📚 یادگیری زبان انگلیسی برای طلاب
✏️ سید محمد هاشمی
📌یکی از سوالات طلبه ها در برنامه تحصیلی لزوم یا عدم لزوم فراگیری یک زبان خارجی (خصوصا انگلیسی) است. به نظر می رسد چند دلیل می توان برای توجیه تلاش جهت یادگیری زبان اقامه کرد:
⭕️ ۱- معیشتی:
برخی توانمندیِ تسلط بر #زبان_انگلیسی را برای مقاصد معیشتی و مالی می خواهند برای اینکه از طریق تدریس یا ترجمه یا ... از جهت مالی منتفع شوند. این دلیل البته عمومی است و ربطی به خصوصیت طلبگی ندارد.
⭕️ ۲- هویتی - اجتماعی:
برای برخی طلاب فراگیری زبان انگلیسی خصوصا در برابر قشر دانشگاهی عنصری #هویتی است. تسلط بر یک زبان دیگر خصوصا اگر از قبیل زبان های غربی باشد برای برخی نشانگرِ «به روز» بودن یا عدم اکتفا به علوم قدیمه است. برخی طلاب برای حل مشکل هویتی دست به کارهای متعددی زده اند و می زنند. حضور بسیار پررنگ در فضای مجازی و تلاش برای یادگیری زبان خارجی و برخی کارهای دیگر در همین فضا معنا می شود.
⭕️ ۳- تبلیغی:
یکی از دلایل فراگیری زبان انگلیسی، تلاش برای #تبلیغ_اسلام و انقلاب اسلامی است. امروزه فضاهای تبلیغی گسترده ای در فضای مجازی و فضای واقعی وجود دارد و اسلام هم به رغم تمام تبلیغات، جذابیتِ زیادی در دنیا ایجاد کرده است. به همین جهت مجهز شدن به فراگیرترین زبان در دنیا در جهت ترویج اسلام، دلیلی بسیار محکم است. طلاب زیادی نیز در این عرصه وارد شده اند و توفیقاتی نیز کسب کرده اند.
⭕️ ۴- پژوهشی:
یکی از دلایل مهم نیاز به فراگیری زبان، تحقیقات و پژوهش های مرتبط با عرصه دین و معنویت است. امروزه کارهای گسترده ای در این عرصه در دانشگاه ها و مراکز علمی مهم دنیا اتفاق می افتد که اطلاع به روز از آن (منتظرِ ترجمه نماندن)برای طلابِ محقق ضروری است. استفاده از این تحقیقات نیاز محتاج به تسلط گسترده بر زبان انگلیسی دارد.
⭕️ ۵- آشنایی با هویت اندیشه ای و فرهنگی مغرب زمین:
یکی از دلایل دیگر (به نظر مهمترین دلیل) استفاده از زبان برای آشنایی با هویت اندیشه ای و فرهنگی دنیای جدید است. اگر به دقت به تاریخ نگاه کنیم می بینیم #مستشرقین عموما تسلط خوبی بر زبان عربی و فارسی داشتند و هرگز به ترجمه ها اکتفا نمی کردند بلکه گاهی متصدی ترجمه و حتی تصحیح برخی کتب اساسی اندیشه اسلامی می شدند. برای مثال تا همین امروز بسیاری از کتب اساسی عرفان اسلامی، با تصحیح برخی مستشرقین یا اندیشمندان غربی به چاپ می رسد. هانری کربن برای ما شاید آشناترین باشد.
🔸 جمع بندی:
✅ به نظر می رسد در میان ادله (جز دلیل اول که خصوصیت طلبگی نداشت) دلیل دوم یعنی جهت هویتی چندان ارزشی نداشته باشد و تنها به اتلاف وقت برای یادگیری زبان منجر شود. ان شاء الله در نوشته دیگری توضیح خواهم داد که ترمیم وجه هویتی به این شکل در تضاد با #ماموریت_طلبگی است.
✅اما به نظرم هر کدام از سه دلیل دیگر برای تلاش جهت تسلط کامل بر زبان انگلیسی برای طلاب کافی است. امروزه عرصه تبلیغ به فضای مجازی هم توسعه پیدا کرده و مخاطبان صدها میلیونی به این زبان سخن می گویند یا با آن آشنایی دارند و میزان مبلغان فعلی به هیچ وجه کفاف چنین جامعه مخاطب گسترده ای را نمی دهد.
✅دلیل چهارم نیز بسیار مهم است. ترجمه برخی آثار اساسی در غرب یا بسیار دیر منتشر می شود و یا در نهایت به خوبی نمی تواند مراد نویسندگان را منتقل کند. مضافا که مقالات متعددی وجود دارد که هرگز به مرحله ترجمه نمی رسد. به همین دلیل اگر طلبه ای بخواهد به معنای واقعی کلمه ناظر به فضای فعلی اندیشه در دنیا سخن بگوید ناچار از تسلط بر زبان است.
✅ اما دلیل پنجم به نظرم مهمترین دلیل باشد. متاسفانه ما اطلاع چندانی از واقعیات غرب نداریم. آنچه می دانیم عموما از فیلتر بسیاری از خبرگزاری هایی عبور می کند که خود نیز ارتباط اندیشه ای درستی با آن دیار ندارند. شناخت دقیق تر دشمن نیز به هر شکلی متوقف بر فهم درست فضای اجتماعی و سیاسی حاکم بر جامعه اوست. برای این امر هیچ راهی جز تسلط بر زبان (خصوصا انگلیسی) وجود ندارد. به نظر می رسد اگر مورد پنجم برآورده نشود هم تبلیغ و هم پژوهش های کاربردی یکسره عقیم خواهند ماند. از دلایل ناکامی های تبلیغی ما در دنیای عرب دقیقا همین انفکاک فرهنگی به علت نابلدی زبان عربی و عدم ارتباط گسترده با متفکران عرب زبان و آثار آن هاست.
🔸نکته:
تمام این ادله و ضرورت ها زمانی ارزش دارد که یک طلبه به معنای واقعی کلمه اسلام شناس باشد و در مسیر امثال مطهری قدم برداشته باشد. در غیر این صورت زبان بیگانه دانستن جز وبال نیست و سودی به حال اسلام نخواهد داشت. به عبارت دیگر اگر در یک موقعیت فرضی بین تسلط مطلق بر چند زبان از یک طرف و دارا شدن گوشه ای از قوت اندیشه ایِ متفکری مثل شهید مطهری مخیر شویم بی تردید باید دومی را انتخاب کنیم. لذا دانستن زبان ابزار است نه مقصد و هدف.
#نقشه_راه_تحصیل
@ofoqemobin