📚 #خارج_تفسیر (سال پنجم) 🔹 جلسه: 213 🗓 دوشنبه 30 مهر 1403 🔻مـبـاحـث ایـن جـلسـه: ادامه تفسیر آیه شریفه: «مَا نَنْسَخْ مِنْ آَيَةٍ أَوْ نُنْسِهَا نَأْتِ بِخَيْرٍ مِنْهَا أَوْ مِثْلِهَا أَلَمْ تَعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ» (بقره، 106) @nasirigilani_ir

📚 #خارج_تفسیر (سال پنجم) 🔹 جلسه: 214 🗓 دوشنبه 30 مهر 1403 🔻مـبـاحـث ایـن جـلسـه: ادامه تفسیر آیه شریفه: «مَا نَنْسَخْ مِنْ آَيَةٍ أَوْ نُنْسِهَا نَأْتِ بِخَيْرٍ مِنْهَا أَوْ مِثْلِهَا أَلَمْ تَعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ» (بقره، 106) @nasirigilani_ir

✳️ تفسیر روایت امام سجاد (ع): لَوْ يَعْلَمُ النَّاسُ مَا فِي طَلَبِ الْعِلْمِ لَطَلَبُوه ولَوْ بِسَفْكِ الْمُهَجِ وخَوْضِ اللُّجَجِ واژه «سفک» به معنای ریختن و واژه «مهج» جمع «مهجة» به معنای خون قلب است: «مهج: المهجة: دم القلب ولا بقاء للنفس بعد ما تراق مهجتها» (العین، ج 3، ص 297) واژه «لجج» جمع «لجة» به معنای گرداب است. تعبیر «سَفْكِ الْمُهَجِ وخَوْضِ اللُّجَجِ» به مثابه تعبیر «خود را به آب و آتش زدن» در فارسی است. از این جهت می توان دریافت که دو فقره «سَفْكِ الْمُهَجِ وخَوْضِ اللُّجَجِ» موضوعیت ندارند و مراد ضرورت تلاش برای تحصیل دانش تا سرحد مرگ است. در این روایت گفته نشده است که طلب دانش چه ثمرات و برکاتی را در پی دارد و فقط اعلام شده که اگر مردم برکات طلب دانش را می دانستند تا سرحد مرگ برای تحصیل آن تلاش می کردند. در حقیقت «ما» موصوله به صورت ابهام رها شده است. پیداست که می توان فقره «من آثار الدنیا و الآخرة» را در تقدیر گرفت؛ یعنی اگر مردم می دانستند که در طلب دانش چه آثار و ثمرات دنیوی و اخروی عائد آنان می شد، تا سر حد مرگ به دنبال آن می رفتند. در این روایت طلب علم از «ناس» خواسته شده است که دو نکته را در پی دارد: یک؛ پیجویی علم مورد طلب برای همه مردم است؛ یعنی چنان نیست که فقط از دین داران توقع دنبال کردم علم در بین باشد. دو؛ علم در این روایت لزوماً نمی تواند علم دینی باشد؛ زیرا منطقی نیست از همه مردم خواسته شود تا به دنبال طلب علوم دینی و الهی باشند. از کاربست چنین تعبیری که در آن از واژه «لو شرطیه» استفاده شده، می توان دریافت که عموم مردم به دنبال طلب علم نیستند و ارزش آن را نمی شناسند. تاکید بر طلب کردن دانش هر چند اگر مستلزم ریختن خون جگر یا فرو رفتن در گرداب ها باشد، نشان از اهمیت بسیار زیاد دانش دارد. برهانی که در این روایت برای تبیین اهمیت فراگیری دانش بکار رفته، برهان عقلی است؛ یعنی انسان همواره به دنبال کسب منافع و دفع مضار است و هر چه میزان منفعت چیزی بیشتر باشد، بیشتر برای تحصیل آن تلاش و کوشش خود را بکار می برد. این تعبیر که اگر مردم می دانستند، چنین و چنان می کردند، ناظر به موضوعات مختلف در پاری از آیات و روایت راه یافته است؛ به عنوان نمونه قرآن در آیه ذیل اعلام می کند که اگر کافران می دانستند که چه عذابی در انتظار آنان است، هرگز به کفر نمی گراییدند: «لَوْ يَعْلَمُ الَّذِينَ كَفَرُوا حِينَ لَا يَكُفُّونَ عَنْ وُجُوهِهِمُ النَّارَ وَلَا عَنْ ظُهُورِهِمْ وَلَا هُمْ يُنْصَرُونَ» (انبیاء، 39) امام صادق (ع) در جایی فرمود اگر مردم می دانستند که در معرفت الهی چه فضیلتی نهفته است، هرگز چشم خود را به نعمت های بی مقدار دنیوی که خداوند به دشمنان آنان داده است، نمی دوختند: «لَوْ يَعْلَمُ النَّاسُ مَا فِي فَضْلِ مَعْرِفَةِ اللَّه عَزَّ وجَلَّ مَا مَدُّوا أَعْيُنَهُمْ إِلَى مَا مَتَّعَ اللَّه بِه الأَعْدَاءَ مِنْ زَهْرَةِ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا ونَعِيمِهَا وكَانَتْ دُنْيَاهُمْ أَقَلَّ عِنْدَهُمْ مِمَّا يَطَؤُونَه بِأَرْجُلِهِمْ ...» (الكافي، ج 8، ص 247) نیز آن حضرت فرمود که اگر مومن بداند که در مصائب چه پاداشی برای او در نظر گرفته شده است، آرزو می کند که بدن او را با قیچی ها قطعه قطعه کنند: ««عَنْ أَبِي يَحْيَى الْحَنَّاطِ عَنْ عَبْدِ اللَّه بْنِ أَبِي يَعْفُورٍ قَالَ شَكَوْتُ إِلَى أَبِي عَبْدِ اللَّه (ع) مَا أَلْقَى مِنَ الأَوْجَاعِ وكَانَ مِسْقَاماً فَقَالَ لِي يَا عَبْدَ اللَّه لَوْ يَعْلَمُ الْمُؤْمِنُ مَا لَه مِنَ الأَجْرِ فِي الْمَصَائِبِ لَتَمَنَّى أَنَّه قُرِّضَ بِالْمَقَارِيضِ» (الکافی، ج 2، ص 255) امام صادق (ع) در جایی دیگر فرمود که اگر نمازگزار بداند که در حالت نماز چه الطاف و برکاتی از آسمان و زمین بر او فروبارید و فرشتگان او را دوره کرده اند، هرگز نماز خود را ترک نمی کرد: «إِذَا قَامَ الْمُصَلِّي إِلَى الصَّلَاةِ نَزَلَتْ عَلَيْه الرَّحْمَةُ مِنْ أَعْنَانِ السَّمَاءِ إِلَى أَعْنَانِ الأَرْضِ وحَفَّتْ بِه الْمَلَائِكَةُ ونَادَاه مَلَكٌ لَوْ يَعْلَمُ هَذَا الْمُصَلِّي مَا فِي الصَّلَاةِ مَا انْفَتَلَ» (الكافي، ج 3، ص 265) امام باقر (ع) فرمود اگر سائل می دانست که در حاجت خواهی چه خسارتی متوجه او می شود، هرگز از کسی حاجت نمی خواست و اگر بخشنده می دانست که در بخشش او چه فوائد و پاداشی در نظر گرفته شده است، هرگز خواسته هیچ کس را رد نمی کرد: «لَوْ يَعْلَمُ السَّائِلُ مَا فِي الْمَسْأَلَةِ مَا سَأَلَ أَحَدٌ أَحَداً ولَوْ يَعْلَمُ الْمُعْطِي مَا فِي الْعَطِيَّةِ مَا رَدَّ أَحَدٌ أَحَداً» (الكافي، ج 4، ص 20) 👇👇👇

باری، بسیاری از مردم بلکه اکثریت قاطع آنان برای جمع کردن اموال یا کسب شهرت و اعتبار اجتماعی خود را تا سر حد مرگ به خطر می اندازند، اما برای کسب دانش هیچ زحمتی به خود نمی دهند؛ زیرا قدر و قیمت دانش را نمی دانند. یک نمونه تاریخی آن ماجرای «تب طلا» در ایالت کالیفرنیا آمریکا است که طی سال های 1848 تا 1855 در پی ادعای یافتن طلا توسط برخی از افراد رخ نمود و در پی آن بیش از دیست هزار نفر از سایر ایالت های آمریکا و بسیاری از مناطق جهان همچون جزایر هاوایی، مکزیک، پرو و شیلی از طریق دریا و خشکی به کالیفرنیا هجوم آوردند و شماری زیادی از آنان در این راه جان دادند. آن جمعیت انبوه سختی ترک خانه و کاشانه خود و خطر مرگ در این راه را از آن جهت بر خود هموار کردند که می دانستند ارزش طلایی که در آن منطقه یافت خواهد شد، چقد زیاد است و چگونه می تواند تحول عظیمی در زندگی آنان ایجاد کند. حال اگر فرض را بر این بگذاریم که مردم جهان ارزش فراگیری دانش را می دانستند و حداقل برای آن در حد دستیابی به چند ده گرم طلا ارزش قائل بودند، بی تردید خود را به هر آب و آتش می زدند تا از این نعمت بهره مند باشند. برگرفته از کتاب «تفسیر برگزیده کافی شریف» اثر استاد علی نصیری 🆔 @nasirigilani_ir 🌐 www.maref.ir

#خارج_فقه (سال چهاردهم) 🔸 #وسائل الشیعه #کتاب_الحدود_و_التعزیرات: أَبْوَابُ حَدِّ الزِّنَا 🔹 جلسه 1269 🗓 5 آبان 1403 🔻مـبـاحـث ایـن جـلسـه: بررسی فقهی روایات: «بَابُ حُكْمِ الْمَرْأَةِ إِذَا زَنَتْ فَحَمَلَتْ فَقَتَلَتْ وَلَدَهَا» @nasirigilani_ir

📚 #خارج_تفسیر (سال پنجم) 🔹 جلسه: 215 🗓 6 آبان 1403 🔻مـبـاحـث ایـن جـلسـه: تفسیر آیه شریفه: «وَدَّ کثِیرٌ مِنْ أَهْلِ الْکتَابِ لَوْ یرُدُّونَکمْ مِنْ بَعْدِ إِیمَانِکمْ کفَّارًا حَسَدًا مِنْ عِنْدِ أَنفُسِهِمْ مِنْ بَعْدِ مَا تَبَینَ لَهُمْ الْحَقُّ فَاعْفُوا وَاصْفَحُوا حَتَّی یأْتِی اللَّهُ بِأَمْرِهِ إِنَّ اللَّهَ عَلَی کلِّ شَی قَدِیرٌ» (بقره، 109) @nasirigilani_ir

تو پنداری که نانی می خوری زهر مار و کاهش جان می خوری نان کجا اصلاح جانی می کند کو دل از فرمان جانان برکند @nasirigilani_ir

✳️ ضرورت مراعات صرفه جویی در مصارف جاری با توجه به مشکلات جاری کشور در تامین آب، برق، بنزین و مواردی از این دست که عموما از متوسط مصرف جهانی بیشتر و بالاتر است، بیش از هر کس دیگر از فرهیختگان و دین داران انتظار می رود که خود به رعایت صرفه جویی در این عرصه ها و پرهیز از هر گونه اسراف و تبذیر پایبند باشند تا هم به مسئولیت شخصی خود عمل کرده باشند و هم الگوی رفتاری و عملی برای دیگران فراهم آورند. بیاییم در گام نخست خود، خانواده و محیط کار را به رعایت اصل صرفه جویی در همه مصارف جاری دعوت کنیم! این پیام از باب دعوت به خیر در کانال گذاشته می شود و امید است همه عزیزان همراه به نشر آن و تاکید بر رعایت این فرهنگ دینی اهتمام داشته باشند. @nasirigilani_ir

✳️ تجارب تدریسی در محیط های دانشگاهی (۲) کمپانی های بزرگ برای تولید کالا از چهار مرحله بنیادین بهره می گیرند: یک؛ ایده پردازی دو؛ طراحی سه؛ تولید نمونه چهار؛ تولید انبوه این چهار مرحله دقیقا از سوی خداوند در فرآیند آفرینش انسان اتفاق افتاده است. @nasirigilani_ir

#خارج_فقه (سال چهاردهم) 🔸 #وسائل الشیعه #کتاب_الحدود_و_التعزیرات: أَبْوَابُ حَدِّ الزِّنَا 🔹 جلسه 1270 🗓 6 آبان 1403 🔻مـبـاحـث ایـن جـلسـه: بررسی فقهی روایات: «بَابُ حُكْمِ مَنْ غَصَبَ أَمَةً فَاقْتَضَّهَا أَوِ اقْتَضَّ حُرَّةً وَ لَوْ بِإِصْبَعِهِ» @nasirigilani_ir

📚 #خارج_تفسیر (سال پنجم) 🔹 جلسه: 216 🗓 7 آبان 1403 🔻مـبـاحـث ایـن جـلسـه: ادامه تفسیر آیه شریفه: «وَدَّ کثِیرٌ مِنْ أَهْلِ الْکتَابِ لَوْ یرُدُّونَکمْ مِنْ بَعْدِ إِیمَانِکمْ کفَّارًا حَسَدًا مِنْ عِنْدِ أَنفُسِهِمْ مِنْ بَعْدِ مَا تَبَینَ لَهُمْ الْحَقُّ فَاعْفُوا وَاصْفَحُوا حَتَّی یأْتِی اللَّهُ بِأَمْرِهِ إِنَّ اللَّهَ عَلَی کلِّ شَی قَدِیرٌ» (بقره، 109) @nasirigilani_ir

✳️ به عالمان دنیا دوست اعتماد نکنید! «عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّه ع قَالَ إِذَا رَأَيْتُمُ الْعَالِمَ مُحِبّاً لِدُنْيَاه فَاتَّهِمُوه عَلَى دِينِكُمْ فَإِنَّ كُلَّ مُحِبٍّ لِشَيْءٍ يَحُوطُ مَا أَحَبَّ وقَالَ ص أَوْحَى اللَّه إِلَى دَاوُدَ ع لَا تَجْعَلْ بَيْنِي وبَيْنَكَ عَالِماً مَفْتُوناً بِالدُّنْيَا فَيَصُدَّكَ عَنْ طَرِيقِ مَحَبَّتِي فَإِنَّ أُولَئِكَ قُطَّاعُ طَرِيقِ عِبَادِيَ الْمُرِيدِينَ إِنَّ أَدْنَى مَا أَنَا صَانِعٌ بِهِمْ أَنْ أَنْزِعَ حَلَاوَةَ مُنَاجَاتِي عَنْ قُلُوبِهِمْ شرح حدیث: از تعابیری همچون «دینکم» و «عبادی المریدین» می توان دریافت که مراد از عالم در این روایت عالم دین است؛ یعنی کسی که مدعی دین شناسی است و مدار کار خود را تبلیغ دین قرار داده است. روایت بعدی که در آن به جای عالم از واژه «فقهاء» استفاده شده نیز مدعا را تایید می کند. در فراز «مُحِبّاً لِدُنْيَاه» به جای واژه «الدنیا» واژه «لدنیاه» آمده است که اشاره به محدودیت و خُردی اندیشه دنیا دوستان دارد که به همان میزان محدود مال و منال خود سخت دلبسته اند و گمان می کنند که دنیای بس گرانی نصیب آنان شده است. به عبارت روشن تر؛ از منظر دین اگر همه دنیا به فردی داده شود، هم چنان متاع قلیل به او ارزانی شده و دنیا بهایی برای دلبستگی ندارد. این در حالی است که خداوند به هیچکس چنین سهمی نداده و حتی به دنیا دوستان بخش بسیار اندکی از آن را بخشیده است. پیداست که با این حال دیگر دلبستگی و دلدادگی به دنیا بسی با سفاهت همراه است. از سویی دیگر مراد از محبت به دنیا همان گونه که از درنگریستن در مجموع آیات و رویات در این زمینه بر می آید، آن گونه محبت است که انسان را خود، از خداوند و از توجه به همنوعان خود غافل سازد و زمینه رویکرد رذایل اخلاقی مختلف؛ همچون حرص و بخل را فراهم آورد. در غیر این صورت صِرف محبت به دنیا مورد نکوهش نخواهد بود. کاربست واژه «مفتون» در ادامه روایت از جمله شواهد مدعا است. متهم ساختن عالم دنیا دوست در دین چند معنا را بدست می دهد: یک؛ اندیشه چنین فردی بیمار است؛ یعنی چنین فردی در تعلیم دین بی غرضانه عمل نخواهد کرد و با تقطیع و یکسو نگری، آن بخش از دین را بازگو می کند که بیشتر به تامین دنیای او منتهی شود؛ به عنوان نمونه از چنین فردی هیچگاه نمی توان توقع داشت که در نکوهش ظلم و ستم حاکمان سخنی بر زبان جاری کند، در حالی که به خوبی از دین فرا گرفته که باید در برابر ستمکاران، مروج این دست از آموزه ها باشد. دو؛ منش چنین فردی بیمار است؛ یعنی او به خاطر دنیا دوستی به انواع آفت ها و آسیب های رفتاری؛ همچون بخل، حرص، حسادت، کبر، شهوت رانی و مقام پرستی مبتلا خواهد بود و از این جهت هرگز نمی توان به منش و رفتار او اقتدا کرد و امید به نجات و رستگاری یافت. نتیجه چنین اتهامی آن است که عالم دنیا دوست از مدار توجه و مراجعه دین داران به کنار گذاشته شود و او باید به حال خود رها گردد یا باید به اصلاح خود بپردازد. ... توصیف عالمان دنیا دوست به رهزنان راه بندگانِ عاشق خداوند، تعبیری بس شکننده است که نشان می دهد خطر و آسیب همراهی علم با دنیا دوستی تا چه میزان است! از سویی دیگر، توصیف عباد به «المریدین» می تواند اشاره توصیفی یا توصیه ای یا هر دو باشد؛ یعنی خداوند می خواهد بفرماید که بندگانِ طالب محبت و عشق من به دنبال خود من هستند؛ یا آن که می خواهد بفرماید که سزاوار است که چنین باشد. حمل این فقره به دو نوع گزاره توصیفی و توصیه ای بهتر و منطقی تر به نظر می رسد. تعبیر «ادنی» نشان از آن دارد که خداوند به شیوه های مختلف در دنیا و آخرت عالمِ دنیا دوست را که بستر ساز سدّ راه خداوند است، کیفر می دهد و محروم ساختن آنان از حلاوت مناجات بها خداوند کمترین آنها است. مناجات با خداوند که گاه با تعابیری همچون دعا از آن یاد می شود، را باید روح و جان همه عبادات دانست؛ چنان که در حدیث نبوی چنین آمده است: «الدعاء مخ العبادة» (بحار الانوار، ج 90، ص 300) از این جهت نباید تصور شود که محروم شدن عالم دنیا دوست از لذت معنوی، تنها منحصر به مناجات و گفتگوی با خداوند است، بلکه همه عبادات را دربر می گیرد. از فقره «حَلَاوَةَ مُنَاجَاتِي» می توان دریافت که مناجات و گفتگو با خداوند و به طور کلی همه عبادات اگر با تحفظ به شرایط آنها و با جانی بدور از کژی ها و کژمداری ها انجام گیرند، با لذت و حلاوت همراه است و اگر کسی به رغم روی آوری به یک عبادت در خود حلاوت و شیرینی احساس نمی کند، باید در پی آن برآید تا مانع یا موانع آن را شناسایی کرده و در صدد رفع آنها برآید. برگرفته از کتاب «تفسیر کافی شریف» اثر استاد علی نصیری 🆔 @nasirigilani_ir 🌐 www.maref.ir