در محضر نهج البلاغه
#آیات_توحیدی ✅خلاصه درس تفسیر سوره مبارکه حمد 📆جلسه: ۴ بخش 1️⃣: #رحمت خدا بر دو قسم است: 🔺۱. رحم
📇 خلاصه تفسیر سوره مبارکه #حمد
📆 جلسه: ۵
🔖 آیات: ۱ و ۲
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
بخش 1️⃣: رحمت و مهربانی انسان گاهی از سر #کمال است و گاهی #ضعف:
رحمت در انسان همراه با تاثر قلبی است که این انفعال ناشی از نقص است. گاهی انسان کمک به مستمند را بخاطر برطرف شدن تاثر قلبی انجام می دهد نه بخاطر احترام به او یا انجام #وظیفه_دینی. این نقص است نه کمال. او باید طوری زندگی کند که مستمند به این حالت در نیاید و حالا که درآمد باید بخاطر احترام انجام دهد. یعنی انسان میگوید:«دلم برایش سوخت» در اینجا وی برای برطرف شدن آن نقصان نفسانی و عاطفی خودش، تصمیم میگیرد. اما رحمت خدا بدون انفعال و تاثر قلبی است. انسان کامل هم لوجه الله عمل می کند (انما نطعمکم لوجه الله)
🔺کمال در #عقل است نه در عاطفه. عقل گاهی فرمان برخورد سخت می دهد و گاهی فرمان رحمت. مثلا در مورد اجرای حدود، رافت، ناشی از عقل نیست بلکه ناشی از #نقصان_نفسانی و عاطفه است. در ذات رحمت، عاطفه نیست بلکه رحمت خداوندی از روی عقل است و انسان کامل هم از روی عقل رحمت میورزد.
بخش 2️⃣: #حمد چیست؟
🔺تفاوت کوچکی بین حمد و ثنا هست. (حمد، شکر و ثنایی بر جمیل است در برابر منعِمِ حکیم، خواه نسبت به حمد کننده باشد یا دیگران!)🌿
یعنی حمد، بر کار زیباست،چه این کار، نعمت بر خودِ من باشد یا دیگران، در حال و گذشته باشد یا آینده همگی حمد به دنبال دارد. حمد در برابر کار جمیل است نه در برابر کار.
🔺(الله خالق کل شیء - الذی احسن کل شیء خلقه)
پس هر چیزی مخلوق خداست و همه مخلوقات هم احسن و جمیل(زیبا) خلق شده اند. تمام کارهای خدا جمیل است و جمیلی نیست که خلق خدا نباشد. پس حمد تنها برای خداست در همه چیز و همه وقت.
بخش 3️⃣: درکارها #علل_وسطی را نباید تاثیر گذار دانست.
🔸در کارها، علل وسطی را نباید اثرگذار دانست بلکه #علت_تام و تمام ، خداست (و ما رمیت اذ رمیت و لکن الله رمی) [زمانی که تو تیر انداختی، تو نبودی که تیر انداختی بلکه خدا انداخت]
(فلم تقتلوهم و لکن الله قتلهم) این فیض خداست که جنگ را اداره کرده است. (و ما بکم من نعمت فمن الله) تمام نعمت ها از خداست و همین باعث حمد اوست.
👈امام به رزمندگان میگفت: «خرمشهر را خدا آزاد کرد.» و نیز میگفت:« بازوی شما را که دست خدا بالای اوست میبوسم!» یعنی تمام نعمت ها و علل را از خدا می دانست.
📚 تفسیر تسنیم
http://eitaa.com/joinchat/1114374154C3a90a19db7
💠 اکسیر اخلاص
🔸 هر جا کار خیر و حساسی را ذات اقدس الهی بیان کرد فوراً می فرماید: ﴿فَاعْبُدِ اللّهَ﴾، برای اینكه #كمال انسان در #تقرب_به_مبدأ است.
🔸 دو طایفه آیات در قرآن كریم است: یكی اینكه كسی كار خوب می كند #عبادت_خالص دارد که این كف عبادت است؛ یك وقت است كه مخلَص است یعنی #گوهر_ذات او خالص است، درباره غیر خدا نمی اندیشد که آن برای اوحدی است كه جزء مخلَصین اند. اینكه ﴿أَخْلَصُوا دینَهُمْ لِلّهِ﴾ این كف عبادت است كه اگر از این پایینتر باشد دیگر مقبول نیست.
می فرماید: ﴿مُخْلِصاً لَهُ الدِّینَ﴾، چرا ﴿مُخْلِصاً لَهُ الدِّینَ﴾؟ برای اینكه ما دینمان خالص است، قدری حق باشد قدری باطل، قدری جهل باشد قدری علم، قدری سفاهت باشد قدری فقهاهت، اینها نیست ﴿أَلا لِلّهِ الدِّینُ الْخالِصُ﴾؛ ما مگر دینی كه فرستادیم ـ معاذ الله ـ كمبود دارد؟ جهل دارد؟ سفاهت دارد؟ اشتباه دارد؟ اینكه نیست، اگر این گونه نیست و این دین، یك دست و خالص است، عبادت شما هم باید یك دست و خالص باشد. حالا شاید بعدها برسید به جایی كه #گوهر_ذات خود را یك دست و خالص كنید كه آن سهم اولیای الهی است.
🔸 فرمود ما هر كاری كردیم تا قرآن را به گوش شما رساندیم، با عزیزترین و #محبوب_ترین_مخلوقاتمان آن را با شما در میان گذاشتیم؛ یا فرشته ها آوردند تا قلب مطهر حضرت كه ﴿نَزَلَ بِهِ الرُّوحُ اْلأَمینُ ٭ عَلی قَلْبِكَ لِتَكُونَ مِنَ الْمُنْذِرینَ﴾ یا از لبان مطهر عزیزترین افراد جهان یعنی پیامبر اکرم به گوش ما رساند كه فرمود: ﴿لِتُبَینَ لِلنّاسِ ما نُزِّلَ إِلَیهِمْ﴾ و از آن طرف هم ﴿ما ینْطِقُ عَنِ الْهَوی﴾. اینچنین نیست كه ما حرف بشر را تلقی كرده باشیم یا در حاشیه قرار داشته باشیم، ما هم در همین مسیر وحی و در پایان راه هستیم، ما هم اگر همین را بگیریم، چون راه راست #دین_خالص و دین حق به دست ما رسید می توانیم بالا برویم این راه باز است. فرمود ﴿أَلا لِلّهِ الدِّینُ الْخالِصُ﴾ پس شما هم ﴿مُخْلِصاً لَهُ الدِّینَ﴾ باشید.
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
سوره مبارکه زمر
http://eitaa.com/joinchat/1114374154C3a90a19db7
💠 جوشش معرفت
🔸 مطلب مهم این نیست كه ما درس بخوانیم، خب ما تا زنده ایم داریم درس می خوانیم! اما از این درس خواندن همین مقدار سوادی كه می بینید، همین پول خُرد گیرمان می آید ﴿ذلِكَ مَبْلَغُهُم مِنَ الْعِلْمِ﴾، اما كسی بخواهد علامه بحر العلوم بشود، علامه حلّی بشود یا امثال این بزرگان بشود اینها یك #راه_خاص دارد.
🔸 اینكه گفتند كسی چهل شبانه روز مواظب غذای حلال باشد، مواظب چشم و گوشش باشد، حرف بد نزند، نه حرف بد از دهان او و قلم او و گفتار او صادر بشود و نه حرف بد را بشنود، نه غذای مشكوك بخورد، نه حرف مشكوك بشنود همین است؛ یعنی اگر كسی چهل شبانه روز مواظب خود بود كه به اصطلاح چهله گرفت. #چهله_گرفتن هم این نیست كه انسان در خانه بنشید بلکه باید در متن زندگی باشد؛ فاصله گرفتن از مردم كمال نیست، فاصله گرفتن از دنیا #كمال است. آدم در متن دنیاست ولی نه كسی را بازی میدهد نه بازی كسی در او اثر دارد، نه راه كسی را می بندد نه به بیراهه می رود. خب اگر انسان چهل شبانه روز اینچنین بود «فَجَّرَ اللَّهُ ینَابِیعَ الْحِكْمَةِ مِنْ قَلْبِهِ عَلَى لِسَانِه» آن وقت #چشمه_های_حكمت می جوشد.
این چنین نیست كه همه علما حرف هایشان را از اساتید یاد بگیرند، اگر این حرف ها را از اساتید یاد می گرفتند كه دیگر علم پیشرفت نمی كرد، پیشرفت علم در این است كه خود اینها بشوند #چشمه_جوشان.
🔸 ما اگر بخواهیم از این كوزه ها آب بگیریم وضع ما همین است كه می بینید؛ همین مختصر درس و بحث است كه یاد می گیریم، اما بتوانیم جوششی داشته باشیم و نوآوری ای داشته باشیم نیست. آن راه #اربعین_گیری كه انسان حلال بخورد، حلال بگوید، حلال بپوشد، فكر آلوده نداشته باشد، غذای آلوده نخورد، حرف مشكوك نزند و حرف مشكوك نشنود، این می شود «فَجَّرَ اللَّهُ ینَابِیعَ الْحِكْمَةِ مِنْ قَلْبِهِ عَلَى لِسَانِه»، این میشود بحر و راهش هم راه #علی_و_اولاد_علی است.
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
1390/08/23
http://eitaa.com/joinchat/1114374154C3a90a19db7
💠 طریق طیّب
🔸 مطلب مهمی كه سالار شهیدان حسین بن علی بن ابی طالب به ما فرمود این است كه هرگز #هدف_وسیله_را_توجیه_نمی _كند؛ یعنی نمی توان گفت ما چون می خواهیم به فلان مقصد برسیم، از هر راهی می توانیم كمك بگیریم! اگر کسی از هر راهی شروع كرد، به آن مقصد حق نمی رسد، بلکه هر راهی، مقصد و هدف خاصی را تعقیب می كند که فرد به آن می رسد نه به آن #مقصد_اصیل. 🔸 این بیان نورانی را وجود مبارك سالار شهیدان فرمود: «مَنْ حَاوَلَ أَمْراً بِمَعْصِیةِ اللَّهِ كَانَ أَفْوَتَ لِمَا یرْجُو وَ أَسْرَعَ لِمَجِیءِ مَا یحْذَرُ»؛ اگر كسی بخواهد از راه گناه به مقصدی برسد، زودتر از دیگران به چاه می افتد، چون #گناه_كژ_راهه_است، راه نیست! وقتی راه نبود چگونه به هدف می رسد؟! 👈 فرمود هرگز هدف، وسیله را توجیه نمی كند، هرگز هدف خوب به انسان اجازه نمی دهد كه از هر وسیله ای استفاده كند، هر راهی انسان را به آن مقصد نمی رساند، #صراط_مستقیم است كه انسان را به آن مقصد والا میرساند و لاغیر! 🔸 این معنا را قرآن كریم به این صورت تبیین كرد فرمود: ﴿فَأَیْنَ تَذْهَبُونَ﴾؛ كجا می روید؟! همین معنا را وجود مبارك امیرمؤمنان علی بن ابی طالب (سلام الله علیه) تبیین كرد فرمود: «فَأَینَ یتَاهُ بِكُمْ»؛ شما را به كجا می برند؟ مگر نمی خواهید به سلامت برسید چرا راه عیبناك را طی می كنید؟ مگر نمی خواهید به #كمال برسید چرا در مسیر ناقص قدم می نهید؟! «فَأَینَ یتَاهُ بِكُمْ». آن ﴿فَأَیْنَ تَذْهَبُونَ﴾ در قرآن به صورت «فَأَینَ یتَاهُ بِكُمْ» در نهج البلاغه در آمد و این دو تعبیر قرآن و نهج البلاغه به صورت «مَنْ حَاوَلَ أَمْراً بِمَعْصِیةِ اللَّهِ كَانَ أَفْوَتَ لِمَا یرْجُو وَ أَسْرَعَ لِمَجِیءِ مَا یحْذَرُ» در بیان سالار شهیدان در آمده است. #امام_حسین_علیه_السلام #آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی 📚 سخنرانی محرم تاریخ: 1384/11/14 http://eitaa.com/joinchat/1114374154C3a90a19db7