🌙شهرُ رمضان آلّذی اُنزل فیه القرآن 🌹یک آیه از جزء سیزدهم يُثَبِّتُ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا بِالْقَوْلِ الثَّابِتِ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَفِي الْآخِرَةِ ۖ وَيُضِلُّ اللَّهُ الظَّالِمِينَ ۚ وَيَفْعَلُ اللَّهُ مَا يَشَاءُ «سوره ابراهیم، آیه ۲۷» خدا کسانی را که ایمان آورده اند، به خاطر گفتار و اعتقاد ثابتشان ثابت قدم می دارد، هم در این جهان و هم در جهان دیگر، و ستمگران را گمراه می کند، و خدا هر چه بخواهد، انجام می دهد. نکات ادبی ظاهراً کلمه «بالقول» متعلُق به «یثبت»‌است، نه به جمله«آمنوا» و بای آن، بای آلت، و‌ یا سببیت است، نه بای تعدّی، و جمله«فی الحیوة الدنیا و فی الآخرة» نیز متعلق به «یثبت» است نه به «الثابت». در نتیجه معنای آیه به این برگشت می کند که: کسانی که ایمان آورده‌اند، اگر بر ایمان خود ثابت بمانند و استقامت به خرج دهند، خداوند هم ایشان را در دنیا و آخرت بر همان ایمانشان ثابت قدم می کند و اگر مشیّت خدا نباشد، ثبات خودشان سودی نخواهد داشت و از فواید آن بهره‌ای نمی برند؛ آری همه امور به خدای سبحان بر می گردد.(۱) و به تعبیر دیگر، هر موهبتی سرانجام به ذات پاک او بر می گردد، این #مومنان #راستین ثابت قدم با #تکیه بر لطف #خداوند در برابر هر گونه حادثه ای چون کوه #استقامت می کنند.(۲) «شیاطین» از هر سو، به وسوسه آنها می پردازند، و با استفاده از زرق و برق های این جهان، سعی در لغزش آنها دارند، اما #خدایشان، آنان را #نگه می دارد. آیا منظور از آخرت در این آیه همان قبر است؟ در روایات متعددی می خوانیم: خداوند انسان را- هنگام ورود در قبر،در برابر سوالاتی که فرشتگان از هویت او می کنند،- بر خط ایمان ثابت نگه می دارد و این است معنی«يُثَبِّتُ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا بِالْقَوْلِ الثَّابِتِ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَفِي الْآخِرَةِ». اکثر مفسران- طبق نقل «طبرسی» در «مجمع البیان» همین تفسیر را پذیرفته اند. شاید به این علت که سرای آخرت نه جای لغزش است و نه جای عمل، بلکه تنها محل برخورد با نتیجه‌هاست، ولی لحظه فرارسیدن مرگ، و حتی در عالم برزخ، امکان لغزش کم و بیش وجود دارد، ودر همین جاست که لطف خداوند به یاری انسان می شتابد و او حفط کرده و ثابت قدم می دارد.(۳) منابع: ۱- علامه طباطبائی، تفسیر المیزان، ج ۱۲, ص ۷۵. ۲- آیت الله مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج ۱۰, ص ۳۸۷. ۳- همان، ص ۳۸۸. قم المقدسة محمد جواد کریمی،۱۴۰۲/۱/۱۵