#اخلاق_فطری
🔴وی وراثت و محیط زندگی را سومین منشأ اخلاق بر میشمارد و تأثیر وراثت و جامعه را در برخی از عواطف و اخلاقیات انسان قطعی میداند و آیهء زیر را به عنوان شاهدی بر مدعای خود بیان میکند: «وَالْبَلَدُ الطَّيِّبُ يَخْرُجُ نَبَاتُهُ بِإِذْنِ رَبِّهِ ۖ وَالَّذِي خَبُثَ لَا يَخْرُجُ إِلَّا نَكِدًا» [۱]
سرزمین پاک گیاهش به اذن پروردگار میروید، اما سرزمینهای بد جز گیاه ناچیز از آن نمی روید.
بنابراین بر اساس نظر ابن مسکویه و احمد امین، بلکه بیشتر دانشمندان اخلاق انسان در تكون برخی از صفات اخلاقی خود، نقش سازنده ای ایفا نمی کند، بلکه وراثت، جامعه و غرایز طبیعی موجب پدید آمدن آنها میشوند. [۲] اما از آنجا که بشر قدرت و اراده تغییر همهء آنها را دارد، میتواند با اراده محکم و پشتکار آنها را تغییر دهد. پس گرچه انسان در تكون برخی صفات نقش ندارد، ولی در بقا و تداوم آنها نقش مهمی دارد و میتواند در وجود آنها تأثیرگذار باشد.
📚[۱]: اعراف (۷)، آیهء ۵۸.
📌[۲]: از آیات و روایات نیز استفاده میشود که عوامل بسیاری در اخلاق انسان مؤثر هستند که برخی از این عوامل ریشه در عوالم پیشین دارد. این عوامل در آینده بررسی خواهد شد.
اخلاق فطری ، ص ۴۶ و ۴۷
کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی
https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
جلسه۲۴_شناخت قرآن.m4a
11.43M
🔴صوت درس #شناخت_قرآن
#جلسه_بیست_و_چهارم
استاد محمد #بیابانی_اسکوئی
کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی
https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
#درسنامه_اعتقادات
#جلسه_شصت_هشت
#نبوت
#معرفت_الله_بالله
🔴نبوت عام
ایمان و اقرار به انبیا و رسل
روشن است که لازمۀ پذیرفتن رسالت و نبوّت رسول خدا صل الله علیه و آله ایمان و اقرار به همۀ آن چیزی است که آن حضرت از ناحیۀ خدای تعالی آورده است. یکی از این موارد که در قرآن کریم و روایات اهل بیت علیهم السلام نیز به آن اشاره شده است، تصدیق و ایمان به پیامبران الهی دیگر و اموری است که بر آن ها نازل شده است.
معلوم م یشود که از نظر خدای تعالی ایمان به هیچ پیامبری بدون ایمان به پیامبران دیگر تمام و کامل نیست. امام رضا علیه السلام نیز در جواب مأمون که از آن حضرت خواسته بود اسلام را به اختصار بیان نمایند، به خطّ مبارک خویش چنین نوشتند:
... حقیقت اسلام عبارت است از شهادت به اینكه خدایی جز الله نیست و او یگانه است و شریكی ندارد... و اینكه محمّد صل الله علیه و آله بنده و رسول و امین اوست... و اینكه جمیع آنچه محمّد بن عبدالله صل الله علیه و آله آورده است حقّ آشكاری است، و تصدیق به او و به همۀ رسولان خدا و پیامبرانش و حجّت های او كه پیش از پیامبر اسلام آمده اند... .
بدین ترتیب روشن می شود که اقرار و شهادت به نبوّت و رسالت همۀ انبیا و رسولان الهی از اصول دین اسلام بوده و تکذیب یکی از پیامبران، تکذیب همۀ آ ن ها میباشد. به عبارت دیگر، کسی که یکی از پیامبران الهی را انکار نماید، همانند کسی است که پیامبر گرامی اسلام صل الله علیه و آله را انکار نموده باشد و جزو مسلمانان محسوب نمی گردد.
[ برای دریافت روایات؛ توضیحات و شرح این بخش به کتاب نبوت، از خلاصه کتب دروس عقاید، انتشارات ولایت، ص ۲۴-۲۰ مراجعه فرمائید. ]
——————————————-
[ نبوت، خلاصه اعتقادات؛ بیابانی اسکوئی؛انتشارات ولایت؛ صفحه ۲۴-۲۰]
کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی
https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
جلسه۲۵_شناخت قرآن.m4a
12.58M
🔴صوت درس #شناخت_قرآن
#جلسه_بیست_و_پنجم
استاد محمد #بیابانی_اسکوئی
کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی
https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
#اخلاق_فطری
🔴با توجه به این مطلب میتوان گفت بین سخن احمد امین، ابن مسکویه و دیگران و آنچه مرحوم طبرسی در معنای اخلاق بیان کرده است، تنافی و تعارضی وجود ندارد. ایشان میفرماید: حقيقة الخلق ما يأخذ به الإنسان نفسه من الآداب و إنما سمي خلقا لأنه يصير كالخلقة فيه ؛ فأما ما طبع عليه من الآداب فائه «الخيم» فالخلق هو الطبع المكتسب والخيم الطبع الغريزی؛ [۱]
حقیقت خلق، آدابی است که انسان نفس خویش را با آنها نگهداری میکند. خلق نامیدن آنها به جهت آن است که مانند اموری میشوند که انسان با آنها خلق شده است. اما آدابی که به صورت طبیعی در انسان وجود دارد، «خیم» نامیده میشود. پس خلق، سرشتی است که انسان آن را کسب میکند و «خیم» طبیعت و سرشت غریزی است.
📚[۱]: مجمع البیان، ج ۱۰، ص ۸۶
اخلاق فطری ، ص ۴۷
کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی
https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
جلسه۲۶_شناخت قرآن.m4a
11.75M
🔴صوت درس #شناخت_قرآن
#جلسه_بیست_و_ششم
استاد محمد #بیابانی_اسکوئی
کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی
https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
#اخلاق_فطری
🔴۵. رابطهء فعل و اخلاق
با توضیحی که دربارهء اخلاق داده شد تا حدودی رابطه اخلاق و افعال انسانی روشن گردید. اما صفات نفسانی انسان به طور مستقیم قابل دستیابی نیست، و تنها راه پی بردن به وجود یا عدم آنها در انسان، رفتار و کردار اوست. همچنین باید توجه داشت که منشأ همه افعال انسان، صفات نفسانی اخلاقی نیست. بدین روی در بحث حاضر به بررسی افعالی خواهیم پرداخت که سر منشأ آنها صفات نفسانی است و درباره ویژگیهایی از افعال توضیح خواهیم داد که وجود آنها نشانگر وجود خلق و صفتی نفسانی در انسان است. بر اساس آنچه گذشت، تنها صفات نفسانی که منشأ صدور فعل خوب یا بد از انسان باشند، خلق نامیده میشوند. در این صورت تنها افعالی میتوانند نشانگر تحقق یا عدم تحقق آن صفات در انسان باشند که عنوان خوب یا بد داشته باشند. در اینجا سؤالی مطرح میشود که مگر همه افعال انسان موصوف به خوب یا بد نمی شوند [۱]
📌[۱]: این بحث مربوط به افعال اختیاری انسان است، لذا همهء افعالی که بدون اختیار و اراده از انسان صادر میشود، از محدوده بحث خارج است؛ زیرا در این افعال انسان تنها نقش آلیت دارد و در حقیقت، فعل به خود او منسوب نیست.
اخلاق فطری ، ص ۴۸
کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی
https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
جلسه۲۷_شناخت قرآن.m4a
12.07M
🔴صوت درس #شناخت_قرآن
#جلسه_بیست_و_هفتم
استاد محمد #بیابانی_اسکوئی
کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی
https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
#اخلاق_فطری
🔴یکی از نویسندگان در این باره میگوید:
افعال دو نوع اند: اول: افعال اخلاقی و آنها افعالی هستند که ناشی از صفت نفسانی و قابل مدح و ذم میباشند. مانند بخشش به فقیر و انفاق در امور خیر، در صورتی که ناشی از صفت جود و کرم باشد و همین طور تهور و دلاوری برای دفاع از حق و ابطال باطل در صورتی که ناشی از شجاعت باشد... و همچون امساک و سختگیری که ناشی از بخل و تنگ نظری باشد. دوم: افعال غیر اخلاقی مانند افعالی که برای ارضای غرایز جسمانی صادر میشود، مثل خوردن و آشامیدنی مباح به دنبال گرسنگی و تشنگی؛ و مانند افعالی که برای ارضای غرایز نفسانی است، مثل گوش دادن و خواندن کتاب داستان برای ارضای غریزۀ حب مطالعه؛ و مانند جمع کردن مال از راههای شرعی برای ارضای غریزه حب تملک؛ و نیز مانند آداب شخصی و اجتماعی، مثل آداب خوردن و آشامیدن و پوشیدن و نظافت و نظام.. ؛ و مانند اطاعت از اوامر، مثل مواظبت بر مسواک زدن پیش از نماز و حضور در صف اول نماز جماعت بدین ترتیب افعال ارادی انسان، یا افعالی اخلاقی هستند و یا غیر اخلاقی و افعال ارادي غیر اخلاقی که برای ارضای غرایز است، در صورتی غیر اخلاقی است که به اندازه نیاز باشد، نه کم و نه زیاد. مثلا خوردن به اندازه نیاز فعل ارادی غیر اخلاقی است. به طور کلی برای افعال اخلاقی دو ویژگی وجود دارد: اول این که ناشی از صفت نفسانی خوب یا بد باشد. دوم این که همراه با نیتی خوب یا بد باشد که به خاطر آن مورد مدح یا ذم قرار گیرد. [۱]
📚[۱]: فصول من الأخلاق الإسلامية، ص
اخلاق فطری ، ص ۴۸ و ۴۹
کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی
https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
جلسه۲۸_شناخت قرآن.m4a
10.33M
🔴صوت درس #شناخت_قرآن
#جلسه_بیست_و_هشتم
استاد محمد #بیابانی_اسکوئی
کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی
https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
#اخلاق_فطری
🔴دربارهء خوبی و بدی افعال و همین طور تأثیر نیت در اخلاقی بودن فعل در آینده بحث خواهیم کرد. منظور از طرح این بحث در اینجا به جهت بیان حدود افعال اخلاقی و نزدیک شدن به خلق به معنی صفات نفسانی بود. با توضیحی که داده شد، روشن گردید که چون خلق و خوی انسانها نفسانی هستند، اطلاع از آنها تنها برای خود اشخاص میسور است و هیچ انسانی نمی تواند ادعا کند که فلانی دارای چنین خلق و خویی است؛ زیرا تنها راه رسیدن به صفات نفسانی افعال انسان است، و حال آن که صدور فعل از انسان جهات مختلفی دارد و تنها یکی از آن جهات، صفت نفسانی است. لذا تشخیص جهات صدور فعل از دیگران یا ممکن نیست و یا سخت و دشوار است.
ج. معنای اخلاق در قرآن و روایات معصومین:
هدف اصلی این نوشتار بیان اخلاق از دیدگاه قرآن کریم و آثار رسیده از خاندان وحی است، لذا پس از بررسی معنای اخلاق از نظر دانشمندان علم اخلاق، لازم است معنای اخلاق را از نظر منابع اصیل اسلامی نیز مورد توجه قرار دهیم و ببینیم مطالبی که از عالمان و پژوهشگران در این باره نقل شد، با آثار و منابع دینی تا چه اندازه همخوانی دارد. [۱]
📌[۱]: در قرآن کریم و روایات اهل بیت علیهم السلام اخلاق به عنوان علمی خاص مطرح نشده است. به ناچار باید از موارد جزئی و بحثهای اخلاقی در مقاطع مختلف و ابواب گوناگون کاوش نموده، با ریشه یابی و برگرداندن فروع به اصول، مطالب اخلاقی موجود در روایات را با ساختاری منظم و هماهنگ عرضه کنیم.
اخلاق فطری ، ص ۴۹ ، ۵۰
کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی
https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a