#پاسخ 💠 درقرآن کریم، تعبیر «هم فیها خالدون» در خصوص گروه های مختلفی به کار رفته است؛ از جمله گنهکارانی که گناه، آنها را احاطه کرده است. ✅ طبق فرموده: بلی من کسبت سیئه واحاطت به خطیئته فالئک اصحاب النار هم فیها خالدون( البقرة،۸۱) 🆔 @ostadmaaref

#فایل_تصویری 💠 موضوع: ایثار و انفاق در سیره اهل بیت علیهم السلام ♦️ دکتر مجید معارف 🔹 برنامه تلویزیونی: انقلاب فاطمی سلام الله علیها 🔸 شبکه قرآن 🗓 1397.11.13 🆔 @ostadmaaref

#فایل_صوتی 💠 موضوع: ایثار و انفاق در سیره اهل بیت علیهم السلام ♦️ دکتر مجید معارف 🔹 برنامه تلویزیونی: انقلاب فاطمی سلام الله علیها 🔸 شبکه قرآن 🗓 1397.11.13 🆔 @ostadmaaref

مجله ."مطالعات تطبیقی قرآن پژوهی" به سردبیری دکتر مجید معارف درصدد دریافت امتیاز علمی پژوهشی است. لذا از تمامی پژوهشگران که تمایل به ارسال مقاله به این مجله را دارند درخواست می شود از طریق سامانه مجله اقدام کنند. http://olomquran.ir 🆔 @ostadmaaref

💠 مقاله: علوم و آموزش قرآن در گذر زمان 🖌 نویسنده: معارف مجيد 📘 مجله: کتاب ماه و دین/فروردین و اردیبهشت/1377ش. 🆔 @ostadmaaref

علوم و آموزش قرآن در گذر زمان #علوم_قرآن #آموزش #علوم 🆔 @ostadmaaref

#سوال 💠 لطفا در مورد جایگاه علمی و شخصیت آقای مصطفی حسینی طباطبایی که در قید حیات هستند و جواب هایی که در مورد قرآن می دهند توضیح بفرمائید. 👇👇👇 🆔 @ostadmaaref

#پاسخ 💠 ایشان از اصول تشیع فاصله گرفته است وخودشان هم کتمان نمی کنند. 🔻 آثارشان با مبانی شیعی قابل نقد است، اما برخی از کارهای ایشان در نقد خاورشناسان قابل توجه است مثل کتاب: قرآن وخاورشناسان. 🆔 @ostadmaaref

🍃🌸 بسم الله الرحمن الرحیم 🌸🍃 💠 آغاز فتنه بعد از شهادت امام صادق (علیه السلام)... ♦️ نکته کلیدی درباره ی دوران امامت امام کاظم (علیه السلام) در لوح حضرت فاطمه(علیها السلام)، در گرفتن فتنه ای کور و تاریک در دوره ی امامت ایشان (فتنه عمیاء حندس) می باشد. حندس در لغت، به معنای ظلمت یا شب بسیار تاریک است و وصف فتنه به عمیاء (کور) از باب مجاز است و مقصود این است که گرفتاران به این فتنه ی کور باطن بوده اند. ♦️ پس از شهادت امام صادق (علیه السلام) گروه هایی از شیعیان امامت امام کاظم (علیه السلام) را نپذیرفتند. برخی از اینان در امام صادق (علیه السلام) وقف کردند و گفتند که آن حضرت زنده است و از دنیا نرفته و هرگز نیز نخواهد مرد تا اینکه بار دیگر ظهور کند و امرش را اظهار نماید. آنان امام صادق (علیه السلام) را قائم موعود می دانستند. پیشوای این گروه، فردی به نام ناووس بوده است و از همین رو، این گروه را ناووسیه می نامند. گروه دیگر، اسماعیلیه بودند. پس از درگذشت امام صادق (علیه السلام)، گروهی از شیعیان چنین گفتند که آن امام از دنیا رفت و فرزندش اسماعیل را به عنوان جانشین خود معرفی کرد؛ اما اسماعیل، فرزند ارشد امام صادق، در حیات پدر، چشم از گیتی فر و بسته بود؛ لیکن اینان مرگ اسماعیل را انکار کردند و افزون بر اعتقاد به امامت و حیات اسماعیل، او را قائم موعود نیز برشمردند. ♦️ گروهی دیگر، چنین گفتند که اسماعیل در زمان حیات پدر، درگذشته؛ اما او فرزند خود محمد را به عنوان امام پس از خود برگزیده است. گروه سوم، دعوی کردند که امام صادق (علیه السلام) خود محمد بن اسماعیل را به عنوان جانشین پدرش، اسماعیل به امامت، شناسانده است. شیخ مفید این هر سه گروه را اسماعیلی میداند و سبب آن را اعتقاد ایشان به امامت اسماعیل برمی شمارد. اسماعیلیان سلسله ی امامت را در فرزندان اسماعیل، جاری می دانند. ♦️ گروه سوم درگذشت امام صادق (علیه السلام) را پذیرفتند؛ لیکن فرزند بزرگتر آن امام، عبدالله را به عنوان امام قبول کردند و دلیل اعتقادشان را چنین بیان کردند که امامت ویژه فرزند بزرگتر است. اینان فطحیه نام دارند. باری، فتنه ی کور و تاریک و سختی که در آغاز امامت امام کاظم (علیه السلام) درگرفت، انحراف از امامت ایشان بود که به اشکال مختلف نمایان شد، لیکن بطلان گروه های مخالف امام کاظم (علیه السلام) و حقانیت حضرتش روشن شد و رشته هدایت الهی با امامت آن امام پیوسته و متصل بماند. ✅ برگرفته از کتاب: شناخت حدیث - فهم و نقد حدیث، دفتر دوم، صص 436-437 ☘ اللّهُمَّ صَلّ عَلَی محَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجّل فَرَجَهُم ☘ 🆔 @ostadmaaref 🌸💦🌸💦🌸💦🌸💦🌸💦🌸💦

💠 مقاله: کاوشی در پدیدآورندۀ کتاب الاختصاص 🖌 نویسندگان: مجید معارف، محمدعلی حیدری مزرعه آخوند 📖 چکیده: مؤلف کتاب الاختصاص شناخته‌شده نیست؛ برخی او را احمد بن حسین مؤمن و برخی شیخ مفید می‌دانند. کنار این نظریه‌ها، نظریۀ دیگری هم هست و آن اینکه الاختصاص تلخیص‌شدۀ کتاب العیون و المحاسن شیخ مفید است. بر پایۀ این تحقیق، این کتاب از تألیف‌های احمد بن حسین المؤمن، شیخ مفید و یا تلخیصی از کتاب العیون و المحاسن وی نیست. گرچه بعضی از مشایخ شیخ مفید در سند روایات این کتاب ذکر شده، الاختصاص کشکولی را ماند که احادیث مختلف و متفاوت و گاه متناقض با رأی و نظر شیخ مفید را از کتاب‌های الاختصاص ابو علی احمد بن حسین بن احمد بن عمران، فضائل امیرالمؤمنین ابن دأب، صفه الجنه والنار و قبض روح المؤمن و الکافر سعید بن جناح و محنه امیرالمؤمنین به دست گردآورنده‌ای غیرمتخصص در امر حدیث جمع شده است. 📘 مجله: نشریه حدیث پژوهشی/ شماره ۲۰ (پاییز و زمستان ۱۳۹۷ ۱۳۹۷)/ صفحات ۷-۲۸. 🆔 @ostadmaaref

کاوشی در پدیدآورندۀ کتاب الاختصاص #الاختصاص #شیخ_مفید #العیون_و_المحاسن #احمد_بن_حسین_مؤمن 🆔 @ostadmaaref

🌺🌺#روشنا🌺🌺 📚 خلاصه قسمت پنجاه و ششم: 💠 #تحریف_ناپذیری_قرآن_23 ♦️ سومین زاویه نقد: نقد سندی ♦️ توضیح انواع خبر از جهت متواتر و واحد بودن و مقایسه سند قرآن و روایات دال بر تحریف از این جهت ♦️ بررسی اسناد روایات دال بر تحریف از جهات اتصال سند و وثاقت راویان آن‌ها 🆔 @ostadmaaref

🌱 #فایل_صوتی ☘ کیفیت عالی 🍀 برنامه رادیویی #روشنا 📝 جلسه 56 🆔 @ostadmaaref

#سوال 💠 آیا بدون وضو می توان به ترجمه قرآن دست زد؟ متن عربی آن چطور و علت آن چیست؟ 👇👇👇 🆔 @ostadmaaref

#پاسخ 💠 این یک بحث فقهی است که من خیلی وارد آن نمی شوم. 🔻 مفسران نوعا از آیه: لایمسه الا المطهرون (واقعه/ ۷۸) که یک گزاره خبری است استفاده انشائی کرده اند ونتیجه گرفته اند که نص قرآن که به زبان عربی است باید با طهارت ظاهری یعنی وضو مس شود من با این برداشت مخالف نیستم. 🆔 @ostadmaaref

🌺🌺#روشنا🌺🌺 📚 خلاصه قسمت پنجاه و هفتم: 💠 #تحریف_ناپذیری_قرآن_24 ♦️ چهارمین زاویه نقد: نقد دلالی ♦️ بررسی جهات مختلف روایات دال بر تحریف از زاویه نقد دلالی ♦️ توضیح این روایات از نظر فقه‌الحدیثی 🆔 @ostadmaaref

🌱 #فایل_صوتی ☘ کیفیت عالی 🍀 برنامه رادیویی #روشنا 📝 جلسه 57 🆔 @ostadmaaref

🌸 بسم الله الرحمن الرحیم 🌸🍃 💠 گزارشی از گفتگو با دکتر معارف درباره اقدامات امام سجاد علیه السلام در مقابله با چالش های عصر خود. 📝 پنجشنبه ۲۲ فروردين ۱۳۹۸ ♦️ شباهت اوضاع سیاسی عصر امام سجاد(ع) به عصر نبوت موسی(ع) ❔ همان طور که مستحضرید لازمه عبرت از تاریخ به ویژه تاریخ ائمه(ع)، فهم اوضاع سیاسی و اجتماعی آن دوران است. حالا که در ایام ولادت امام سجاد(ع) قرار داریم، مقداری درباره شرایط سیاسی و اجتماعی آن دوران توضیحاتی بفرمایید. ✅ امام سجاد(ع) یکی از طولانی‌ترین دوران امامت را داشتند. یعنی ایشان از سال 61 تا 94 هجری عهده‌دار امامت شدند که با این احتساب، یک دوره 34 ساله محسوب می‌شود. در این دوران متأسفانه حاکمیت استبدادی بنی‌امیه بر جوامع اسلامی تداوم داشت. 20 سال از دوران امامت حضرت، همزمان با امارت حجاج‌بن یوسف بر عراقِین است. منظور از عراقِین یعنی حجاز و عراق. او یکی از خشن‌ترین سرداران و استانداران بنی امیه بود که امان شیعیان را می‌برید. امام محمد باقر(ع) تعبیری دارند که ابن ابی‌الحدید معتزلی آن را برایمان می‌نویسد. ✅ در این روایت تاریخی امام باقر(ع)‌ فرمود پس از واقعه عاشورا دوران سختی برای شیعیان آغاز می‌شود. دوره‌ای که در آن دوران عُمّال بنی‌امیه درِ خانه‌ها را می‌زدند و شیعیان را بیرون می‌کشیدند و گردن می‌‌زدند. در ادامه روایت آمده است دوره‌‌ای که پس از واقعه کربلا برایمان پیش آمد به دوره بنی‌اسرائیل به هنگام ولادت حضرت موسی(ع) شباهت دارد که طیّ این ماجرا فرعونیان تک تک خانه‌ها را جستجو می‌کردند تا اگر نشانه‌ای از تولد موسی(ع) یافتند، او را بکشند. سپس ادامه می‌دهند اگر در این دوره به کسی کافر یا زندیق می‌گفتند، جرمش سبک‌تر بود تا اینکه به او شیعه بگویند. حالا تصور کنید این تنها قسمتی از دوران امامت امام سجاد(ع)‌ است. نتیجه این اختناق آن است که شیعیان جرأت نداشتند اطراف امام سجاد(ع)‌ حاضر شوند. حتی خود امام سجاد(ع) رفتار تقیه‌آمیزی انجام می‌دادند. ✅ یکی از اتفاقاتی که پس از واقعه عاشورا در مکه رخ داد، واقعه حرّه بود. در این واقعه "مسلم بن عُقبه" به عنوان فرمانده شامیان، اهالی مدینه را قتل عام می‌کند. در چنین شرایطی امام سجاد(ع) یک حالت بی‌طرفی اتخاذ می‌کند؛ یعنی عملاً نمی‌تواند به کمک مردم مدینه بیاید و با عُمّال بنی‌امیه بجنگد. البته همین که اعلام بی‌طرفی می‌کند، موجب امان دادن به عده زیادی از شیعیان می‌شود. یعنی کسانی که وارد خانه امام سجاد(ع)‌ می‌شدند، جان‌شان در امان بود. 🔹 این تحلیل سیاسی و اجتماعی را عرض کردم تا نتیجه بگیرید عصر امام سجاد(ع) دوران آزادی عمل اجتماعی و بدون خوف و خطر ایشان نبود. از این جهت کَشّی از عالمان شیعه می‌گوید در دوران امام سجاد(ع) مردم از اطراف ایشان جز اندکی پراکنده شدند. ❔ در چنین شرایط اختناق‌آمیزی امام سجاد(ع) برای روشن ماندن مشعل اسلام چه رفتاری اتخاذ کردند؟ 🔸 امام سجاد(ع) در دوران طولانی امامت خویش و در برهه‌هایی خاص که دارای فراغت‌ و آزادی‌ عمل بود، با گروه‌ها و جریان‌های متعددی ارتباط برقرار کرد و عملاً توانست تأثیرهایی بر آنان بگذارند. ✅ اولین جریان مربوط به فقها و محدثان مدینه است. در زمان امام سجاد(ع)‌ فقهای سبعة یا هفتگانه حضور داشتند. سعید بن مسیب یا محمد بن مسلم بن شهاب زُهری دو تن از فقهای بزرگ آن زمان بودند. اینها به عنوان جانشینان فکری پیامبر و اصحاب پیامبر(ص) شناخته می‌شدند، لذا در مقام فتوا بودند. به طور طبیعی سنت پیامبر(ص) تا آن زمان دچار دگرگونی‌هایی شده بود. در این شرایط امام سجاد(ع) به صورت مستقیم و غیر مستقیم روایت‌هایی را در موضوعات گوناگون فقهی به نقل از پیامبر(ص)‌ نقل می‌کرد. ‌اگر بخواهیم کارنامه امام سجاد(ع) در این زمینه را بگوییم، از ایشان 1661 حدیث بر جا مانده که از طریق 200 نفر روایت شده است. ✅ نکته مهم و جالب در روایات امام سجاد(ع) آن است که اولاً بسیاری از این دست روایات اکنون در منابع اهل سنت ضبط شده است؛ مانند «السُنن الکبرای بیقهی»، «مستدرک حاکم نیشاپوری»، «موطأ مالک» و ... ♦️ احیای سنت نبوی و یاد عترت در قالب ادعیه و بیان روایات پیامبر(ص) ✅ دو ویژگی در این روایات وجود دارد: اول اینکه امام سجاد(ع) در مقام یک راوی است و حدیث را به نقل از پیامبر(ص) نقل می‌کند. این رفتار دو معنا دارد: اولین معنایش، احیای سنت‌های پیامبر است؛ زیرا پس از رحلت ایشان، متأسفانه در عصر خلفای اهل سنت سیاستی با نام «منع کتابت و نقل احادیث پیامبر» وضع شد. این حرکت ضربه جبران‌ناپذیری بر احادیث و سنن پیامبر(ص) وارد کرد. در چنین شرایطی امام سجاد(ع) در مقام احیای آثار پیامبر(ص) قدم برداشت. این رفتارِ حضرت، در ادعیه و مناجات‌شان وجود دارد. ایشان مکرر بر محمد و آل محمد صلوات می‌فرستد تا نام و یاد ایشان در دورانی که کمر به همت زدودن یاد اهل عترت(ع) داشتند، زنده بماند.

✅ دومین معنایش آن است که عده‌ای امام سجاد(ع) را به عنوان امام و حجت خدا روی زمین قبول نداشتند. حداکثر معتقد بودند ایشان فقیه است، اما تمام مسلمانان، پیامبر(ص) را به عنوان حجت شرعی قبول داشتند. بنابراین ایشان ترجیح می‌دهد شخصاً اظهار امامت و حجیت نکند، اما از رسول خدا(ص) به عنوان حجت استفاده کند و اقوال فقهی خود را با عنوان «قال رسول‌الله» مطرح بفرماید. ♦️ خنثی‌سازی توطئه تبلیغاتی دشمن با اقدامات تفسیری امام سجاد(ع) ✅ دومین جریانی که امام سجاد(ع) با آن مواجه بودند، قاریان قرآن بود. پس از رحلت پیامبر(ص) همان طور که در حوزه نقل روایات با رکود مواجه بودیم، در حوزه تفسیر قرآن نیز همین گونه بود. امام سجاد(ع) که با قاریان ارتباط دارد، ایشان را دعوت به قرائتِ همراه با تدبر می‌کرد. خود ایشان نیز هر زمان فرصت داشت، به تفسیر قرآن می‌پرداخت. در کتاب مسند کتاب عطاردی بابی به نام «باب‌القرآن» وجود دارد. در این بخش 122 حدیث تفسیری از قول امام سجاد(ع) ذکر شده است. برخی از این احادیث جنبه احتجاجی دارد؛ احتجاج یعنی در حقیقت یک حجتی برای نقل فضایل اهل‌بیت(ع) است. به عنوان نمونه وقتی امام سجاد(ع) پس از واقعه عاشورا وارد شام می‌شود، با شادی اهل شام مواجه می‌شوند؛ زیرا تصور می‌کردند امام حسین(ع) خارجی است و علیه خلیفه وقت قیام کرده است. ❔ خطبه امام سجاد(ع) چگونه منطق سقیفه و کاخ یزید را متزلزل کرد؟ ✅ در چنین شرایطی امام سجاد(ع) با پیرمردی شامی برخورد کرد که به اهل‌بیت(ع) جسارت می‌کرد. به او فرمود: «پیرمرد، قرآن خوانده‌ای؟» گفت:بله. فرمود: آیا این آیه را می‌دانی: «قُلْ لا أَسْئَلُكُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبى؛ بگو جز مودت خویشاوندان از شما مزدی نمی‌خواهم». گفت: بله خواندم. فرمود: ای پیرمرد، ما همان ذوی‌القربی هستیم. سپس فرمود آیا این آیه را خوانده‌ای که: «وَ آتِ ذَا الْقُرْبى حَقَّه ...؛ حق خویشاوندان را ادا کن.» گفت: خواندم. فرمود: «ما همان «ذوالقربی» هستیم. سپس حضرت به همین ترتیب به آیه تطهیر اشاره کرد. راوی می‌گوید: آن مرد ساکت ماند و از حرفی که زده بود پشیمان شد و گفت: به خدا آیا شما همان‌هایید؟ آن مرد گریه کرد. عمامه‌اش را از سر برداشت، سر به ‌سوی آسمان گرفت و گفت: «خدایا من از دشمنانِ خاندان پیامبر، از جن و انس به درگاهت بیزاری می‌جویم. آنگاه گفت: آیا برای من راه توبه باز است؟ فرمود: «بله اگر توبه کنی خدا می‌پذیرد و با مایی. گفت: توبه کردم. این خبر به یزید رسید، دستور داد او را کشتند.داین اقدامات تفسیری و روشنگرانه امام سجاد(ع) باعث بیداری مردم شد و دهان به دهان بین مسلمانان چرخید. ❔ جلوگیری از اشاعه مکاتب انحرافی در قالب ادعیه و مناجات ✅ سومین جریانی که امام سجاد(ع) با آنها برخورد داشتند، جریان زهد و تصوف است. در آن زمان با شخصیت‌هایی همچون حسن بصری یا سعید بن مسیّب مواجهیم. این‌ها جریان عارفانه‌ای را راه انداختند که مقداری هم کاذب بود. اما در هر صورت در آن زمان به صورت نماد زهد و عرفان و اعراض از دنیا شناخته می‌شدند. مخصوصاً حسن بصری که از دیگران بیشتر مشهور به زهد بود. یکی از اقدامات امام سجاد(ع)، اصلاح این جریان انحرافی بود. ✅ امام(ع) این اقدام را از طریق موعظه‌های بلیغ و نیز از طریق مکتب دعا و نیایش انجام داد. چرا که یکی از قلق‌های رفتاری امام سجاد(ع) ارائه تعالیم ناب اسلام در قالب دعا بود. اکنون مجموعه ادعیه و مناجات‌های امام سجاد(ع) در قالب صحیفه سجادیه در اختیار ماست. از دیگر سو با تعبد شخصی و عبادت عملی خویش با این تفکرات مبارزه کردند. ❔ یکی از القابی که امام سجاد(ع) در بین مردم مشهور به آن شد، زین‌العابدین یا زینت عبادت‌کنندگان است. لطفاً درباره سیره عبادی آن حضرت مقداری توضیح بدهید. ✅ امام سجاد(ع) به قدری اهل عبادت و مناجات با خداوند بود که مشهور به زین‌العابدین شدند؛ جالب است در بین کسانی که خود را مقید به گوشه‌نشینی و زهد کرده بودند، این نوع عبادت امام سجاد(ع) بی‌نظیر بود؛ ضمن آنکه امام سجاد(ع)‌ به فعالیت‌های علمی و رسیدگی به امورات شیعیان نیز مشغول بود. تمام علمایی که از امام سجاد(ع) برای ما صحبت می‌کنند، معمولاً به عبادت ایشان اشاره دارند؛ مثل ابن ابی‌الحدید معتزلی که می‌گوید: «کانَ علی بن حسین غایَتاً فِی العِبادَةِ»؛ یعنی علی بن حسین نهایت مسیر عبادت را طی کرد. یا گفته‌اند ایشان روزها روزه و شب‌ها اهل تهجد بود.

✅ یکی از کنیزان ایشان وقتی از امام سجاد(ع) صحبت می‌کند، می‌گوید من هیچ گاه در روز به ایشان طعامی نبردم و شب بستری برای ایشان پهن نکردم. در وضو حالت لرزه به ایشان دست می‌داد. زمانی که به ایشان می‌گفتند چرا اینگونه با هراس وضو می‌گیری؟ می‌فرمود آیا می‌دانید من در مقابل چه کسی می‌خواهم قیام کنم؟ در هنگام نماز خواندن نیز چنین حالتی داشتند. گفته‌اند:‌«کانَ علی بن حسین إذا أقامَ فِی‌الصَّلوةِ تَغیَّر لَونُه» یعنی وقتی ایشان به نماز می‌ایستاد، رنگ چهره ایشان تغییر می‌کرد. ✅ جالب است که حتی خود رؤسای فرقه‌ای که قبلاً به آن اشاره کردم، اذعان به تقوا و عبادت فراوان امام سجاد(ع) کردند. مثلاً سعید بن مسیب می‌گوید من با ورع‌تر از امام سجاد ندیدم. ♦️ اقدامات هوشمندانه امام سجاد(ع) در تربیت نیروهای تشکیلاتی ❔ با توجه به فضای بسته‌ای که بنی‌امیه در عصر امام سجاد(ع) إعمال می‌کردند، به طور طبیعی فعالیتهای تبلیغی و علمی امام و شیعیان‌شان در حاشیه قرار می‌گرفت. امام(ع) با چه روش‌هایی به این فعالیت‌ها دامن زدند؟ ✅ یکی از رفتارهایی که در برگ زرین زندگانی امام سجاد(ع) دیده می‌شود، رفتار و تعامل سازنده و آینده‌نگرانه ایشان با بردگان است. پس از رحلت رسول اکرم(ص) تبعیض نژادی بین مسلمانان ایجاد می‌شود؛ به گونه‌ای که می‌گفتند عرب و غیر عرب. به غیر عرب‌ها موالی می‌گفتند که اکثر آن‌ها از بردگان بودند؛ یعنی بردگان کسانی بودند که از ملیت‌های غیر عرب به عنوان عرب یا کنیز وارد جامعه اسلامی شده و بعد استثمار می‌شدند. حتی زمانی که نومسلمان می‌شدند، از حقوق برابر مسلمانی برخوردار نبودند. یکی از اقدامات امام سجاد(ع) خرید این بردگان و تربیت‌شان و بعد آزادسازی آن‌ها بود. بسیاری از این بردگان تبدیل به شخصیت‌های اسلامی شدند. گفته می‌شود امام سجاد(ع) نزدیک به هزار برده را خرید و آن‌ها را از نظر شخصیتی تربیت و پرورش کرد چنانچه به تأسی از جد خودشان علی بن ابی‌طالب شب‌ها به فقرا رسیدگی می‌کرد. تا زمان شهادت امام سجاد(ع) شناختی از ایشان نداشتند. ✅ یکی از اقدامات امام سجاد(ع) خرید این بردگان و تربیت‌شان و بعد آزادسازی آن‌ها بود. بسیاری از این بردگان تبدیل به شخصیت‌های اسلامی شدند. گفته می‌شود امام سجاد(ع) نزدیک به هزار برده را خرید و آن‌ها را از نظر شخصیتی تربیت و پرورش کرد. ♦️ امام سجاد(ع) از ادعیه جهت اشاعه فضایل اهل‌بیت(ع) استفاده کرد ✅ همچنین امام سجاد(ع) به دلیل جوّ اختناق عصر بنی‌امیه، مجبور شدند بسیاری از آموزه‌ها را در قالب دعا بیان کنند. مضامین دعاهای امام سجاد(ع)‌ دعاهای انسان ضعیفی که بخواهد برای برآورده شدن حاجات دست به دعا بردارد، نیست بلکه امام سجاد(ع) از دعا به عنوان قالبی برای بیان حقایق اسلامی استفاده کرد. امروز وقتی ما دعاهای امام سجاد(ع) را بررسی می‌کنیم، مضامین توحیدی و نبوت‌شناسی دارد؛ یعنی با خواندن این دعاها می‌توانیم با مقام و فضایل پیامبر اسلام(ص) و جایگاه ایشان آشنا شویم. ✅ همچنین این ادعیه دارای مضامین امام‌شناسی است؛ یعنی بیان معارف اهل‌بیت(ع) و مقام ایشان نزد خداوند و مقامی که ائمه باید نزد مسلمانان داشته باشند و نیز بیان این نکته که اهل‌بیت(ع) وارثان پیامبرند در مضامین مناجات‌های امام سجاد(ع) نهفته است. این مضامین به قدری فراوان است که موضوع تحقیقات دانشجویان در زمینه مقالات و پایان‌نامه‌ها شده است؛‌ مثلاً امامت در دعاهای امام سجاد(ع)‌ بر مبنای صحیفه سجادیه نمونه‌ای از آنهاست. ✅ شاید امکان برگزاری مناظرات مذهبی برای اثبات مقام امامت نداشت. اینگونه مناظرات اتفاق در زمان باقر(ع)‌ به بعد افتاد. زیرا همان طور که عرض کردم، عصر امام سجاد(ع) دشمنان اجازه چنین کارهایی نمی‌دادند و جوّ اختناق‌آمیزی ایجاد کرده بودند. امروز آنچه در روایات امام سجاد(ع) در موضوعات گوناگون وارد شده است، در زمان ما به وسیله عزیزالله عطاردی در کتاب "مسند الامام السجاد" گردآوری شده است. 🌺 لطفا جهت دسترسی به متن این سخنرانی بر روی لینک زیر کلیک کنید: 🌐 https://tn.ai/1985865 ☘ اللّهُمَّ صَلّ عَلَی محَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجّل فَرَجَهُم ☘ 🆔 @ostadmaaref 🌸💦🌸💦🌸💦🌸💦🌸💦🌸💦

🌸 بسم الله الرحمن الرحیم 🌸🍃 💠 گزارشی از گفتگو با دکتر معارف درباره بازخوانی برخی موضوعات مهدویت از منظر قرآن و حدیث. 📝 ۱ اردیبهشت ۱۳۹۸ ♦️❔بحث از امام عصر (عج) و حیات و زندگانی مبارک ایشان همواره در طول تاریخ با شبهات و انکارهایی مواجه بوده است که علمای شیعه در صدد رفع این شبهات برآمده اند؛ در سال‌های اخیر کتاب‌هایی توسط وهابیت منتشر شده است که موضوع ظهور حضرت مهدی را افسانه خوانده است، به نظر شما نوع مواجهه با این نوع شبهات چگونه باید باشد و چه پاسخی می‌توان به مخاطب سنی مذهب در این خصوص داد؟ ✅ اینکه وجود مبارک امام زمان یا غیبت ایشان مورد انکار قرار بگیرد، مسائل غریبی نیست و حتی توسط بزرگان دین پیش بینی شده است. امام صادق (ع) خطاب به زُراره می‌فرماید قائم ما غیبتی طولانی خواهد داشت و در این هنگام مردم دچار شبهات مختلفی می‌شوند، برخی می‌گوید از اصل به دنیا نیامده بود، برخی می‌گویند به دنیا آمده ولی از دنیا رفته است و… اما بدانید که آن دوره سختی است و مردم آزمایش می‌شوند. رزاره می‌گوید اگر من آن دوره را درک کردم چه کار کنم؟ حضرت می‌فرماید دعای نجات غریق را بخوان که «اللهم عرفنی نفسک فانک ان لم تعرفنی نفسک لم اعرف نبیک…» لذا در لسان ائمه انکار وجود امام زمان، پیش بینی شده و دوران غیبت مواجه با شبهاتی خواهد بود. علت هم این است که اعتقاد به غیبت امام زمان از مقوله ایمان به غیب است. آیا ما نداریم کسانی که در وجود خدا و حقانیت پیامبر و یا اعتقاد به روز معاد تردید کنند؟ حتی در بین خود مسلمانان نسبت بعضی از حقایق دینی که از مقوله ایمان به غیب است، شبهات و انکارهایی ممکن است رخ دهد. ✅ وقتی ما به منابع و کتاب‌های حدیثی معتبر اهل سنت مانند کتاب المسند احمد ابن حنبل، صحیح بخاری، صحیح مسلم، سنن ترمذی که کتاب‌های مورد وفاق اهل سنت است، مراجعه می‌کنیم، در این منابع ذکر شده که آنها قائل به وجود امام مهدی (عج) از نسل امام حسین (ع) هستند اما می‌گویند هنوز متولد نشده است و معتقدند در آینده ظهور خواهد کرد. البته نسبت به میلاد حضرت مهدی (عج) نیز در منابع اهل سنت اشاره‌هایی می‌توان یافت. ✅ ما اگر بخواهیم یک لیستی از منابع را نشان دهیم، آقای محمدرضا حکیمی در کتاب خورشید مغرب افرادی مانند ابن حجر هیتمی، ابن کثیر دمشقی، ابن ابی الحدید، جلال الدین سیوطی و… ذکر کرده اند که از وجود حضرت مهدی (عج) و شخصیت او و ظهور او سخن گفته اند و چیزی نیست که قابل انکار باشد. ✅ همانطور که عرض شد اختلاف شیعه و اهل سنت در مورد حضرت مهدی (عج) صرفاً در ولادت آن حضرت است لذا تعبیر افسانه مهدویت دیگر تعبیری علمی نخواهد بود. ♦️❔از منظر قرآن چه آیاتی در مورد ظهور وجود دارد؟ چه آیاتی در این باب وجود دارد و چه قرینه‌هایی وجود دارد که این آیات در مورد حضرت مهدی و ظهور ایشان است؟ ✅ در مورد امام زمان آیه‌های زیادی وجود دارد. برخی از آیات نسبتاً معروف تر هستند. مثلاً آیه ۵۵ سوره نور می‌فرماید «وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ ءَامَنُواْ مِنکمُ وَ عَمِلُواْ الصَّلِحَتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فیِ الْأَرْضِ کَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِینَ مِن قَبْلِهِمْ وَ لَیُمَکِّنَنَّ لهَمْ دِینهَمُ الَّذِی ارْتَضیَ لهَمْ وَ لَیُبَدِّلَنهَّم مِّن بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا یَعْبُدُونَنیِ لَا یُشْرِکُونَ بیِ شَیْا» این آیه سخن از یک وعده الهی دارد. خدا به مؤمنین وعده می‌دهد که آنها را بر کل زمین مستقر می‌کند و حاکمیت می‌دهد. چنان حاکمیتی می‌یابند که هیچ ترس و بیم و اندوهی به دلشان راه نمی‌دهند. در آن روزگار عبادت پروردگار فراگیر می‌شود. ✅ وقتی به دنیای معاصر و حتی به دوران عصر پیامبر نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که این آیه در هیچ جای تاریخ محقق نشده است. حتی در دوره امپراطوری های اموی و عباسی غالب بودن اسلام را بر کل زمین ندیدیم. نزدیک به این آیه، آیه ۲۸ سوره فتح است که می‌فرماید «هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَی وَدِینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَی الدِّینِ کُلِّهِ» آیا زمانی در تاریخ می‌توان مثال زد که اسلام بر تمام ادیان غالب شده باشد؟ در طول تاریخ چنین اتفاقی نیفتاده است. ✅ آیه دیگر می‌فرماید «وَلَقَدْ کَتَبْنَا فِی الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُهَا عِبَادِیَ الصَّالِحُونَ» به این معنی که وعده الهی است که قرار است زمین به وراثت زمین برسد. لذا این مسئله محقق نشده است. ✅ وعده‌های الهی خلف نمی‌شود و لذا زمان تحقق این آیات هنوز فرا نرسیده و این مربوط به آینده است. ✅ وقتی به روایات مراجعه می‌کنیم، روایات تفسیری، این آیات را ناظر به ظهور حضرت مهدی می‌دانند و خدا استقرار عزت مندانه دین در زمین را با ظهور امام عصر محقق می‌کند.

✅ اما به نظر من یکی از قوی‌ترین شاهدهای قرآنی بر حجت زنده الهی در روز زمین به سوره قدر باز می‌گردد. قرآن در سوره قدر می‌فرماید «تَنَزَّلُ الْمَلَائِکَةُ وَالرُّوحُ فِیهَا بِإِذْنِ رَبِّهِم مِّن کُلِّ أَمْرٍ» با توجه به اینکه لیله القدر مختص زمان خاصی نیست و هر سال تکرار می‌شود و شیعه و سنی به آن معتقد هستند و در آن احیا می‌گیرند، سوال این است که ملائکه و روح که همان جبرئیل است در شب قدر به کجا نازل می‌شوند؟ ✅ اشارات قرآنی و روایی در این مورد وجود دارد که ملائکه به حجت الهی نازل می‌شوند. آیه دوم سوره نحل تا اندازه‌ای نشان می‌دهد که محل نزول ملائکه انسان‌هایی از بندگان خوب خدا هستند. می‌فرماید «یُنَزِّلُ الْمَلَائِکَةَ بِالرُّوحِ مِنْ أَمْرِهِ عَلَی مَن یَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ أَنْ أَنذِرُوا أَنَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنَا فَاتَّقُونِ» لذا ملائکه بر انسان‌های برگزیده نازل می‌شوند. ✅ در روایات ما خیلی بر مسئله پیوند لیله القدر با امام زمان تاکید شده است. طبعاً این حجت باید حی باشد و الان هم مصداق حجت حی، امام عصر است. ✅ لیالی قدر نامعلوم است و به همین دلیل ما شب‌های مختلفی را احیا می‌گیریم. فردی از امام باقر سوال می‌کند که «تَعْرِفُونَ لَیْلَةَ الْقَدْرِ فَقَالَ وَ کَیْفَ لَا نَعْرِفُ لَیْلَةَ الْقَدْرِ وَ الْمَلَائِکَةُ یَطُوفُونَ بِنَا فِیهَا» یعنی آیا شما شب قدر را می‌شناسید؟ فرمود: چگونه شب قدر را نشناسیم در حالی که ملائکه در آن شب نزد ما در رفت و آمدند. ✅ در هر حال آیاتی که دلالت بر وجود امام زمان می‌کند زیاد است و خیلی‌ها در مورد کتاب نوشته اند و تحقیق کرده اند و به راحتی می‌شود این مسئله را بررسی کرد. ♦️❔ چرا در طول تاریخ مسئله تشرف به خدمت حضرت ولی عصر موضوعیت پیدا کرده است و چرا مردم بیشتر به دنبال زیارت و عنایت و… امام هستند؟ آیا ما به خوبی نتوانسته ایم مسئله غیبت امام را تبیین کنیم؟ و اینکه تشرف موضوعیت ندارد بلکه تبعیت مهم است؛ ✅ من میان عالمان شیعه، یک عالم را می‌شناسم که روی مسئله تشرف خیلی تاکید دارد و برای آن دستور عمل دارد و از برخی تجربه‌های تشرف نیز سخن به میان می‌آورد. او محدث نوری است که کتاب‌های مختلفی در مورد امام عصر نوشته است. او معتقد بود که راه رسیدن به خدمت امام عصر در دوران غیبت کبری مسدود نیست. ✅ سایر علمای بزرگ شیعه خیلی تاکید بر تشرف نمی‌کنند و برعکس سعی می‌کنند به روایات مقابل و مخالف آن تاکید کنند. شیخ صدوق در کتاب کمال الدین روایاتی می‌آورد که اگر کسی برای ظهور تعیین وقت کند و یا ادعا کند که خدمت امام عصر رسیده است؛ او را تکذیب کنید. برای اینکه باب ادعا و ادعاگری در این مسئله باز نشود. معمولاً علمای بزرگ شیعه بر بحث تشرف تاکید نمی‌کنند و بر این مسئله بیشتر، عده‌ای از اخباریون تاکید دارند. این جز وظایف ما نیست که حتماً باید خدمت امام برسیم و تشرفی داشته باشیم. این گونه جوسازی‌ها انحرافی است و وظایف ما در عصر انتظار مشخص است. ♦️❔ صبر و انتظار فرج در مبانی دینی ما چگونه توصیف شده است؟ سیمای منتظران در مبانی دینی ما چگونه است؟ با وجود اینکه وظیفه منتظران در عصر غیبت در روایات و توسط علما تبیین شده است، چگونه گروهی مانند انجمن حجتیه سربرآورد؟ ✅ اولاً انجمن حجتیه یک حرکت تقابلی بود. جریان استعماری بابیت و بهائیت توسط انگلیس شکل گرفت و احساس کردند می‌توانند مسئله مهدویت را در ایران به انحراف بکشانند. لذا ادعای بابیت کردند و بر این تاکید داشتند که انسان‌هایی می‌توانند بین امام و مردم واسطه باشند. زمانی که میرزا محمدعلی باب ادعای واسطه گری بین مردم و امام زمان را کرد، او را تکذیب کردند و در نهایت محاکمه شد. آنها ابتدا خود را فرقه‌ای از تشیع می‌دانستند اما بعداً اعلام استقلال از شیعه کردند و خود را مذهبی فرااسلامی معرفی کردند. وقتی این اتفاق افتاد، می‌بایست یک جریان قوی علمی بتواند، استدلال و عقاید آنها را نقد کند که انجمن حجتیه شکل گرفت. ✅ البته تفکر انجمن حجتیه از لحاظ سیاسی در مورد امام زمان و وظایف منتظران در عصر غیبت، قابل نقد است و در جای خود باید بررسی شود. اما یک قسمت از فعالیت‌های مهم این انجمن نقد بابیت و بهائیت بود. آنها به کتاب‌ها و آرای بهائیت مسلط بودند و آنها را نقد علمی می‌کردند. ✅ لذا انجمن حجتیه دو وجهه دارد. یک وجهه نقادی نسبت به یک جریان انحرافی داشت که یک ضرورت تاریخی بود و یک وجهه هم اعتقادات آنها در مورد غیبت حضرت مهدی است که هرگونه قیام را مردود می‌دانند و زاویه‌هایی با تفکر انقلاب اسلامی دارند.

✅ باید گفت وظیفه‌های اسلامی، دوران غیبت و غیرغیبت نمی‌شناسد. مثلاً امر به معروف و نهی از منکر، کمک به مظلوم، مبارزه با ظلم و… مسائلی است که به عصر ظهور تخصیص ندارد. اگر ما بخواهیم بعضی از وظایف اسلامی مثل قیام برای از بین بردن ظلم یا حمایت از مظلوم و… را به عصر ظهور موکول کنیم، به این معنی است که برخی از آیات قرآن را در عصر غیبت آیات معطله بدانیم. آیات قرآنی عمومیت دارد و مسلمان باید به وظایف خودش بر پایه کتاب و سنت عمل کند. لذا غیبت امام عصر نباید موجب تعطیلی برخی از آیات قرآن شود. نمی‌توان با قرآن گزینشی برخورد کنیم و باید به اندازه استطاعت خود به آیات قرآن جامه عمل بپوشانیم. ♦️❔ عده‌ای معتقدند در عصر غیبت به دلیل عدم حضور امام معصوم، ما هیچ امکانی در زمینه نظام سازی و یا تمدن سازی نداریم؛ نظر شما در این زمینه چیست؟ آیا وظیفه ما در عصر غیبت نظام سازی است؟ ✅ همه اینها به این باز می‌گردد که یک مسلمان باید با نشاط و با امیدواری تلاش خود را بکند. نمی‌توانیم از پیش تعیین بکنیم که همه حرکت‌ها محکوم به شکست است و همه انقلاب‌ها محکوم به سقوط است. طبق ادبیات اسلامی و آیات قرآن و روایات حق نداریم از قبل پیش بینی داشته باشیم که مثلاً نظام سازی اتفاق نمی‌افتد. ✅ به نظر من اگر در یک جامعه اسلامی، نظام اسلامی علی رغم همه محدودیت‌ها و مشکلاتش شکل بگیرد، طبعاً رهبران آن نظام وظیفه دارند شرایط تحقق اسلام را در هر حدی که می‌توانند به عهده بگیرند. ✅ البته همیشه ظالمین مردم را از راه خدا بازمی دارند ولی به این معنی نیست که مؤمنین دست روی دست بگذارند و از قبل شکست را پذیرا باشند. به نظر من امکان نظام سازی و تمدن سازی منتفی نیست. منتهی ممکن است محدوده آن کوچک و تحدیدپذیر باشد ولی وقتی امام عصر ظهور می‌کند، چون پیشوایان کفر را به عنوان موانع ایجاد نظام از بین می‌برند، طبیعتاً آن نظام سازی و تمدن سازی راحت تر رخ می‌دهد. ♦️❔ در روایات از دشورای‌های دینداری در زمان غیبت سخن به میان آمده است، چرا در زمان غیبت دینداری دشوار است و نحوه حفظ دین چگونه است؟ عنایت امام در دوره غیبت به شیعیان چگونه است و شرط آن چیست؟ ✅ من در سوال اول گفتم که زندگی در عصر غیبت و عمل کردن به احکام اسلام یکی از مصدایق ایمان به غیب است. قرآن ایمان به غیب را یکی از اولین ویژگی‌های پرهیزکاران می‌شمارد. ما در روایاتی داریم که پیامبر فرمودند مرحبا به مؤمنان آخرالزمان. نظیر این روایت از امیرالمومنین در نهج البلاغه نیز آمده است. حضرت می‌فرماید چقدر من دلتنگ برادران آخرالزمانی خود هستم. سوال می‌کنند که ما چه؟ می‌فرمایند شما من را می‌بینید، ولی آنها من را نمی‌بینند ولی ایمان دارند. لذا آن ایمان خیلی ارزشمندتر از ایمان کسانی است که در حضور حجت خدا بوده اند. ✅ امام صادق (ع) می‌فرماید اگر حجت در زمین نباشد زمین اهل آن را می بلعد. یک تعبیر از این حدیث این است که اگر اداره زمین به دست انسان بیفتد و نظارت معصوم بر آن نباشد، امنیتی در زمین باقی نمی‌ماند. یکی از عوارض عدم حضور حجت بر روی زمین این است که امنیت همگانی از بین می‌رود. ✅ به ما توصیه شده است که در عصر غیبت امام خود را بشناسیم و به او توسل پیدا کنیم و نظارت امام و دعای امام را بر خودمان باور کنیم. آیه ۱۰۵ سوره توبه می‌فرماید «وَقُلِ اعْمَلُوا فَسَیَرَی اللَّهُ عَمَلَکُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ وَسَتُرَدُّونَ إِلَی عَالِمِ الْغَیْبِ وَالشَّهَادَةِ فَیُنَبِّئُکُمْ بِمَا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ» یعنی بگو که هر عمل کنید خدا آن عمل را می‌بیند و هم رسول و مؤمنان بر آن آگاه می‌شوند، آن گاه به سوی خدایی که دانای عوالم غیب و شهود است بازگردانیده شوید و او شما را به کردارتان واقف سازد. ✅ یک مسلمان در عصر غیبت همین‌که نظام واجبات و محرمات را بشناسد و عامل به آن باشد و متعبد باشد، مهمترین وظیفه خود را انجام داده است. مسلمانی و عمل به وظایف متوقف حضور عینی امام عصر نیست. ✅ امام باقر فرمود اسلام ۵ پایه و رکن دارد. نماز، زکات، حج، روزه و ولایت. اگر شما این ارکان اسلام را باور کرده باشید، به وظایف خود عمل کرده اید. زندگی کردن در عصر غیبت امر پیچیده‌ای نیست و ما همین که به واجبات الهی عمل کنیم و از محرمات الهی دوری کنیم، به وظیفه خود عمل کرده ایم. 🌺 لطفا جهت دسترسی به متن این سخنرانی بر روی لینک زیر کلیک کنید: 🌐 https://www.mehrnews.com/news/4593870 ☘ اللّهُمَّ صَلّ عَلَی محَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجّل فَرَجَهُم ☘ 🆔 @ostadmaaref 🌸💦🌸💦🌸💦🌸💦🌸💦🌸💦

#فایل_صوتی 💠 موضوع: عوالم چهارگانه (مسیری که هر انسانی از آن می گذرد) ♦️ دکتر مجید معارف 🔹 بخش اول: مقدمه و طرح موضوع 🗓 1398.01.29 🆔 @ostadmaaref

#فایل_صوتی 💠 موضوع: عوالم چهارگانه (مسیری که هر انسانی از آن می گذرد) ♦️ دکتر مجید معارف 🔹 بخش دوم: عالم ذر 🗓 1398.01.29 🆔 @ostadmaaref