| حدیث روز (۵) | 💠 ادامه حدیث قبل از حضرت رضا -ع- ... • عَنِ اَلرِّضَا عَنْ آبَائِهِ عَنْ أَمِيرِاَلْمُؤْمِنِينَ -علیه‌السلام- قَالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اَللَّهِ -صلوات‌اللّٰه‌علیه- يَقُولُ: « إِنَّ اَلْعِلْمَ حَيَاةُ اَلْقُلُوبِ مِنَ اَلْجَهْلِ وَ ضِيَاءُ اَلْأَبْصَارِ مِنَ اَلظُّلْمَةِ وَ قُوَّةُ اَلْأَبْدَانِ مِنَ اَلضَّعْفِ يَبْلُغُ بِالْعَبْدِ مَنَازِلَ اَلْأَخْيَارِ وَ مَجَالِسَ اَلْأَبْرَارِ وَ اَلدَّرَجَاتِ اَلْعُلاَ فِي اَلْآخِرَةِ وَ اَلْأُولَى، اَلذِّكْرُ فِيهِ يَعْدِلُ بِالصِّيَامِ وَ مُدَارَسَتُهُ بِالْقِيَامِ، بِهِ يُطَاعُ اَلرَّبُّ وَ يُعْبَدُ وَ بِهِ تُوصَلُ اَلْأَرْحَامُ وَ يُعْرَفُ اَلْحَلاَلُ وَ اَلْحَرَامُ وَ اَلْعِلْمُ إِمَامٌ وَ اَلْعَمَلُ تَابِعُهُ يُلْهِمُهُ اَلسُّعَدَاءَ وَ يَحْرِمُهُ اَلْأَشْقِيَاءَ فَطُوبَى لِمَنْ لَمْ يَحْرِمْهُ اَللَّهُ مِنْ حَظِّهِ». _ عالم‌آل‌محمد -صلوات‌اللّٰه‌علیهم‌- از پدران‌شان از رسول خدا -صلوات‌اللّٰه‌علیه- نقل كرده كه فرمودند: «... همانا دانش، زندگی دل‌ها از جهل، روشنى چشم‌ها در تاريكى و توانايى بدن‌ها در ناتوانى است كه بنده را به جايگاه نيكان و مجالس خوبان و درجات بالا در دنيا و آخرت مى‌رساند. يادآورى علم، معادل روزه‌داری و آموختن آن برابر با شب‌زنده‌دارى است. با دانش، پروردگار اطاعت و بندگى مى‌شود، با دانش خويشان به هم مى‌رسند و حلال از حرام شناخته مى‌شود. علم، پيشواى عمل، و عمل، پيرو آن است. دانش به سعادت‌مندان الهام مى‌شود و از اشقياء بازداشته مى‌شود. پس خوشا به حال كسى كه خداوند بهره‌اش را از علم بازنداشته است». 📚 شیخ‌الطائفه طوسی -رضی‌اللّٰه‌عنه- در "أمالی". #حدیث_روز

🔲 معرفی کانال‌های اساتید محترم مدرسه علوم عقلی در فضای مجازی • ترتیب نام اساتید محترم، بر اساس حروف الفبا می‌باشد. 👤 استاد امامی‌جمعه «زید عزُّه» | تلگرام | 👤 استاد برنجکار «زید عزُّه» | وبگاه | | ایتا | 👤 استاد پارسانیا «زید عزُّه» | وبگاه | | ویراستی | | تلگرام | | ایتا | 👤 استاد جوارشکیان «زید عزُّه» | ایتا | 👤 استاد رشاد «زید عزُّه» | وبگاه | | اینستاگرام | | ایتا | 👤 استاد سبحانی «زید عزُّه» | اینستاگرام | | ایتا | | تلگرام | 👤 استاد موسوی بایگی «زید عزُّه» | ایتا | | تلگرام | 👤 استاد واسطی «زید عزُّه» | ایتا | | وبگاه | 👤 استاد یزدان‌پناه «زید عزُّه» | وبگاه | | ایتا | | تلگرام | #کانال_اساتید

• انعکاس رسانه‌ای برنامه‌های دارالعلم در جراید #اخبار_دارالعلم

#فراخوان_مقالات با محوریت «رئوس ثمانیه و علوم عقلی» اعضای دانشمند و فرهیخته مدرسه علوم عقلی به اطلاع می‌رساند با توجه به هم‌آهنگی انجام شده جهت انتشار تمام مقالات ارائه شده به مدرسه علوم عقلی تحت یک ویژه‌نامه علمی پژوهشی در شماره‌ایی مستقل، انتخاب عناوین و موضعات مقالات ارائه شده ذیلِ کلان موضوع: «رئوس ثمانیه و علوم عقلی» و زیرموضوعات آن موجب تسریع در داوری و چاپ، همچنین تسهیل در حمایت‌های مادی و معنوی آینده خواهد بود. برخی از زیرموضوعات عنوان مذکور عبارتند از: - روش شناسی اجتهاد آموزه های معرفتی از متون دینی - رابطه عقل و شهود با نقل در کسب معارف دینی - روش شناسی امتدادبخشی علوم عقلی به ساحات انضمامی (مدیریت، - روان شناسی، فرهنگ، جامعه شناسی، سیاست...) - کارکردهای علوم عقلی (کلام، فلسفه و عرفان نظری) - مناسبات علوم عقلی با معنویت - پارادایم‌های کلامی و فلسفی و عرفانی - رابطه فلسفه (فعل الهی) با فیزیک مدرن و... ☘ضمنا حضور اساتید علوم عقلی در این مدت، فرصتی است طلایی برای مشاوره علمی و پژوهشی.☘ @sm_sedighian

کرسی #مشاوره_علمی با اساتید (۲) #جلسه_دوم فرهیختگان و اساتید حاضر در مدرسه علوم عقلی، در صورت نیاز و تمایل به دریافت مشاوره در زمینه‌های علمی، پژوهشی، اخلاقی و خانوادگی و اجتماعی... از محضر استاد محمد تقی سبحانی، نام و درخواست خود را به آیدی زیر اطلاع دهند. زمان فردا صبح از ساعت ۷:۰۰ الی ۸:۰۰ @sm_sedighian

🔲 معرفی کانال‌های اساتید محترم مدرسه علوم عقلی در فضای مجازی • ترتیب نام فضلای محترم، بر اساس حروف الفبا می‌باشد. 👤 جناب آقای مهدی آزادپرور 📌https://eitaa.com/dorus_mehdiazadparvar 👤 جناب آقای مهدی خیاط‌زاده 📌https://eitaa.com/joinchat/2587689759Ca4c467c7b2 👤 جناب آقای مهدی عبداللّٰهی 📌https://eitaa.com/Mabdullahi ♦️ شما هم می‌توانید کانال خود را برای ما ارسال نمایید. #کانال_طلاب

مباحث استاد ارجمند دکتر عباس جوارشکیان را هم‌اکنون در بستر مجازی دنبال کنید.

#رزومه_اساتید (۱۰) • دکتر عبّاس جوارشکیان | عنوان بحث استاد در دوره: مناسبات و رابطه فلسفه با معنویت 📝 دکتر عباس جوارشکیان، متولّد ۱۳۴۱،ساکن و درحال فعالیت علمی پژوهشی در مشهد مقدس می‌باشند. این استاد گرامی، تحصیلات عالی خود را در دانشگاه فردوسی مشهد و با اخذ درجه دکتری در رشته فلسفه اسلامی در سال ۱۳۷۹ به پایان رساندند. استاد جوارشکیان از سال ۱۳۸۴ به تدریس در دانشگاه فردوسی مشهد مشغول‌اند و ضمن مدیریت گروه فلسفه و حکمت اسلامی، ریاست دانشکده الهیّات و معارف اسلامی این دانشگاه نیز بر عهده ایشان می‌باشد. حاصل سال‌ها فعالیت علمی این عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد، در کنار تربیت بسیاری از دانشجویان و راهنمایی پایان‌نامه‌ها و همکاری علمی با سایر نهادهای علمی چون حوزه علمیه و برگزاری جلسات و کرسی‌های اندیشه ورزی، تألیف چندین کتاب و مقاله است که عنوان برخی از آنان عبارت‌اند از: "امامت سرّ خاتمیت"، "فرآیند تکاملی آفرینش از دیدگاه ملاصدرا"، "واکاوی نگرش صدرایی به نفی ظهور غیر خداوند در ادعیه ماثوره و اسانید روایی"، "گرایش ابن‌سینا به عرفان و معرفت شهودی در مقایسه با ملاصدرا" و... 📬 راه ارتباطی با استاد

| معرفی حکمای خراسان | (۳) • عبدالكريم شهرستانى ابوالفتح، محمد بن عبدالكريم شهرستانى از متكلّمين بزرگ شافعى، در سال ۴۶۷ ه.ق در شارستان (شهرستان) از شهرهاى خراسان به دنيا آمد. و در نزد امام ابوالمظفّر قاضى طوس، ابونصر قُشَيرى و ديگران به آموزش فقه، حديث و كلام پرداخت. بى‌شك شهرستانى را بايد از بارزترين دانشمندان علم كلام در قرون وسطى دانست. شهرستانى در سال ۵۴۸ ه.ق در شارستان دارفانى را وداع گفته است. از آثار مشهورش كه بارها به زيور طبع آراسته شده و در نوع خود از معتبرترين دايرة المعارف‏هاى كلامى به شمار مى‏رود مى‏توان از كتاب "الملل و النحل" ياد كرد. از ديگر آثار اوست "نهاية الاقدام فی علم الكلام"، "المناهج و الآيات فی ردّ آراء ابن سينا". | معرفی حکمای خراسان | (۴) • خواجه نصيرالدين طوسى ابوجعفر، محمد بن حسن طوسى از علماى بزرگ رياضى، نجوم و حكمت در سال ۵۹۷ ه.ق در طوس متولّد شد. پدرش از علماى طوس بود، او مقدمات را از پدرش فراگرفت و در جوانى به نيشابور رفت و از محضر استادان بزرگ خراسان بهره گرفت. خواجه در واقعه حمله مغول به قلاع اسماعيليه پناه برد و تا سال ۶۵۴ ه.ق همراه آنان به‌سربرد. پس از تسلّط هلاكوخان مغول، خواجه براى نجات مسلمانان به خدمت او در آمد و با تدابير خاصى از خرابى وكشتار جلوگيرى كرد. او در سال ۶۵۷ به فرمان هلاكو مأموريت يافت رصدخانه مراغه را بنا کند و در گرد آن كتاب‌خانه عظيمى را فراهم آورد و دانش‌مندان بزرگى را در آنجا گردآورد و با همت اين گروه زيج ايلخانى را تنظيم كرد. خواجه تا آخر عمر در خدمت علم باقى ماند و علی‌رغم نفوذ فراوانش، تمايلى به مقامات دنيوى نداشت. خواجه در سال ۶۷۲ ه.ق در بغداد دارفانى را وداع گفت و بنابر وصيتش او را در كنار حرم امام كاظم -عليه‏السلام- دفن نمودند. از آثار خواجه است: "تحرير اصول اقليدس"، "اخلاق ناصرى"، "شرح اشارات ابن‌سينا"، "ديوان شعر". #حکمای_خراسان

صوت جلسه استاد محمد تقی سبحانی با موضوع: کارکردهای کلام و پارادایم‌های کلامی جلسه دوم

🔰کارکردهای کلام و پارادایم های کلامی (2) 🎙استاد محمد تقی سبحانی 📆چهاردهم مردادماه – جلسۀ دوم ✅مصادیق کارکردهای دانش کلام در جلسه قبل، به صورت کلی بیان شد که کلام در مباحث تمدنی چه نقش هایی را ایفا می کند. در این جلسه، بحثی مهم و اساسی «معنویت در دوران معاصر» را انتخاب کردیم تا نشان دهیم دانش کلام در چالش های انسان معاصر چه کارکردی دارد و فقدان دانش کلام در یک نظام معرفت اسلامی چه آسیب هایی می تواند داشته باشد. 🔸مسالۀ معنویت یا الروحیۀ یا «spirituality»، تقریبا بعد از جنگ جهانی دوم در غرب مطرح و بعد از آن در کل جهان منتشر شده است. یکی از نکات جالب دربارۀ معنویت در طول 80 سال گذشته آن است که تلاش های زیاد برای تعریف معنویت، تاکنون موفق نبوده است. مفهوم معنویت در فکر جدید از معنویت های کاملا سکولار بلکه وهمی و خیالی مانند شیطان پرستی، مصداق دارد تا معنویت های دینی. از شیطان پرستی تا معنویت شرقی و عرفان های آفریقایی و سرخپوستی و مانند آن. در آمریکا، هزار فرقۀ شناخته شده در حوزۀ معنویت های نو ظهور وجود دارد. در اروپا، چهارصد فرقه شناسایی شده است. نزدیک به 120 فرقه از فرق معنویت های نوظهور در ایران فعال هستند. مسالۀ اصلی معنویت از زمانی آغاز شد که غرب جدید نتوانست آرمان ها خود را تحقق بخشد. بزرگترین نشانۀ ناکامی غرب، جنگ جهانی اول بود. جنگ جهانی دوم، صحنۀ خطرناک تری را ایجاد کرد و نشان داد که شعار حقوق بشر و زنان و مانند آن، شعارهای پوچی است. بر اتفاقات باعث تا انسان متوجه شود که مدرنتیه نمی تواند انسان را کمال برساند. در این بستر، بشریت به سمت مسالۀ معنویت رفت. معنویت دوران معاصر، گرچه ریشه های فطری و درونی دارد، ولی جهان مدرن جدید از این معنویت و معنویت خواهی تفاسیری ارائه می دهد که خود این تفاسیر مانعی برای رشد انسان هستند. 🔸در مواجهۀ با این پدیدۀ بزرگ فرهنگی و انسانی، فقدان دانش کلام به عنوان دستگاه معرفتی مبتنی بر وحی که ناظر به حیات مومنانه است، باعث می شود که موج معنویت خواهی به انحراف رود. پرسش این است که اندیشۀ اسلامی در مواجهه با پدیدۀ جهان گیرِ معنویت چه حرفی برای گفتن دارد؟ کدام دانش است که می تواند تفسیری از معنویت خواهی ارئه کند و راهبردی را نشان دهد؟ قطعا نیازمند فلسفه و عرفان صحیح اسلامی هستیم ولی تا دانش کلام نباشد، این مهم حاصل نمی شود. معنویت بدون دانش کلام، قابل تبیین و راهبرد سازی نبوده و در نهایت، به ضد خود مبدل می شود. 🔸در جهان اسلام نیز موج معنویت خواهی از قرن دوم شروع شد. علت این پدیده نیز مشابه اتفاقات جهان امروز است. در قرون ابتدائی اسلام، مردم دارای حاکمان عادل نبودند و فقه نیز قشری شده و به امور ظاهری پرداخت. به تدریج، مباحث غربی و عرفان شرقی به جهان اسلام وارد شد و کم کم گروهی با عنوان متصوفه مدعی معنویت شدند. البته، ایشان از معنویت با عنوان «حقیقت» یاد می کردند. در آن برهه، جریان معنویت خواهی نتوانست با مسیر علم خواهی گره بخورد، بنابراین به انحراف رفت. تاریخ اسلام در قرن های دو تا پنجم دارای موارد متعددی از انحراف است. در این برهه، مسلمانان نتوانستند جریان معنویت خواهی را به درستی هدایت کنند، لذا فرقه ها و آداب و رسوم آنها و خانگاه ها شکل گرفت. شطحیات و سخنان ضد عقل، ادعاهای همه خدایی و همه در خدایی پدید آمد. تدوین: حجت الاسلام و المسلمین مهدی خیاط زاده.

✅پنج کارکرد دانش کلام برای معنویت امروز: 1⃣ اثبات یا تثبیت معنویت؛ معنویت مهمترین ظرفیت وجودی انسان برای رشد و کمال است ولی همین ظرفیت دارای دو خطر بزرگ است: 1. خطر انکار؛ عده ای تمام این ظرفیت را وهم و جهل می دانند؛ 2. خطر توجیه؛ عده ای این امور را مربوط به ساحات درونی انسان می دانند. در روح انسان، نیازهای معنوی وجود دارد که باعث معنویت خواهی انسان می شود. در مقابل جریان انکار و توجیه باید دانشی باشد که تبیین که معنویت امری واقعی است و در حوزۀ جهان شناسی و انسان شناسی جایگاه دارد. این دانش باید اولا: نگاهی عقلانی به معنویت داشته باشد و از سطح ظاهر بالاتر رود و نشان دهد که معنویت جایگاهی حقیقی و قدسی در عالم دارد؛ ثانیا: متصل به امور وحیانی باشد. تنها دانشی که جایگاه عقلانی و وحیانی دارد و می تواند این مهم را به انجام رساند، دانش کلام است. 2⃣تعریف معنویت؛ نقطۀ آغاز بهره مندی از معنویت، شناسایی صحیح اوست. امور غیبی و اموری که در نهان ماست از طریق ابزار بشری قابل شناسایی نیست. بله، اصل این احساس قابل تجربه است ولی تفسیر ما از این تجربه و نیز تشخیص صحت آن و تمییز آن از القائات شیطانی، با ابزار بشر میسر نیست. دانشی که متکفل تبیین این مهم است، دانش کلام است. 3⃣ صیانت از گوهر معنویت؛ معنویت، لطیف ترین بُعد حیات انسان است و به سرعت دچار دستبرد می شود. سه ویژگی برای معنویت وجود دارد: ویژگی هستی شناسی، ویژگی جهان شناسی و ویژگی انسان شناسی. دو جریان بسیار مهم در تاریخ به معنویت دستبرد زده اند: 1. جریان فروروی که معنویت را از ساخت متعالی پویایش خارج کرده و آن را تبدیل به امری منفعل و مادی مانند انرژی یا قانون جذب می کند؛ 2. جریان فراروی، که به دنبال انحراف آن هستند. این دسته نیز بجای اینکه معنویت را پل تعالی انسان کنند، آن را بت کرده اند. این گروه ها بجای اینکه از طریق معنویت، دعویت به ربوبیت کنند، خود انسان را خدا کرده و بت می کنند. در مقابل این دو جریان، دستگاه انبیاء الهی است که معنویت را در جای درست خود قرار می دهند. دانش کلام نیز با استفاده از منابع عقلانی و وحیانی باید از گوهر معنویت صیانت کند. 4⃣ تعیین و تحدید معنویت؛ تفسیر درست از معنویت، کافی نیست بلکه باید مصداق آن را نیز تعیین و تحدید کرد. این رسالت نیز بر عهدۀ دانش کلام است. 5⃣ تولید ادبیات معنویت؛ انسان مجاز نیست که با هر زبانی از معنویت سخن بگوید. یکی از اشتباهات حوزۀ زبان شناسی آن است که گمان می رود، زبان ابزار است، در حالیکه زبان، ذهن ساز است و تولید اندیشه می کند. بنابراین، استفاده از یک واژه برای یک مفهوم نیازمند تامل است. از این روی نیز برخی اسماء الهی را توقیفی می دانند. زبان معنویت نیز زبانی مهارشده و قاعده مند است. این قاعده نیز باید بر اساس موازین وحیانی باشد. بنابراین، این کارکرد نیز مختص دانش کلام است. 📚منابع: ظرفیت های تمدنی علم کلام – انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و علوم اسلامی نشست دانش کلام و علوم انسانی – مجمع عالی حکمت تدوین: حجت الاسلام و المسلمین مهدی خیاط زاده.

صوت جلسه استاد محمد تقی سبحانی با موضوع: کارکردهای کلام و پارادایم‌های کلامی جلسه سوم

🔰 کارکردهای کلام و پارادایم های کلامی (3) 🎙استاد محمد تقی سبحانی 📆پانزدهم مردادماه – جلسۀ سوم ✅ ضرورت بازسازی و نوسازی علم کلام: بدون داشتن الهیاتی امروزی و توانمند نمی توان از حقانیت اسلام در مقابل سایر مکاتب دفاع کنیم. در حوزه های دویست های گذشته، نتوانسته ایم به رسالت های اجتماعی، تاریخی و انسانی خود عمل کنیم. حضور در این عرصه نیز نیازمند تجهیزات لازم است. دانش کلام ما حداقل دویست سال عقب ماندگی تاریخی، معرفتی و اندیشه ای دارد. کلام، منطق گفتگو و لبۀ تماس اندیشۀ اسلامی با سایر اندیشه هاست. اما مسائل کلام ما با مسائل جدید امروزین چه نسبتی دارد؟ اگر دانش کلام، پویا بود دیگر نیازی به عنوان مسائل جدید کلامی نداشتیم. فقه جدید، فلسفۀ جدید و کلام جدید نشان می دهد این علوم نیازمند به روز شدن هستند. در این جلسه به بیان رسالت دانش کلام در آیندۀ بشر می پردازیم. از آنجا که هر گونه تحولی بدون شناخت وضعیت موجود میسر نیست، باید ابتدا به حقیقت کلام امروز بپردازیم. کلام امروز ما، تراکم 1200 سال اندیشه ورزی متفکران بزرگ اسلامی است. اولین کار، شناخت جریان ها و رویکردهای حوزۀ کلام است. برای این شناخت، نیازمند تغییر ادبیات هستیم. پیش از این نحله های کلامی را در دوگانۀ عقل گرایی و نص گرایی تعریف می کردند ولی این دوگانه گویای تفاوت این نحله ها نیست. وقتی گفته می شود: کلام عقل گرا و نص گرا به روشِ کلامی توجه داریم. همچین در سنت اسلامی که عقل و وحی در هم تنیده اند، تفکیک این دو از یکدیگر دقیق نیست. باید ظرفیت نحله های کلامی را بشناسیم. نقاظ ضعف و قوت آن ها برشماریم و در ادامه، به برنامۀ راهبردی برسیم. برای شناسایی دانش کلام باید پارادایم های کلامی را بشناسیم. منظور از پارادایم، چهارچوب های نظری آن است. ✅ویژگی های پاداریم های دانش کلام با چهار ویژگی می توان پارادایم های کلامی را از یکدیگر تمییز داد: 1. تلقی از دین و کارکردهای آن؛ 2. تلقی از نقش دانش و معرفت در حوزۀ دینداری و زیست مومنانه؛ عده ای از نحله های کلامی منکر معرفت نیستند بلکه معتقدند بنیاد دین ورزی را باید در امری فراتر از معرفت جست. 3. تلقی از هویت انسان و نیاز های او در ابعاد شناختی و غیر شناختی؛ 4. تحلیل از وضعیت دین داری در جامعه ✅پارادایم های کلامی: سه پارادایم کلامی داریم که مُعرّف اولین تقسیم بندی های تاریخ کلام اسلامی است: 1. پارادایم تعلیمی؛ محور اصلی این پارادایم، تصفیۀ اعتقاد و ارائۀ درست آن است. یکی از شیوهای مرسوم در این پارادایم، عرضۀ عقائد به بزرگان بوده است. اعتقادنامه ها در طول تاریخ، مصداق پارادایم تعلیمی هستند. این پارادایم عمدتا میان محدثان، فقیهان و عارفان رایج بوده است. این جریان از مومن طاق و هشام بن حکم آغاز می شود. مدرسۀ قم سرچشمۀ کلام تعلیمی است. بصائر الدرجات، کافی، الهدایۀ صدوق ره همگی کتاب های تعلیمی هستند. سید بن طاووس در وصیتی که به پسر خود دارد می گوید: کلام باعث می شود که امور بدیهی تبدیل به مسائل غامض شوند. لذا بهترین شیوه برای معرفت آموزی اعتقادی آن است که آن را از بیگانان طلب نکرد بلکه معرفت حقیقی را از کتاب و سنت و عقل فرآهم آورد. 2. پارادایم تفسیری؛ بر اساس این پارادایم، نیازمند تفسیر صحیح است آراء و عقائد هستیم. الگوی مدرسۀ بغداد و شیخ مفید، سید مرتضی و علامۀ حلی، کلام تفسیری است. شیخ مفید معتقد است که هر چقدر این روایات صحیح باشد باز هم نیازمند تفسیر است. تا زمانی که متن تفسیر نشود و نظام اندیشۀ جدید ایجاد نشود، دانش کلام تولید نمی شود. خواجۀ نصیرالدین نیز در این پارادایم قرار می گیرد. 3. پارادایم تربیتی؛ بر اساس این پارادایم، تعلیم و تفسیر انتظار ما را از دانش کلام اسلامی تامین نمی کند، بلکه دانش کلام اسلامی باید سویۀ تربیتی داشته باشد. نظام تعلیمی تا زمانی که به جان انسان نشیند و او را به حرکت در نیاورد، مفید نیست. در مقالۀ «شهیدین در کشاکش دو مدرسۀ کلامی حله» نشان داده ایم که این دو فقیه گرچه در فقه در یک پارادایم هستند ولی در کلام در دو پارادایم مختلف هستند. شهید اول تابع پارادایم تفسیری علامۀ حلی بود ولی شهید ثانی کم کم از این پارادایم فاصله گرفته و وارد پارادایم تربیتی شده است. شهید ثانی در کتاب آخر خود یعنی الاقتصاد و الارشاد می گوید: دانش کلام در شکل تفسیری خود کافی و مفید نیست و باید دانش کلام تربیتی داشته باشیم. در میان اهل سنت، غزالی چنین رویکردی دارد. بخش های اصلی احیاء العلوم غزالی، پارادایمی تربیتی بر اساس فقه اهل سنت و عرفان است. تدوین: حجت الاسلام و المسلمین مهدی خیاط زاده.

🔸حاصل سخن آنکه: برای آینده ای که با آن مواجه هستیم باید این سه پارادایم را شناخت، ظرفیت های آن را دانست و بر پایۀ نقاط قوت این سه به یک دانش جامع رسید. کلام فردای ما باید هم تعلیمی باشد، یعنی نظام معرفتی را بر اساس روایات ارائه کند؛ هم تفسیری باشد؛ یعنی این نظام را بر اساس نیازهای انسان معاصر بازتعریف کند؛ هم تربیتی باشد. در کلام امروزین باید با التقاط ها مبارزه کرد و صافی اندیشۀ دینی را عرضه کرد و در گام دوم، دانش نظری متناسب با نسل جدید و مسائل آن، مانند معنویت، حقوق بشر، محیط زیست، مقاومت و ...، بیافرینیم. تدوین: حجت الاسلام و المسلمین مهدی خیاط زاده.

صوت جلسه استاد جوارشکیان با موضوع: مناسبات و رابطه علوم عقلی با معنویت

🔰مناسبات و رابطۀ علوم عقلی با معنویت 🎙استاد عباس جوارشکیان 📆چهاردهم مردادماه 🔸رابطۀ فلسفه و معنویت: دوگانه های زیادی در مباحث فلسفی مطرح شده است: عقل و دل، عقل و عشق، فلسفه و دین، علم و دین، علم حصولی و علم حضوری، دانش و ارزش، شور و شعور، عقل نظری و عقل عملی و مانند آن. در تمامی این دو گانه ها، چهار رویکرد وجود دارد: 1. رویکرد تقابلی؛ این دو ضد یکدیگرند و با هم قابل جمع نیستند 2. رویکرد تباینی؛ این دو به عرصۀ مستقل تعلق دارند 3. رویکرد تکمیلی و تتمیمی؛ 4. رویکرد اتحادی؛ دیدگاه مختار آن است که این دو نه تنها اتحاد بلکه وحدت دارند. بسیاری از بزرگان این دو مقوله را متفاوت از یکدیگر دانسته و بر اساس قوت و ضعف یکی یا هر دو، انسان ها را به اصنافی تقسیم کرده اند. در حالیکه این دو، حقیقت واحدی دارند. 🔸بحث از معنویت یکی از جدی ترین مباحثی است که در تاریخ اندیشه به آن توجه شده است. شاید در تاریخ بشریت، هیچ دوره ای به اندازۀ عصر حاضر نبوده است که انسان تشنۀ معنویت باشد؛ علت آن نیز فاصله گرفتن از معارف دینی و زندگی مادی است. عامترین سطح زندگی معنویت، همین است که در زندگی فرد انگیزه و تعلق خاطری برای زیستن وجود داشته باشد. سطح خاص تری از آن، دمیدن روح زندگی و ایجاد تحرک روحی و روانی در حیات فرد است. این سطح با اموری نظیر یوگا و حتی مواد روانگردان نیز تامین می شود. سطح عالی تر از معنویت گرایی، تعالی جویی از ساحت امور دنیوی است؛ یعنی همینکه نگاه و منطق مادی را بشکند و انسان را به سمت ارزش های اخلاقی و فضائل انسانی سوق دهد. سطح عالی تر از معنویت، دست یابی به نزاهت، طهارت و تلطیف روح است که باعث شادابی معنوی و تحقق ارزش های الهی در وی می شود. سطح عالی تر نیز قرب الی الله و اشتغال تام و تمام به حق تبارک و رابطۀ قلبی مستمر و مستدام است. سطح عالی تر نیز عالی ترین درجۀ توحید و مرتبه ای است که به آن فناء فی الله و بقاء فی الله می گویند. 🔸جایگاه عقل و فلسفه در عرصۀ معنویت: فلسفه دانشی عقلی و بر پایۀ برهان و استدلال است. واسطۀ میان فلسفه و معنویت نیز همان عقل است. لذا باید ابتدا از عقل سخن گفت و دید عقل در فرهنگ قرآنی و روایی چگونه تفسیر شده است. هیچ مقوله ای در معارف دینی نیست که به اندازۀ عقل به آن اهمیت داده نشده باشد. برای عقل در قرآن و روایت، تعابیری وجود دارد که تعقل و نظر را نمی توان از آن جدا کرد؛ مانند «لو کنا نسمع أو نعقل ما کنا من اصحاب السعیر»؛ «ان فی ذلک لذکری لمن کان له قلب»، در روایت آمده است مراد «من کان له القلب»، صاحبان عقل و حکمت است. روایات بسیاری داریم که معاقبه و ثواب بر مدار عقل است. مراجعه به روایات نشان می دهد که عقل، هویتی نظری و عملی دارد. در قرآن نیز حساب عقل و دل از یکدیگر جدا نشده است: «لهم قلوب یعقلون بها»؛ «لهم قلوب لا یفقهون بها»؛ «العقول ائمۀ الافکار و الافکار ائمۀ القلوب»؛ «العقل مسکنه القلب». 🔸در مباحث حکمی و خصوصا حکمت متعالیه، این بحث، مبانی عقلی و برهانی دارد. اصالت وجود هرگونه تباین و تغایر را در متن هستی از بین می برد. اتحاد و یگانگی وجودی نفس و بدن، اتحاد نفس و قوا، اتحاد علت و معلول، اتحاد عقل و عاقل و معقول، اتحاد جوهر و عرض، اتحاد نفس با عقل فعال، حرکت جوهری در این فلسفه اثبات می شود. اتحاد نفس و قوا یعنی قوۀ مدرک و قوۀ محرکه در انسان، دارای هویت واحدی هستند و این نفس است که در یک شأن، ادراک می کند و در یک شأن مبدا حرکت است. بر اساس همین مبنا، عقل عملی و عقل نظری نیز دو امر مستقل نیستند. بنابراین، عقل هویت ادراکی، تحریکی، مجرد و مادی دارد؛ به تعبیر دیگر، عقل هویتی وجودی دارد. این خط کشی ها برای ساحت علم حصولی است و در متن واقعیت هستی هیچکدام از این خط کشی ها وجود ندارد. 🔸فلسفه نیز علم موجود بما هو موجود است؛ به لحاظ روشی نیز دانش مبتنی بر برهان و بدیهیات اولیه است؛ از حیث غایت، صیرورۀ الانسان عالما عقلیا مضاهیا للعالم العینی یا التشبه بالاله بقدر الطاقۀ البشریۀ. تدوین: حجت الاسلام و المسلمین مهدی خیاط زاده.

🔸علم این همانی با خارج است؛ یعنی همان امری که در خارج است را انسان درک می کند. بزرگترین مشکل نظریۀ معرفت نیز همین است. صورت عقلی، حقیقتی مجرد است و همان حقیقتی که پشت ماده گیر کرده است، به صورت مجرد نزد عالم حاضر می شود. صورت عقلی، همان حقیقت شئ است لذا علم حضوری است، نه علم حصولی. به همین دلیل نیز انسانی که چنین حقائقی را درک می کند، تعالی وجودی پیدا می کند. حرکت علمی بشر، حرکت فلسفی است. انسان با واقعیت های متکثر، جزئی و متغیر در عالم مواجه می شود. بشر در حرکت علمی خود به دنبال رسیدن به واقعیت واحد، کلی و ثابت اشیاء است. هر چقدر که این تلاش ها بیشتر شود، صبغه دانش فلسفی تر می شود. فلسفه اوج این حرکت علمی است. در این میان، فلسفۀ صدرائی به دلیل اینکه خاستگاهی شهودی، وحیانی و عقلانی دارد، از ظرفیت بی نظیری برخوردار است و می تواند هم عقل نظری را سیرآب کند و هم عقل عملی را. تدوین: حجت الاسلام و المسلمین مهدی خیاط زاده.

💢لینک نظرسنجی تدریس استاد جوارشکیان 💢مدرسه علوم عقلی https://survey.porsline.ir/s/6CTQkGB3 #واحد_نظارت_و_ارزیابی_مدرسه_دارالعلم

💢لینک نظرسنجی تدریس حجت الاسلام و المسلمین محمد تقی سبحانی 💢مدرسه علوم عقلی https://survey.porsline.ir/s/YY8AXb2N #واحد_نظارت_و_ارزیابی_مدرسه_دارالعلم

بزرگوارانی که جهت مشاوره با حضرت استاد سبحانی ثبت نام نموده‌اند به اتاق علوم عقلی مراجعه کنند.

#رزومه_اساتید (۱۱) • آیت‌اللّٰه علی‌اکبر صادقی رشاد | عنوان بحث استاد در دوره: فلسفه معنویت حضرت استاد رشاد متولّد ۱۳۳۵ در شهر تهران می‌باشند. این استاد گرامی، تحصیلات عالی حوزوی خود را زیر نظر اساتید شهیری چون آیات عظام، وحیدخراسانی، علی مشکینی، حسینعلی منتظری در قم؛ و کلاس درس مقام معظم رهبری و آیت‌اللّٰه مجتبی تهرانی در تهران طی نمود و همزمان با فراگیری فقه و اصول، سطوح مختلف فلسفه را نیز نزد اساتیدی چون آیت‌اللّٰه احمد بهشتی، شهید مرتضی مطهری و آیت‌اللّٰه محمد محمدی‌گیلانی فرا گرفت. آیت‌اللّٖه علی‌اکبر رشاد، پس از اتمام تحصیلات حوزوی و بازگشت از قم، در تهران به تحقیق و تدریس دروس فقه و اصول، فلسفه و عرفان در حوزهٔ تهران، فلسفهٔ دین و کلام، تفسیر قرآن و منطق فهم دین، در دانشگاه های تهران و مشهد و فعالیت های علمی_فرهنگی پرداخته‌اند. ریاست کارگروه علوم انسانی_اجتماعی و معارف دینی صندوق حمایت ریاست هیأت ممیّزهٔ مشترک مراکز آموزش عالی استان تهران، مؤسّس و رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در سال ۱۳۷۳ مؤسّس و سرپرست حوزهٔ علمیهٔ امام رضا -علیه‌السلام‌- در سال ۱۳۷۸، عضو هیأت علمی مرکز گفت‌وگوی ادیان، رئیس انجمن دوستی ایران و یونان، ریاست هیأت حمایت از کرسی‌های نظریه‌پردازی، ریاست شورای حوزه‌های علمیهٔ استان تهران در سال ۱۳۹۰، ریاست هیأت امنای پژوهشگاه فرهنگ و اندیشهٔ اسلامی، عضویّت شورای عالی الگوی اسلامی_ایرانی پیشرفت در سال ۱۳۹۰، ریاست شورای حوزوی الگوی اسلامی_ایرانی پیشرفت نیز از جمله مسؤولیّت‌های ایشان است.

#برنامه_مدرسه_تابستانه_دارالعلم 🔅 روز دهم، دو شنبه ۱۵ مردادماه ۱۴۰۳ 🔸جلسه پرسش و پاسخ علمی 🎙سخنرانی حضرت آیت الله العظمی سبحانی «دامت برکاته» ⏰ ساعت ۷ 📖 دروس مدرسه علوم عقلی ➖➖➖➖➖ 📝 فلسفه معنویت 🎙 آیت‌الله صادقی رشاد «زید عزه» ⏰ ساعت ۸:۳۰ تا ۱۱:۳۰ ➖➖➖➖➖ 📝 ویژگی‌های مکاتب فلسفی معاصر (استعلایی، تحلیلی و اگزیستانس) 🎙 استاد جعفر مروارید ⏰ ساعت ۱۶ 🕌مدرس علامه شهید مطهری (ره) ✍🏻 مدرسه تابستانی دارالعلم

| معرفی حکمای خراسان | (۵) • حاج ملّاهادى سبزوارى حاج ملّاهادى سبزوارى، متخلّص به "اسرار"، فرزند حاج ميرزامهدى طبيب از بزرگ‌ترين حكماى الهى قرن سيزدهم هجرى، در سال ۱۲۱۲ ه.ق در سبزوار متولّد شد. تحصيلات مقدماتى را در شيراز سپرى نمود و پس از فوت پدر به سبزوار مراجعت نمود. آن‌گاه در معيّت عمه‌زاده‏اش حاج ملّاحسين سبزوارى در مشهد به تحصيل ادامه داد و رياضيّات و فلسفه و فقه و اصول را نزد ايشان فراگرفت. سپس به سوى علم حكمت و منطق رو آورد و با شوق و ذوق به فراگيرى آن‌ها پرداخت. ملّاهادى پس از اين، به مدّت هشت سال در اصفهان به تحصيل حكمت اشراق پرداخت. در اين مدت از محضر اساتيدى چون آخوند ملّاعلى نورى كسب علم نمود و پس از آن به مشهد مراجعت كرد و به تدريس حكمت و فقه و تفسير مشغول شد و پس از چند سال عازم سبزوار گرديد و به مدت ۲۸ سال در دارالمؤمنين سبزوار به تدريس حكمت پرداخت. حكيم سبزوارى در سرودن شعر (به ويژه غزل) به فارسى و عربى مهارتى خاص داشت، ديوان غزليّات وى مشحون از حقائق عرفانى و حكمت است. ملّاهادى سبزوارى در آخر ذى‏الحجّه ۱۲۹۰ ه.ق دار فانى را وداع گقت و به سراى باقى شتافت. حكيم سبزوارى بالغ بر ۲۵ تأليف دارد كه برخى از آن‌ها عبارت‌اند از: "لآلى المنتظمه (منظومه در منطق)"، "غرر الفوائد (منظومه در حكمت)"، "اسرار الحكم (در حكمت)"، "اسرار العباده (در فقه)"، "منظومه (در فقه)"، "حاشيه مبداء و معاد ملاصدرا"، "شرح دعاى جوشن كبير". #حکمای_خراسان

سلام علیکم و رحمة‌اللّٰه؛ به اطّلاع کلّیّه فضلای محترم می‌رساند؛ با عنایت به اعلام قبلی، شرط صدور گواهی پایان دوره، علاوه بر شرکت در ارزیابی پایانی، شرکت منظّم و مستمرّ در کلاس‌ها می‌باشد. لذا دوستانی که بیش از ۸ جلسه غیبت در کلاس‌ها داشته باشند، گواهی پایان‌دوره برای آن‌ها صادر نخواهد شد. هرگونه اعتراض، در حین دوره و به صورت حضوری قابل بررسی خواهد بود و پس از پایان دوره، هیچ‌گونه اعتراضی در خصوص عدم صدور گواهی قابل قبول نیست. ❗️ بدیهی است که در بررسی اعتراض‌ها، فرض بر صحت غیبت ثبت‌شده می‌باشد، مگر اینکه با دلیلی #محکم اثبات گردد که شخص، در آن جلسه حاضر بوده است. #اطلاع‌رسانی