سعید دینی
📗📙📗📙📗📙📗📙📗📙📗📙📗📙📗📙
@ostadahadi
🍏🍏🍏🍏🍎🍎🍎🍎🍎
#خارج_فقه_شنبه_97/10/22
#جلسه_59
#فصل_فی_النجاسة_نجاست_دم
#مسأله_11
@ostadahadi
مسألة 11): الدم المراق في الأمراق حال غليانها نجس منجّس، و إن كان قليلًا مستهلكاً، و القول بطهارته بالنار لرواية ضعيفة ضعيف.
در #مساله_11 دو قول است:
1-#قول_اول؛ مرحوم شیخ طوسی و مفید و دیلمی وقاضی ابن براج قائل شدند به دطهارت آبگوشت به شرط اینکه خون قلیل باشد.
2-#قول_دوم؛ مرحوم صاحب عروه و حائری و بسیاری از متأخرین حکم به نجاست این خون کردند گفتند که نجس منجّس است.
#ادله_قائلین_به_نجاست دو چیز است:
1)#اطلاق روایات نجاست دم است این روایات خون را به هر اندازه باشد هم نجس می دانند و هم متنجس.
2)#قاعده سرایت نجاست با وجود رطوبت است و چون آبگوشت دارای مایع است قطعا همه اجزایش نجس می شود ولو اینکه در گوشه ای بیفتد اگر کسی بگوید قطره خون در آبگوشت مستهلک شد جواب می دهیم که استهلاک موجب طهارت اجزا و اشیا متنجس نمیشود. قبلا بحث شد سال گذشته . لذا ما باید برای این دو دلیل مخصوص پیدا کنیم اگر پیدا کردیم چه بهتر اگر نتوانستیم باید این فتوا را بپذیریم.
باید روایات بررسی شود:
ح.1:وَ عَنْهُ عَنْ يَعْقُوبَ بْنِ يَزِيدَ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ الْمُبَارَكِ عَنْ زَكَرِيَّا بْنِ آدَمَ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا الْحَسَنِ ع عَنْ قَطْرَةِ خَمْرٍ أَوْ نَبِيذٍ مُسْكِرٍ قَطَرَتْ فِي قِدْرٍ فِيهِ لَحْمٌ كَثِيرٌ وَ مَرَقٌ كَثِيرٌ قَالَ يُهَرَاقُ الْمَرَقُ أَوْ يُطْعِمُهُ أَهْلَ الذِّمَّةِ أَوِ الْكَلْبَ وَ اللَّحْمَ اغْسِلْهُ وَ كُلْهُ قُلْتُ فَإِنَّهُ قَطَرَ فِيهِ الدَّمُ قَالَ الدَّمُ تَأْكُلُهُ النَّارُ إِنْ شَاءَ اللَّهُ قُلْتُ فَخَمْرٌ أَوْ نَبِيذٌ قَطَرَ فِي عَجِينٍ أَوْ دَمٌ قَالَ فَقَالَ فَسَدَ قُلْتُ أَبِيعُهُ مِنَ الْيَهُودِ وَ النَّصَارَى وَ أُبَيِّنُ لَهُمْ قَالَ نَعَمْ فَإِنَّهُمْ يَسْتَحِلُّونَ شُرْبَهُ قُلْتُ وَ الْفُقَّاعُ هُوَ بِتِلْكَ الْمَنْزِلَةِ إِذَا قَطَرَ فِي شَيْءٍ مِنْ ذَلِكَ قَالَ فَقَالَ أَكْرَهُ أَنْ آكُلَهُ إِذَا قَطَرَ فِي شَيْءٍ مِنْ طَعَامِي.( وسائل الشيعة / ج3 / 470 / 38 باب نجاسة الخمر و النبيذ و الفقاع و كل مسكر ..... ص :468)
(دو نقل و سند در اینجاست یکی حسن بن مبارک و یکی حسین بن مبارک)
سوال این است که اگر در دیگی پر از آب و گوشت یعنی دیگ بزرگ قطره ای شراب یا خون ریخت چه حکمی دارد؟ امام فرمود آبگوشت را دور بریزد یا بدهد به یهودی و مسیحی یا بدهید سگ بخورد ولی فرمود گوشتش را بشویید خودتان بخورید. سوال کرد خون در آن ریخته امام فرمود خون نیست . از این استدلال که آتش خون را نابود کرد و استهلاک کرد و این استهلاک باعث میشود که گوشت را بشویید و بخورید.
پس تعلیل عام است استهلاک را شامل میشود نتیجه اش این است که ما می توانیم حکم به طهارت آبگوشت کنیم یعنی خون نجس است ولی متنجس نیست.
#اقوال؛
#شیخ_طوسی :فان حصل فيها شيء من الدم، و كان قليلا، ثم غلى، جاز أكل ما فيها، لان النار تحيل الدم، فان كان كثيرا لم يجز أكل ما وقع فيه. (برای اینکه آتش دم را استحاله می کند.) (در نهایة ج 3 ص104؛ السرائر الحاوي لتحرير الفتاوي (و المستطرفات) / ج3 / 120 / باب الأطعمة المحظورة و المباحة ..... ص : 118)
در کتا ب مقنعه جناب #شیخ_مفید می فرماید: و إن وقع دم في قدر تغلي على النار جاز أكل ما فيها بعد زوال عين الدم و تفريقها بالنار و إن لم تزل عين الدم منها حرم ما خالطه الدم و حل منها ما أمكن غسله بالماء. (المقنعة ؛ ؛ ص582) و مرحوم دیلمی در مراسم می فرماید: فانه یزول حکم نجاسته و یجوز اکله.
مرحوم ابن براج د رمهذب فرمود:جاز اکل ما فیها بعد ان یغسل.
ح.2 أَبُو عَلِيٍّ الْأَشْعَرِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْجَبَّارِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ النُّعْمَانِ عَنْ سَعِيدٍ الْأَعْرَجِ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنْ قِدْرٍ فِيهَا جَزُورٌ وَقَعَ فِيهَا مِقْدَارُ أُوقِيَّةٍ مِنْ دَمٍ أَ يُؤْكَلُ فَقَالَ ع نَعَمْ لِأَنَّ النَّارَ تَأْكُلُ الدَّم. (الكافي (ط - الإسلامية) ؛ ج6 ؛ ص235)
امام فرمود : بخورید لان النار تأکل الدم.
ح.3. عَلِيُّ بْنُ جَعْفَرٍ فِي كِتَابِهِ عَنْ أَخِيهِ قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنْ قِدْرٍ فِيهَا أَلْفُ رِطْلِ مَاءٍ فَطُبِخَ فِيهَا لَحْمٌ وَقَعَ فِيهَا أُوقِيَّةُ دَمٍ هَلْ يَصْلُحُ أَكْلُهُ فَقَالَ إِذَا طُبِخَ فَكُلْ فَلَا بَأْس. (وسائل الشيعة ؛ ج24 ؛ ص197)
هزار سطل در این دیگ است. درون آن آبگوشت است خون در آن افتاد فرمود بخوریدش اشکالی ندارد.
آیا این روایات می تواند تخصیص بزند؛ تقریبا #شش_توجیه کردند:
1.این آبگوشت بحد کر است بهمین جهت امام این آبگوشت را نجس نمی داند چون به اندازه بیش از حد کر است. (1000 سطل)
۲۲ دی ۱۳۹۷