eitaa logo
موسسه و مرکز تخصصی تفسیر تمهید
481 دنبال‌کننده
525 عکس
128 ویدیو
252 فایل
موسسه و مرکز تخصصی تمهید مؤسسه تخصصی در زمینه تفسیر تنزیلی ایتا: @mtamhid ادمین: https://eitaa.com/ANSAREQURAN تلفن موسسه: 02532920244 ایمیل: @yahoo.com" rel="nofollow" target="_blank">hamgambavahy@yahoo.com سایت موسسه: tamhid.net
مشاهده در ایتا
دانلود
موضوع یا بررسی شیوه مقایسه دو جریان مثبت و منفی در سیر نزول سوره های قرآن نمونه ای از پیگیری این موضوع در نکات روش شناختی سوره فجر (مکی 10) پروردگار متعال درمقام توصیه‎ی مردم به رفتار انسانی، و تلاش برای خروج آن‎ها از تاریکی‎ها و تیرگی‎ها و به‎جهت شکوفایی استعدادهای انسانی، ابتدا در سوره‎ی اعلی (8/ 14 تا 17) به نقش تهذیب نفس در رشد و شکوفایی انسانی، تا تحقق رستگاری توجه داد و دنیازدگی را مانع حرکت به‎سمت کمال و رستگاری دانست. در سوره‎ی لیل (9/ 1 تا 11) رفتارِ موجب تهذیب و عامل رشد و شکوفایی استعدادهای انسانی به‎سمت رستگاری و بهشت نعمت‎ها را، بخشش از داشته‎ها، خویشتن‎داری و تقوا، و تصدیق نیکی‎ها شمرد و برای ایجاد انگیزه، از آن به آسان شدگی انسان برای رسیدن به آسانی‎ها یاد کرد. چنان‎که عوامل فعال شدن استعدادها به‎سمت شقاوت را بر شمرد. سوره‎ی فجر (10/ 1 تا 26) رفتار نامناسب اهل استغنا در تکذیب نیکی‎ها را، درقالب مثال‎هایی روشن کرد و پیامدهای عملی آن، ‎که انسان را دچار سختی‎های دنیا و یا آخرت می‎کند، درقالب نمونه‎های تاریخی و تجربه‎های شخصی افراد گزارش کرد؛ چنان‎که رسیدن به کمال انسانی و اطمینان نفس را عامل رسیدن به رضایت، داخل شدن در بندگان برگزیده، و بهشت و رضوان شمرد. ملاحظه می‎کنید که در تمام این موارد، از شیوه‎ی مقایسه‎ی دو جریان مثبت و منفی نیز بهره گرفته شده است. این مهم در سوره های دیگر هم پیگیری شده است. در این خصوص نکته نابی که ذیل آیه 1 سوره فرقان (مکی 42) در جلد سوم تفسیر همگام هست را نیز ملاحظه نمایید. ما در اینجا می نگاریم: https://eitaa.com/mtamhid
موضوع و یا حتی مشروط به گذراندن مباحث تفسیر تنزیلی و تسلط بر 18 سوره ابتدای نزول نکته ای که خدمتتان تقدیم می شود، ظرفیت یک مقاله و حتی پایان نامه را دارد. 👇👇👇 در نکات روش شناختی سوره کافرون در تفسیر همگام باوحی، استاد بهجتپور می فرمایند: 💐امروزه در مباحث فرهنگی، بحث گفتمان‎سازی به‎عنوان یکی از کلیدی‎ترین روش‎های فرهنگ‎سازی مطرح است؛ 🌷 چگونه و از کجا به طرح بنیادین اندیشه‎ی هویت‎بخش اسلام بپردازیم؟؟ 🌷با چه مقدماتی غیریّت فرهنگ اسلامی را از فرهنگ جاهلی بیان کنیم؟ 🌷چه کسی باید این تمایز و جدایی را علنی کند، و با چه کسانی باید این غیریّت و جدایی در امور هویت‎بخش را اعلام کرد؟ 💐 این‎ها سؤالات مهمی است که با استفاده از روش ترتیب نزول و سیر نزول سوره‎ها قابل شناسایی است. بر پایه‎ی هجده سوره‎ی نازل‎شده، روشن می‎شود که خدای متعال، ابتدا گفتمان اسلامی را با بیان مهم‎ترین عامل هویت‎بخش مسلمانان، یعنی توحید ربوبی آغاز کرد: 👇👇 - توجه به خالقیت مطلق هستی و انسان، و ربوبیت تکوینی انسان در علم‎آموزی: (ر.ک: علق 1/ 1 تا 5). - توسعه‎ی ابعاد ربوبیت پروردگار و تشریح مالکیت بر نتایج اعمال، علم، قدرت و عدالت پروردگار: (ر.ک: قلم 2/ 1 تا 47 و مزمل 3/ 15 و 16). - بیان نقش‎های پروردگار در ارسال رسولان و حمایت قطعی از آنان دربرابر سرکشان قدرتمند: (ر.ک: مزمل 3/ 14 و 15). - بیان کبریایی و عظمت پروردگار: (ر.ک: مدثر 4/ 2). - اعلام رابطه‎ی صحیح انسان با خدا و تأکید بر نقش پروردگار در هستی، از آغاز تا انجام: (حمد 5/ 1 تا 7). - بیان فایده‎ی این رابطه، در قوام گرفتن شخصیت انسانی از راه پیروی از قرآن: (ر.ک: تکویر 7/ 26 تا 28). - تسبیح پروردگار از جنبه‎ی تدبیر کامل امور مخلوقات و فقدان هرگونه نقص در فرایند آفرینش: (ر.ک: اعلی 8/ 1 تا 5). - اعلام پیامد یادکرد پروردگار و پرستش او در رهایی از شقاوت و رستگاری: (ر.ک: اعلی 8/ 14 و 15) ـ بیان نقش شتاب‎دهنده‎ی پروردگار در سیر به‎سمت برنامه‎های دینی و بهشت، و برنامه‎های ضد دین و جهنم: (ر.ک: لیل 9/ 4 تا 10) ـ بیان بازتاب رفتار انسان در تبدیل آسانی‎های نعمت به سختی‎های نقمت در دنیا و آخرت، و بالعکس، و معرفی نقش پروردگار در واکنش به این رفتار: (ر. ک: فجر 10/ 1 تا 30) ـ یادآوری نگاه مهربان پروردگار در رسیدگی‎های متعدد به امور انسان و نعمت‎بخشی‎ها: (ر. ک: سوره‎های ضحی 11/ 1 تا 8 و شرح 12/ 1تا 3). ـ تبیین نقش ایمان به پروردگار و دیگر امور مرتبط با آن، در رهایی از زیان‎دیدگی شخصیت انسان: (ر. ک: عصر 13/ 1 تا 3) ـ هشدار درباره‎ی استفاده از نعمت‎ها بدون توجه به صاحب نعمت‎ها و قدرناشناسی وی: (ر.ک: عادیات 14/ 5 تا 11 و تکاثر 16/ 1 تا 11) ـ هشدار به انسان درباره‎ی بی‎اعتنایی، تکذیب و خضوع نکردن دربرابر معارف و دستورات الهی: (ر.ک: ماعون 17/ 1 تا 7). 🌹با این مقدمات، انسان‎هایی تربیت می‎شوند که در مرحله اول، معبود خود را پروردگار می‎دانند و دربرابر وی خضوع دارند، و در مرحله‎ی دوم، در برابر معارف و دستورات اسلامی، خاضع و مطیع هستند. 🌸سرآمد این انسان‎ها، پیامبر اکرم است که الگوی کامل عابدان و خاضعان دربرابر دستورات الهی است و به‎عنوان نماد اسلام و مسئول نسبت به دیگران، باید غیریت خود را از کسانی که توحید عبودی و خضوع دربرابر معارف و دستورات و برنامه‎های نازل‎شده را انکار می‎کنند، به‎روشنی بیان کرده و در برابر آنان موضع بگیرد و با این عمل خود، برائت گروه مؤمن از گروه کافر را در اصلی‎ترین موضوعات، یعنی معبود و دین، علنی سازد. البته پس از ابلاغ روشن و آشکار مواضع درباره‎ی ربوبیت و عبودیت، و معارف و دستورات اصلی دین، مورد انکار کفار قرار گرفت. ما در اینجا می نگاریم: https://eitaa.com/mtamhid
یا طرح شده در کتاب سیر تربیت توحیدی در قرآن استاد بهجت پور روش قران در تسهیل فهم حقایق غیبی از راه بیان نمونه ها و نمودهای اقدام ربوبی در عالم طبیعت نمونه عینی : شواهدی از سلطه و پادشاهی خدا بر پدیده های طبیعی در آیات 45 تا 55 سوره فرقان مدار مباحث سوره فرقان بر مسائل مربوط به رسالت پیامبر اکرم ص و تکذیب الهی بودن قران دور می زند و به همین مناسبت مباحث توحیدی در مضامین سوره تشریح می شود. آیات این بخش خطاب به پیامبر و در مقام تثبیت قلب و تقویت استقامت ایشان است. در این آیات با یادآوری نمونه هایی از پادشاهی و سلطه ملکوتی خدای متعال بر پدیده های مشهود زندگی، زمینه را برای آرامش خاطر آن حضرت نسبت به تحولات مربوط به رسالت وی فراهم می کند. این نمونه ها عبارتند از: نمونه اول، پدیده گسترش و کاهش سایه ها است. (آیه 45 و 46) نمونه دوم کارکرد های شب و خواب و پدیده ی روز است (آیه 47) نمونه سوم فرستادن بادهای باران زا است (آیه 48 و 49) نمونه چهارم قرارگرفتن دریای شیرین و گوارا در کنار دریای تلخ و شور است، بدون آنکه با هم مخلوط شوند (آیه 53) نمونه پنجمی که برای تثبیت قلب پیامبر اکرم 7 بیان شده است، موضوع گسترش دعوت اسلام است. آن حضرت نگران تهمت های فراوان و فشارهایی است که در آغاز نهضت اسلامی به مرکز دعوت اسلامی که هنوز قوت لازم را نگرفته، وارد می شود. خدای حکیم با یادآوری نطفه که مرحله بسیار ضعیف و نازل حیات انسان است و گسترشی که از همین نطفه در نسل انسان اتفاق می افتد، یاد آور قدرت الهی در گسترش جامعه مومنان و دعوت اسلامی به روش های گوناگون می شود (آیه 54). بیان این مطالب در آن زمان خاص از نزول اولا: روش قران را در تسهیل فهم حقایق غیبی از راه بیان نمونه ها و نمودهای اقدام ربوبی در عالم طبیعت و قابل مشاهده روشن می کند. ثانیاً: واکنش مثبت آرامش قلوب و ثبات قدم مومنان تحت فشار اکثریت را به دنبال دارد؛ آرامشی که با چشم اندازهای روشن، ایشان را برای گذر از مرحله شانتاژهای تبلیغاتی و فشارهای ضد فرهنگی علیه رهبر اسلام و الهی بودن قران راهبری می کند. این موضوع و بازکردن این پنج شاهد و تحلیل آن جای کار به عنوان حداقل یک مقاله زیبا را دارد. محمد سلطانی https://eitaa.com/mtamhid