10 ـ شیوه تکرار
1. گاهی مخاطب ما با یکی دو بار تذکر حرفي را نميپذيرد؛ مثل چوب محكمي که با یکی دو ضربة تبر نمی¬شکند؛ ولی ما نه از چوب دست برمیداریم و نه از تبر! یا اگر در شیشة آب¬لیمو را نتوانیم باز کنیم، نه از شیشه دست برمیداریم و نه از آبلیمو! بلکه آن را دست به دست میچرخانیم تا بالاخره یکی بتواند بازش کند!
برخي افراد پس از چندین بار تذکر تأثیر میپذیرند؛ همان¬گونه که خرما، پس از تابشهای پیدرپی و مکرر خورشید میرسد. در قرآن هم میخوانیم: «وَ كانَ يَأْمُرُ أَهْلَهُ بِالصَّلاةِ» که در این آیه، عبارت «کان یأمر» دلالت بر استمرار دارد. در جایی دیگر نیز میخوانیم که خداوند متعال سفارش میکند که اهل خود را به نماز سفارش کن و مقاومت داشته باش: « وَأْمُرْ أَهْلَكَ بِالصَّلَاةِ وَاصْطَبِرْ عَلَيْهَا»؛ (طه: 132) اگر چند بار گفتی و گوش نکردند، خسته نشو!
(شیوه های دعوت به نماز؛ استاد قرائتی ، ص 31)
1. اگر دعوتها لحظهاي باشد و استمرار نداشته باشد اثر خوبي نخواهد داشت. در قرآن آنجا كه به والدين سفارش ميكند كه «خاندان خود را به نماز امر كنيد» ميفرمايد سفارش مستمر را رها نكنيد: «وَ أْمُرْ أَهْلَكَ بِالصَّلاةِ وَ اصْطَبِرْ عَلَيْها». (طه: 132)
(شیوه های دعوت به نماز؛ استاد قرائتی ، ص 205)
11 ـ شیوه زمینه سازی
1. باید والدین در تغذیة فرزندان به فکر لقمة حلال باشند؛ زیرا اگر بدن از لقمة حلال تغذیه نکند، حتی سخنان امام معصوم هم در او اثر نخواهد کرد. امام حسین در روز عاشورا، سه بار با مردم گفتگو فرمود. آنان گوش ندادند و امام فرمود: به طور قطع شکم شما از حرام پر شده است: «مُلِئَت بُطونُکُم مِنَ الحَرامِ». در روایت میخوانیم که مال حرام در نسل اثر میگذارد: «كَسْبُ الْحَرَامِ يَبِينُ فِي الذُّرِّيَّة».
(شیوه های دعوت به نماز؛ استاد قرائتی ، ص 148)
12 ـ شیوه اخلاق زیبا
1. آیت الله خامنهای میفرمودند: من در مشهد اقامة نماز مسجدی را برعهده داشتم. جوانی با لباسی رنگارنگ در صف اول نماز نشسته بود که سالمندی به او طعنه زد که آیا خجالت نمیکشی با این لباس جلف در صف اول نشستهای؟ او شرمنده شد و رفت در صف دیگر نشست. من به آن پیرمرد گفتم: چه حقی داشتی این جوان را از سر جایش بلند کردی؟ مگر شرط حضور در صف اول رنگ لباس است؟ او هم از جوان عذرخواهی کرد و خواست تا در جای اولش بنشیند.
(شیوه های دعوت به نماز؛ استاد قرائتی ، ص 146)
1. نوجوانی میگفت که با لباسهای شیک به مسجد رفتم؛ اما خادم مسجد به من گفت: مگر اینجا عروسی عمهات است و مرا تحقیر کرد! یکی از راههای دعوت عملی به نماز اخلاق خادم و هیئت امنا و شیوة برخورد آنهاست. با کمال تأسف سالها از انقلاب میگذرد، ولی از سوي مسئولان برای خادمین و هیئت امنا جلسة توجیهی و آموزشی گذاشته نمی-شود. انسان به طور فطری دوست دارد محبوب باشد؛ محبوب خدا و محبوب مردم و از برخورد های سرد ناراحت می شود.
(شیوه های دعوت به نماز؛ استاد قرائتی ، ص 168)
1. تشویق شاگرد اولهای مدارس در مسجد به دست امام جماعت و متولیان مسجد، عاملی مهم برای جذب افراد است. فرستادن هدیه برای عروس و دامادهای اطراف مسجد با امضای امام جماعت و هیئت امنا، عیادت بیماران از سوي مسجد و تفقد از غايبین، جادادن به افرادی که وارد میشوند و قیام کردن به احترام ورودشان نیز از دیگر عوامل جذب هستند.
(شیوه های دعوت به نماز؛ استاد قرائتی ، ص 170)
13 ـ شیوه تدریجی
1. در اسلام ميخوانيم كودك را از كودكي گامبهگام با وضو و قبله و نماز و سجاده و... آشنا كنيد. تا هنگام بلوغ، نماز براي او روان باشد. اما ما گاهي فرزند خود را رها ميكنيم و ميگوييم هنوز به تكليف نرسيده نتيجه اين رهايي آن است كه به هنگام بلوغ نماز براي او سنگين است.
تعجب است ما براي دبستان مرحله پيشدبستاني ميگذاريم تا به رفتن به مدرسه عادت کنند ولي حاضر نيستيم براي نماز، فرزندان را قبل از تكليف با نماز آشنا كنيم.
آري اگر كسي قبل از وقت وضو بگيرد هنگام نماز، نماز براي او روان است اما اگر هنگام اذان نياز به تطهير و وضو و تغيير لباس و شرايط ديگر داشت نماز براي او سخت است.
(شیوه های دعوت به نماز؛ استاد قرائتی ، ص 204)
14 ـ شیوه تقویت استقامت
1. ممکن است در دعوت به حق، مورد تمسخر هم قرار بگیریم؛ همانگونه که پیامبران (علیه السلام) مورد تمسخر قرار گرفتند، ولی از دعوت خسته نشدند: «مَا يَأْتِيهِم مِّن رَّسُولٍ إِلَّا كاَنُواْ بِهِ يَسْتَهْزِءُون » (یس: 30)
(شیوه های دعوت به نماز؛ استاد قرائتی ، ص 32)
1. یکی از برنامه مجرمان آن است که به مؤمنان بخندند و کارها و عبادات آنها را مسخره می کنند: «إِنَّ الَّذينَ أَجْرَمُوا كانُوا مِنَ الَّذينَ آمَنُوا يَضْحَكُون » (مطففین: 29)
یکی از راههای ایجاد جرئت، مقایسة جرئت خود با جرئت دیگران است. چرا باید افرادی آشكارا گناه کنند، ولی ما از اقامة نماز خجالت بکشیم!؟
چرا افرادی که در جلسهای نشسته¬اند، اگر نیاز به دستشویی پیدا کردند، برمی¬خیزند و میروند، اما اگر یادشان افتاد نماز نخواندهاند، خجالت میکشند!؟
چرا افرادی برای فروش جنس خود با بیان و نوار و... تبلیغ میکنند و ما از فریاد زدن اذان خجالت میکشیم!؟
حضرت علی (علیه السلام) میفرماید: چرا دیگران در باطل محکم هستند و شما در راه حق ضعیف هستید؟ (الغارات ؛ ج2؛ ص335)
(شیوه های دعوت به نماز؛ استاد قرائتی ، ص 39 و 42)
1. برای دعوت به نماز باید جرئت و شهامت خود و فرزندانمان را زیاد کنیم. بهترین راه هم برای ایجاد جرئت، اذان گفتن است. کسی که روی بام برود و با صدای بلند فریاد بزند و اذان بگوید، ضمن دریافت پاداش اذان، امر به معروف، موعظه، تذکر، غفلت زدایی از جامعه و تکبیر و تهلیل، یک عیب مهم خود را که خجالت نابهجاست، از خودش دور ميكند.
مؤذن باید بداند که اگر فضای سکوت را شکست و نام خدا را در میان غافلان مطرح کرد، بهترین حرفها را زده است. زیرا قرآن کریم می¬فرماید: «وَ مَنْ أَحْسَنُ قَوْلاً مِمَّنْ دَعا إِلَى اللَّه»؛ (فصلت: 33) حرف چه کسی بهتر از آن است که مردم را به سوي خدا دعوت کند؟!
(شیوه های دعوت به نماز؛ استاد قرائتی ، ص 45)
1. متأسفانه بسیارند کسانی که در مسیر جادهها، اگر به مسجد و رستورانی نرسند، جرئت آنکه در کنار جاده نماز بخوانند را ندارند و میگویند: مردم ما را می¬بینند! در حالیکه گاهی یک نماز آنان در جاده افزون بر اینکه تکلیف خود را انجام می¬دهند، برای تمام مسافران، نوعی تذکر و برای خود انسان، نشانة اهتمام و عشق به مکتب، گفتگو با خدا و اهمیت دادن به نماز است.
(شیوه های دعوت به نماز؛ استاد قرائتی ، ص 22)
1. تاریخ گواهی میدهد که پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم در برابر چشم هزاران مشرک، نماز جماعت سه نفره اقامه میکرد. امام جماعت، رسول الله (صلی الله علیه و آله)؛ و مأموم از مردان، حضرت علی علیه السلام و از زنان، حضرت خدیجه کبری (سلام الله علیها) (الإرشاد للمفيد، ترجمۀ رسولى محلاتى، ج1، ص27)
(شیوه های دعوت به نماز؛ استاد قرائتی ، ص 22)