سعید دینی 📗📙📕📗📙📕📗📙📕📗📙 ⚫️🔴🔵⚫️🔴🔵⚫️🔴🔵⚫️🔴🔵 🔴➖➖➖➖➖➖➖➖🔴 @ostadahadi 🌹🍃🌾🌷🍃🍀🍃 🍃🌾🌷🍃 🌾🌷🍃 🌷🍃 #خارج_فقه_سه_شنبه_97/12/21 #جلسه_91 #فصل_فی_النجاسة_بررسی_عصیر_عنبی _ _ @ostadahadi یکی از دلائلی که دربارۀ نجاست عصیر عنبی قبل از ذهاب ثلثین شده این است که در روایت اطلاق خمر بر عصیر عنبی شده است یکی از نام های عصیرعنبی پخته شده بُختُج است یعنی مِی پخته شده (البختج: العصير المطبوخ. و أصله بالفارسيّة: «مى پخته»، أي عصير مطبوخ.) مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ يُونُسَ بْنِ يَعْقُوبَ عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنِ الرَّجُلِ مِنْ أَهْلِ الْمَعْرِفَةِ بِالْحَقِّ يَأْتِينِي بِالْبُخْتُجِ وَ يَقُولُ قَدْ طُبِخَ عَلَى الثُّلُثِ وَ أَنَا أَعْلَمُ أَنَّهُ يَشْرَبُهُ عَلَى النِّصْفِ أَ فَأَشْرَبُهُ بِقَوْلِهِ وَ هُوَ يَشْرَبُهُ عَلَى النِّصْفِ فَقَالَ لَا تَشْرَبْهُ فَقُلْتُ فَرَجُلٌ مِنْ غَيْرِ أَهْلِ الْمَعْرِفَةِ مِمَّنْ لَا نَعْرِفُهُ يَشْرَبُهُ عَلَى الثُّلُثِ وَ لَا يَسْتَحِلُّهُ عَلَى النِّصْفِ يُخْبِرُنَا أَنَّ عِنْدَهُ بُخْتُجاً عَلَى الثُّلُثِ قَدْ ذَهَبَ ثُلُثَاهُ وَ بَقِيَ ثُلُثُهُ نَشْرَبُ مِنْهُ قَالَ نَعَمْ. (الكافي (ط - الإسلامية) ؛ ج6 ؛ ص421) روایت هم موثقه است موثقه معاویه ابن عمار قال سالت ابا عبدالله ع عن الرجل من اهل المعرفة بالحق پرسیدم دربارۀ مردی که از اهل معرفت به حق بود یعنی شیعه علی ع بود یأتینی بالبختج می پخته شده را به من داد و یقول ادعا کرد قد طبخ علی الثلث دو ثلثش رفته و یک ثلث باقی مانده است وأنا اعرفه من اورا می شناسم که انه یشربه علی النصف می دانم عصیر عنبی را که نصفش از بین رفته باشد شرب می کند فقال خمرٌ لا تشربه فرمود این بختج خمر است واز ان ننوش قلت گفتم الرجل من غیراهل المعرف ممن لا نعرفه یشربه علی الثلث و لا یستحله النصف ....قد ذهب ثلثاه و بقی ثلثه یشرب منه؟ من گفتم حال اگر مردی مسلمان نیست ولی می دانیم که ایشان عصیر عنبی را برای فروش می گذارد و به ماهم می گوید که بختج است و من شک دارم که ایا ذهاب ثلثین شده یا نشده؟ امام فرمود: قال نعم می توانی بخوری اما انجایی که علم داری نمی توانی بخوری. #تقریب_استدلال: امام صادق ع برعصیرعنبی پخته شده اطلاق خمرکرد دراینجا دوعقیده است: 1- برخی فقها مثل مهذب البارع معتقدند که نام حقیقی بختج خمراست. 2- برخی دیگرمعتقدند که نام تنزیلی بختج خمراست یعنی بختج حکم خمررا دارد و نازل منزلۀ خمراست. خمر شربش حرام است و نجس . ان اسم الخمر حقیقة فی عصیرالعنبی اجماعا اجماع براین است که واقعا عصیر عنبی قبل از ذهاب ثلثین را خمر می نامند فقها جوابهایی دادند که هرکدام از انها یک تحلیل زیبایی از حدیث شناسی است: #اشکال_و_جواب_اول: روایت موثقۀ معاویة ابن عمار از نظرنقل متعارض است در کتاب کافی و وافی وسائل الشیعه خالی از کلمۀ خمراست ولی در کتاب تهذیب شیخ کلمۀ خمر را دارد ترجیح با کافی است چون کافی به نظرفقها و روات اضبط و اتقن از تهذیب است وقتی کافی مقدم شد دیگر این حدیث مفید استدلال بر نجاست عصیرعنبی نیست چون به عصیرخمرگفته نمی شود خمر نجس است ولی عصیرکه دیگر نجس نیست . ان قلت برخی از فقها: روایت شیخ برروایت کلینی ترجیح دارد چون دراینجا دوران بین زیاده و نقیصه پیش امد برای تهذیب اصالة عدم زیاده جاری است چون شک دارم ایا نسخه نویس تهذیب کلمۀ خمر را زیاد کرده در نسخه اش یا نه اصل عدم زیاده جاری می کنم و اصل عدم نقیصه هم در طرف کافی جاری است شک می کنم که ایا کلینی گرفتارنقیصه شده و کلمه خمر را انداخته اصل این است که ایشان گرفتارنقیصه نشده است . ریشۀ هردو اصل، عدم غفلت است در دوران بین ایندوتا اصل عدم زیاده مقدم است چون معمولا وقتی که می نویسیم سِقط از قلم ایجاد می شود ولی زیاده و اضافه ایجاد نمی شود لذا اصل عدم زیاده مقدم است و تهذیب مقدم می شود و دیگر تعارض نقلین پیش نمی اید . #جواب_استاد: این قاعده نزد ما مسلم نیست چون دلیل اعتبارندارد علاوه براینکه در برخی جاها اصل عدم نقیصه مقدم براصل عدم زیاده است ان جائی که سلسلۀ روات بیشترباشند و ناقلین زیاد باشند احتمال سقط و افتادگی بسیار ضعیف است اتفاقا نقل کافی بیش از نقل شیخ است لذا نقل کافی مقدم است. راه حل 2/ از حاج اقا رضا همدانی: درجلسۀ بعد 🌷🍃 🌾🌷🍂 🍃🌾🌷🍃 🌹🍃🌾🌷🍃🍀🍃 📚📖📚📖📚📖📚📖📚📖📚📖 @ostadahadi 🔴➖➖➖➖➖➖➖➖🔴