📡🔴آشنائی و معرفی بناهای قدیمی روستای تاریخی و با صفای مالواجرد
🏰 #عمارتآسیاب
نوشتهی:حجتالهصادقی
4⃣قسمتچهارم
🔹زمانی که آسیاب بدون مشتری گندم یا جو بود بخاطر جلوگیری از #سائیدگی سنگهای آسیاب دریچهی خروجی تیرینه را که "زاغه" میگفتند با چوب مخصوصی میبستند و آب از سریز تیرینه در مسیر قرار گرفته و از خروجی عمارت به سمت صحرا هدایت میشد
✍یکی از کارهای هیجانی پر خطری که
#جوانانجویاینام
👈روزگار قدیم تا حدود یکقرن پیش انجام میدادند
👇از
#کار_انداختن آسیاب و چرخش سنگ آن
👈بدون وسیله با #پاهایشان در عمق ۴ متری ترینه بود.
❌آنان داخل ترینه میرفتند و دیوارهای ترینه را محکم با دستهایشان میگرفتند و پاهای خود را داخل دریچه یا همان #زاغه میکردند تا آبی از آن خارج نشود
دریچهای که آب با فشار زیاد روی پرههای چوبی که متصل به سنگ آسیاب بود سرازیر میشد و با چرخش سنگ از دریچه خروجی به مسیر اصلی هدایت میشد
🔹بعضی از جوانان روستا جان خود را بر سر این کار از دست داده و برخی در انجام آن موفق بودهاند از جمله👇
⚜ #مرحومحاجمحمدنیکبخت پدر مرحوم حاجحسینفکولی
از آن جوانانی بوده که در این خصوص مهارت داشته و به "زاغهبر" مشهور است و اهالی آبادی فرزندان آن مرحوم را با پسوند #زاغهبر میشناسند.
✍نقل است #ترازبندی آب چشمههای مالواجرد و میزان برداشت آب هر صحرا که به آن "مقسم" یا "اندا" گفته میشود در زمان شاهعباس صفوی و توسط شیخ بهائی صورت گرفته است
💫حدود هفتاد سال پيش زمانی که خشک سالی منطقهی ما را در بر گرفت آب سرازیر شده از انداها بسیار کم شد بطوریکه اردیبهشت آن سال زارعان صحرای محلهده برای آبیاری مزارع صحرای میانبیرون که نزدیکترین اراضی به چشمه محلهده بوده
(زمینهای روبروی امامزاده را میانبیرون میگفتند)
آب راکت پشت اندا را با چچب بالا و آنطرف اندا در شاهجوق میریختند و بهقول خودمان آببالامیکردن
در واقع آب را به صورت دستی پمپاژ میکردند
🌾زارعان و مسئولین روستاهای مالواجرد و دستجرد که آن دوران کدخدا و انجمن ده بودند تصمیم گرفتند سطح تراز آب چشمههای مالواجرد و دستجرد را بیش از یک متر پائین بياورند و چنین شد.
تا آن زمان اندای مقسم صحراهای اندیبالا و اندی پائین یعنی اندابزرگ جائی که هماکنون اندای صحرای چندامون قرار دارد واقع بوده و اندای صحرای برزآب گوشهی چشمه بزرگ به صورت تکی بود.
بعد از خروجی اندابزرگ، آببندی بود که آب را به دو مسیر اصلی و فرعی هدایت میکرد
مسیر اصلی مستقیما بهسمت زیرپاشی میرفت و مسیر فرعی ابتدا آب را به داخل عمارت آسیاب و بعد از آن به سمت زیرپاشی هدایت میکرد
زمانیکه میخواستند سنگهای آسیاب را تعویض کنند یا باری برای آردکردن نداشت
خروجی اندابزرگ توسط آببند در مسیر اصلی قرار میگرفت و آب داخل ترینه تخلیه میشد و بدین ترتیب سنگ آسیاب از چرخش میایستاد
👇ادامه مطلب را جمعه پیگیری کنید
✅ #باماهمراهباشید
💯 #همراهیشماافتخارماست
📡 #مجموعهفرهنگیهنریپابرج
پابرجمالواجرد در ایتا
eitaa.com/paborjemalvajerd
پابرجمالواجرد در بله
https://ble.ir/paborjemalvajerd