خطبه صد‌وهشتادوششم نهج‌البلاغه (خطبه ۱۸۶ - خطبه در ستايش خدا و پيامبر و پند و اندرز) (بر أساس اظهارات موجود در اصول كافى اين سخنرانى در شهر كوفه ايراد شد) 1️⃣ نشانه‌هاى آشكار الهى: ستايش خداوندى را سزاست كه نشانه‌هاى قدرت و بزرگى و عظمت خود را چنان آشكاركرد كه ديده‌ها را از شگفتى قدرتش به‌حيرت‌آورده، و انديشه‌هاى بلند را از شناخت ماهيّت صفاتش بازداشته‌است. و گواهى مى‌دهم كه جز خداى يكتا خدايى نيست، شهادتى برخاسته از ايمان و يقين و اخلاص و اقرار درست. و گواهى مى‌دهم كه محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم بنده و فرستاده اوست، خدا پيامبرش را هنگامى فرستاد كه نشانه‌هاى هدايت ازيادرفته، و راه‌هاى دين ويران شده‌بود. او حق را آشكار، و مردم را نصيحت فرمود، همه را به رستگارى هدايت، و به ميانه‌روى فرمان داد «درود خدا بر او و خاندانش باد». 2️⃣ خداشناسى: و بدانيد اى بندگان خدا كه خداوند شما را بيهوده نيافريد، و بى‌سرپرست رهانكرد. از ميزان نعمتش بر شما آگاه، و اندازه نيكى‌هاى خود بر شما را مى‌داند. از خدا درخواست پيروزى و رستگارى كنيد، از او بخواهيد و عطاى او را درخواست كنيد، كه ميان او و شما پرده و مانعى نيست، و درى به‌روى شما بسته نمى‌گردد. خدا در همه‌جا، و در هرلحظه، و هرزمان، با انسان و پريان است. عطاى فراوان از دارايى او نمى‌كاهد، و بخشيدن در گنج او كاستى نياورد، و درخواست‌كنندگان، سرمايه او را به‌پايان نرسانند، و عطاشدگان، سرمايه او را پايان نمى‌دهند، و كسى مانع احسان به ديگرى نخواهدبود، و آوازى او را از آواز ديگر بازندارد، و بخشش او مانع گرفتن نعمت ديگرى نيست، و خشم‌گرفتن او مانع رحمت نمى‌باشد، و رحمتش او را از عذاب غافل نمى‌سازد، پنهان‌بودنش مانع آشكاربودنش نيست، و آشكارشدنش او را از پنهان‌ماندن بازنمى‌دارد. نزديك و دور است، بلندمرتبه و نزديك است، آشكار پنهان، و پنهان آشكار است، جزادهنده همگان است و خود جزا داده‌نمى‌شود. پديده‌ها را با فكر و انديشه نيافريده، و از آنان براى خستگى و زحمات كمكى نخواسته‌است. 3️⃣ ياد آخرت: اى بندگان خدا شما را به پرهيزكارى سفارش مى‌كنم، كه عامل كنترل و مايه استوارى شماست، پس به رشته‌هاى تقوا چنگ‌زنيد، و به حقيقت‌هاى آن پناه‌آوريد، تا شما را به‌سرمنزل آرامش، و جاي‌گاه‌هاى وسيع، و پناه‌گاه‌هاى محكم و منزل‌گاه‌هاى پرعزّت برساند، در روزى كه چشم‌ها خيره مى‌شود، و همه‌جا در نظر انسان تاريك، و گلّه‌هاى شتر و مال و اموال فراوان فراموش مى‌گردد. زيرا به‌هنگام قيامت (به‌گونه‌اى) در صور اسرافيل مى‌دمند كه قلب‌ها ازكارمى‌افتد، زبان‌ها بازمى‌ايستد، كوه‌هاى بلند و سنگ‌های محكم فرومى‌ريزد، و قسمت‌هاى سخت آن نرم چون سرابى مى‌ماند، كوهستان‌ها با زمين هموار مى‌گردد چنان‌كه نه پستى و نه بلندى موجود است، پس درآن‌هنگام نه شفاعت‌كننده‌اى است كه شفاعت كند، و نه دوستى كه نفع رساند، و نه پوزش‌خواستن سودى دارد. https://eitaa.com/nahgolbalagh

خطبه صد‌وهشتادوهفتم نهج‌البلاغه (خطبه ۱۸۷ - خطبه درباره بعثت پيامبر و گريز از دنيا) پیامبر را فرستاد زمانى که نشانه‌اى از دین برپانبود، و علامت روشنى وجودنداشت، و راهى آشکار نبود. بندگان خدا، شما را به تقواى الهى سفارش مى‌کنم، و ازدنیا مى‌ترسانم، که سراى کوچ و محلّ سختى و رنج است. ساکنش مسافر، و مقیمش جداشونده از آن است. اهلش را به‌حرکت مى‌آورد چنان‌که طوفان سخت کشتى را درمیان امواج دریاها به‌حرکت مى‌اندازد، گروهى غرق شده هلاک مى‌شوند، وگروهى دردل امواج در مرز نجاتند، دامن بادها آنان را به این سو و آن سو مى‌برند، و بر مرکب ترس و هول مى‌رانند. آن‌که غرق شد بازیافتنش ناممکن، و آن‌‍که نجات یافت مسافر مـرگ است. بندگان خدا، اکنون عمل کنید که زبان‌ها باز، و بدن‌ها سالم، و اندام‌ها فرمان‌بردار، و عرصه‌گاه کوشش و آمدوشد وسیع، و جولان‌گاه عمل پهناور است، پیش‌ازآن‌که فوت شتابان در رسد، و موت بر شما واردشود. آمدن مرگ را حتم بدانید، و (بى‌کار) به انتظار آن ننشینید. https://eitaa.com/nahgolbalagh

خطبه صد‌وهشتادوهشتم نهج‌البلاغه (خطبه ۱۸۸ - خطبه درباره اختصاص خود به پيامبر(صلى الله عليه وآله) حافظان دین و سنّت از اصحاب محمّد ـ صلّى اللّه علیه و آله ـ مى‌دانند که من هرگز لحظه‌اى از فرمان خدا و رسول او روى نگرداندم، و با جان خود پیامبر را یارى دادم آن‌هم در میدان‌هایى که شجاعان فرار مى‌کردند، و قدم‌ها به‌عقب برمى‌گشت، با شجاعتى که خداوند مرا به آن گرامى داشت. رسول خدا ـ صلّى اللّه علیه وآله ـ درحالى‌که سرش روى سینه من بود قبض روح شد، و جان آن حضرت در دستم روان گشت و آن را به چهره خود کشیدم. من عهده‌دار غسل آن حضرت ـ صلّى اللّه علیه وآله ـ بودم وفرشتگان درآن امر مرا یارى مى‌کردند، در و دیوارهاى خانه فریاد مى‌کشیدند، گروهى از ملائکه فرود مى‌آمدند، و گروهى دیگر به آسمان مى‌رفتند، سر و صداى فرشتگان از گوشم جدا نمى‌شد، بر او درود مى‌فرستادند تا او را در ضریحش پوشانیدیم. پس چه‌کسى از من در حیات و مرگ به او سزاوارتر است؟! اینک با دیده بصیرت به‌راه افتید، و باید در جنگ با دشمنانتان نیّت شما صادق باشد. به خداوندى که جز او خدایى نیست من بر راه حق هستم، و دشمنان بر لغزش‌گاه باطل. آن‌چه را مى‌شنوید مى‌گویم، و براى خود و شما از خداوند آمرزش‌مى‌طلبم. https://eitaa.com/nahgolbalagh

خطبه صد‌وهشتادونهم نهج‌البلاغه (خطبه ۱۸۹ - خطبه در سفارش به تقوا و وصف اسلام و پيامبر(صلى الله عليه وآله)} 1️⃣ علم الهی يَعْلَمُ عَجِيجَ الْوُحُوشِ فِي الْفَلَوَاتِ وَ مَعَاصِيَ الْعِبَادِ فِي الْخَلَوَاتِ وَ اخْتِلَافَ النِّينَانِ فِي الْبِحَارِ الْغَامِرَاتِ وَ تَلَاطُمَ الْمَاءِ بِالرِّيَاحِ الْعَاصِفَاتِ وَ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً نَجِيبُ اللَّهِ وَ سَفِيرُ وَحْيِهِ وَ رَسُولُ رَحْمَتِهِ‏. خدا از نعره حيوانات وحشى در كوه‏ها و بيابان‏ها، و گناه و معصيت بندگان در خلوتگاه‏ها، و آمد و رفت ماهيان در درياهاى ژرف، و به‌هم‌خوردن آب‌ها براثر وزش بادهاى سخت آگاه است. و گواهى مى‌دهم كه حضرت محمّد (صلّى اللّه عليه و آله و سلّم) برگزيده خدا، سفير وحى، و رسول رحمت اوست. 2️⃣ ارزش پرهيزكارى ❤️ پس‌از ستايش پروردگار، همانا من شما را به ترس از خدا سفارش مى‌كنم، خدايى كه آفرينش شما را آغاز كرد، و به سوى او بازمى‌گرديد. خدايى كه خواسته‌هاى شما را برآورد، و بازگشت به ‌سوى او نهايت آرزوى شماست. راه راست شما به او پايان مى‌پذيرد، و به هنگام ترس و وحشت، او پناه‌گاه شماست. 💙 همانا تقوا و ترس از خدا، داروى بيمارى‌هاى دل‌ها، روشنايى قلب‌ها، و درمان دردهاى بدن‌ها، مرهم زخم جان‌ها، پاك‌كننده پليدى‌هاى ارواح، و روشنايى‌بخش تاريكى چشم‌ها، و امنيّت در ناآرامى‌ها، و روشن‌كننده تاريكى‌هاى شماست. 💚 پس اطاعت خدا را پوشش جان، نه پوشش ظاهرى، قراردهيد، و با جان، نه با تن، فرمان‌بردار باشيد تا با اعضا و جوارح بدنتان درهم‌آميزد، و (آن را) بر همه امورتان حاكم گردانيد. 💖 اطاعت خدا را راه ورود به آب حيات، شفيع‌گرفتن خواسته‌ها، پناه‌گاه روز اضطراب، چراغ روشنگر قبرها، آرامش وحشت‌هاى طولانى دوران برزخ، و راه نجات لحظات سخت زندگى، قراردهيد زيرا اطاعت خدا، وسيله نگه‌دارنده از حوادث هلاك‌كننده، و جايگاه‌هاى وحشت‌ناك، كه انتظار آن را مى‌كشيد، و حرارت آتش‌هاى برافروخته است. 💕 پس كسى كه تقوا را انتخاب كند، سختى‌ها از او دورگردند، تلخى‌ها شيرين و فشار مشكلات و ناراحتى‌ها برطرف خواهندشد، و مشكلات پياپى و خسته‌كننده، آسان گرديده و مجد و بزرگى ازدست‌رفته چون قطرات باران بر او فرومى‌بارند، رحمت بازداشته حق بازمى‌گردد، و نعمت‌هاى الهى پس‌از فرونشستن به‌جوشش مى‌آيند، و بركات تقليل‌يافته فزونى گيرند. 💞پس‌از خدايى بترسيد كه با پند دادن شما را سود فراوان بخشيده، و با رسالت پيامبرش شما را نيكو اندرز داده، و با نعمت‌هايش بر شما منّت گذاشته‌است. خود را براى پرستش خدا فروتن داريد، و با انجام وظائف الهى، حق فرمان‌بردارى را به‌جاآوريد. 3️⃣ ويژگى‌هاى اسلام ✳️ همانا اين اسلام، دين خداوندى است كه آن را براى خود برگزيد، و با ديده عنايت پروراند، و به‌ترين آفريدگان خود را مخصوص ابلاغ آن قرارداد. پايه‌هاى اسلام را بر محبّت خويش استواركرد، و اديان و مذاهب گذشته را با عزّت آن، خواركرد، و با سربلندكردن آن، ديگر ملّت‌ها را بى‌مقدار كرد، و با محترم‌داشتن آن، دشمنان را خوارگردانيد، و با يارى‌كردن آن دشمنان سرسخت را شكست داد، و با نيرومندساختن آن اركان گم‌راهى را درهم‌كوبيد، و تشنگان را از چشمه زلال آن سيراب كرد، و آب‌گيره‌هاى اسلام را پرآب كرد. ❇️ خداوند اسلام را به‌گونه‌اى استحكام بخشيد كه پيوندهايش نگسلد، و حلقه‌هايش ازهم‌جدانشود، و ستون‌هايش خراب نگردد، در پايه‌هايش زوال راه نيابد، درخت وجودش از ريشه كنده‌نشود، زمانش پايان نگيرد، قوانينش كهنگى نپذيرد، شاخه‌هايش قطع نگردد، راه‌هايش تنگ و خراب نشود، و پيمودن راهش دشوار نباشد، تيرگى در روشنايى آن داخل نشود، و راه راست آن كجى نيابد، ستون‌هايش خم نشود، و گذرگاهش بدون دشوارى پيمودنى باشد، در چراغ اسلام خاموشى، و در شيرينى آن تلخى راه نيابد. ✅ اسلام ستون‌هاى استوارى است كه خداوند (پايه‌هاى) آن را در دل حق برقرار، و اساس و پايه آن را ثابت كرد، اسلام چشمه‌سارى است كه آب آن در فوران، چراغى است كه شعله‌هاى آن فروزان، و نشانه هميشه‌استوارى است كه روندگان راه حق با آن هدايت شوند، پرچمى است كه براى راهنمايى پويندگان راه خدا نصب گرديده، و آبش‌خورى است كه واردشوندگان آن سيراب مى‌شوند. 🌐 خداوند نهايت خشنودى خود را در اسلام قرارداده، و بزرگ‌ترين ستون‌هاى دينش، و بلندترين قلّه اطاعت او در اسلام جاى‌گرفته‌است، اسلام درپيش‌گاه خداوند، داراى ستون‌هايى مطمئن، بنايى بلند، راه‌نمايى هميشه‌روشن، شعله‌اى روشنى‌بخش، برهانى نيرومند، و نشانه‌اى بلندپايه است، كه درافتادن با آن ممكن نيست. پس اسلام را بزرگ بشماريد، از آن پيروى كنيد، حق آن را اداء نماييد، و در جاي‌گاه شايسته خويش قراردهيد. 4️⃣ بعثت پيامبر (صلّى اللّه عليه و آله) و سختى‌هاى جاهليّت

سپس خداوند سبحان حضرت محمّد (صلّى اللّه عليه و آله و سلّم) را هنگامى مبعوث فرمود كه دنيا به مراحل پايانى رسيده، نشانه‌هاى آخرت نزديك، و رونق آن به تاريكى گراييده و اهل خود را به‌پاداشته، جاى آن ناهموار، آماده نيستى و نابودى، زمانش در شرف پايان، و نشانه‌هاى نابودى آن آشكار، موجودات در آستانه مرگ، حلقه زندگى آن شكسته، و اسباب حيات درهم‌ريخته، پرچمهاى دنيا پوسيده، و پرده‌هايش دريده، و عمرها به كوتاهى رسيده‌بود. در اين‌هنگام خداوند پيامبر (صلّى اللّه عليه و آله و سلّم) را ابلاغ‌كننده رسالت، افتخار آفرين امّت، چونان باران بهارى براى تشنگان حقيقت آن روزگاران، مايه سربلندى مسلمانان، و عزّت و شرافت يارانش قرارداد. 5️⃣ ارزش‌ها و ويژگى‌هاى قرآن 🌀 سپس قرآن را بر او نازل فرمود: قرآن نورى است كه خاموشى ندارد، چراغى است كه درخشندگى آن زوال نپذيرد، دريايى است كه ژرفاى آن درك نشود، راهى است كه رونده آن گم‌راه نگردد، شعله‌اى است كه نور آن تاريك نشود، جداكننده حق و باطلى است كه درخشش برهانش خاموش نگردد، بنايى است كه ستون‌هاى آن خراب نشود، شفادهنده‌اى است كه بيمارى‌هاى وحشت‌انگيز را بزدايد، قدرتى است كه ياورانش شكست ندارند، و حقّى است كه يارى‌كنندگانش مغلوب نشوند. 📗 قرآن، معدن ايمان و اصل آن است، چشمه‌هاى دانش و درياهاى علوم است، سرچشمه عدالت، و نهر جارى دل است، پايه‌هاى اسلام و ستو‌ هاى محكم آن است، نهرهاى جارى زلال حقيقت، و سرزمين‌هاى آن است. 📘 دريايى است كه تشنگان آن، آبش را تمام نتوانند كشيد، و چشمه‌اى است كه آبش كمى ندارد، محل برداشت آبى است كه هرچه از آن برگيرند كاهش نمى‌يابد، منزلى است كه مسافران راه آن را فراموش نخواهندكرد، و نشانه‌هايى است كه روندگان از آن غفلت نمى‌كنند، كوه‌سار زيبايى است كه از آن نمى‌گذرند. 📕 خدا قرآن را فرونشاننده عطش علمى دانش‌مندان، و باران بهارى براى قلب فقيهان، و راه گسترده و وسيع براى صالحان قرارداده‌است. 📒 قرآن دارويى است كه با آن بيمارى وجود ندارد، نورى است كه با آن تاريكى يافت نمى‌شود، ريسمانى است كه رشته‌هاى آن محكم، پناه‌گاهى است كه قلّه آن بلند، و توان و قدرتى است براى ‌آن‌كه قرآن را برگزيند، محل امنى است براى هركس كه وارد آن شود، راه‌نمايى است تا از او پيروى كند، وسيله انجام وظيفه است براى‌آن‌كه قرآن را راه و رسم خود قراردهد، برهانى است بر آن‌كس كه با آن سخن بگويد، عامل پيروزى است براى‌ آن‌كس كه با آن استدلال كند، نجات‌دهنده است براى آن‌كس كه حافظ آن باشد و به آن عمل كند، و راه‌بر آن كه آن را به‌كارگيرد، و نشانه هدايت است براى آن‌كس كه در او بنگرد، سپر نگ‌هدارنده است براى آن‌كس كه با آن خود را بپوشاند، و دانش كسى است كه آن را به خاطر بسپارد، و حديث كسى است كه از آن روايت كند، و فرمان كسى است كه با آن قضاوت كند. https://eitaa.com/nahgolbalagh