eitaa logo
کانال رسمی دکتر مجید معارف
694 دنبال‌کننده
253 عکس
39 ویدیو
229 فایل
استاد تمام دانشکده الهیات دانشگاه تهران سردبیر فصلنامه علمی پژوهشی «پژوهش دینی» ارتباط با ادمین و ارسال سوالات @hafeze2
مشاهده در ایتا
دانلود
غدير در پرتو قرآن و سنت.pdf
761.3K
💠 دانلود کتاب 🌺 غدیر در پرتو قرآن و سنت ❇️ تألیف: دکتر مجید معارف 🆔 @ostadmaaref
وقایع قبل از غدیر.mp3
1.98M
💠 بخشی از برنامه تلویزیونی عقیق 🔻 با حضور: دکتر مجید معارف 🔹 موضوع: وقایع قبل از غدیر ▫️ 1398.5.28 🆔 @ostadmaaref
وقایع قبل از غدیر.mp3
1.98M
💠 بخشی از برنامه تلویزیونی عقیق 🔻 با حضور: دکتر مجید معارف 🔹 موضوع: وقایع روز غدیر ▫️ 1398.5.28 🆔 @ostadmaaref
وقایع بعد از غدیر.mp3
1.52M
💠 بخشی از برنامه تلویزیونی عقیق 🔻 با حضور: دکتر مجید معارف 🔹 موضوع: وقایع بعد از غدیر ▫️ 1398.5.28 🆔 @ostadmaaref
💠 معنای ولایت در خطبه ی غدیر ♦️ برگرفته از کتاب بررسی جایگاه اهل بیت -علیهم السلام- در قرآن، صص 43-45 ❇️ مهم‌ترین تشکیک وارده در آیه تبلیغ به تفسیرکلمه «مولا» باز می‌گردد. عده‌ای از مفسّران اهل سنت معتقدند که در حدیث «من کنت مولاه فهذا علی مولاه» مولا به معنای دوست و یاور است نه رهبر و اولی به تصرف، از جمله صاحب تفسیر المنار می‌نویسد: «حدیث غدیر خم بر ولایت سلطه که عبارت از امامت یا خلافت است، دلالتی ندارد، زیرا این لفظ به این معنی در قرآن وارد نشده است، بلکه مراد از ولایت در این حدیث ولایت نصرت و مودّت است که در قرآن هم وارد شده است.» (المنار، 6/ 465؛ با اندکی اختصار) 💠 در نقد این نظر باید گفت لفظ مولا، لفظی مشترک است که بر معانی متعددی قابل حمل است، امّا قراین موجود در حدیث غدیر، تعیین کننده مفهوم واقعی مولا می‌باشد. این قرائن متعدد است که برخی از آن‌ها عبارتند از: 🔹 1- کاربرد کلمه «مولا» در قرآن به مفهوم «اولی» « الحدید، 15» بر خلاف نظر صاحب المنار 🔸 2- نزول آیه تبلیغ قبل از معرفی علی -علیه السلام- آن هم با پیام تند/ ان لم تفعل فما بلّغت رسالته 🔹 3- توقّف مسلمانان در منطقه غدیر توسط رسول خدا (صلی الله علیه و آله) 🔸 4- خطابه پیامبر اسلام در غدیر خم و زمینه‌چینی آن حضرت از جمله طرح ولایت خود و سفارش به حقوق اهل بیت (علیهم السلام) 🔹 5- نزول آیه اکمال دین پس از این ماجرا 🔸 6- احتجاج علی (علیه السلام) به واقعه غدیر جهت اثبات اولویت خود نسبت به دیگران. 🔹 7- زنده ماندن واقعه غدیر در تاریخ اسلام و بزرگداشت آن به عنوان عید بزرگ، توسط مسلمانان. (منابع و مطالب تفصیلی را بنگرید در الغدیر، 2/ 88 الی 114) 🆔 @ostadmaaref
💠🔷💠🔷💠🔷💠🔷💠🔷 ﷽ 💠گفت‌وگو با دکتر مجید معارف پیرامون علامه امنی و کتاب الغدیر 🗒 زمان: ۱۲ تير ۱۳۹۶ 🔹 علامه امینی (ره) به اقصی‌نقاط دنیای اسلام سفر کرد و به سراغ کتابخانه‌های بسیار مهم آن کشورها رفته و تمامی کتاب‌ها و منابع علمی را مطالعه کرده است. حاصل مطالعه صدها کتاب علمی و فیش‌برداری‌های متعدد، تألیف کتاب «الغدیر» شد. 🔻 با بررسی نام کامل کتاب «الغدیر فی‌الکتاب و السنة و الادب» با محتوای کتاب که شامل ماجرای غدیرخم در قرآن و روایات و اشعار ادبیات عرب بوده، آشنا می‌شویم. مراد علامه امینی از این نامگذاری، بررسی جایگاه غدیرخم در آیات مربوط به این واقعه در قرآن کریم بوده است. 🔹 به‌طور کلی در قرآن کریم دو دسته آیات مربوط به حضرت علی (ع) وجود دارد. یک دسته آیاتی که مقامات و فضایل امیرالمومنین (ع) را بازگو می‌کنند، مانند آیه «اوالامر» که به بیان علامه امینی یکی از مصادیق اوالامر در این آیه، حضرت علی (ع) است. همچنین آیه «مباهله» که مراد از آن وجود مبارک حضرت علی (ع) است؛ پیامبر در روز مباهله حضرت علی (ع) را به‌عنوان نسل خود به صحرای مباهله برد. آیه «لیلة‌المبیت» نیز ناظر به مقامات امیر‌مؤمنان (ع) است. این آیات به‌طور عام فضایل آن ‌حضرت را بیان می‌کنند. 🔹 دسته دیگری از آیات نیز ناظر به واقعه غدیرخم هستند، مانند آیه 67 سوره مبارکه «مائده» که معروف به آیه «تبلیغ» است. بعد از نزول این آیه و در بازگشت پیامبر (ص) از «حجةالاوداع» ماجرای غدیرخم رقم خورد و پس از اینکه حضرت محمد (ص)، حضرت علی (ع) را به‌عنوان جانشین خود معرفی و اصحاب پیامبر (ص) از جمله خلیفه اول و دوم در صف اول با آن حضرت بیعت کردند، آیه سوم سوره مائده معروف به «اکمال دین» نازل شد. علامه امینی معتقد است که در محتوای این آیه بیان شده، معرفی امیرمومنان (ع) به‌عنوان جانشین پیامبر (ص) قدم نهایی در تکمیل دین است. 🔻 مرحوم علامه امینی وقتی می‌گوید «الغدیر فی‌الکتاب و السنة و الادب» منظور از «کتاب» همان قرآن کریم و آیات مربوط به فضایل عمومی امیر‌المومنین (ع) و آیات ناظر به واقعه غدیرخم است. مراد از «السنة» نیز اخباری است که علامه امینی برای اثبات ولایت امیرالمومنین (ع) از آنها استفاده کرده که شامل اخبار دینی (روایت‌شده از پیامبر و معصومین) و اخبار تاریخی بوده که شامل گزارش‌های صحابه و تابعان از مشاهداتشان از فضایل امیر‌المومنین (ع) است. در تفسیر قرآن، روایت‌هایِ سبب نزول آیات را که از قول صحابه نقل می‌شود، اخبار تاریخی می‌گویند که معتبر نیز هستند. ابن‌عباس می‌گوید‌ که در مسجد مدینه بودم که سائلی آمد و فقر خود را اظهار کرد، ولی کسی به او توجهی نکرد و فقط حضرت علی‌ (ع) در حین نماز و انجام رکوع، انگشتر خود را به سائل داد. ابن‌عباس می‌گوید بعد از این واقعه، آیه 55 سوره مائده معروف به آیه «ولایت» نازل شد؛ این نوع گزارش‌ها را گزارش تاریخی می‌گویند. 🔹 مراد از کلمه «ادب» نیز در عنوان این کتاب ادبیات است و ادبیاتی که در کتاب «الغدیر» به آن استناد شده، اشعاری درباره واقعه غدیرخم بوده که از زبان شاعران اسلام سروده شده است که اصطلاحا به آن‌ها «غدیریه» می‌گویند. «حسان‌بن ثابت» اولین غدیریه‌سرای تاریخ اسلام است. این شخصیت شاعر پیامبر اسلام (ص) بود که در واقعه غدیرخم حضور داشته و وقتی پیامبر (ص)، علی (ع) را به‌عنوان ولی‌مؤمنان معرفی و مردم با ایشان بیعت کردند، به وجد آمده و غدیریه‌ای را می‌سراید. پس از وی افراد زیادی از قرن‌های اول به بعد، شعرهایی درباره غدیر سرودند. «سیدمرتضی» و برادرش «سید رضی» مولف «نهج‌البلاغه» دوتن از مشهورترین غدیریه‌سرایان در قرن چهارم هجری بودند. 🔻 مولف کتاب «الغدیر» می‌خواهد این پیام را برساند که وقتی واقعه‌ای خیلی مهم باشد، وارد فرهنگ جامعه می‌شود و وقتی وارد فرهنگ جامعه شد، تبلور آن در اشعار دیده می‌شود و به این دلیل وی در کتاب خود به معرفی غدیریه‌سرایان تاریخ اسلام و نقل اشعار آن‌ها پرداخته است. 🔹 علامه امینی با تتبع در کتاب‌های تاریخی، تفسیری و حدیثی، تمامی روایات درباره امیر‌المومنین (ع) به ویژه در ارتباط با واقعه غدیر خم از زبان معصوم و اقوال تاریخی را به‌طور جامع جمع‌آوری کرده است. وی نزدیک به 50 سال قبل، زمانی که ارتباطات علمی مانند امروز نبوده و سفر به نقاط مختلف به‌راحتی صورت نمی‌گرفت، به اقصی‌نقاط دنیای اسلام از کشورهای عربی تا دیگر کشورهای مسلمان سفر کرد و به سراغ کتابخانه‌های بسیار مهم آن کشورها رفته و تمامی کتاب‌ها و منابع علمی را مطالعه و فیش‌برداری کرده است. حاصل مطالعه صدها کتاب علمی و فیش‌برداری‌های متعدد، تألیف کتاب «الغدیر» شد.
🔻 این کتاب در 12 مجلد عربی نوشته شده و تاکنون 20 جلد ترجمه فارسی آن نیز به چاپ رسیده است. کتاب «الغدیر» قطعا اثبات‌کننده امامت علی (ع) با استناد به منابع اهل سنت است. آنچه در این کتاب مهم است، اینکه یک عالِم شیعی با استناد به منابع ادبی، تفسیری، کلامی و تاریخی اهل سنت، کتابی همچون «الغدیر» را نوشته است. این کتاب اگر دقیق خوانده شود، خواننده نسبت به ولایت امیر‌مومنان (ع) یقین پیدا می‌کند. 💠 مشاهده ی مطلب در سایت اصلی: 🌐 http://ibna.ir/fa/doc/longint/249612 اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم. 🆔 @ostadmaaref
نگاهی بر نکات تربیتی نامه سی‌ویکم - 4 مرداد 1401.mp3
32.6M
جامعه اسلامی دانشجویان دانشکده روانشناسی و علوم‌تربیتی با همکاری انجمن علمی علوم قرآن و حدیث به مناسبت بزرگداشت عید غدیر و سالروز مباهله برگزار نمود؛ 💠 جلسه مجازی با موضوع نگاهی بر نکات تربیتی نامه سی‌ویکم نهج‌البلاغه 👤جناب آقای دکتر مجید معارف ▫️استاد تمام دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران 🗓سه‌شنبه چهارم مردادماه 1401 🆔 @ostadmaaref
💠 بعد از شهادت امام علی(ع) و در دوران معاویه، امام حسن مجتبی(ع) تنها منادی پاسداری از سنت رسول خدا(ص) بود زیرا به گفتۀ مسعودی در مروج الذهب و ابن ابی الحدید در شرح نهح‌البلاغه غایت آمال معاویه چیزی جز محو اسلام و دفن نام رسول خدا(ص) نبود، که چنین توفیقی را هم به دست نیاورد. معاویه علاوه بر رسول خدا(ص) سیرۀ خلفای قبل از خود را نیز زیر پا نهاده و برای نخستین بار خلافت را به صورت موروثی قرار داد و معروف است یک بار امام حسن(ع) در انتقاد از وی به سخنرانی پرداخته بود فرمود: یعنی: خلیفه کسی است که براساس کتاب خدا و سنت رسول خدا عمل نماید و این خود اعتراضی نسبت به معاو یه به شمار می‌رفت. 🔻 پس از شهادت امام حسن(ع)، امر امامت به (ع) محول گردید و با شروع خلافت یزید و اصرار او بر بیعت، حضرت از بیعت با او خودداری نمود و خلافت يزید را به منزلۀ خوانده شدن فاتحه‌ای بر اسلام خواند. آن‌گاه در فلسفۀ قیام خود به برادرش محمد حنفیه نوشت: من به انگیزۀ خودخواهی و شرارت قیام نکرده‌ام و قصد تباهی و ستمگری ندارم؛ قیام من به انگیزۀ اصلاح در امت جدم رسول خداست. من قصد امر به معروف و نهی از منکر دارم و در اين راه به سیرۀ جدم و پدرم عمل می‌کنم. 🌀 منبع: مجید معارف، کتاب «پژوهشی در تاریخ حدیث شیعه»، ۱۳۷۴ش، ص345. 🆔 @ostadmaaref
مبانی قرآنی قیام امام حسین (ع) - قسمت اول.mp3
4.85M
💠 مبانی قرآنی قیام امام حسین علیه السلام 🔻دکتر مجید معارف 🔹 سال 1391ش 🔹قسمت اول 🆔 @ostadmaaref
مبانی قرآنی قیام امام حسین (ع) - قسمت دوم.mp3
4.7M
💠 مبانی قرآنی قیام امام حسین علیه السلام 🔻دکتر مجید معارف 🔹 سال 1391ش 🔹قسمت دوم 🆔 @ostadmaaref
مبانی قرآنی قیام امام حسین (ع) - قسمت سوم.mp3
4.4M
💠 مبانی قرآنی قیام امام حسین علیه السلام 🔻دکتر مجید معارف 🔹 سال 1391ش 🔹قسمت سوم 🆔 @ostadmaaref
مبانی قرآنی قیام امام حسین (ع) - قسمت چهارم.mp3
4.95M
💠 مبانی قرآنی قیام امام حسین علیه السلام 🔻دکتر مجید معارف 🔹 سال 1391ش 🔹قسمت چهارم 🆔 @ostadmaaref
مبانی قرآنی قیام امام حسین (ع) - قسمت پنجم.mp3
4.88M
💠 مبانی قرآنی قیام امام حسین علیه السلام 🔻دکتر مجید معارف 🔹 سال 1391ش 🔹قسمت پنجم 🆔 @ostadmaaref
💠 با درگذشت معاویه در سال 60 هجری و به خلافت رسیدن یزید صفحه دیگری از مظالم بنی‌امیه گشوده شد. یزید بن معاویه به منظور درهم شکستن آخرین مقاومت جبهۀ علوی، امام حسین(ع) را -جهت بیعت با خود- تحت فشار قرار داد و امام(ع) که خلافت یزید را فاتحه‌ای بر اسلام و شریعت جدش می‌دانست، پرچم جهاد و شهادت را در برابر یزیدیان برافراشت که در نتیجه آن خود و یارانش در کربلا به شهادت نایل شدند. امام(ع) بدین ترتیب خط سرخ شهادت را در احیای سنت رسول خدا(ص) در تاریخ به ارمغان گذاشت. پس از هلاکت یزید و به فاصله کوتاهی پس از آن عبدالملک بن مروان به خلافت رسید. 🔻 در اين دوران خصوصاً دورۀ استانداری حجاج بر کوفه و بصره، سخت‌ترین دوران شیعه در طول خلافت بنی‌امیه و بنی مروان فرارسید. در روایتی امام باقر(ع) در خصوص این دوران می‌فرماید: در این دوره حجاج شیعیان را با بدترین وضع می‌کشت و با کم‌ترین سوءظن و تهمت دستگیر می‌کرد و اگر به او می‌گفتند «فلان کس زندیق یا کافر است» در نظر او بهتر از آن بود که بگویند: فلانی شیعۀ علی(ع) است. ابن‌ابی‌الحدید معتزلی نیز می‌نویسد: "در این دوران مردم از راه اظهار بغض و کینه نسبت به امیرالمؤمنین علی (ع) و ابراز دوستی نسبت به دشمنان آن حضرت به حجاج تَقرّب می‌جستند و در فضیلت، سوابق و مناقب دشمنان اهل بیت (ع) روایات زیادی را جعل کردند. چنانکه در کاستن شأن امیرالمؤمنین علی (ع) و عیب و طعن و دشمنی با آن حضرت سخنان بسیاری را برای مردم بازگو می‌نمودند. 🔹 ضمناً در همین دوران تنی چند از یاران فدا کار علی(ع) همچون سعید بن جبیر، کمیل بن زیاد و قنبر در راه دوستی علی و اهل بیت او، شهادت را پذیرا شدند و در مجموع وجود این شرایط سبب گردید تا به تدریج محبان علی(ع) در پوششی از تقیه زندگی کرده و از تظاهر به دوستی با اهل بیت(ع) خودداری نمایند. در همین زمینه باید افزود که در زمان خلافت بنی مروان، مؤمنان مخفی شدند و دستگاه خلافت در حستجوی شیعیان همه جا را زیر نظر گرفت و جان و مال آنان از تعرض در امان باقی نماند و لعن بر علی(ع) نیز به‌طور آشکار برقرار گردید. 🔻 امام چهارم گوشۀ خلوت و انزوا اختیار نمود؛ چرا که برای هرگونه کار سیاسی یا قیام، یاران مطمئن و قابل اعتمادی در اختیار نداشت. فضل بن شاذان می‌گوید: پس از واقعۀ کربلا تنها پنج نفر پیرامون امام باقی ماندند که آن‌ها عبارت بودند از: ابوخالد کابلی، یحیی بن ام الطویل، جبیر بن مطعم، سعید بن جبیر و سعید بن مسیّب. 🌀 منبع: مجید معارف، کتاب «پژوهشی در تاریخ حدیث شیعه»، 1374ش، صص26-27. 🆔 @ostadmaaref
❔ سؤال: 💠 آیا زیارت عاشورا و تصریح به قدسی بودن این حدیث در منابع معتبر روایی ذکر شده است؟ ✅ پاسخ: 🍃درباره زیارت عاشوار در میان کتاب‌های حدیثی دو منبع بسیار معتبر داریم که زیارت عاشورا را با سلسله سندهایی نقل می‌کنند تا به ائمه(علیهم‌السلام) ازجمله امام صادق(علیه‌السلام) می‌رسد؛ یکی «مصباح المتهجد» شیخ طوسی که مفاتیح آن دوران و شامل ادعیه و زیارات بوده و زیارت عاشورا را با سندی که به امام صادق(علیه‌السلام) می‌رسد، نقل کرده است، مهم آنکه شیخ طوسی از بزرگان شیعه در قرن پنجم و صاحب دو کتاب معروف از کتب اربعه است. علاوه بر این، قبل از شیخ طوسی جعفربن محمدبن قولویه از دانشمندان قرن چهارم هجری که شاگرد شیخ صدوق و از استادان شیخ مفید بود کتابی دارد به نام «کامل الزیارات» از کتاب‌های مشهور و مهم که زیارات فراوان بوِیژه متعلق به حضرت سیدالشهداء(علیه‌السلام) را بیان کرده است و به زائران حسینی توصیه می‌شود از آن و زیاراتش در کربلای حسینی غافل نباشند؛ این منبع هم زیارت عاشورا را با سند نقل کرده و ضمن اینکه در مقدمه کتاب خود متذکر شده که در این کتاب فقط روایاتی را داریم که سندشان صحیح و دارای راویان موثق اند. بنابر این، زیارت عاشورا یک روایت محسوب می‌شود و سند آن قابل بررسی و خبر واحد است البته برخی آن را خبر واحد صحیح می‌دانند و برخی به راویان آن ضعف وارد می‌کنند اما این به اصل این زیارت خدشه ای وارد نمی کند چراکه محتوای آن به گونه ای است که با مبانی اعتقای و جهان بینی شیعه سازگاری دارد و دارای پشتوانه قرآنی است. 💠💠💠💠💠💠 ❔ سؤال: 💠مقصودتان از دارا بودن پشتوانه قرآنی چیست؟ یعنی آنچه در بخش‌های مختلف این زیارت آمده دارای تأییدهای قرآنی است؟ ✅ پاسخ: 🍃بله، این زیارت در هر محور مستندات قرآنی دارد، برای مثال در زیارت عاشورا چند محور محتوایی وجود دارد: نخست آنکه تأکید می‌کند بر آنکه انسان باید با جبهه حق همنوا و همسو باشد و علیه باطل بجنگد، این باطل در زمان امام حسین(علیه‌السلام) یزید، عمربن سعد و ابن زیاد بودند و در ادوار دیگر مصادیق دیگر داشته است؛ به عبارت دیگر زائر با گفتن «اِنّی سِلْمٌ لِمَنْ سالَمَکُمْ وَ حَرْبٌ لِمَنْ حارَبَکُمْ اِلی یَوْمِ الْقِیامَهِ» جهاد مستمر خود را اعلام می‌کند که یک شیعه در رکاب یک اسوه و رهبر برحق اهل سلم و حرب با باطل خواهد بود و این موضعی قرآنی است، چنان که خداوند در آیه 76 سوره مبارکه نسا می‌فرماید: «الَّذینَ آمَنُوا یُقاتِلُونَ فی سَبیلِ اللَّهِ وَ الَّذینَ کَفَرُوا یُقاتِلُونَ فی سَبیلِ الطَّاغُوتِ فَقاتِلُوا أَوْلِیاءَ الشَّیْطانِ إِنَّ کَیْدَ الشَّیْطانِ کانَ ضَعیفاً». علاوه بر این، محور دوم این زیارت مسأله ولایت و بیعت زائر با امام و والی برحق خود است که این نیز ریشه قرآنی دارد و ما وظیفه داریم در هر زمان رهبر برحق را بشناسیم و پیوند موالات با وی ببندیم. چنان که پیامبر اکرم(ص) فرمودند: «هر کس بمیرد و امام زمان خود را نشناسد به مرگ جاهلیّت از دنیا رفته است.» بنابر این، همه بخش‌های زیارت عاشورا از امام شناسی و رهبرحق شناسی موج می‌زند آن هم امامی که از نسل رسول خدا(ص) است؛ از این رو، این زیارت مرامنامه ولایی شیعی است چراکه به طور کلی زیارات و ادعیه قالب هایی برای مرور و آموزه‌های اعتقادی اند نه بدون حرف و محتوا؛ چه ادعیه صحیفه سجادیه، چه ادعیه دیگر همچون دعای ندبه و کمیل؛ اما مهم‌ترین مفهوم این زیارت ولیّ شناسی و اعلام بیعت با امام برحق و برائت از جبهه باطل است. ♻️ بخشی از گفتگوی دکتر معارف با خبر گزاری قدس آنلاین در تاریخ چهارشنبه ۲۱ مهر ۱۳۹۵: 🌐 http://www.qudsonline.ir/news/463709 🆔 @ostadmaaref
عزاداری_در_سیره_ی_اهل_بیت_ع_6a1nzHz6dX4_251.ogg
32.62M
💢 عزاداری در سیره اهل بیت(ع) 🎙دکتر مجید معارف، عضو هیات علمی دانشگاه تهران 🔸ریشه‌ی عزاداری در سیره‌ی اهل بیت(ع) و این عزاداری‌هایی که الان بین ما مرسوم و متداول است در سیره‌ی اهل بیت چقدر ریشه‌ی تاریخی دارد؟ 🔸در سیره‌ی ائمه‌ی اطهار(ع) سه راهبرد برای عزاداری تعریف می‌شود:‌ تشویق شاعران به مدیحه‌سرایی و مرثیه سرایی،‌ مجالس گریه و روضه و مساله زیارت. •┈┈┈┈┈••✾••┈┈┈┈┈• 🆔 @ostadmaaref
💠 مقاله: زمینه‌های شکل‌گیری سنن‌نگاری در سدۀ دوم با تأکید بر عوامل اجتماعی و سیاسی 📖 چکیده: سنت یکی از مهم‌ترین پایه‌های دین اسلام است. از نیمۀ دوم سدۀ اول، سنت در معنای احادیث فقهی و احکام به کار رفته است. نیاز جامعۀ اسلامی به قاعده و روشی برای سامان‌دهی زندگی اجتماعی سرزمین‌های اسلامی، سبب تدوین احادیث فقهی شد. مسئلۀ این پژوهش توجه به زمینه‌های سیاسی و اجتماعی ظهور سبک سنن‌نگاری در سدۀ دوم است. یافته‌ها حاکی است که عواملی چون نگرش فرابومی به حدیث، تخصصی شدن دانش فقه، روابط متقابل فقها با حکومت عباسی و شکل‌گیری مفهوم سنت و جماعت در پیدایش این سبک و آثاری چون سنن اربعه تأثیر داشته است. همچنین از نیمۀ دوم سدۀ دوم ویژگی‌هایی چون تبویب احادیث فقهی، درج کامل سند، اتصال سند به رسول خدا2 و پیرایش سنت از آرا و بلاغات صحابه و تابعین در حدیث‌نگاری بروز نمود. در واقع آثار حدیثی سدۀ دوم را که تحت عنوان سنن نام‌گذاری شده نمی‌توان در زمرۀ کتبی همانند سنن اربعه دانست. این‌گونه آثار صرفاً در گروه مصنفات حدیثی‌فقهی که زمینۀ پیدایش کتب سنن اربعه را فراهم نموده‌ است، قرار می‌گیرد. 📘 مجله: نشریه حدیث پژوهی، پیاپی 27 (بهار و تابستان 1401) 🆔 @ostadmaaref
زمینه های شکل گیری سنن نگاری در سده دوم با تاکید بر عوامل اجتماعی و سیاسی.pdf
746.8K
💠 زمینه‌های شکل‌گیری سنن‌نگاری در سدۀ دوم با تأکید بر عوامل اجتماعی و سیاسی 🖌 نویسندگان: مجید معارف، اصغر قائدان، هادی خواجوی 🆔 @ostadmaaref
❔ سؤال: 💠 چرا در میان ادعیه و زیارات مختلفی که از معصومان علیهم السلام برای ما به یادگار مانده است، زیارت عاشورا به حدیث قدسی شهرت دارد؟ ✅ پاسخ: 🍃 اساساً حدیث قدسی به حدیثی گفته می‌شود که محتوای آن الهام از جانب خداوند به قلب مبارک پیامبر(صلی الله علیه وآله) و امام معصوم(علیه‌السلام) باشد. در منطق علمی، همه روایاتی که مسلمانان اعم از شعیه و اهل سنت در کتاب‌های خود نقل کرده‌اند چه در قالب احادیث نبوی و یا احادیث ائمه(علیهم السلام)، نزول آموزه‌های الهی به قلب مبارک آن حضرات(علیهم السلام) بوده است به عبارت بهتر همه این‌ها حدیث قدسی‌اند اما اینکه چرا به برخی روایات، حدیث قدسی گفته می‌شود برای آن است که اگر پیامبر(صلی الله علیه وآله) هنگام سخن بفرمایند: این را خدا گفته است این بخش از روایات حدیث قدسی است و گویی پیامبر(صلی الله علیه وآله) در این میان نقش راوی را دارد. برای مثال در حدیث معروف «سلسله الذهب» که امام رضا(علیه‌السلام) آن را سلسله وار از اجدادشان نقل می‌کنند تا می‌رسند به امیرالمومنین(علیه‌السلام) و پیامبر(صلی االله علیه وآله) و بعد جبرئیل و نهایتاً ذات خدای متعال، یعنی سلسله این سند می‌رسد به خداوند و در اصطلاح علمی به آن حدیث قدسی گفته می‌شود؛ درباره زیارت عاشورا نیز چنین تعبیری وجود دارد و ائمه(علیهم السلام) فرموده اند این فرمایش الهی درباره امام حسین(علیه‌السلام) بوده و از ایشان در مقام تشبیه به «ثارالله» تعبیر می‌کند مثل آنکه گفته می‌شود عیسی(علیه‌السلام) روح الله است. ♻️ بخشی از گفتگوی دکتر معارف با خبر گزاری قدس آنلاین در تاریخ چهارشنبه ۲۱ مهر ۱۳۹۵: 🌐 http://www.qudsonline.ir/news/463709 🆔 @ostadmaaref
❔ سؤال: 💠 یکی از اشکال‌هایی که بر زیارت عاشورا از سوی برخی مطرح می‌شود موضوع لعن‌های متعدد این زیارت است، آیا این لعن‌ها پشتوانه قرآنی دارد؟ ✅ پاسخ: 🍃باید توجه داشت اعلام برائت و لعن منطق قرآنی دارد، برخی اشکال می‌کنند چرا در زیارت عاشورا لعن‌های زیادی وارد شده و آیا این با روحیه ائمه(علیهم السلام) سازگاری دارد که این همه ابراز تنفر و لعن نسبت به دشمنان داشته باشند؟ در پاسخ باید گفت لعن نوعی سلاح دفاعی مؤمن است و خدای متعال خود اولین لعن کننده بر شیطان است وقتی تخلف می‌کند و به او می‌فرماید: «وَإِنَّ عَلَیْکَ لَعْنَتِی إِلَی یَوْمِ الدِّین». باید توجه داشت لعن یعنی محرومیت از رحمت و توفیق و مفهوم عجیب و غریبی ندارد چنان که در قرآن کریم، پیامبر(ص)، مؤمنان و ملائکه مأمور به لعن دشمنان حق و حقیقت اند؛ حتی در آیه 159 سوره مبارکه بقره می‌فرماید: «إِنَّ الَّذِینَ یَکْتُمُونَ مَا أَنزَلْنَا مِنَ الْبَیِّنَاتِ وَ الْهُدَی مِن بَعْدِ مَا بَیَّنَّهُ لِلنَّاسِ فی الْکِتَبِ أُولَئک یَلْعَنهُمُ اللَّهُ وَ یَلْعَنهُمُ اللَّعِنُونَ» یعنی خدا، ملائکه و مردم مأمورند به لعن فرستادن به کسی که حقیقت را پنهان می‌کند و اگر کسی حق و حقیقتی را کتمان کند مستحق لعن می‌شود و اگر کسی امام برحق اظهارکننده حق را به قتل برساند یقیناً گناهی نابخشودنی مرتکب شده و مستحق لعن می‌شود. از این رو، مسأله اظهار برائت‌ها و لعن‌های زیارت عاشورا منطق کاملاً قرآنی دارد و اگر قرار باشد پدیده‌ای مانند لعن مورد اشکال باشد باید ابتدا از خدا در این باره سؤال شود. وقتی خداوند کاری را می‌کند برای مؤمنان الگو می‌شود و درباره لعن هم باید گفت سلاح مؤمن و معنایش درخواست محرومیت از رحمت الهی است. 💠💠💠💠💠💠 ❔ سؤال: 💠آیا محورهای زیارت عاشورا به همین موارد ختم می‌شود یا آموزه دیگری در این زیارت برای زائر وجود دارد؟ ✅ پاسخ: 🍃محور دیگر زیارت عاشورا «توسل» است، در این زیارت مؤمن با نزدیکی به امام(علیه‌السلام) و اهل بیت ایشان و تبری جستن از دشمنان سیدالشهدا(علیه‌السلام)، به نوعی حضرت(علیه‌السلام) و اهل بیتشان را وسیله تقرب و نزدیکی به درگاه الهی قرار می‌دهد که این نیز مفهومی قرآنی است، چنان که در آیه 35 سوره مبارکه مائده می‌فرماید: «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ ابْتَغُوا إِلَیْهِ الْوَسِیلَة؛ ای اهل ایمان، از خدا بترسید و به سوی او وسیله جویید.» 🔺لذا در زیارت عاشورا زمانی که در جبهه سیدالشهدا(علیه‌السلام) و یاران ایشان قرار می‌گیریم و به آن حضرات(علیه‌السلام) سلام می‌دهیم به نوعی آن‌ها را وسیله تقرب خود به درگاه الهی قرار داده‌ایم. ♻️ بخشی از گفتگوی دکتر معارف با خبر گزاری قدس آنلاین در تاریخ چهارشنبه ۲۱ مهر ۱۳۹۵: 🌐 http://www.qudsonline.ir/news/463709 🆔 @ostadmaaref
🔹انجمن علمی علوم قرآن و حدیث دانشگاه فردوسی مشهد برگزار می‌کند: ⚫️ویژه برنامه محرم الحرام ۱۴۴۴ ⚫️ سلسله کرسی های آزاد اندیشی ◾️ فلسفه و عبرت های عاشورا◾️ 🎙نشست سوم باحضور: 🔹دکتر مجید معارف عضو هیئت علمی دانشگاه تهران ◾️موضوع ارائه: تاثیر حادثه عاشورا در رخداد قیام های ضد اموی (حادثه مدینه_قیام توابین_قیام مختار) 📆 دوشنبه ۳۱ مرداد ۱۴٠۱ ( ۲۴ محرم) 🕰 ساعت ۱۸:٠٠ 📍محل برگزاری: 🖥 وبینار انجمن‌های علمی دانشجویی دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی 🌐http://vroom.um.ac.ir/saftis @quran_hadith_fum 🌼🌿 @Theology_faculty @SSAFUM 🆔 @ostadmaaref
تاثیر حادثه عاشورا در رخداد قیام های ضد اموی.mp3
16.75M
سلسله کرسی های آزاد اندیشی ◾️ فلسفه و عبرت های عاشورا◾️ 🔹انجمن علمی علوم قرآن و حدیث دانشگاه فردوسی مشهد ⚫️ویژه برنامه محرم الحرام ۱۴۴۴ ⚫️ 🎙نشست سوم باحضور: 🔹دکتر مجید معارف عضو هیئت علمی دانشگاه تهران ◾️موضوع: تاثیر حادثه عاشورا در رخداد قیام های ضد اموی (حادثه مدینه_قیام توابین_قیام مختار) 📆 دوشنبه ۳۱ مرداد ۱۴٠۱ ( ۲۴ محرم) 🆔 @ostadmaaref
💠 خنثی‌سازی توطئه تبلیغاتی دشمن با اقدامات تفسیری امام سجاد(ع) 🔹پس از رحلت پیامبر(ص) همان طور که در حوزه نقل روایات با رکود مواجه بودیم، در حوزه تفسیر قرآن نیز همین گونه بود. امام سجاد(ع) که با قاریان ارتباط دارد، ایشان را دعوت به قرائتِ همراه با تدبر می‌کرد. خود ایشان نیز هر زمان فرصت داشت، به تفسیر قرآن می‌پرداخت. 🔻 در کتاب مسند امام زین العابدین که به کوشش علامه عطاردی گردآوری و تدوین شده بابی به نام «باب‌القرآن» وجود دارد. در این بخش 122 حدیث تفسیری از قول امام سجاد(ع) ذکر شده است. برخی از این احادیث جنبه احتجاجی دارد؛ احتجاج یعنی در حقیقت یک حجتی برای نقل فضایل اهل‌بیت(ع) است. 🔹 به عنوان نمونه وقتی امام سجاد(ع) پس از واقعه عاشورا وارد شام می‌شود، با شادی اهل شام مواجه می‌شوند؛ زیرا تصور می‌کردند امام حسین(ع) خارجی است و علیه خلیفه وقت قیام کرده است. در چنین شرایطی امام سجاد(ع) با پیرمردی شامی برخورد کرد که به اهل‌بیت(ع) جسارت می‌کرد. به او فرمود: «پیرمرد، قرآن خوانده‌ای؟» گفت:بله. فرمود: آیا این آیه را می‌دانی: «قُلْ لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّهَ فِی الْقُرْبى‏؛ بگو جز مودت خویشاوندان از شما مزدی نمی‌خواهم». گفت: بله خواندم. فرمود: ای پیرمرد، ما همان ذوی‌القربی هستیم. سپس فرمود آیا این آیه را خوانده‌ای که: «وَ آتِ ذَا الْقُرْبى‏ حَقَّه‏ …؛ حق خویشاوندان را ادا کن.» گفت: خواندم. فرمود: «ما همان «ذوالقربی» هستیم. سپس حضرت به همین ترتیب به آیه تطهیر اشاره کرد. راوی می‌گوید: آن مرد ساکت ماند و از حرفی که زده بود پشیمان شد و گفت: به خدا آیا شما همان‌هایید؟ آن مرد گریه کرد. عمامه‌اش را از سر برداشت، سر به ‌سوی آسمان گرفت و گفت: «خدایا من از دشمنانِ خاندان پیامبر، از جن و انس به درگاهت بیزاری می‌جویم. آنگاه گفت: آیا برای من راه توبه باز است؟ فرمود: «بله اگر توبه کنی خدا می‌پذیرد و با مایی. گفت: توبه کردم. این خبر به یزید رسید، دستور داد او را کشتند. این اقدامات تفسیری و روشنگرانه امام سجاد(ع) باعث بیداری مردم شد و دهان به دهان بین مسلمانان چرخید. ♻️ بخشی از گفتگوی دکتر معارف با خبر گزاری جمهوریت در تاریخ 22 فروردین 1398: 🌐 https://jomhouriat.net/63615 🆔 @ostadmaaref
معاونت پژوهشی دبیرخانه کرسی های نظریه پردازی، نقد و مناظره دانشگاه رازی با همکاری معاونت فرهنگی - اجتماعی برگزار می کند: کرسی علمی - ترویجی👇👇👇 "جایگاه و شخصیت علمی سلمان فارسی با تکیه بر روایات تفسیری" ارائه دهنده:👇👇👇 دکتر عبدالله غلامی استادیار گروه الهیات دانشگاه رازی ناقد: 👇👇👇 دکتر مجید معارف استاد گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران ناقد:👇👇👇 دکتر محمد مولوی دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) مدیر جلسه:👇👇👇 دکتر علی مرتضوی مهر استادیار گروه الهیات دانشگاه رازی زمان جلسه: 👇👇👇 شنبه 2 مهر ساعت 10 الی 12 لینک ورود به جلسه:👇👇👇 http://vc4.razi.ac.ir/rjkr0e6zpwpq 🆔 @ostadmaaref