدی طیّب◾️ #شراب_طهور @mohamad_hosein_tabatabaei

قوس نزول و قوس صعود - ۳ ▪️عارفان براى تشریح و تفهیم دو قوس نزول و صعود، تشبیه‌هاى گوناگونى به‌کار برده‌اند؛ از جمله اینکه: ▪️خورشید به هنگام طلوع، پرتو خود را در دشت مى‌گستراند و هرچه این پرتوها از مبدأ و منشأ خود که قرص خورشید باشد، فاصله مى‌گیرند، از یک سو گسترده‌تر و از سوى دیگر ضعیف‌تر مى‌شوند. هنگام غروب، خورشید پرتو خود را برمى‌چیند و در خود جمع مى‌کند. یا اینکه انسان نَفَس را از ریه‌ى خود خارج مى‌کند و در فضا مى‌پراکند و در بازدم، دوباره هوا را به ریه‌ى خود باز مى‌گرداند. ▪️به هر ترتیب، قوس نزول، سیر از وحدت به کثرت، از لاتعیّنى به تعیّن، و از قوّت به ضعف است. ▪️قوس صعود، سیر از کثرت به وحدت، از تعیّن به لاتعیّنى، و از ضعف به قوّت است. ▪️تجلّیات در قوس نزول هرچه متأخّرترند، ضعیف‌تر، رقیق‌تر، محدودتر و متعیّن‌ترند، و طىّ قوس صعود، با فرو نهادن و رهیدن از تعیّنات و حدود، به‌تدریج شدّت و قوّت پیدا مى‌کنند تا سرانجام از همه‌ى حدود و تعیّنات برهند و به مبدأ واحد خود باز گردند. ◾️کتاب شراب طهور تألیف استاد مهدی طیّب◾️ #شراب_طهور @mohamad_hosein_tabatabaei

#چهل_دستورالعمل_سلوکی ☘تعالى معنوى و تکامل روحانى مستلزم مراعات امور و انجام اعمالى است که در این بخش به مهمترین آنها اشاره مى‌شود. امّا پیش از طرح آنها، تأکید بر دو نکته را لازم مى‌دانیم. ☘نخست اینکه سالک قبل از پرداختن به دستورالعمل‌هاى سلوکى باید در زمینه‌ى اعتقادات دینى، به مطالعه‌ى کتب اعتقادى و درس‌آموزى در محضر عالمان دین بپردازد تا به درکى صحیح و عمیق از عقاید شیعى دست یابد و از جنبه‌ى عقیدتى به ثبات و استحکام لازم نایل شود. ☘دوم اینکه سالک اگر در زمینه‌ى احکام فقهى مجتهد نیست، به حکم پروردگار، باید در انجام احکام شریعت، به فتواى مجتهد اعلم و اصلح مراجعه و اتّکا کند و براساس آن عمل نماید. اعمال و عباداتى که بدون اتّکا به فتواى مجتهد انجام شود مورد قبول خداوند نیست. شرط ورود به عرصه‌ى طریقت براى نیل به حقیقت، عمل به شریعت طبق موازین الهى است. در نتیجه، کسى که واجد این شرط نیست، مى‌بایست ابتدا این شرط را فراهم آورد؛ آن‌گاه درصدد گام نهادن در مسیر عرفان برآید. ▪️اکنون به اختصار به ذکر آنچه انجامش براى سالک لازم و کارساز است مى‌پردازیم: ☘۱- ابراز محبّت و رفتار محبّت‌آمیز نسبت به خداى متعال و پیامبر اکرم و اهل‌بیت علیهم السلام و به تبع ایشان، نسبت به سادات و مؤمنان، به‌خصوص عارفان، عالمان و اتقیاء. ادامه دارد .... ◾️شراب طهور - استاد مهدی طیّب◾️ #شراب_طهور #دستورالعمل‌های_سلوکی - ۱ @mohamad_hosein_tabatabaei

#چهل_دستورالعمل_سلوکی ☘۲- درک محضر اولیاء الله و عارفان کامل و اهل یقین، صلحاء، اتقیاء و نیکان عصر خویش. شخص چنانچه بزرگانى از این دست را مى‌شناسد، در حدّى که مایه‌ى آزار و اذیّت آنان نباشد، هفته‌اى را بدون اینکه ساعاتى در حضور آنان باشد، نگذراند. ☘۳- مطالعه‌ى کتاب‌هایى که در مورد زندگى، احوال، رفتار و سخنان اولیا نوشته شده است و نیز مطالعه‌ى کتبى که خود آن بزرگان نگاشته‌اند و آثارى از نور وجودیشان در آنها موجود است و به خواننده‌ى آنها منتقل مى‌شود. ادامه دارد.... ◾️شراب طهور - تألیف استاد مهدی طیّب◾️ #شراب_طهور #دستورالعمل‌های_سلوکی - ۲ @mohamad_hosein_tabatabaei