﷽
🏴🌷🚩🏴🌷🍀🌹
🌷🚩🏴
🚩🏴
🏴
🌷
#بیان_احکام_از_امام_جماعت
#ارتزاق_از_راه_دین
#کسب_درآمد_از_واجبات_و_مستحبات_دینی
🔰 حکم شرعی پول گرفتن در برابر انجام واجبات و مستحبات دینی بر اساس فتاوای اکثر مراجع تقلید🍀👇
••✾❀🕊🚩🕊❀✾••
🆔https://eitaa.com/nasimefaze
﷽
🏴🌷🚩🏴🌷🍀🌹
🌷🚩🏴
🚩🏴
🏴
🌷
#بیان_احکام_از_امام_جماعت
#ارتزاق_از_راه_دین
#کسب_درآمد_از_واجبات_و_مستحبات_دینی
🔰پول گرفتن برای خواندن نماز و قرآن و روضه خوانی:
❓ اگر کسی برای خواندن روضه، قرآن یا دعا یا گرفتن استخاره تقاضای دستمزد دریافت کند، چه حکمی دارد؟
❇️ آیتالله لطف الله صافی گلپایگانی:
اجرت گرفتن در مقابل عملی که بر او واجب نیست، مثل: روضه یا قرآن یا استخاره یا دعا برای غیر، ظاهرا اشکالی ندارد.
❇ آیتالله میرزا جواد تبریزی:
اجرت گرفتن و اجیر شدن بر قرائت قرآن مانعی ندارد.
❇ آیتالله فاضل لنکرانی:
گرفتن اجرت در برابر تلاوت قرآن اشکالی ندارد.
❇ آیتالله مکارم شیرازی:
اشکالی ندارد.
❇️ آیات عظام: فاضل لنکرانی، جواد تبریزی، مکارم شیرازی:
اگر شخصی دیگری را اجیر کند تا قرآن بخواند و در مقابل اجرتی دریافت کند و بعد از ختم قرآن از پرداخت اجرت خودداری کند، در مقابل اجرت، ضامن است.🍀👇
••✾❀🕊🚩🕊❀✾••
🆔https://eitaa.com/nasimefaze
﷽
🏴🌷🚩🏴🌷🍀🌹
🌷🚩🏴
🚩🏴
🏴
🌷
#بیان_احکام_از_امام_جماعت
#ارتزاق_از_راه_دین
#کسب_درآمد_از_واجبات_و_مستحبات_دینی
🔰پول گرفتن برای مداحی:
❓ گرفتن پول، اعانات و نذورات در مقابل نوحهسرایی برای امام حسین علیه السلام به وسیله مداحان چه حکمی دارد؟
❇️ امام خمینی:
نوحهسرایی در مجالس حضرت سیدالشهدا علیه السلام از اعظم قربات است و دریافت تبرعات و اعانات و نذورات مربوط به این کار مانعی ندارد.
❇️ آیتالله سید علی سیستانی:
دریافت پول در مقابل مداحی كردن اشكال شرعی ندارد؛
اما اگر اخلاص رعایت نشود و فقط به خاطر پول مداحی کنند، از ثواب اخروی محروم میمانند و اشکال اخلاقی و معنوی دارد.
در مورد طلب پول در قبال تبلیغ دین این نکته قطعی است که طلب پول هنگفت مذمت شده است.
💠 از امام صادق علیه السلام روایت شده:
هر کس از راه علمش نان بخورد، مستمند خواهد شد.
✅ این حدیث در مورد کسانی است که تبلیغ دین را دکان قرار دادهاند و مبالغ هنگفت طلب میکنند.
💠 از امام صادق علیه السلام روایت شده:
معلم برای مزد تعلیم نمیدهد؛ اما اگر هدیهای به او داده شود، آن را قبول میکند.
✅ نتیجه :
گرفتن پول توسط مداحان از صاحب مجلس اگر بدون شرط و تعیین مبلغ باشد، هیچ اشکالی ندارد؛
ولی اگر طلب پول متعارف کند با اخلاص سازگار نیست (برای شخص وی اشکال اخلاقی دارد) و اگر مبلغ هنگفت تعیین کند، مذموم است (اشکال اخلاقی و اجتماعی دارد).
❇️ آیتالله نوری همدانی:
مانعی ندارد.
❇️ آیتالله علوی گرگانی:
تعیین قیمت قبل از مداحی از اخلاص این اعمال کم کرده و موجب کم شدن ثواب آن میشود و آلوده کردن مداحی برای اهلبیت علیهم السلام امور مادی هرگز کار شایستهای نیست؛
اما این موضوع نباید بهانهای شود، برای این که مردم از پرداخت اجرت مداح امتناع کرده و یا مزد مداح بر اساس شخصیت و جایگاه او لحاظ نشود و از طرفی نباید اجرت به گونهای باشد که در نظر عرف مردم امری نامتعادل و نامتعارف جلوه کند.
البته گرفتن پول توسط مداح فینفسه گناه ندارد.
❇️ دفتر آیتالله خامنهای:
هر چند تعیین نرخ برای این كارها مناسب و شایسته نیست.
اما گرفتن وجه، حالا بنده خدا منبری رفته مثلاً، مداحی داشته مزدی میدهند، وجهی میدهند، پاكتی میدهند، گرفتن آنها اشكالی ندارد و پیشتر هم گفتیم كه به هر حال مجالسی كه برای عزای معصومین و اباعبدالله حسین علیه السلام برپا میشود، چه سخنران و چه روضهخوان یا به اصطلاح مداح، غرض اصلیاش این چیزها نباید باشد تا آن اجر و ثواب عزاداری اباعبدالله علیه السلام (كه به تعبیر حضرت آقا و امام راحل از افضل قربات الی الله است و آدم ساز است) ان شاء الله🍀👇
••✾❀🕊🚩🕊❀✾••
🆔https://eitaa.com/nasimefaze
﷽
🏴🌷🚩🏴🌷🍀🌹
🌷🚩🏴
🚩🏴
🏴
🌷
#بیان_احکام_از_امام_جماعت
#ارتزاق_از_راه_دین
#کسب_درآمد_از_واجبات_و_مستحبات_دینی
❓آیا میتوان مبلغی را به عنوان دستمزد به فردی داد تا برای اموات مان قرآن بخواند؟
❓آیا آن فرد میتواند گرفتن دستمزد را شرط خواندن قرآن کند؟
❇️ آیتالله صافی گلپایگانی:
مزد گرفتن قرآن خوان مانعی ندارد؛ ولی چنانچه او قربه الی الله قرآن بخواند و شما هم قربه الی الله وجه بدهید، بهتر است.
❓اگر کسی وصیت کرده که بخشی از سرمایه اش صرف قرآن خواندن شود، آیا میتوان آن پول را علاوه بر قرآن، صرف مجالس روضه کرد؟
❇️ آیتالله لطف الله صافی گلپایگانی:
باید طبق وصیت نامه صرف قرآن خوانی شود و اجازه و اذن بر خلاف وصیت صحیح نیست.🍀👇
••✾❀🕊🚩🕊❀✾••
🆔https://eitaa.com/nasimefaze
﷽
🏴🌷🚩🏴🌷🍀🌹
🌷🚩🏴
🚩🏴
🏴
🌷
#بیان_احکام_از_امام_جماعت
#ارتزاق_از_راه_دین
#کسب_درآمد_از_واجبات_و_مستحبات_دینی
❇️ پول گرفتن برای آموزش قرآن:
❓ گرفتن دستمزد برای تعلیم قرآن چه حکمی دارد؟
❇️ آیتالله میرزا جواد تبریزی:
اجرت گرفتن برای تعلیم قرآن محل اشکال است؛ لیکن قبول هدیه و اجرت گرفتن برای مقدمات[ تعلیم قرآن] در صورتی که مقدمات، مالیت عرفی داشته باشند، مانعی ندارد.
❇️ آیتالله فاضل لنکرانی:
اشکالی ندارد.
❇️ آیتالله مکارم شیرازی:
جایز است؛ ولی بهتر است، اجرت نگیرد.🍀👇
••✾❀🕊🚩🕊❀✾••
🆔https://eitaa.com/nasimefaze
﷽
🏴🌷🚩🏴🌷🍀🌹
🌷🚩🏴
🚩🏴
🏴
🌷
#بیان_احکام_از_امام_جماعت
#ارتزاق_از_راه_دین
#کسب_درآمد_از_واجبات_و_مستحبات_دینی
🔰پول گرفتن برای اقامه نماز جماعت:
❓ آیا امام جماعت میتواند برای اقامه نماز جماعت تقاضای دستمزد کند؟
❇️ آیتالله مکارم شیرازی:
درخواست پول از طرف امام جماعت صحیح نیست؛
اما پول دادن مأمومین برای کارهای اضافی که امام جماعت انجام میدهد، اشکالی ندارد،(مانند رفت و آمد و کارهای مستحبی دیگر).
اگر بدون شرط، مأمومین پولی به امام جماعت بدهند، گرفتن آن پول برای امام جماعت اشکالی ندارد و همچنین در صورتی که گرفتن پول از طرف امام جماعت جایز نباشد، مشکلی در نماز جماعت پیدا نمیشود و فقط گرفتن پول جایز نیست.🍀👇
••✾❀🕊🚩🕊❀✾••
🆔https://eitaa.com/nasimefaze
﷽
🏴🌷🚩🏴🌷🍀🌹
🌷🚩🏴
🚩🏴
🏴
🌷
#بیان_احکام_از_امام_جماعت
#ارتزاق_از_راه_دین
#کسب_درآمد_از_واجبات_و_مستحبات_دینی
🔰کسب درآمد از راه فعالیت در مشاغل دینی و اجتماعی :
✍ هر انسانی برای رفع احتیاجات روزانه خود نیاز به کسب درآمد دارد و کسب درآمد به دو گونه قابل تصور است:
✅ الف. چیزی را وسیله ارتزاق و کسب درآمد قرار دادن.
✅ ب. ارتزاق جبری از اشتغال به چیزی.
🔻توضیح :
🔺 صورت اول:
یعنی: انسان هدفش از همان ابتدا، فقط کسب درآمد و تحصیل منافع مادی و دنیایی باشد؛
مانند: پزشک، قاضی، معلم و یا مبلّغ و یا محقق معارف دینی که هدف اصلی و نهایی او از انتخاب این مهارتها، رسیدن به پول و منافع زودگذر مادی بوده و قداست و ارزش معنوی آن علم و هنر مورد نظرش نباشد.
البته منظور این نیست که چنین هدفی لزوماً منجر به کسب درآمد حرام خواهد شد؛
ولی روشن است که این کار اگر از نگاه فقهی به کسب مال حرام نیانجامد، از جهت اخلاقی پسندیده نیست؛
زیرا یکى از مهمترین ارکان ارزشمندى کارهاى اختیارى انسان، نیّت و انگیزه اصلی فرد از انجام آن است.
کار و تلاش براى تأمین مخارج روزمره زندگى نیز از این امر مستثنا نیست.
اگر انگیزه افراد در کار، انگیزهاى الهی باشد، کار آنان از ارزش معنوی و اخلاقی برخوردار خواهد بود، و گرنه داراى ارزش معنوى و اخروى نخواهد بود.
به همین دلیل است که در احادیث متعددى بر داشتن نیت الهى حتی در کار کردن معمولی تأکید شده است.
❇️ در روایتى آمده است که روزى پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله با جمعى از یاران و اصحاب خود نشسته بودند؛
جوانى نیرومند و توانا را دیدند که از همان ابتداى صبح، مشغول کار و تلاش شده بود.
برخی از صحابه با نگاه تأسفآمیزى به آن جوان نگریسته و گفتند:
اى کاش این شخص، جوانى و نیروى خود را در راه خدا صرف میکرد.
❇️ پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود:
«چنین نگویید؛ زیرا این شخص اگر براى خودداری از بلند کردن دست نیاز در برابر دیگران کار میکند، در آن صورت کار او در راه خدا است و اگر براى تأمین مخارج پدر و مادر پیر و ضعیفش و یا خانواده ناتوانش کار میکند، در آن صورت نیز کارش در راه خداست.
اما اگر براى مباهات و فخرفروشى و تنها به هدف مالاندوزى کار میکند، در آن صورت کارش در راه شیطان است».[2]
🍀👇
••✾❀🕊🚩🕊❀✾••
🆔https://eitaa.com/nasimefaze
﷽
🏴🌷🚩🏴🌷🍀🌹
🌷🚩🏴
🚩🏴
🏴
🌷
#بیان_احکام_از_امام_جماعت
#ارتزاق_از_راه_دین
#کسب_درآمد_از_واجبات_و_مستحبات_دینی
🔺 صورت دوم :
به این معنا است که شخصی نه تنها برای کسب روزی - بلکه با نیّتی والاتر- در مسیر علم، هنر و یا صنعتی گام برمیدارد،
اما در این میان، درآمدی نیز نصیب او شده و روزی او تأمین میشود.
چه بسا پزشکان و اساتید و مبلّغان و محققان معارف الهی که عمری را برای خدمت به مردم و رفع مشکلات آن ها تلاش کردهاند، هدفشان نیز از ابتدا همین خدمت بوده، ولی طبعاً در عین حال این حرفه وسیلهای برای کسب درآمد و گذران زندگی آن ها نیز بوده است.
این حالت، امری اخلاقی و پسندیده است.
🔻اگر به روایات زیر نیز توجه شود، همین مطلب تأیید میشود.
❇️ پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود:
«فقها تا هنگامى که به دنیا پرستی وارد نشدهاند، امین پیامبرانند».
👈پرسیده شد: یا رسول اللَّه!
❓معناى ورودشان در دنیا چیست؟
❇️ پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود:
«به دنبال قدرت و قدرتمند راه افتادن!، پس چون چنین کنند، نسبت به دین تان از ایشان برحذر باشید».[3]
و «کسى که براى رضاى الهى در پى کسب دانش باشد، هر بابى از دانش که براى او گشوده میشود، ذلّتش در برابر خویشتن، تواضعش در برابر مردم، ترسش در برابر خداوند و تلاشش در امور دینى افزایش مییابد. چنین شخصى از علمش بهره میبرد، پس شما نیز از علم او بهره گیرید.
کسى که براى دنیا و کسب جایگاه نزد مردم و حاکمان به دنبال تحصیل دانش باشد، هر بابى از دانش که براى او گشوده میشود، خودبزرگبینیاش، تکبّرش در برابر مردم، غرورش در برابر خداوند و ستم کاریاش در حق دین، افزون میگردد.
چنین فردى از علم خود بهرهاى نمیبرد».[4]
❇️ امام علی علیه السلام بارها و از جمله در عهدنامه به مالک اشتر، سفارش میفرماید که مراقب رزق و روزی افرادی باشد که بر اساس دین اسلام و در ارتباط با این دین مقدس در فعالیتاند:
«سپس نظام ارتش جز با مالیاتى که خداوند براى آنان قرار داده استوار نگردد، مالیاتى که به وسیله آن در جنگ با دشمن توانا میشوند، و براى اصلاح زندگى خود به آن تکیه مینمایند، و مایه رفع نیازمندیهاى آنان است».[5]
یک چنین گروهى که خود را آماده فداکارى براى حفظ حوزه اسلام کرده است، باید از نظر معیشت فارغ البال باشد؛
لذا در اسلام، مالیات خاصى به نام خراج و همچنین سهمى از زکات به عنوان فى سبیل اللَّه براى آن ها قرار داده شده است.
«و باید برگزیدهترین سران سپاهت نزد تو کسى باشد که در کمک به سپاهیان مواسات را رعایت نماید، و از توانگرى خود به آنان احسان کند، به اندازهاى که بتواند سپاهیان و خانوادههاى آنان را که از خود بجاى نهادهاند اداره نماید، تا اندیشه آنان در جنگ با دشمن یک اندیشه باشد؛ چرا که عنایت تو نسبت به آنان دلهایشان را متوجه تو میگرداند».[6]🍀👇
••✾❀🕊🚩🕊❀✾••
🆔https://eitaa.com/nasimefaze
﷽
🏴🌷🚩🏴🌷🍀🌹
🌷🚩🏴
🚩🏴
🏴
🌷
#بیان_احکام_از_امام_جماعت
#ارتزاق_از_راه_دین
#کسب_درآمد_از_واجبات_و_مستحبات_دینی
❇️ «سپس جیره آنان را فراوان ده؛ زیرا این برنامه براى آنان در اصلاح وجودشان قوّت است، و از خیانت در آنچه زیر دست آنان است، بی مانت سر بر تابند و یا در امانت خیانت کنند بر آنان حجّت است».[7]
❇️ امام علی علیه السلام میفرماید:
«اگر آن ها که بار علم به دوش دارند، چنانکه سزاوار است، آن را حمل کنند، خدا و فرشتگان و بندگان مطیع خدا همه دوستشان دارند، ولى [افسوس که] علم را وسیله دنیا قرار دادهاند و هم خدا بر آن ها غضب کرده هم به چشم مردم خوارند».[8]
🔺شخصى با حالتى نگران به محضر امام صادق علیه السلام آمد و وضعیت روحى و روانى خود را براى آن حضرت به این صورت شرح داد:
من دنیا و مال دنیا را دوست دارم و مایلم به آن دست یابم و هر چه بیشتر از دنیا بهرهمند شوم.
امام علیه السلام هدف او را از جمع مال و کسب ثروت جویا شدند.
🔻آن شخص در پاسخ گفت:
هدفم این است که خودم و عیالم در رفاه و خوشبختى باشیم و با آن صله رحم را بجا آورم و به تهیدستان صدقه بدهم و حج و عمره بجا آورم.
❇️ امام علیه السلام فرمود:
«این طلب دنیا نیست؛ بلکه طلب آخرت است».[9]
✅ نتیجه :
در جامعه شغلهایی وجود دارد که نظم، قوام و استحکام جامعه به انجام آن ها وابسته است.
این مشاغل باید به صورت فردی یا جمعی انجام گیرد؛
مانند: آموزش و تبلیغ معارف دینی، پزشکی، اقتصادی، نظامی، امنیتی و....
سیره رایج انسانها در همه جوامع نیز حاکی از این است که به کارها و وظایف و مسئولیتهای شغلی خود معیشتگرایانه نگریسته و در ازای ارائه خدمات شغلی خود مزد و اجرت مطالبه میکنند.
اما آنچه باید بدان توجه داشت این است:
اگر کسانی که در زمینه آموزش و تبلیغ معارف قرآنی و دینی فعالیت میکنند که یک جامعه اسلامی نیز به تخصّص آن ها در راستای تعلیم و تربیت دینی نیاز دارد؛
دین را تنها به عنوان وسیلهای برای کسب ریاست و موقعیت اجتماعی و درآمد و دنیاطلبی در نظر بگیرند، این امر پسندیدهای در نظر پروردگار نیست،
اما این بدان معنا نیست که هرگاه سخن از آموزش و تعلیم معارف الهی به میان آمد، نباید سخن از مزد گفت وگرنه عباداتی مثل: نماز استیجاری، حج نیابتی و ... معنا نخواهد داشت.
✍ نگاه فقهی به مسئله دریافت اجرت در برابر مشاغل دینی و اجتماعی
بحثی در کتابهای فقهی با عنوان گرفتن مزد و اجرت در برابر «واجبات نظامیه و غیر نظامیه» به طور مفصل مطرح شده است که در اینجا تنها اشاره کوتاهی به آن میشود.
🔰واجبات نظامیه و غیر نظامیه:
در فقه اسلامی، از قاعدهای با عنوان قاعده «حرمت اخذ اجرت بر واجبات» بحث شده است؛
یعنى: هر آن چیزى که انجامش بر مکلف واجب است، کسب و کار به وسیله آن نیز حرام است.[10]
❇️ مشهور فقهای شیعه بر مبنای این قاعده فتوا دادهاند.[11]
حتی برخی از فقها در این حکم در برخی موارد ادعای اجماع کردهاند.[12]
با این حال، کلیت این قاعده در بحثهای فقهی مورد انکار قرار گرفته و بنابر سیره مستمر متصل به معصوم علیهم السلام، بیشتر فقها بر جواز گرفتن اجرت بر واجبات نظامیه اتفاقنظر دارند و عملاً حرمت گرفتن اجرت را به واجبات فردیه منحصر میکنند.
به عبارتی یک فرد در برابر نمازش، روزهاش و... نمیتواند درخواست مُزد کند.🍀👇
••✾❀🕊🚩🕊❀✾••
🆔https://eitaa.com/nasimefaze
﷽
🏴🌷🚩🏴🌷🍀🌹
🌷🚩🏴
🚩🏴
🏴
🌷
#بیان_احکام_از_امام_جماعت
#ارتزاق_از_راه_دین
#کسب_درآمد_از_واجبات_و_مستحبات_دینی
✍ یکی از تقسیمات واجبات؛ تقسیم واجب به «واجبات نظامیه» و «واجبات غیرنظامیه» است.
👈 از واجبات نظامیه به عنوان واجبات کفاییه توصلیه یا واجبات مقدمیه[13] نیز یاد شده است.
هر چند برخی در وجوب این واجب تردید کردهاند.[14]
🔺واجبات نظامیه:
واجباتی هستند که برپایی و نظام شهرها [و جوامع انسانی] و انسانها به آن بستگی دارد و اگر چنین اموری که حفظ نظام متوقف بر آن ها است، واجب نباشند، اختلال در زندگی انسانها [و اخلال نظام] پیش میآید.[15]
🔺واجبات غیرنظامی:
اموری است که هدف و غرض آن ها به اشخاص برمیگردد، بیآن که ارتباطی با حفظ نظام داشته باشد.
🌟این قسم از واجبات، واجب تعبدی در مقابل واجبات نظامی است.
خواه از عبادات به معنای اخص باشد که در آن ها قصد قربت شرط است یا از توصلیات باشد.[16]
در مورد مفهوم نظام نیز اختلافهایی مشاهده میشود؛
به عقیده بعضی از فقهای شیعه مقصود از نظام در اینجا «نظام تکسّب» یا نظام اقتصادی[17]
و به عقیده برخی دیگر، هم نظام اقتصادی و هم نظام عام اجتماعی است.[18]
ممکن است، به نظر برسد، مقصود از نظام در اینجا، نظام اقتصادی و معیشتی باشد،
ولی در بحث حاضر میتوان گفت:
مقصود از نظام، معنای عام آن، که شامل نظام اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، نظامی، بهداشتی و غیره است و نباید تنها به نظام اقتصادی محدود شود.
به ویژه اینکه عقل حکم میکند بر وجوب حفظ همه انواع نظام؛ یعنی اقتصادی، اجتماعی، تعلیم و تربیت اسلامی، و...
👈حکم گرفتن اجرت بر واجبات نظامیه:
بر اساس فقه اسلامی نیز؛ بر مبنای سیره مستمر متصل به زمان معصوم، تمام فقهای امامیه گرفتن اجرت بر اینگونه واجبات(واجبات نظامیه) را جایز دانستهاند.[19]
پس، به نظر میرسد که کلیت قاعده حرمت گرفتن اجرت بر واجبات پذیرفته نیست و مقتضای تحقیق، جواز اخذ اجرت بر واجبات نظامیه است.
📚 پی نوشت ها :
[1]. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج 9، ص 566 و 567، قم، دار الحدیث، چاپ اول، 1429ق.
[2]. فیض کاشانى، محسن، المحجة البیضاء فى تهذیب الاحیاء، ج 3، ص 140، قم، مؤسسة النشر الاسلامى، چاپ چهارم، 1376ش؛ غزالى، محمد بن محمد، احیاء علوم الدین، ج 4، ص 169، بیروت، دار الکتب العربى، چاپ اول، بیتا.
[3]. الکافی، ج 1، ص 114.
[4]. مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار، ج 2، ص 34 – 35، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1403ق.
[5]. شریف الرضی، محمد بن حسین، نهج البلاغة، صبحی صالح، نامه 53، ص 432، هجرت، قم، چاپ اول، 1414ق.
[6]. همان، ص 433.
[7]. همان، ص 435.
[8]. ابن شعبه حرانی، حسن بن علی، تحف العقول عن آل الرسول(ص)، ص 201، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، 1404ق.
[9]. الکافی، ج 9، ص 526.
[10]. موسوی بجنوردى، سید محمد بن حسن، قواعد فقهیه، ج 2، ص 165، تهران، مؤسسه عروج، چاپ سوم، 1401ق.
[11]. ر.ک: شهید ثانی، زین الدین بن علی، مسالک الأفهام إلی تنقیح شرائع الإسلام، ج 3، ص 130، قم، مؤسسة المعارف الإسلامیة، چاپ اول، 1413ق؛ اردبیلی، احمد بن محمد، مجمع الفائدة و البرهان فی شرح إرشاد الأذهان، ج 8، ص 90 – 91، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1403ق؛ فخر المحققین حلّی، محمد بن حسن، إیضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد، ج 1، ص 408، قم، مؤسسه اسماعیلیان، چاپ اول، 1387ق؛ طباطبایی یزدی، سید محمد کاظم، العروة الوثقی، ج 1، ص 397 – 398، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، چاپ دوم، 1409ق؛ امام خمینی، تحریر الوسیلة، ج 1، ص 499، قم، مؤسسه مطبوعات دار العلم، چاپ اول، 1379ش.
[12]. طباطبایی حائری، سید علی، ریاض المسائل، ج 8، ص 180، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، 1418ق؛ کرکی (محقق ثانی)، علی بن حسین، جامع المقاصد فی شرح القواعد، ج 4، ص 36، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ دوم، 1414ق.
[13]. کمپانی اصفهانی، محمد حسین، الإجارة، ص 210، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، 1409ق.
[14]. ر.ک: امام خمینی، المکاسب المحرمة، ج 2، ص 304، قم، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(قدس سره)، چاپ اول، 1415ق.
[15]. بحر العلوم، محمد بن محمد تقی، بلغة الفقیه، ج 2، ص 5، تهران، منشورات مکتبة الصادق، چاپ چهارم، 1403ق.
[16]. نائینی، میرزا محمد حسین، المکاسب و البیع، مقرر: آملی، میرزا محمد تقی، ج 1، ص 42، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1413ق.
[17]. الاجارة، ص 210 – 211.
[18]. بجنوردى، حسن، منتهى الأصول، ج 1، ص 420، قم، کتابفروشی بصیرتی، چاپ دوم، بیتا.
[19]. شیخ انصاری، مرتضی، کتاب المکاسب، ج 1، ص 248، منشورات دار الذخائر، قم، چاپ اول، 1411ق.🍀👇
••✾❀🕊🚩🕊❀✾••
🆔https://eitaa.com/nasimefaze