انتخاب رشتۀ داغ 🔆 و فیزیک ☺️ این روزها که بحث انتخاب رشته برای کنکوری ها داغ است. خیلی از دانش آموزان عزیز و خانواده های محترم در این رابطه سردرگم اند و نمیدانند که فرزندان شان چه باید بکنند. هر چند اکثر خانواده ها با توجه به شرایط موجود با عینک آیندۀ اقتصادی به مسئله می نگرند اما برخی از آنها انتخاب را به علاقه فرزند منوط می دانند و به او واگذار کرده‌اند. دانش آموزان هم معمولا در دوگانۀ «علاقه» و «اجبار خانواده» گیر میکنند و نمیدانند چه رشته ای انتخاب کنند و حتی بعضا نمی دانند رشته ها چه هستند و قرار است با آن چه بکنند!٬ در این بین عده ای اندک دقیقا میدانند که چه میخواهند وبا اطمینان خاطر انتخاب خود را انجام میدهند٬ خوشا به حالشان☺️ خودم در هنگام انتخاب رشته به مهندسی برق فکر میکردم و طوری انتخاب رشته کردم که بیشتر انتخاب هایم برق بود و کمتر به علوم پایه توجه داشتم هر چند ریاضی و فیزیکم خوب بود، چند تایی هم علوم پایه را انتخاب کردم. تقدیر اینگونه رقم خورد که فیزیک پذیرفته شوم و سال های مدیدی را در زیست بوم فیزیک طی مسیر کنم و در این راه یک وابستگی کذایی به آن یافتم😉. در این بازار داغ تابستانی انتخاب رشته، لازم دیدم آن را به دانش آموزان عزیز بشناسانم. دوستان بسیاری در طی این سال ها در فضای مجازی به معرفی و ارائۀ تجارب خود در مورد فیزیک و چرایی انتخاب آن و ... پرداختند با کوچکترین سرچی آن مطالب قابل دسترسی است اما در این میان انجمن علمی ژرفا دانشکده فیزیک شریف سالها پیش همایشی به همین منظور برگزار کرده بود که در آن دکتر گلشنی در مورد چرایی فیزیک از نگاه و زبان خودشان صحبت کردند٬ به نظرم آمد خوب است که آن را اینجا بازنشر دهم بلکه دانشجویان آینده و خانواده های محترمشان، تصویر بهتری از رشتۀ فیزیک در ذهنشان ترسیم گردد. #فیزیک #کنکور #انتخاب_رشته چرا فیزیک؟ (دکتر گلشنی) بخش اوّل http://www.aparat.com/v/gS0B4 چرا فیزیک؟ (دکتر گلشنی) بخش دوم http://www.aparat.com/v/cGE0M @montaha_cognition

🔸واينبرگ فيزيكداني برجسته در فيزيك نظري بود. استیون واینبرگ اخیرا درگذشت. نقش او در فیزیک معاصر مخصوصا ذرات بنیادی بسیار پر رنگ است، او براي ارائة نظرية الكتروضعيف به همراه عبدالسلام و گلاشو برنده جایزه نوبل فیزیک در سال ۱۹۷۹ میلادی شد. 🔺برداشت یک دانش‌جو از واینبرگ در مورد او مطلب بسیار است، متن زیر را با این نگاه مطالعه کنید که از سوی یک دانش‌جوی فیزیک و برداشت هایش از آثار و سخنرانی های اوست که به طور مختصر بیان می شود. آشنایی من با واینبرگ بیشتر از طریق آثار او می باشد که تقریبا نیم بیشتر آثار او را خوانده ام ☺️ ، اما به یک واسطه انسانی نیز با او آشنایی دارم 😉. 🔸«فیزیکی» بودن واینبرگ واينبرگ در مباحث علمي فيزيك از دقيقترين افـراد در چند دهة اخير بـوده اسـت. مگر می شود دانشجوی فیزیک باشید و او را نشناسید، نبوغ بسیار خوبی در فیزیک داشت و یکی از سرآمدان فیزیک در یک قرن اخیر بشمار می آید. سخنرانی های او جذاب و کتاب های فیزیک اش بسیار غنی اند. از همه مهمتر از نظر من او یک «فیزیکدان» بود، چون امروزه اغلب افراد در رشتة فیزیک به نوعی «فیزیک خوان» هستند!. نکته جالبی که در آثار فیزیکی او وجود دارد این است که میتوان از او فیزیک یاد گرفت. کتاب‌های واینبرگ با دیگران اختلاف بسیاری دارد، نوع نگاه او در کتاب به اصطلاح «فیزیکی» است در صورتی که بقیه مولفان غالبا مسائل را ریاضیاتی طرح میکنند و عملا در این نوع نگاه او رقیبی ندارد و می توان گفت در وزن محتوایی کتاب هایش او شباهت بسیاری به جکسون در الکترودینامیک دارد که کتابش هنوز رقیب چندانی ندارد. کتاب های «نظریه میدان کوانتومی»، «مکانیک کوانتومی» و «گرانش و کیهان شناسی» تمامی خواص ذکر شده را دارا هستند، البته آخرین کتاب وی «بنیادهای فیزیک مدرن» را هنوز مطالعه نکرده ام. 🔸واینبرگ محقق توانمند معمولا اهداف و انگیزه‌های پژوهشی و همینطور روش تحقیق دانشمندان در طی مسیر آن ها بشدت موثر است، از تعیین حوزه های فعالیت گرفته تا نظریه پردازی و آزمایش و نتیجه گیری. در مورد انگیزه ها و اهداف واینبرگ و تعیین حوزه فعالیتش در فیزیک بعدا بیشتر صحبت میکنیم، چون نیاز به یک پیشینه شناسی از جهات مختلف دارد. به طوری که وقتی از او در مورد انگیزه ارائۀ نظریه الکتروضعیف سوال می شود، پاسخی می دهد که نشانگر اهداف و انگیزۀ اوست. واینبرگ در هر زمینه ای که وارد شد عملا آن موضوع را جاروب کرده است:کوانتوم، ذرات، گرانش و کیهان و ... البته بیشتر منظورم حوزه‌های فیزیک است، از نظریه پردازی تا تألیف کتاب. او چه به صورت پژوهشی و چه به صورت آموزشی فعالیت های گسترده ای و موثر داشته است، که به صورت کارکردی در جایزه نوبل فیزیک و کتاب هایش نمایان است، گام های عملی او برای ما مسیر خوبی را ترسیم می کند. عدم رضایت او از مکانیک کوانتومی و ترغیب دانشجویان برای تغییر پارادایم موجود نیز از نکات جالب توجه اوست. 🔸تاریخ نگاری علم واینبرگ بغیر از فیزیک در زمینه «تاریخ علم» و «همگانی سازی علم» نیز فعالیت هایی بسیاری داشته است. «رویای نظریه نهایی»، «تبیین جهان» و «فکر سوم» کتب او در این زمینه هستند. هر چند او در این زمینه‌ها کوشیده است اما در سـخنراني‌هـا و كتـاب‌هـايش بارهـا مواردي را در مورد فلسـفه و هدفداري جهان مطرح كرده است که با انتقاد شدید مواجه شد و جالب توجه است که به مرور و با توجه به شـرايط سـخنانش را نیز اصلاح كرده است. به عنوان نمونه او یک فصل از کتاب «رویای نظریه نهایی» اش را به مخالفت با فلسفه اختصاص داده است که امثال ویلچک (برنده جایزه نوبل) نقدهای جدی بر آن وارد کردند. در مورد موضوعات تاریخی هم اینطور به نظر می رسد جهت دار عمل کرده است. 🔸دین و سیاست واینبرگ واینبرگ از افرادی است که در مورد دین و سیاست موضع دارد، البته به طور مرسوم او را از لحاظ دینی، بیشتر آتئیست (خداناباور) می دانند اما به نظرم کمی در این اختلاف هست چون در برخی از کتاب ها و سخنرانی هایش بیشتر به این صورت برداشت می شود اما از طرفی در برخی یادداشت های دیگر به گونه ای دیگر که آگنوستیک (ندانم‌گرا) است. او مواضع سیاسی مشخصی داشت (تند: اکستریمیست بود!) به طور که از حامیان محکم صهیونیست‌ها بود. و حتی یکی از سخنرانی هایش در لندن را بخاطر رژه اعتراضی علیه صهیونیست‌ها لغو کرد. 🔸 جمع بندی واینبرگ استعدادی بود که توانست با سخت کوشی اش در شناخت طبیعت نقش موثری را ایفا کند. قوت کتب فیزیکش و همینطور فهم فیزیکی او از قضایا از برجسته ترین ویژگی های اوست. اما در زمینه های تاریخی، فلسفی، دینی و سیاسی دچار تعصب‌های خاص و نگاه جهت داری و بعضا نامناسب بود که قوت فیزیکی او را نداشت و غالبا مورد انتقادات شدید و قوی نیز قرار گرفت که نشان از ضعف او در این زمینه ها بود. #علم #فیزیک #واینبرگ منتهی | @montahacognition 🔺

🎯 یادداشت | #سانسور | حذف فصلی از کتاب برندۀ جایزۀ مصطفی(ص) در رابطه با علم و دین 🔸دکتر کامران وفا (https://www.physics.harvard.edu/people/facpages/vafa)(استاد فیزیک دانشگاه هاروارد) کتابی را در سال ۲۰۲۰ با عنوان «Puzzles to Unravel the Universe» منتشر کردند. این کتاب توسط دکتر ارفعی (http://physics.sharif.ir/~web/hessamaddin-arfaei/) (استاد فیزیک دانشگاه صنعتی شریف) با عنوان «معماهایی برای رازگشایی از عالم» به زبان فارسی ترجمه شد و اخیرا توسط نشر_نو (https://nashrenow.com/) چاپ و روانه بازار ایران شد. 🔸مسأله عجیب در ترجمه این کتاب رخ داد تا مورد توجه و بحث در جامعه دانشگاهی ما قرار گیرد. متأسفانه فصل ۱۰ این کتاب که در مورد علم و دین می باشد در ترجمۀ فارسی حذف شده است!! هنوز دلایل حذف این بخش از کتاب به طور واضح مشخص نیست. لازم است مترجم محترم یا ناشر بابت حذف چنین فصل مهمی توضیحات خود را ارائه دهند. 🔸دکتر وفا به طور مشترک با دکتر زاهد حسن برندۀ جایزه مصطفی(ص) (https://fa.mustafaprize.org/laureates2021) برای سال ۲۰۲۱ شد. جایزۀ مصطفی(ص) نشان عالی علم و فناوری جهان اسلام (https://fa.mustafaprize.org/Load/pages/30)که هر دوسال یکبار به دانشمندان نوآور مسلمان اعطا می شود. 🔸متن کامل در این باره را از اینجا (https://montaha.blog.ir/1400/08/01/vafa-book-science-religion) مطالعه کنید. #علم | #دین |#فلسفه| #فیزیک |#دکتر_وفا | 📚 معماهایی برای رازگشایی از عالم 🔹منتهی @MONTAHACOGNITION

🎯 یادداشت | #مقاله | درهمتنیدگی پژوهشی ذرات بنیادی، نامساوی بِل و درهمتنیدگی کوانتومی 🔸هفته گذشته مقاله ای با عنوان « Quantum tops at the LHC: from entanglement to Bell inequalities» را مشاهده کردم که به لحاظ ایده جذاب بود. محققان در این پژوهش با استفاده از پدیده شناسی کوارک تاپ(top) در برخورددهنده بزرگ هادرونی (LHC) به مطالعه آشکارسازی درهمتنیدگی کوانتومی و نقض نامعادله بِل پرداخته اند. یکی از محققان محترم به نام «Fabio Maltoni» را میشناسم٬ ایشان از سابقون ذرات می باشد که کارهای متنوعی را در این حیطه انجام میدهد، این هم یکی از این دست کارهای او و همکارانش است. ☺️ 🔸کوارک تاپ یک ذره بنیادی در مدل استاندارد ذرات بنیادی است. تاپ ویژگی هایی دارد که بررسی آن می تواند ما را به فیزیک جدیدی ورای مدل استاندارد رهنمون کند و به همین سبب مورد مطالعه جدی پژوهشگران ذرات قرار دارد. از طرفی میدانیم که مسأله درهمتنیدگی کوانتومی و نامساوی بِل نیز برای فیزیکدانان کوانتومی از اهمیت بالایی برخوردار است. پیوند بین این دو حیطه و پرداختن به این پرسش از منظر ذرات بنیادی برایم جالب آمد. پیشنهاد میکنم این مقاله را مطالعه کنید. 🔸در چکیده این مقاله اینطور آمده است: We present the prospects of detecting quantum entanglement and the violation of Bell inequalities in tt¯ events at the LHC. We first introduce suitable observables and then perform an analysis using simulated events in the dilepton final state, up to the unfolded level. We find that entanglement can be easily established at better than 5σ both at threshold as well as at high-pT already in the LHC Run 2 dataset. On the other hand, only very high-pT events are sensitive to a violation of Bell inequalities, making it significantly harder to observe experimentally, even at the end of the LHC High Luminosity Run. ▫️آدرس مقاله: https://arxiv.org/abs/2110.10112 #علم | #فیزیک | 📝 درهمتنیدگی 🔹منتهی @MONTAHACOGNITION