#برایِ‌تامل ▫️جهان مدرن، بیماری‌زاست. تولید بیماری و تکثیر آن در گستره #دهکده‌جهانی، رهاورد مدرنیته است. ▫️مهم‌ترین بیماری مدرنیته که در شیوع ویروس کرونا بسیار مشهود است، بیماری #اضطراب است. #اضطراب‌بیماری‌مدرنیته @monir_ol_din

#تذکر 🔸پیرو مطلبی که درباره فقدان #فیلسوف‌آزادی در جهان اسلام گذاشته شد، برخی از دوستان تذکری دادند که، لازم به اعمال آن نکته وجود دارد. ضمن اینکه، از همراهی ایشان با مطالب کانال بسیار سپاسگذارم.🌹 🔹آنچه که، درباره فلاسفه جهان اسلام عرض شد، وجه غالب فلسفه‌اسلامی و فلاسفه‌مسلمان بود، نه آنکه مواردی استثنایی که در دوران معاصر وجود دارند، نادیده گرفته شود. 🔹یکی از فلاسفه دوران معاصر که حق استادی بر گردن این طلبه حقیر نیز دارند، جناب استاد#غلامرضافیاضی(دام‌عزه) است. ایشان با وجود پذیرش قاعده‌علیت، هرگونه ضرورت علیتی را انکار می‌کنند و ادله فلاسفه برای اثبات رابطه ضروری میان علت و معلول را ناقص می‌دانند. فلذا ایشان جانب #اختیار را گرفته و بر رابطه علیتی ترجیح می‌دهند. حقیر این بحث را در محضر ایشان تتلمذ کرده‌ام اما گزارش دیگری نیز از #علامه‌جعفری(ره) وجود دارد که، آن را برخی از دوستان اهل تحقیق یادآوری کردند و بنده بنفسه مطالعه‌ای درباره آراء فلسفی ایشان ندارم. گویا ایشان هم، چنین رأیی دارند و ضرورت علیتی را نمی‌پذیرند. @monir_ol_din

🔅آیت‌الله غلامرضا‌فیاضی(دام عزه) از فلاسفه معاصر، از شاگردان مشاهیر فلسفه‌اسلامی، حضرات آیات؛ مصباح‌یزدی، جوادی آملی و حسن زاده‌آملی هستند. ایشان هم اکنون، ریاست دو مرکز بزرگ حکمی را بر عهده دارند؛ ➖مجمع عالی حکمت اسلامی ➖مرکز تخصصی فلسفه اسلامی حوزه علمیه قم 👌مطالعه آثار و نظریات ایشان، برای اهل تحقیق و تدقیق در فلسفه‌اسلامی بسیار ذی‌قیمت است. @monir_ol_din

#معرفی‌ِکتاب 🔅 «جبر فلسفی از دیگاه استاد فیاضی» هدف اصلی این کتاب ارائه نظریه استاد فیاضی در مسئله «ضرورت علّی و معلولی» است. برای تبیین نظریه استاد فیاضی ابتدا نظریه فلاسفه، متکلمین و اصولیون در این مسئله بیان می شود و سپس دیدگاه استاد فیاضی ارائه می شود. @monir_ol_din

#معرفی‌مقاله ▫ «اختیار و ضرورت از دیدگاه حکمت متعالیه، مکتب نائینی و علامه جعفری» 🔺جناب آقای #عبدالله‌نصری، یکی از پژوهشگران عرصه #فلسفه‌دین که محضر علامه جعفری(ره) نیز تتلمذ نموده‌اند، و در جمع‌آوری کتاب دیدگاه ایشان بسیار کوشیده‌اند، مقاله‌ای را برای شرح نظریه استاد علامه در نسبت میان اختیار و ضرورت علی تدوین کرده‌اند که، مطالعه آن برای علاقمندان بسیار مفید خواهد بود. @monir_ol_din

#معرفی‌ِکتاب 🔺کتب و مقالات و تحقیقات زیادی پیرامون «اختیار و علیت» نگاشته می‌شود، اما معرفی کتاب #آزادی‌و‌علیت از #استادشیخ‌محسن‌اراکی(دام عزه) به این دلیل است که؛ «این کتاب متن فارسی پایان‌نامه دکترای فلسفه نویسنده است که در دانشگاه «پورتسمورث» انگلستان از آن دفاع شده و مورد تحسین گروه ارزیاب قرار گرفته است.» 🔺 این کتاب، با نظر به #فلاسفه‌غربی و در متن دانشگاه‌های غربی ذیل نظارت و راهنمایی اساتید فلسفه غربی انجام شده است. فارغ از اینکه، نتایج و محتوای کتاب را قبول داشته باشیم یا خیر، اینکه می‌تواند رابطه‌ای میان محققین فلسفه اسلامی معاصر با فلسفه مغرب زمین ایجاد نماید، مفید فایده است. 🔺این کتاب در چهار فصل با عناوین: «پیشینه مشكل فلسفى آزادى و علّیّت در فلسفه و كلام اسلامى» ، «آزادی و علیّت در فلسفه اسلامـی معاصـر» ، «آزادی و علیّت از دیدگاه فلاسفه معاصر مغرب زمین» و «نظریـه وجوب یا الـزام اخلاقــی» ، توسط موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران چاپ و در اختیار علاقمندان قرار گرفته است. @monir_ol_din

✨✨ ولادت باسعادت امام محمدتقی، جوادالائمه علیه‌السلام مبارک باد ✨✨ 🔅 امام جواد علیه‌السلام: الْمُؤْمِنُ يَحْتَاجُ إِلَى تَوْفِيقٍ مِنَ اللَّهِ وَ وَاعِظٍ مِنْ نَفْسِهِ وَ قَبُولٍ مِمَّنْ يَنْصَحُهُ. مؤمن [به سه خصلت‏] محتاج است: ▫️توفيق از جانب خدا، ▫️واعظى از درون خود ▫️و پذيرش نصيحت از هركه او را نصيحت نمايد. @monir_ol_din

💥نکته یکی از عزیزان همراه کانال، نکته‌ای را یادآوری کرده‌اند: 🔅سلام علیکم محقق نائینی، مرحوم آقای خویی و از همه فنی‌تر شهید صدر هم قاعده وجوب را قبول ندارند و آن را در مورد اختیار انسان تخصیص زده‌اند. دیدگاه شهید صدر معروف به "نظریه سلطنت" است. 🔸ضمن تشکر از ایشان و قبول نکته‌ای که فرمودند، باید عرض کنم که، اشاره به اصولیین در موضوع #ضرورت‌علیتی در خاطر بنده بود، لیکن به عنوان مطلبی در حاشیه نه متن، چرا که، این کانال مختص فلسفه و حکمت است و به احتمال زیاد برخی عزیزان، مطالعات حوزوی و اصولی فقهی نداشته باشند. @monir_ol_din

#معرفی‌ِمکتبِ‌فلسفی 🔅یکی دیگر از اندیشمندانی که در دوران معاصر - عمدتاً بعد از انقلاب اسلامی- براساس دغدغه‌مندی‌هایی که در حوزه تحول علوم و تولید علوم اسلامی داشته است، ورود در بنیان‌های فلسفی و در ادامه تأسیس مکتب فلسفی می‌کند، #استاد‌سیدمنیرالدین‌حسینی‌هاشمی بنیانگذار #فرهنگستان‌علوم‌اسلامی می‌باشد. 🔅جوهره اندیشه فلسفی ایشان، تحلیل «نظام اختیارات» یا به عبارت ایشان - نظام فاعلیت- است که بسط آن نظام فاعلیت در #نظام‌ولایت‌اجتماعی صورت می‌پذیرد. این مکتب فلسفی را به #فلسفه‌چگونگی‌اسلامی می‌شناسند. اما از آنجا که، ایشان سودای تحلیل حقیقت #صیرورت‌و‌شدن را داشت و در پی دستیابی به «منطق تصرف در عینیت» بود، فلذا از فلسفه خود به #فلسفه‌شدن‌ِاسلامی نیز تعبیر می‌کردند. 🔅بسیار کوتاه آنکه، ایشان جمع میان ضرورت علیتی و اختیار و فاعلیت انسان را قبول نداشتند و تمام راهکارهای فلاسفه را در حقیقت انحلال اختیار انسان در قاعده علیت می‌دانستند که مساوی با انکار اختیار است. @monir_ol_din

✨✨اسعدالله ایامکم ✨✨ 🌸الحمدلله الذی جعلنا من المتمسکین بولایة أميرالمؤمنين والائمة من ولده🌸 🔻 حضرت آیت‌الله خامنه‌ای(مدظله العالی): « #توازن‌عجیبی در شخصیت آن بزرگوار است. یعنی صفات ظاهراً متضاد و ناسازگار در وجود امیرالمؤمنین، آن چنان کنار هم زیبا چیده شده که خود یک زیبایی به وجود آورده است!» @monir_ol_din

#فقدان‌دریافت‌ازمسئله 🔸غالب فلاسفه اسلامی، دل‌نگران یکپارچگی نظام هستی و سیستم به هم پیوسته آفرینش هستند و از آن‌روی، با هرگونه نفی علیت مخالفت می‌کنند. در سوی دیگر، برخی نیز دغدغه اختیار و اراده آزاد انسان را دارند و تمام هویت انسان را به قدرت‌ِاختیار او تعریف می‌کنند. آنچه در این میان ناپیداست، #عدم‌شنوایی از سوی غالب طرفداران این دو ایده است. ندیده‌ایم یا اصلاً موجود نیست که، گروهی شنوای دغدغه گروه دیگری باشد. ندیده‌ایم فیلسوف علیت‌گرا به پای فیلسوف اختیارگرا بنشیند و ببیند او از حقیقت اختیار چه می‌فهمد که اینگونه برای حفظ آن، از حاکمیت قاعده علیت عبور می‌کند. هر دو دغدغه در جای خود درست است اما این کافی نیست باید هر دو از لباس رد و دفع دیگری بیرون آمده و سعی نماید در هم‌کلامی با دغدغه مقابل، با آن پیوند بخورد. 🔸روشن است که، نمی‌توان علیت را به نفع اختیار انسان و اختیار را منحل در علیت کنار گذاشت، اما چه باید کرد؟ آیا این منازعه باید باقی بماند؟ هیچ راه سومی نیست که، بتواند در یک ایده فراگیر دغدغه #قانونمندی‌عالم را منطقاً در پیوست با #قدرت‌ِاختیار انسان شرح دهد؟ آن راه سوم، باید این خصوصیت را داشته باشد که، اول بتواند با غرض و غایت فیلسوف علیت‌گرا و فیلسوف اختیارگرا همدلی کند و نگرانی او را دریابد و به عمق نگاه او در باب علیت یا اختیار دست یابد. بنده متاسفانه در میانه این نزاع اصلاً ندیده‌ام که، استادی، پژوهشگری بخواهد آنچه را که رقیب او می‌خواهد اثبات کند دریابد. متأسفانه ما با #فقدان‌دریافت روبروییم که آمیخته به رد و دفع بتی طرف مقابل نیز است. ابتدائا باید دریابیم که، ایراد او چیست؟ او چه می‌خواهد؟ دنبال چیست؟ و با او همراه شویم و به فضای فکری او وارد شویم، تا بهتر بتوانیم مسئله و پاسخ او را درک کنیم. 🔸آن کسی که هواخواه علیت است باید در جهان اختیارگرایی وارد شود، عمق نگاه فیلسوف اختیارگرا را درباره حقیقت اختیار دریابد. و همچنین باید وارد جهان علیت گشت و از زاویه دید علیت به عالم نگریست و انضباط منطوی در علیت را درک و دریافت کرد. این دریافت‌های دو سویه می‌تواند مقدمه‌ای باشد برای دستیابی به ایده سوم. 🔅 به نظرم؛ #نظام‌ِفاعلیت می‌تواند شرح خوبی از ایده سوم باشد همچنان که، تنها پاسخ به این نزاع نیست..... @monir_ol_din

◾️آجرک الله یا بقیة الله◾️ صَلَّی اللهُ عَلَیکِ یا زَینَبَ الکُبری. ➖حضرت آیت‌الله خامنه‌ای(مدظله‌العالی): ...این زن بزرگ یک نوری شد و درخشید... @monir_ol_din

#آزادی‌تشریعی 🔺آنچه که از نزاع میان اختیار و علیت در مباحث فلاسفه گفته شد، همه برای شرح ماجرای #آزادی‌تکوینی انسان است. یعنی هر انسانی به واسطه هویت انسانی‌اش، قدرت اختیاری دارد که مفسر آزادی‌های تکوینی اوست. علاوه بر این آزادی، از #آزادی‌تشریعی نیز می‌توان سخن گفت. 🔺توضیح ذلک؛ مقصود از آزادی تشریعی، الزاماً آزادی دینی نیست، بلکه می‌توان آن را در معنایی اعم یعنی #آزادی‌تقنینی فهمید. هر انسانی به دلیل حضور در جامعه یا به دلیل تقید به یک مکتب، دین و آیینی، ملزم است که قوانین و الزامات آن جامعه و آن دین و مکتب را اجرا نماید. او از این جهت که «نمی‌تواند هرکاری که می خواهد انجام دهد» مبتلا به نوعی جبر و سلب اختیار می‌شود. حال در این میان، آن جامعه و آن دین و مکتب، موارد و مواضعی را باز گذاشته‌اند و به انسان‌ها در آن حوزه‌ها آزادی بخشیده‌اند که هر آنچه که می‌خواهند انجام دهند. این امر را آزادی تشریعی یا تقنینی می‌گویند. 🔺روشن است که، این موضوع در دامنه علوم مرتبط با شریعت یعنی فقه و اصول مورد بررسی قرار می‌گیرد. یکی از مفاهیمی که، در این راستا باید بحث شود و عمق آن به دست آید، مفهوم #اباحه است. مفهوم اباحه، مفهومی است که شامل هرنوع ترخیص شرعی می‌شود. حقیقت اباحه چیست؟ شارع اقدس، با جعل اباحه چه چیزی به انسان واگذار می‌کند؟ این مباحث در اصول و فقه طرح شده‌اند، لیکن بررسی‌های عمیق درباره آنها صورت نگرفته است، و طبعاً #فلسفه‌اصول عهده‌دار این بررسی‌ها خواهد بود. 🔺اصولیین با وجود اشاراتی که به مفهوم اباحه و نظایر آن داشته‌اند، بسیار کم بلکه به ندرت پیرامون حقیقت آن سخن گفته‌اند، و می‌توان گفت، تحقیقات مفصل استادحاج شیخ #صادق‌لاریجانی(دام عزه) پیرامون اباحه در فلسفه اصول، از موارد نادری است که در دوران معاصر علم اصول رقم خورده است. @monir_ol_din

#راه‌طی‌شده 🔺مسیری که پیمودیم؛ 1- با پرونده ایرانیت و هویت ایرانی آغاز کردیم. 2- تاحدودی ایده طباطبائی گزارش و نقد شد. 3- سپس دیدگاه مقام معظم رهبری پیرامون #استقلال‌ملی مطرح شد. 4- ذیل دیدگاه ایشان، از ظرفیت فلسفه اسلامی برای تحلیل و بسط تعریف استقلال پرسش شد. 5- گفته شد که، فلاسفه اسلامی به دلیل انحلال اختیار انسان در قاعده علیت، نمی‌توانند مقوله #آزادی و به تبع آن #استقلال را توضیح دهند. 6- فلذا در جهان اسلام، فیلسوف‌قانون داریم نه فیلسوف‌آزادی، برخلاف غرب. 7- به برخی ظرفیت‌های فلسفی دوران معاصر برای تحلیل فلسفی آزادی اشاره شد. 8- در نهایت اشاره‌ای کوتاه به اندیشه اصولیین برای تبیین مقوله آزادی. 🔺موضوع #اختیار‌و‌علیت را در پرونده‌ای دیگر و ذیل آن به موضوع #آزادی به صورت مستوفی خواهیم پرداخت. 🔺و واقعاً لازم به‌ذکر است که، شرایط کرونایی کشور، انضباط مطالب را تحت الشعاع خود قرار داده بود. 🔺امیدوارم در این پرونده، حامل نکات و ایده‌هایی محضر دوستان عزیز بوده باشم. چه بسا کسی نکته‌ای را به دیگری برساند که آن دیگری از شخص حامل، داناتر و فهیم‌تر باشد.(رب حامل فقه الی من هو افقه منه)🌹🌹 @monir_ol_din

🔅فیلسوفانه با #کرونا 🔹استاد #رضاداوری‌اردکانی، فیلسوف معاصر، یادداشت‌هایی متعمقانه در مواجهه با موضوع کرونا نگاشته‌اند، مطالعه این یادداشت‌های مختصر، امکان تأمل در موضوعاتی را برایمان فراهم می‌سازد. 👇👇👇 @monir_ol_dinِ

#فیلسوفانه‌باکرونا #یادداشت_شماره_اول 🔺ویروس‌تکنولوژی 🔅استاد داوری اردکانی: ▫ در قدیم طاعون و وبا بیشتر قربانی می‌گرفت. در زمان جنگ جهانی دوم(در سال ١٣٢١) تیفوس به تهران آمد و بلای جان هزاران نفر شد. این بیماری‌ها می‌آمدند و مصیبت به بار می‌آوردند ولی اکنون به جای آنها ویروس‌های سارس و مرس و کرونا ناگهان و ناخوانده سر می‌رسند و به جان مردم و زندگی‌شان می‌افتند. اینها به کشتار اکتفا نمی‌کنند بلکه زندگی را به تعطیلی می‌کشند و هر جا باشند، نه کار هست، نه تفریح. تولید و داد و ستد و فرهنگ و سینما و ورزش و مدرسه و دانشگاه و شاید فکر کردن هم معلق می‌شود. ▫ ولی گمان نشود که کرونا ویروس، صرفا ضدِسرمایه‌داری است، کرونا با سوسیالیسم هم سروکار ندارد، بلکه این ویروس، #ویروس‌تکنولوژی است و چنانکه بیل گیتز یکی از نمایندگان تکنولوژی عصر گفته است، تکنولوژی هم از عهده‌اش بر‌نمی‌آید (او خبر ندارد که در ایران، ویروس کرونا همدستان پلشت و پلیدی دارد که وسایل بهداشتی را پنهان می‌کنند تا مردم بیشتر مبتلا شوند و آنها آن وسایل را در بازار سیاه گران بفروشند). ظاهرا تکنولوژی با بلایای طبیعی آسان‌تر مقابله می‌کند تا با شروری که از خود آن زاده می‌شود. ▫ #تمدن‌تکنولوژیک چندان که از نیروهای مخرب درونش می‌ترسد، از قهر طبیعت نمی‌ترسد. ولی آدمی می‌تواند و باید بر این ترس غلبه کند. اکنون تنها گروهی که در میدان مقابله مانده است، گروه پزشکان و پرستاران و خدمتگزاران بهداشت و درمان است که از تکنولوژی نیز مدد می‌گیرند، ولی آنچه آنها را در میدان نگاه می‌دارد نیروی اخلاق است که همیشه با پزشکی قرین و در آن عجین بوده است. پس به نشان احترام بایستیم و با تواضع به پاسداران سلامت خود سلام کنیم. @monir_ol_din