#پرسش_و_پاسخ_پژوهشی ۲
محقق: #محمد_ملایی
استاد مشاور: محدث اردبیلی
🔻
تفاوت قاعده فقهی با قاعده اصولی؟
🔶
«پاسخ تفصیلی»
۱. نتیجه قاعده فقهی در مقام تطبیق حکمی شخصی و نتیجه قاعده اصولی در مقام تطبیق، حکمی کلی و عام است و اساسا در رابطه با قاعده فقهی تطبیق رخ میدهد و در رابطه قاعده اصولی استنباط.
۲. حکم منتج از قاعده فقهی در مقام تطبیق، از سنخ حکم کلیای است که از آن تعبیر به قاعده فقهی میکنیم، اما حکم منتج از قاعده اصولی در مقام تطبیق، بیگانه با حکم کلیای است که از آن تعبیر به قاعده اصولی میکنیم.
۳. مکلف قاعده فقهی را تطبیق میدهد و به حکم جزئی میرسد و نیاز به اجتهاد ندارد، مانند: تطبیق قاعده لاضرر در جایی که روزه برای مکلف ضرر داشته و مکلف پی به عدم وجوب روزه میبرد (البته بعد از اینکه مجتهد قاعده را استنباط کرد و قاعده فقهی را بسان کبرایی کلی به مکلف ارایه نمود)، اما تنها مجتهد میتواند قاعده اصولی را تطبیق دهد و این کار از عهده مکلف بر نمیآید، مانند: استفاده از حجیت خبر ثقه برای استنباط حکم عام "حرمت نوشیدن شراب".
۴. قاعده فقهی به افعال مکلفین تعلق گرفته ولی قاعده اصولی مستقیم به فعل مکلف تعلق نگرفته است.
✅ توضیح و مثال:
نتیجه تطبیق قاعده فقهی در تطبیق بر مصداقش، حکمی شخصی و از سنخ همان قاعده است، مانند قاعده اصالتطهارت که در تطبیق بر موبایلی که شما در دست گرفتهاید و احتمال نجاست آنرا میدهید، طهارت این موبایل را نتیجه میدهد (حکمی که هم شخصی است و هم از سنخ همان قاعده طهارت کلی است قاعدهای که تطبیق آن بر گوشی موبایل بر عهده خود مکلف است).
در حالی که قاعده اصولی در تطبیق بر مصداقش، حکمی عام و در عین حال غیر متجانس با قاعده اصولی را نتیجه میدهد، مانند قاعده اصولی حجیت خبر ثقه که در تطبیق بر خبر ثقهای که گفته شراب حرام است، حرمت شراب را نتیجه میهد. (حکمی که هم عام است -حرمت شرب خمر- و هم بیگانه با قاعده اصولی حجیت خبر ثقه است، قاعدهای که تطبیق آن بر خبر ثقه بر عهده مجتهد است و نیازمند استنباط است)
🔶
«پاسخ اجمالی»
تفاوت جوهری بین قاعده فقهی با قاعده اصولی این است که قاعده فقهى، يک حکم شرعى کلى است که از راه تطبيق، بر مصاديق خود بار مىشود، اما قاعده اصولى از راه استنباط، ما را به حکم شرعى مىرساند.
#اصول #محتوای_تولیدی
ارتباط مستقیم با مسئول پژوهش🔻
@M_v_110
•┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈•
#پژوهش_مدرسه_امامعلیعلیهالسلام
╔═🦋🌸════╗
@pajohesh110
╚════🌼🦋═╝