انجمن علمی دانشجویی شهید اشرفی اصفهانی و مرکز کلام اسلامی کرمانشاه با همکاری، انجمن علمی دانشگاه تهران، انجمن علمی دانشگاه فردوسی مشهد، معاونت پژوهشی بسیج دانشجویی دانشکده علوم قرآنی کرمانشاه، موسسه التمهید و حوزه علمیه خواهران کرمانشاه برگزار می‌کند: برگزاری نشست علمی - تخصصی (جلسه پرسش و پاسخ) 🌹 بایسته ها و چالش های تفسیر تنزیلی 🌹 با حضور مفسر قرآن؛ حجت الاسلام و المسلمین عبدالکریم بهجت پور (دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی) ⏰ دوشنبه 7 تیر ساعت 19 ⏰ 👈 جلسه در لینک زیر برگزار میشود (ورود به عنوان میهمان): http://B2n.ir/tafsir_tanzili

✅ سلام و عرض ادب ✍🏻 دانش‌پژوهان ارجمند، توصیه می‌شود پیش از نشست، صوت جلسه قبل را گوش فرا دهید، و در صورت تمایل سوالات خود را به آیدی زیر ارسال کنید تا در جلسه مطرح شود: @admin_qurani

-در آیه آخر سوره مزمل خدای متعال جایگزینهایی را به جای بیداری شبانه مطرح می نماید. در این آیه می خوانیم: و اقیمواالصلوه و آتوا الزکوه و اقرضوا الله قرضا حسنا 👇👇👇 برگرفته از ویراست جدید جلد اول تفسیر همگام با وحی

(وَ أَقِيمُواْ الصَّلَوةَ) یعنی انجام نمازهاي واجب در طول روز. تعبیر به «اقیموا الصلوه» یا برپایی نماز، تصویر خیمه‎ای را پدید می‎آورد که با بالا بردن عمود آن، برپا می‎شود. نماز به‎مانند ستون فقرات دین است و برپایی نماز همچون عمود خیمه، زمینه‎ی برپایی مجموعه دین را فراهم می‎کند. توضیح آن‎که، نماز يادآوري ميثاق‎ها و پيمان‎ها با خدا و عبادتی تأثيرگذار است. اگر بندگان بر صدق پيماني كه با خدا مي‎بندند، ثابت باشند، موجب صحت رفتار و منش آنان در زندگي خواهد شد. نقش تربيتي نماز در تربيت روح، باعنايت به خصوصيات و اسرار اين عبادت بزرگ، روشن‎تر از آن است كه نيازي به توضيح داشته باشد.

(وَ ءَاتُواْ الزَّكَوةَ) دادن زكات مستحب (يا واجب، درصورتی که سوره، مدني باشد)، رياضتي ديگر براي نفس است. قرآن از بخشش‎های مالی با واژه‎هایی مانند #زکات، #انفاق، و #صدقه، تعبیر کرده است. ا ین تنوع تعبیرها، مربوط به نقش‎هایی است که بخشش مال بر رابطه‎ی انسان با مستمندان و با خدا و انسان با خود دارد. در #انفاق به اصل سرمایه و دارایی و کم کردن از آن به‎سود مستمندان و فقرا توجه می‎شود. انفاق‎کننده حفره‎های موجود در زندگی نیازمندان را با کم کردن از دارایی‎های خود، جبران می‎کند و فاصله‎ی خود با فقرا را کم می‎کند. #صدقه به جنبه‎ی الهی بخشش مال و دارایی، توجه می‎دهد، صدقه دهنده از راه پرداخت مال به مستمندان با قصد قربت، دستورات خدا و پیامبر را تصدیق می‎کند. #زکات به نقش بخشش‎های مالی بر تزکیه، و رشد درونی زکات‎دهنده توجه می‎دهد. گذشتن از مال و دارايي، و دل ‎كندن از آن برای خدا، در قطع وابستگی انسان از تعلقات و تحصیل آزادی معنوی انسان، بسيار مؤثر است.

(وَ أَقْرِضُواْ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً) «اَقْرِضُوا» به‎ معنی قرض دهید، فعل امر از باب افعال و به‎معنی قرض دادن بخشی از مال به دیگری است. «قَرْض» در اصل به‎معنی بریدن و کندن چیزی است و قرض دارایی‎ها را ازاین‎جهت که انسان بخشی از مالش را از خود جدا می‎کند، به نیت این‎که دوباره به او برگردد، قرض می‎گویند. «اَقْرِضُوا اللهَ» اشاره به این است که انسان با وام دادن بخشی از مال خود به نیازمندان، درحقیقت آن بخش از مال را به خدا داده است و خدا ضمانت می‎کند تا آن مال را دوباره به وی برگرداند. «حَسَن» و نیکو دادن قرض، پرداخت کریمانه و بی‎منت و آزار وام به نیازمندان، و صبر و شکیبایی در بازگیری مال از وام‎گیرنده است. قرض با این ویژگی‎ها، یکی از انواع ریاضت‎ها و عبادت‎هایی است که ضمن بالا بردن ظرفیت انسان، تخفیف در برنامه‎ی بیداری و عبادت شبانه را جبران می‎کند.

آیه ادامه می دهد» (وَ مَا تُقَدِّمُواْ لِأَنْفُسِكمُ مِّنْ خَيْرٍ تَجِدُوهُ عِنْدَ اللَّهِ) «خَیْر» مقابل «شَرّ»، و چیزی است که همه به آن تمایل دارند. گذشتن از تمایلات و پیش‎کشی آن‎ها به آستان پروردگار، معامله‎ای ا‎ست که زیان ندارد و اهل خیر، ثمره و نتیجه‎اش را خواهند دید. خدای متعال از این نتیجه به «دیدن خود خیر نزد خدا» یاد کرده تا روشن شود که نماز، زکات، قرض و اموری از این دست، از جنس دست کشیدن از تمایلات و خیرات زندگی است. گذشت از تمایلات شخصی، درحقیقت گذر موقت است و نزد خدا آثاری دارد که در قالب پاداش‎های مورد علاقه و تمایل، به اهل خیر برگردانده خواهد شد. این جمله حکمت بسیاری از عبادات و گذشت از تمایلات را توضیح می‎دهد.

)هُوَ خَيْرًا وَ أَعْظَمَ أَجْرًا) «هُوَ» ضمیر فصل است و به خیرِ مورد اشاره در عبارت پیشین برمی‌گردد؛ از این عبارت استفاده می‎شود که اعمال خیر و گذشتن از تمایلات شخصی، نزد خدا نیز، به‎عنوان خیر، ثبت می‎شود و پاداش‎هایی به مراتب بزرگ‎تر از عمل خیر انسان‎ها به آن‎ها داده می‎شود؛ پاداش‎هایی که مورد تمایل و رغبت اهل خیر است.

ذیل آیه ارایت الذی ینهی عبدا اذا صلی در سوره علق در ویراست جدید ج 1 همگام با وحی 👇👇👇 نکته ناب» اقامه‌ی نماز و نهی از اقامه‌ی نماز، ريشه در باورها و رفتارها دارد. كسی كه بنده شد و در مسير هدايت افتاد و به مسئوليت‎های اجتماعی خود توجه كرد، نماز می‎خواند و كسی كه طاغی گشت و حقايق را تكذيب نمود و از مسير هدايت روی برتافت، نه تنها نماز نمی‎خواند، بلكه به‎قدر قدرتش، مانع ديگران از ابراز بندگی نیز خواهد شد. بر اين ‎اساس، در مسير تربيت دينی يك نسل، ابتدا لازم است كه بینش مناسب با بندگی در آنان زنده شود و در اين صورت است كه نماز احيا می‎گردد. درمقابل اگر نسلی در جهالت بی‎نیازی از پروردگار بماند، آن نسل به طغيانگری روی آورده، نه تنها نماز را بر پا نمی‎دارند، بلكه در حد مقدور از اقامه‌ی آن توسط ديگران نیز جلوگیری خواهند نمود. ما در اینجا می نگاریم. https://eitaa.com/mtamhid

https://www.skyroom.online/ch/aq2aq2/jalaseh دوستان عزیز از این لینک وارد نشست شوید

مربوط به این نشست

‌ 🔊 صوت نشست علمی شماره ۳۲ 🌹 با موضوع بایسته ها و چالش‌های #تفسیر_تنزیلی 🎙 با حضور مفسر قرآن؛ حجت الاسلام و المسلمین #عبدالکریم_بهجت_پور 📆 دوشنبه ۷ تیر ۱۴۰۰ ✅ کیفیت خوب (۱۵ مگابایت)

جلسه اول با حضور استاد بهجتپور /// امروز عصر ساعت 19//

دوستان عزیز ان شاالله اطلاعات تکمیلی ارسال خواهد شد. با دکتر شیواپور هماهنگ شد که آن شاالله دوستان گروه هم ثبت نام و شرکت نمایند

اولین جلسه فردا عصر ساعت ۱۹ با حضور استاد بهجتپور

جهت ثبت‌نام به آدرس Hikmat-ins.ir مراجعه نمایید

پخش زنده از طريق لينك‌هاي زير برای عموم علاقه‌مندان، قابل دسترسي است. سايت موسسه: https://hikmat-ins.ir/live اينستاگرام موسسه: https://www.instagram.com/hikmat_ins/

موضوع #مقاله و یا حتی #پایان_نامه مشروط به گذراندن مباحث تفسیر تنزیلی و تسلط بر 18 سوره ابتدای نزول نکته ای که خدمتتان تقدیم می شود، ظرفیت یک مقاله و حتی پایان نامه را دارد. 👇👇👇 در نکات روش شناختی سوره کافرون در تفسیر همگام باوحی، استاد بهجتپور می فرمایند: 💐امروزه در مباحث فرهنگی، بحث گفتمان‎سازی به‎عنوان یکی از کلیدی‎ترین روش‎های فرهنگ‎سازی مطرح است؛ 🌷 چگونه و از کجا به طرح بنیادین اندیشه‎ی هویت‎بخش اسلام بپردازیم؟؟ 🌷با چه مقدماتی غیریّت فرهنگ اسلامی را از فرهنگ جاهلی بیان کنیم؟ 🌷چه کسی باید این تمایز و جدایی را علنی کند، و با چه کسانی باید این غیریّت و جدایی در امور هویت‎بخش را اعلام کرد؟ 💐 این‎ها سؤالات مهمی است که با استفاده از روش ترتیب نزول و سیر نزول سوره‎ها قابل شناسایی است. بر پایه‎ی هجده سوره‎ی نازل‎شده، روشن می‎شود که خدای متعال، ابتدا گفتمان اسلامی را با بیان مهم‎ترین عامل هویت‎بخش مسلمانان، یعنی توحید ربوبی آغاز کرد: 👇👇 - توجه به خالقیت مطلق هستی و انسان، و ربوبیت تکوینی انسان در علم‎آموزی: (ر.ک: علق 1/ 1 تا 5). - توسعه‎ی ابعاد ربوبیت پروردگار و تشریح مالکیت بر نتایج اعمال، علم، قدرت و عدالت پروردگار: (ر.ک: قلم 2/ 1 تا 47 و مزمل 3/ 15 و 16). - بیان نقش‎های پروردگار در ارسال رسولان و حمایت قطعی از آنان دربرابر سرکشان قدرتمند: (ر.ک: مزمل 3/ 14 و 15). - بیان کبریایی و عظمت پروردگار: (ر.ک: مدثر 4/ 2). - اعلام رابطه‎ی صحیح انسان با خدا و تأکید بر نقش پروردگار در هستی، از آغاز تا انجام: (حمد 5/ 1 تا 7). - بیان فایده‎ی این رابطه، در قوام گرفتن شخصیت انسانی از راه پیروی از قرآن: (ر.ک: تکویر 7/ 26 تا 28). - تسبیح پروردگار از جنبه‎ی تدبیر کامل امور مخلوقات و فقدان هرگونه نقص در فرایند آفرینش: (ر.ک: اعلی 8/ 1 تا 5). - اعلام پیامد یادکرد پروردگار و پرستش او در رهایی از شقاوت و رستگاری: (ر.ک: اعلی 8/ 14 و 15) ـ بیان نقش شتاب‎دهنده‎ی پروردگار در سیر به‎سمت برنامه‎های دینی و بهشت، و برنامه‎های ضد دین و جهنم: (ر.ک: لیل 9/ 4 تا 10) ـ بیان بازتاب رفتار انسان در تبدیل آسانی‎های نعمت به سختی‎های نقمت در دنیا و آخرت، و بالعکس، و معرفی نقش پروردگار در واکنش به این رفتار: (ر. ک: فجر 10/ 1 تا 30) ـ یادآوری نگاه مهربان پروردگار در رسیدگی‎های متعدد به امور انسان و نعمت‎بخشی‎ها: (ر. ک: سوره‎های ضحی 11/ 1 تا 8 و شرح 12/ 1تا 3). ـ تبیین نقش ایمان به پروردگار و دیگر امور مرتبط با آن، در رهایی از زیان‎دیدگی شخصیت انسان: (ر. ک: عصر 13/ 1 تا 3) ـ هشدار درباره‎ی استفاده از نعمت‎ها بدون توجه به صاحب نعمت‎ها و قدرناشناسی وی: (ر.ک: عادیات 14/ 5 تا 11 و تکاثر 16/ 1 تا 11) ـ هشدار به انسان درباره‎ی بی‎اعتنایی، تکذیب و خضوع نکردن دربرابر معارف و دستورات الهی: (ر.ک: ماعون 17/ 1 تا 7). 🌹با این مقدمات، انسان‎هایی تربیت می‎شوند که در مرحله اول، معبود خود را پروردگار می‎دانند و دربرابر وی خضوع دارند، و در مرحله‎ی دوم، در برابر معارف و دستورات اسلامی، خاضع و مطیع هستند. 🌸سرآمد این انسان‎ها، پیامبر اکرم است که الگوی کامل عابدان و خاضعان دربرابر دستورات الهی است و به‎عنوان نماد اسلام و مسئول نسبت به دیگران، باید غیریت خود را از کسانی که توحید عبودی و خضوع دربرابر معارف و دستورات و برنامه‎های نازل‎شده را انکار می‎کنند، به‎روشنی بیان کرده و در برابر آنان موضع بگیرد و با این عمل خود، برائت گروه مؤمن از گروه کافر را در اصلی‎ترین موضوعات، یعنی معبود و دین، علنی سازد. البته پس از ابلاغ روشن و آشکار مواضع درباره‎ی ربوبیت و عبودیت، و معارف و دستورات اصلی دین، مورد انکار کفار قرار گرفت. ما در اینجا می نگاریم: https://eitaa.com/mtamhid

موضوع #مقاله مشروط به گذراندن بحث آیات استثنایی در کتاب مهارت بیان تفسیر و تسلط بر این بحث برخی به‎نقل از ابن‎عباس و قتاده، بخشی از سوره قلم را مدنی دانسته‎اند؛ به این ترتیب: از ابتدای سوره تا آیه‎ی 16، مکی، و از آیه‎ی 17 تا آیه‎ی 33، مدنی، از آیه‎‎ی 34 تا آیه‎ی 47 مکی و از آیه‎ی 48 تا انتهای سوره، مدنی. از طرفی با توجه به مبنای انسجام ساختاری سوره های قرآن و دیگر فاکتورهایی که در مقدمه این سوره در ویراست جدید جلد اول تفسیر همگام با وحی آمده است، استاد بهجتپور و بعضی از دیگر مفسرین از یکپارچگی سوره دفاع می کنند. این موضوع و گردآوری اقوال در مساله و نحوه تحلیل صحیح یکپارچگی این سوره می تواند دست مایه یک مقاله علمی پژوهشی شود. در ادامه به لب مطلب و نگاشته استاد بهجتپور اشاره می کنم: محتوای سوره از انسجام و یک‎پارچگی نزول، و مکی بودن تمام سوره حکایت دارد. علت استثنایی شمردن آیات 16 تا 33 روشن نیست! در آیه‎ی شانزدهم با تهدید افرادی مواجه هستیم که آیات الهی را تکذیب، و آن‎ها را اسطوره و غیرواقعی قلمداد می‎کنند. آیه‎ی هفدهم به پیوستگی داستان اصحاب باغ با افراد تکذیب‎کننده‎ی آیات الهی تصریح می‎کند؛ چند برادر که پس از مرگ پدر مسیحی و مؤمنشان، بنا را بر اجرا نکردن حکم الهی درباره‎ی دادن سهم فقرا از درآمدهای حاصل از چیدن میوه‎ی باغ گذاشتند و خدای متعال به‎همین جهت آن‎ها را تنبیه کرد. پایان داستان (آیه‎ی 33) با اشاره‎ی دوباره به تکذیب‎کنندگان آیات الهی در زمان پیامبر، بیان می‎کند که تنبیه در دنیا، پایان عذاب تکذیب‎کنندگان آیات الهی نیست؛ بلکه عذاب بالاتر در رستاخیز، منتظر آن‎ها میباشد: «كَذلِكَ الْعَذابُ وَ لَعَذَابُ الْآخِرَةِ أَكْبَرُ لَوْ كانُوا يَعْلَمُونَ». از‎این‎رو، پیوستگی آیات 16 تا 33 با آیات پیش از آن، قابل انکار نیست. استثنا شدن آیات 47 تا انتهای سوره و الحاق آن‎ها به آیات مدنی نیز وجهی ندارد؛ در آیات پیش از آیه‎ی 47، پیامبر اکرم درباره‎ی بی‎دلیل بودن مواضع مجرمان علیه دعوت وی توجیه می‎شود. سپس به‎عنوان جمع‎بندی مباحث سوره، مأمور می‎شود که دربرابر چالش‎هایی که تکذیب‎کنندگان با وی دارند، از انجام وظیفه سر باز نزند و باید بداند که موضع خشم جریان معاند با وی، تا زمانی که از توحید و قرآن، ذکر می‎شود، ادامه خواهد داشت. درصورتی‎که آیات انتهایی سوره، بعدها و در مدینه نازل شده باشند، سوره به فرجام نرسیده و مباحث سوره عاقبتی روشن ندارد. علامه طباطبایی نیز در این‎باره نوشته‎اند: «سیاق آیات با سوره‌های مکی سازگاری بیش‎تری دارد.» محمد سلطانی ما در اینجا می نگاریم: 👇👇👇 https://eitaa.com/mtamhid

۱۴ تیر : روز قلم بر صاحبان قلم و اندیشه مبارک باد 🖊🌷 🖋قلم : زبان عقل و معرفت و احساس انسان ها و بیان کننده اندیشه و شخصیت صاحب آن است. قلم، زبان دوم انسان هاست.🌷

#موضوع_مقاله جایگاه سوره حمد در سیر نزول و چگونگی توجیه فاتحه الکتاب بودن سوره حمد با اثبات جایگاه پنجم در سیر نزول نظر استاد بهجتپور پیرامون جایگاه سوره حمد در سیر نزول قرآن و نقد دیگر اقوال👇👇 به زودی در ویراست جدید جلد اول تفسیر همگام با وحی 👇👇 این سوره به اتفاق همه‎ی دانشمندان علوم قرآنی، مکی، و پنجمین سوره‎ی نازل‎شده بر پیامبراکرم، پس از سوره‎ی مدثر و پیش از سوره‎ی مسد است. مطابق جدول‎های مسند یادشده در مقدمه‎ی تفسیر، فقط در سند ابوصالح از ابن‎عباس (جدول ردیف ششم) که از تاریخ یعقوبی نقل شده است و نقل جابر بن زید (جدول ردیف دهم) که از الاتقان نقل شده است، و جدول ترکیبی مرحوم معرفت و الازهر مصر، این سوره پنجمین سوره‎ی نازل‎شده است؛ امّا در برخی روایات ترتیب نزول، سوره‎ی حمد نیامده است که از این قرارند: سندهای عطا از ابن‎عباس به‎نقل از مجمع (ردیف 2 جداول مقدمه)، عطا از ابن‎عباس به نقل از المقدمتان (ردیف 3)، و عطا از ابن‎عباس به نقل از فضائل القرآن (ردیف 4)، سند مجاهد از ابن‎عباس یا عکرمه و حسن (ردیف 5)، سند عکرمه یا ابوصالح از ابن‎عباس (ردیف 7) و تلفیقی الفهرست (ردیف 8). این سوره، از جدول‎های غیرمسند، در چهار سند اول ذکر نشده است. در جدول‎های ترکیبی هم در جدول زرکشی و خازن نیامده است. در مصحف ابن‎مسعود، این سوره وجود نداشته است. ظاهراً دلیل حذف سوره‎ی حمد از این جدول‎ها، این است که سوره‎ی حمد را عدل و برابر قرآن شمرده‎اند و به‎دلیل عظمتش، در ضمن سوره‎ها به‎حساب نیاورده‎اند. علاوه بر سند سعید بن مسیب از علی در جداول مسند (ردیف اول جداول)، برخی از دانشمندان بر این اعتقادند که سوره‎ی حمد، اوّلین سوره‎ی نازل‌شده است. شواهدی که ایشان بر این ادعا آورده‌اند، چنین است: 1. پیامبر اکرم فرمودند: «لَاصَلَاةَ اِلَّا بِفَاتِحَةِ الکِتَابِ؛ هیچ نمازی بدون فاتحة الکتاب، نماز نیست.» روشن است که پیامبر9 از نخستین ایام رسالت، نماز می‎خواندند؛ پس این سوره باید پیش از دیگر سوره‎ها، حتّی پیش از سوره‎ی علق نازل ‌شده باشد. 2. این سوره در روایات رسیده از پیامبر اکرم، فاتحة الکتاب نامیده شده است و مراد از فاتحة الکتاب، آغاز وحی قرآن و کتاب آسمانی به این سوره، و به‎منزله‎ی کلید ورود به قرآن بوده است. 3. این سوره، نخستین سوره‎ای است که به‌طور کامل نازل شد. در اولین سال آغاز وحی، هرچند چهار سوره پیش از حمد نازل شد، هیچ‌کدام به‌طور کامل و یا یک‎مرتبه نازل نگشت. به‎نظر می‎رسد که این شواهد، نمی‎توانند دلیل نخستین بودن سوره‎ی حمد در ترتیب نزول باشد؛ زیرا این‌که هیچ نمازی بدون فاتحة‎ الکتاب نیست، مانند این است که گفته شود: «لَاصَلَاةَ إِلَّا بِطَهُورٍ؛ نماز بدون طهارت (غسل یا وضو) نماز نیست»، درحالی‎که تشریع وضو و غسل، در آیه‎ی چهل و سوم سوره‎ی نساء (نزول 92) و آیه‎ی ششم سور‎ه‎ی مائده (نزول 113)، یعنی آخرین سوره‎های مدنی صورت گرفت و ظاهراً مسلمانان تا آن زمان، به طهارت مکلف نبوده‌اند. بنابراین مراد روایت، شرط بودن حمد و طهارت (غسل یا وضو)، برای نماز پس از تشریع آن‌هاست و نه پیش از آن زمان. علاوه بر این، به یقین، پیامبر پیش از رسالت، یعنی در دوران نبوّت و سال‎های منتهی به رسالت، به نماز و راز و نیاز اشتغال داشته‎اند، چنان‌که براساس یکی از برداشت‎ها، نهی پیامبر از نماز، ازسوی ابوجهل، که در سوره‎ی علق به آن اشاره شد، شاهد آن است و کلمه‎ی سجده در آیه‎ی آخر همان سوره، که سجده‎ی واجب دارد: «کلَّا لَاتُطِعْهُ وَاسْجُدْ وَ اقْتَرِبْ» در تفسیر برخی مفسّران، بر نماز حمل شده است؛ یعنی ظاهراً ویژگی خاص نماز پیامبر سجده بود، برخلاف نماز مشرکان، که ویژگی اصلی آن سوت و کف بود: «وَ مَا کَانَ صَلَاتُهُمْ عِنْدَ الْبَیْتِ إِلاَّ مُکَاءً وَ تَصْدِیَة». اگر حضرت در دوره‎ی نبوت و پیش از رسالت، نماز می‎خوانده است، آیا همراه با فاتحة‎الکتاب بوده؟ اگر در آن زمان (نبوت) فاتحة الکتاب بر ایشان نازل هم ‌شده باشد، به‎عنوان قرآن نبوده؛ زیرا نزول اصطلاحی قرآن، پس از آغاز رسالت است. بنابراین در زمان دیگری باید منتظر می‎ماند تا این سوره به‎عنوان قرآن، نازل شود.

شاهد دوم نیز قابل تأمّل است، زیرا کلمه‎ی «فاتحه» به‎معنی کلید، می‎تواند به‎معنی کلید ورود به دین و مجموعه‎ی تکالیف وضع‎شده ازسوی پروردگار باشد؛ زیرا استعمال کتاب در فریضه و تکلیف، سابقه داشته است: «کُتِبَ عَلَیْکُمُ الْقِتَالُ»، «کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیَامُ»، ملاحظه می‎کنید که در این آیات، به اصل تکلیف، کتاب اطلاق شده است. پس از آشنا شدن مردم با پروردگار در سوره‎ی علق، (نزول 1) و هشدارهایی که به‎وسیله پیامبر اکرم در سوره‎ی مزمل (نزول 3) و ازجانب پروردگار در سوره‎ی مدثر (نزول 4) برای بیداری مردم داده شد، سوره‎ی حمد رابطه‎ی انسان‎های باورمند به پروردگار واحد، و بیدارشده از هشدارها را با پروردگار تنظیم می‎کند. اعتراف به این رابطه‎ی منظم، مقدمه‎ی پذیرش فرامین و تکالیف وضع‎شده ازسوی پروردگار به این گروه است تا راه نجات از شقاوت و وصول به سعادت را بیابند. احتمال داده شده که منظور از فاتحة الکتاب، آغاز قرآن مکتوب و تدوین‎شده با این سوره باشد که این احتمال منافاتی با نزول سوره‎ی حمد در مرتبه‎ی پنجم ندارد؛ زیرا نزول طبیعی سوره‎ها با تدوین سوره‎ها در یک مصحف، تفاوت دارد؛ البته اگر مدعای قائلین این احتمال، نام‎گذاری ازسوی پیامبر باشد، باید این ادعا را اثبات کنند که ترتیب قرار گرفتن سوره‎ها در مصحف رسمی، به دستور آن حضرت بوده است. اگر خلاف این نظر را داشته باشیم و چینش سوره‎ها در مصحف رسمی را، توافق صحابه، هنگام جمع‎آوری قرآن واحد مسلمانان در زمان عثمان بدانیم، انتساب این چینش و هم‎چنین نام‎گذاری این سوره ازسوی پیامبر اکرم منتفی می‎شود. احتمال سوم، جمعی بین مجموعه‎ی اقوال است. یعنی در‎حالی‎که پذیرفته‎ایم قرآن با چهار سوره پیش از سوره‎ی حمد آغاز می‎شود، اما هر یک از آن‎ها (علق، قلم، مزمل و مدثر)، در چند نوبت، نازل، و به‎تدریج تکمیل شدند، برخلاف سوره‎ی حمد که نزولش در یک مرحله بوده است. از آن‎جا که معیار در ترتیب سوره‎ها آغاز نزول آن‎هاست؛ هرچند بعدها تکمیل شوند، این احتمال در رتبه‎ی سوره‎ی حمد تغییری ایجاد نمی‎کند و به‎هرحال نزول سوره‎ی حمد در مرتبه‎ی پنجم، صحیح‎تر به‎نظر می‎رسد. ما در اینجا می نگاریم https://eitaa.com/mtamhid

🔊 صوت نشست علمی - تخصصی (دوره تخصصی تابستانه تفسیر موضوعی و معارف قرآن) نشست اول 🌹 با موضوع #سبک #تفسیر_تنزیلی 🎙 با حضور مفسر قرآن؛ حجت الاسلام و المسلمین #عبدالکریم_بهجت_پور 📆 چهارشنبه 9 تیر ماه ساعت 19 🔅 تشکر می کنیم از موسسه بین المللی حکمت بابت تهیه صوت جلسه https://eitaa.com/mtamhid

صوت مربوط به نشست نه تیر ماه

🔊 صوت نشست علمی - تخصصی 🌹 با موضوع بایسته ها و چالش‌های #تفسیر_تنزیلی 🎙 با حضور مفسر قرآن؛ حجت الاسلام و المسلمین #عبدالکریم_بهجت_پور 📆 یکشنبه ۳۰ خرداد 🔅 تشکر میکنیم از مرکز کلام اسلامی کرمانشاه بابت تهیه صوت جلسه https://eitaa.com/mtamhid ✅ با کیفیت بالا