eitaa logo
معاونت پژوهش مجتمع عالی تاریخ سیره و تمدن اسلامی
652 دنبال‌کننده
3.9هزار عکس
29 ویدیو
76 فایل
با سلام این کانال به منظوراطلاع رسانی ازبرنامه ها،فعالیتهاو اطلاعیه های پژوهشی و تازه های علمی و پژوهشی عرصه تاریخ در معاونت پژوهش مجتمع عالی تاریخ، تشکیل شده است. #کرسی علمی #نشست علمی #نشریات علمی #معرفی کتاب-مقاله #همایش #تازه های نشر #انجمن علمی
مشاهده در ایتا
دانلود
@sokhanetarik خاستگاه اندیشه های سیاسی علما در جریان نهضت ملی شدن نفت با تأکید بر دیدگاه های آیت الله کاشانی نویسندگان: حمیده دانشجو و هادی وکیلی ملی شدن صنعت نفت ازجمله تحولات مهم تاریخ معاصر ایران می باشد. هرچند در این جریان، نیروهای ملی و مذهبی در کنار یکدیگر به مبارزه با استبداد داخلی و استعمار خارجی برخاستند، اما تاکنون نقش ملی گراها در این نهضت، بیشتر مورد توجه قرار گرفته و به نقش علما در این نهضت کمتر اشاره شده است. بر این اساس در این مقاله تلاش شده با توجه به منابع مکتوب با رویکرد تاریخی و با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، ضمن بازخوانی نقش و جایگاه علما و مراجع در ملی شدن نفت، خاستگاه اندیشه های سیاسی آنان در جریان نهضت مورد بررسی قرار گیرد. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13079
@sokhanetarik هر سال تعدادی از بزرگان تاریخ و سیاست که عمری پربار در مسیر علم و دانش سپری کرده‌اند و آثاری ماندگار از خود بر جای گذاشته‌اند، از میان ما به دیار باقی رهسپار می‌شوند. در سالی که گذشت نیز تعدادی از این عزیزان را از دست دادیم. به پاس عمر پربارشان و آثار ارزشمندی که از خویش بر جای گذاشته‌اند، در این گزارش یادی از آنها کرده‌ایم. برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13084
@sokhanetarik کتاب «فراز و فرود ملت‌ها» تالیف منسر اولسون و ترجمه محمد فاضلی از سوی نشر روزنه منتشر شد. منسر اولسون در این کتاب با نگاهی میان‌رشته‌ای و تاریخی، چارچوب نظری خود را برای پاسخ‌دهی به این سوالات ارائه و نشان می‌دهد که گروه‌های منافع خاص با سیطره بر نهادها و حامل‌های قدرت به‌ویژه دولت، باعث کاهش کارآیی و درآمد کل جوامع می‌شوند. ایده‌های اولسون می‌تواند بینش‌های جدیدی درباره شیوه عمل و اقتضائات مقابله با این گروه‌ها در جامعه و اقتصاد ایران در اختیار ما بگذارد. مانکور لوید اولسون جونیور (ژانویه ۱۹۳۲ - ۱۹ فوریه ۱۹۹۸) اقتصاددان و دانشمند سیاسی آمریکایی بود که در دانشگاه مریلند، کالج پارک تدریس می‌کرد. تأثیرگذارترین مشارکت او در اقتصاد نهادی جدید بود و بر نقشی که مالکیت خصوصی، مالیات، کالاهای عمومی، اقدام جمعی و حقوق قراردادی در توسعه اقتصادی ایفا می‌کرد، متمرکز بود. برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13088
@sokhanetarik پیامبران در طول تاریخ چند تن بوده‌اند؟ سخن تاریخ: تعداد پیامبران در روایات، عددهای مختلفی مانند هشت هزار، ۱۲۴ هزار و ۳۲۰ هزار ذکر شده است که از آن میان، ۱۲۴ هزار تن شهرت بیشتری یافته است. دلیل شهرت ۱۲۴ هزار پیامبر، ذکر احادیث آن در چندین منبع روایی و در برابر، شاذ بودن احادیثی است که عدد پیامبران را غیر از ۱۲۴ هزار معرفی کرده‌اند. بر اساس روایات و قرآن، گاهی در یک دوره زمانی چندین پیامبر مبعوث می‌شدند که دلیل آن شرایط زمانی یا پراکندگی جمعیت و نبود امکانات ارتباطی دانسته شده است. برای مشاهده متن کامل پاسخ به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13092
@sokhanetarik شلیک توپ ماه رمضان به روایت اسناد آرشیو ملی ایران نویسنده: الهام ملک زاده در دوران معاصر، شلیک توپ رمضان از بهترین روش های اطلاع دادن وقت سحر و افطار، کار سخت و پرهزینه ای بود. در دوره ناصری، هزینه ها توسط حاکمان ولایات و با پیروزی انقلاب مشروطه توسط وزات داخله تأمین می شد. در دوران نابسامان حکومت احمدشاه، این هزینه ها معضل وزارتخانه های داخله، مالیه و جنگ شد و هیچ یک هزینه های شلیک توپ را نمی پذیرفتند. در دوره رضاشاه، شلیک توپ و هزینه هایش ابتدا بر عهده ارکان حرب کل قشون و سپس از دی۱۳۱۰ش. بر عهده وزارت داخله قرار گرفت و سامان یافت. به مرور این شیوه منسوخ و از رمضان ۱۳۱۹ش. عملاً انجام نشد و از ۱۳۲۲ش. پخش اذان از رادیو ایران، جای شلیک توپ را گرفت. این مقاله با روش اسنادی- تحلیلی مبتنی بر داده های اسناد آرشیو ملی ایران، در پی پاسخ دادن به این سؤالات است که اساساً شلیک توپ رمضان چه معنایی داشته، از چه زمانی مرسوم گردیده و دلیل منسوخ شدن بوده است؟ لذا روند اقدامات دولت در خصوص شلیک توپ ایام رمضان و تحولات منجر به تغییر روش آگاه کردن مردم، همچنین آسیب ها و مشکلات مربوط به این موضوع را شناسایی می کند و آنها را مورد تحلیل قرار می دهد. نتیجه اینکه بالا بودن هزینه های شلیک توپ و کمرنگ شدن مناسک دینی در خلال حکومت رضاشاه، موجب نادیده گرفتن این وظیفه از سوی دولت شد و اعلام وقت روزه داری به مؤمنان سپرده شد تا به شیوه سنتی عمل کنند. این روند تا سال ۱۳۲۲ که برای اولین بار اذان از رادیو پخش شد ادامه یافت. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13096
@sokhanetarik حجت الاسلام رسول جعفریان: بحث از نوروز در فرهنگ شیعه، از قرن پنجم به بعد مطرح شد و تا آنجا که به منابع برجاى مانده مربوط می‌شود، نخستین بار در مختصر مصباح شیخ طوسى از آن یاد شد. برای مشاهده متن کامل پاسخ به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13101
@sokhanetarik حضرت خدیجه اولین همسر، بانوی مومنه، حامی و مدافع پیامبر بوده است و به «ام المومنین» معروف است. جهان اسلام مدیون تلاش های ایشان است. ایشان همه هستی، اموال و جان خود را فدای اسلام کرده است. این بانو بیست سال قبل از ازدواجش پدر خود را از دست دادند. در مورد سن دقیق ازدواج ایشان با پیامبر هم اختلاف نظر وجود دارد. در حال حاضر خانه حضرت خدیجه تخریب شده است. این خانه ای بوده که پیامبر ۲۸ سال در آن زندگی کرده بود و حضرت فاطمه (س) در آن متولد شده بود و خانه ای بود که در آن وحی به پیامبر (ص)‌ نازل می شده است. برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13106
@sokhanetarik پنجمین نشست «حضرت خدیجه (سلام الله علیها) بانوی اول اسلام طلایه دار نهضت نبوی» 2 فروردین 1403 برگزار می گردد. برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13110
@sokhanetarik آیا حضرت محمد (صلی الله علیه و آله) تا زمانی که حضرت خدیجه (سلام الله علیها) زنده بودند، همسر دیگری اختیار کردند؟ سخن تاریخ: دانشمندان و مورخین اتفاق نظر دارند که پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) تا زمانی که خدیجه(سلام الله علیها) زنده بود، با زن دیگر ازدواج نکرد. پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) به خاطر جایگاه خاصی که خدیجه نزد آن حضرت داشت، با هیچ زن دیگری در زمان حیات خدیجه ازدواج نکرد. خدیجه بیست و پنج سال با پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) زندگی کرد و در روز دهم ماه رمضان سال دهم بعثت، در سن شصت و پنج سالگی از دنیا رفت و در قبرستان حُجون (ابوطالب) مکه مدفون شد. برای مشاهده متن کامل پاسخ به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13115
@sokhanetarik شیوه همسرداری حضرت خدیجه (سلام الله علیها) در سه حوزه فرهنگی، روان شناختی و رفتاری نویسندگان: رضا بنی اسدی و مریم باقری نژادیزدی هدف پژوهش حاضر بررسی شیوه همسرداری حضرت خدیجه (سلام الله علیها) در سه حوزه فرهنگی، روان شناختی و رفتاری بود. جامعه پژوهش شامل کلیه متون و منابع مربوط به حضرت خدیجه (سلام الله علیها)است. نمونه پژوهش متون مربوط به شیوه همسرداری حضرت خدیجه (سلام الله علیها) بود. این پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی بود. با استفاده از روش اسنادی و کتابخانه ای اطلاعات جمع آوری شد و سپس داده های به دست آمده تحلیل شدند. نتایج پژوهش نشان داد که حضرت خدیجه (سلام الله علیها) بانوی بی نظیر حجاز در شیوه همسرداری خویش با پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) در سه بعد فرهنگی، روان شناختی و رفتاری بسیار تحسین برانگیز عمل کرده و می تواند الگویی کامل برای همه زنان مؤمن بلکه مطلق زنان باشد. آن حضرت که در زمان حیات و پس از آن مورد توجه دیگران بودند در حوزه فرهنگی تحولاتی در خصوص نگاه به شیوه همسرگزینی، تأثیر سن در ازدواج و عدم تأکید بر تجمل گرایی ایجاد نمودند. برای مشاهده متن کامل پاسخ به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13121
@sokhanetarik نشست «آیا حضرت خدیجه عليهاالسلام ام المؤمنين هستند؟» با ارائه دکتر مهدی مجتهدی 2 فروردین 1402 برگزار می گردد. برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13142
@sokhanetarik آیت الله یوسفی غروی:«اَشْعَث» به معنای «موی ژولیده» است. یمنی ها موی فرفری داشتند و اشعث هم اهل یمن و چون موی زیادی داشت لذا به وی اشعث گفته می شد. اشعث بن قیس از قبیله کنده و اهل حَضرَموت یمن بود. او در اواخر عمر پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) و در سال حج الوداع به حج مشرف شده بود. اشعث در مدینه خدمت پیامبر(صلی الله علیه و آله) رسید و قصد داشت خواهرش را برای پیامبر(صلی الله علیه و آله) عقد کند، اما پیش از عقد، پیغمبر فوت کردند. اشعث بن قیس از ماجرای شهادت امام علی(علیه السلام) آگاهی داشته است. هنگامی که ابن ملجم مرادی برای کشتن امام علی (علیه السلام) از مصر به کوفه رفت، مدتی در منزل اشعث اقامت گزید و شمشیرش را آماده می‌کرد. برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13146
@sokhanetarik شیدا صابری، پژوهشگر تاریخ معاصر: بی‌ثباتی سیاسی در داخل که نتیجه درگیری احزاب و گروه‌های مؤثر در صحنه سیاست ایران بود و تعلل در تصمیم‌گیری به وقتِ بحران به علاوه عدم درک مناسب از تغییر و تحولاتی که در عرصه بین‌المللی رخ داد و دولت مصدق به آنها توجهی نشان نداد؛ از جمله دولت‌هایی که در بریتانیا و امریکا سر کار آمدند و جنگ قدرتی که پس از مرگ استالین در شوروی در جریان بود در شکست و تحقق آرمان‌های ملی شدن صنعت نفت نقش داشتند. برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13151
@sokhanetarik بازخوانی سند نوروز در روایات اسلامی؛ مطالعه موردی: روایت معلّی بن خنیس نویسنده: حبیب زمانی محجوب آیین سنتی نوروز، به عنوان میراث زنده فرهنگی، با اعتقادات مذهبی درآمیخته و یکی از مولفه های پیوند هویت ملّی و دینی ایرانیان بدل محسوب میشود. از اینرو، بررسی منابع روایی و فقهی نوروز، به عنوان بزرگترین جشن ملی بازمانده از ایران باستان، بسیار بااهمیت است. از آنجا که مبنای همه منابع و مصادر حدیثی و فقهی درباره نوروز روایت معلّی بن خنیس، به نقل از امام صادق علیه اسلام است، در این پژوهش ضمن اشاره مختصری به سیر تطوّر نوروز، با روش توصیفی تحلیلی، به بررسی روایت معلّی و صحت و سقم آن می پردازیم. یافته های تحقیق حاکی از این است که روایت معلی درباره نوروز پذیرفتنی نیست؛ چراکه این روایت با وقایع تاریخی مطابق نیست. همچنین در نسخه های نخست مصباح المتهجد شیخ طوسی، نخستین اثر مورد استناد منابع پسین، چنین روایتی دیده نمیشود و در نسخه های پسین به آن افزوده شده است. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13155
@sokhanetarik سال‌های آخر حکومت ناصرالدین‌شاه قاجار درست مانند امسال، نوروز با ماه رمضان مصادف بوده است. با این وجود رسمِ قدیمی «سلام نوروزی» با تمام جزئیات اجرا شده بود. «سلام نوروزی» مراسمی در سه بخشِ سلام عام تحویل، سلام عام تخت‌مرمر و سلام خاص سردر بوده است. یک روز پیش از عید نوروز به وسیله رئیس تشریفات دربار، از سران طبقات مختلف دعوت به عمل می‌آمد که یک ساعت قبل از تحویل سال در آن محل حضور یابند و در این آیین شرکت کنند. برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13190
@sokhanetarik درس هایی از سیره حضرت خدیجه کبری (سلام الله علیها) – حجت الاسلام رفیعی برای مشاهده فیلم به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13137
@sokhanetarik نشست «معاصرسازی منزلت دختران در سیره و سخن نبوی (صلی الله علیه و آله)» با ارائه دکتر ناهید طیبی 5 فروردین 1403 برگزار می گردد. برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13196
@sokhanetarik نقش عناصر و نمادهای مذهبی شیعه در نهضت ملی شدن صنعت نفت نویسنده: مهدی ابوطالبی این مقاله، با توجه به اهمیت نهضت ملی شدن صنعت نفت در ایران و پررنگ شدن نقش ملیگراها در این نهضت در عمده آثار منتشرشده در حوزه تاریخ معاصر، درصدد تبیین نقش عناصر و گروه های مذهبی در این نهضت عظیم ضداستعماری است. بر این اساس، با مراجعه به منابع مکتوب، به بررسی نقش عناصر و نمادهای مذهبی شیعه در این نهضت پرداخته شده است. بررسی منابع مذکور نشان میدهد که عنصر ولایت با دو جلوه «ولایت فقها در عصر غیبت» و «تولی و تبری» و نمادهای مذهبی مثل مناسبت ها و مراسم های مذهبی، جهاد و شهادت طلبی، اماکن مذهبی، استناد به آیات و روایات در بیانیه ها و تجمعات و شعارهای مذهبی نقش بسیار مؤثری در این نهضت داشته است. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13202
به فضل الهی بلوار جعفر بن ابیطالب ع افتتاح شد
@sokhanetarik سید مرتضی میرحسینی، مؤلف کتاب «آخرین فاتح ایلیاتی ایران»: آقامحدخان چندبار شکست و عقب‌نشینی و آوارگی و تبعید و اسارت را تحمل کرد و در گذر از همه این تجربیات، به مردی بی‌رحم و سنگدل تبدیل شد. البته در وقت ضرورت، بسیار صبور و خویشتن‌دار می‌شد، اما نگاهش به دنیا این بود که ترحم و گذشت را جزو فضایل ضروری نمی‌دید. برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13221
@sokhanetarik ناهید طیبی؛ عضو دانشنامه زن مسلمان و استاد: از گزارشات پراکنده تاریخی به دست می‌آید که حضرت خدیجه (سلام الله علیها) در بدترین وضعیت دوره جاهلی جایگاه و پایگاه اجتماعی بسیار خوب و اعتماد به نفس در حد اعلی را داشتند و توانستند بر خلاف روند جامعه خود به آن چه حق است رو نشان دهند و با استقامت در مسیر درست حرکت کنند و با ظهور اسلام و نبوت پیامبر(صلی الله علیه و آله) این استقامت در مسائل اعتقادی و معنوی در وجود آن حضرت قابل مشاهده است. برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13225
@sokhanetarik در نخستين سال قحطي ناصرالدين شاه در كرمانشاه به سر مي برد. بر اساس گزارش عبدالله مستوفی در اين زمان قیمت نان به بيش از پانزده برابر قیمت آن رسید به‌گونه‌اي که مقامات مجبور شدند از روسیه تقاضای کمک نمایند. افزایش بی¬منطق قیمت‌ها موجب شورش‌هایی در اصفهان، بوشهر، چقزوین و سایر شهرها گردید، گفته شده شدت قحطی به اندازه¬ای شدت يافت که مردم به خوردن علف، گوشت حیوانات بارکش، سگ، گربه، موش و حتی مردار و فضولات حیوانی روی آوردند. برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13230
@sokhanetarik نقد و واکاوی نام اَرمینیه در چهار قرن نخست هجری بر اساس منابع اسلامی- ارمنی نویسندگان: رسول جعفریان و تورج خسروی مسلمانان در اواخر سال (۱۹ ق/۶۴۰ م) برای نخستین بار پا به قفقاز جنوبی گذاشتند و پس از انجام نبردها، یورش ها و کشمکش های فراوان سرانجام توانستند ارمنستان، اران و گرجستان را تسخیر نمایند و میراث دار ساسانیان در این منطقه گردند. ورود نیروی جدید به قفقاز باعث زایش نام ارمینیه در منابع اسلامی برای اشاره هم به ارمنستان و هم به تمامی قفقاز جنوبی شد. استفاده از این نام تنها برای ارمنستان، ایرادی نداشت اما این نوشتار درصدد واکاوی این مسئله است که آیا کاربرد آن برای اشاره به تمامی قفقاز جنوبی به همراه تقسیمات داخلی آن – ارمن اول، دوم، سوم و چهارم – موضوعی رسمی و درباری بوده یا اشتباه جغرافی دانان و مورخان مسلمان قرن سوم؟ این بررسی با روش تحقیق تاریخی و رویکرد توصیفی تحلیلی در عرصه مطالعات تاریخ اسلام و قفقازشناسی صورت گرفته و گردآوری اطلاعات با مطالعات کتابخانه ای انجام گرفته است. نتایج بررسی نشان می دهد کاربرد نام ارمینیه برای اشاره به کل قفقاز جنوبی، موضوعی رسمی و درباری نبوده است بلکه ابداع اشتباه مؤلفان قرن سوم هجری بود و تقسیمات داخلی آن نیز الگوبرداری از تقسیمات داخلی ارمنستان بیزانس بوده است؛ زیرا این موضوع می توانست باعث اعتراض و واکنش ارانی ها و گرجی ها بشود که از لحاظ سیاسی و اجتماعی هم شأن و مستقل از ارمنستان بودند و هرکدام اسقف اعظم و پایتخت خود را داشتند. برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13234