سعید دینی 📗📙📗📙📗📙📗📙📗📙📗📙📗📙📗📙 @ostadahadi 🍏🍏🍏🍏🍎🍎🍎🍎🍎 #خارج_فقه_شنبه_97/10/8 #جلسه_50 #فصل_فی_النجاسة_نجاست_دم آیا از روایات می توان قاعده کل دم نجس را استفاده کرد؟ هرجا نسبت به خونی شک کردی آیا نجس است یا نه؟ از عموم و اطلاق این احادیث استفاده می کنیم و حکم به نجاست می دهیم. #مرحوم_خوئی: معتقد به وجود اطلاق در روایات است لذا می فرمایند یمکن ان یستدل علیه بوجهین: 1- ارتکاز اذهان مسلمین است یعنی همه مسلمین در هر عصری نجاست دم را مرتکز می دانند انچه در نزد روات مفروق عنه است نجاست دم است شاهدش این است که از نجاست دم نمی پرسند بلکه از احکام و خصوصیات دم می پرسند و ائمه (علیهم السلام) زمانی که جوای این سواتلات را می دهند مقدی به قیدی و فرد خاصی نمی کنند بلکه نجاست دم را مفروق عنه می دانند و به بقیه احکام دم می پردازند مثل صحیحه ابن بزیع که به امام نامه نوشت و ازامام رضا (علیه السلام) پرسید که چاهی درمنزل است و از آن برای وضو و ..استفاده می کنیم قطره خون و ...در آن افتاده آیا می توانیم از آن برای وضواستفاده کنیم امام در جواب نامه نوشت که چند دلو از آب چاه بکشید و دور بریزید #تقریب_استدلال مرحوم خوئی : امر به نزح گرچه استحبابی است ولی راوی از حدود تاثیر دم در آب چاه سوال کرد چون مرتکز در نجاست آب نجاست دم بود اگر نجاست دم در ذهن راوی مرتکز نبود #اشکالاتی بر برداشت از این حدیث بر نجاست دم شده است: 1. ارتکاز بالجمله پذیرفته است نه فی الجمله یعنی شما می گوئید به نحو موجبه کلیه باید بپذیریم که مطلق دم نجس است در حالی که ما می گوئیم ارتکاز فی الجمله پذیرفته است نه بالجمله یعنی به نحو موجبه جزئیه قبول داریم چون موجبه کلیه در جائی است که در مقام بیان حکم دیگری نباشد در حالی که در این صحیحه امام در مقام بیان نزح آب چاه است لذا نمی توانید از این حدیث موجبه کلیه استفاده کنید. 2. اطلاق در صورتی است که امام در مقام بیان باشد نه در مقام اهمال یا اجمال در حالی که امام در اینجا در مقام بیان حکم نجاست دم نیست چون اگر در مقام بیان حکم نجاست دم بود نزح آب مستحب نمی شود بلکه واجب می شد در حالی که فرمودید از این حدیث استحباب فهمیده می شود 3. آخوند در کتاب الطهاره ص 104: هدف امام از طرح نزح، این است که می خواهد بفرماید هر چیزی که در آب می افتد مناسب با طبع انسان نباشد مستحب است که چند دلو از این آب به بیرون بریزید به نوعی حکم به رعایت بهداشت می کند چون وقتی چند دلو بیرون ریخت طبعش می کشد که از آن استفاده کند لذا حکم به استحباب داده شده نه وجوب. #نظر_استاد هم همین است و ملازمه ای با وجوب ندارد. 2- #دلیل_دوم_آقای_خوئی: موثقۀ عمار عن ابی عبدالله (علیه السلام) : قال أَحْمَدُ بْنُ إِدْرِيسَ وَ مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ الْحَسَنِ عَنْ عَمْرِو بْنِ سَعِيدٍ عَنْ مُصَدِّقِ بْنِ صَدَقَةَ عَنْ عَمَّارِ بْنِ مُوسَى عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: سُئِلَ عَمَّا تَشْرَبُ مِنْهُ الْحَمَامَةُ فَقَالَ كُلُّ مَا أُكِلَ لَحْمُهُ فَتَوَضَّأْ مِنْ سُؤْرِهِ وَ اشْرَبْ وَ عَمَّا شَرِبَ مِنْهُ بَازٌ أَوْ صَقْرٌ (الكافي (ط - الإسلامية) / ج3 / باب الوضوء من سؤر الدواب و السباع و الطير ..... ص : 9) سوال کرد از آبی که کبوتر خورد حکمش چیست امام فرمود کل ما اکل لحمه فتوضا من سؤره کلیه پرنده ها و حیوانات حلال گوشت اگر از آبی بخورند از باقیمانده آن می توان وضو گرفت و اشامید. بعد امام در اخر فرمود الا آن تری فی منقاره دما مگر اینکه در منقارش ببینی آلوده به خون است در این صروت فلا توضا منه و لا تشرب وضو نگیرونیاشام. #وجه_استدلال_مرحوم_خوئی: کلمه دم در کلام امام مطلق است حکم به عدم جواز وضو می کند کشف می کند که لابد کل دم نجس چون اگر برخی خون ها پاک باشد امام باید تفصیل می داد ولی امام دم را مطلق اورد و لا تضوا را هم مطلق اورد و قیدی نزد معلوم است که امام می خواهد بفرماید کل دم نجس. لذا می فرماید اگر هیچ روایتی اطلاق را ثابت نکند این روایت ثابت می کند حتی صاحب شریعه و صاحب منتهی هم می گوید که این روایت اطلاق را ثابت می کند چون قیدی نیامده. #مرحوم_آخوند : از این روایت اطلاق فهمیده نمی شود چون پرنده ها مثل باز شکاری و عقاب و ... عادتا از میته حیوانی که نفس سائله دارد خوراکشان را تامین می کنند و عادتا منقارشان آلوده به خون میته است امام (علیه السلام) به این اعتبار فرمود که لا توضا منه و لا تشرب پس امام در مقام بیان نجاست کل دم نیست بلکه امام در مقام بیان منقارهای عقاب و باز شکاری و پرنده هایی است که از حیوانات میته خودشان را سیر می کنند قطعا منقارشان نجس است و اگر به ظرف آبی نوک بزنند آب نجس می شود لذا روایت خاص همین پرنده ها هست و نمی شود کل دم نجس را فهمید.