🔵 اقتصاد و رقابت ایران و ترکیه
🔰 «مؤسسه #خاورمیانه» در یادداشتی به ارزیابی رقابت منطقه‌ای ایران و ترکیه پرداخته است. به نظر نویسنده فرصت‌های نقش‌آفرینی ایران در #قفقاز پس از نبرد #قره‌باغ، کاهش یافته و اکنون تهران با پیشنهاد همکاری میان شش دولت ایران، #آذربایجان، #ارمنستان، ترکیه، #روسیه و #گرجستان، درصدد بازیابی این نقش برآمده است.
🔶 به نظر نویسنده، مهم‌ترین مانع افزایش همکاری‌های آذربایجان، ارمنستان و گرجستان با #ایران، تحریم‌های آمریکاست که در صورت رفع آن‌ها، روابط گسترده‌تر خواهد شد، ولی درباره #ترکیه، ملاحظات دیگری نیز در اشتراکات و اختلافات منافع در سطح #غرب_آسیا وجود دارد، از تنش‌ها در سوریه تا منطقه قفقاز. یکی دیگر از مهم‌ترین متغیرها، اهرم‌های #تجارت و #انرژی است.
🔶 عدم تعمیر زودهنگام #خط_لوله انتقال گاز از ایران به ترکیه و تلاش آنکارا برای افزایش گاز مایع #وارداتی از آمریکا نشانه‌هایی است که ترکیه با #فشار_اقتصادی بر ایران درصدد کاهش #نفوذمنطقه‌ای آن برآمده است. کاهش بیش از 70 درصدی میزان #تجارت_دوجانبه در شش ماهه اول 2020 نیز نشانه دیگری است که #ترکیه علاقه چندانی به افزایش منافع اقتصادی ایران ندارد.
🔶 علاوه بر این ترکیه در حالی برای طرح انتقال گاز ایران به #اروپا از این کشور همراهی نشان نمی‌دهد که #کریدور_گازی آذربایجان، گرجستان، ترکیه و ایتالیا از میدان شاه‌دنیز در #دریای_خزر، اولین محموله گاز را در دسامبر 2020 منتقل نمود و منافع سرشاری نصیب #باکو کرده است.
🔶 به نظر می‌رسد ترکیه ضمن ملاحظات اقتصادی در #روابط_تجاری با ایران، از تضعیف بنیه‌های #مالی ایران و کاهش روابط تجاری ناشی از #تحریم‌ها، برای گسترش نفوذ منطقه‌ای‌اش در #عراق و #سوریه و هم‌چنین افزایش نقش‌آفرینی در محدوده قفقاز بهره برده باشد
https://eitaa.com/joinchat/1029505109Cde87725cf4
🔵 هم‌گرایی و واگرایی ایران و روسیه در خزر
🔰 در یادداشتی #اندیشکده_خاورمیانه به ارزیابی نوع تعامل ایران و روسیه در حوزه مسائل #دریای_خزر پرداخته است. منطقه خزر فرصت‌های زیادی را برای تعامل دیپلماتیک، #اقتصادی و نظامی بین ایران و روسیه فراهم می‌کند.
🔶 نویسنده معتقد است مخالفت هر دو کشور با حضور نظامیان غربی و #ناتو در اطراف این حوزه #ژئوپلیتیک از اهداف مشترک است. طبق توافق‌نامه آکتائو در آگوست 2018، حضور ناوگان کشورهای #غیرساحلی در این منطقه ممنوع اعلام شده است.
🔶 همکاری هر دو کشور در پروژه «#یک_کمربندیک_جاده» چین در مسیر راهبردی آسیای مرکزی از دیگر نقاط مشترک است. روسیه، #چین و ایران ممکن است همکاری سه‌جانبه خود را در خزر اولویت دهند تا ضمن مقابله با سیاست‌های غرب در منطقه، به دستاوردهای مشترک اقتصادی و #امنیتی دست یابند.
🔶 طرح برخی کارشناسان روسی مبنی بر ایجاد خطوط لوله انتقال #انرژی از خزر به #دریای_عمان از مسیر ایران، از دیگر مواردی است که می‌تواند همکاری #تجاری و اقتصادی دو کشور را در پی داشته باشد ولی با موانع زیست‌محیطی و مالی روبروست.
🔶 از موارد اختلافی اینکه #روسیه بر تقسیم سهم دریای خزر بر مبنای خط ساحلی تأکید دارد ولی #ایران معتقد است تمامی کشورها باید سهم مساوی از #منابع_زیرزمینی دریای خزر داشته و مساحت واحدی را در اختیار بگیرند و در این خصوص به معاهداتش با شوروی استناد می‌کند.
🔶 از دیگر عوامل مؤثر بر هم‌گرایی یا واگرایی ایران و روسیه در حوزه خزر می‌توان به عضویت کامل ایران در سازمان #همکاری_شانگهای، عضویت احتمالی ایران در اتحادیه اقتصادی #اوراسیا به رهبری مسکو، تقویت بالقوه همسویی #آذربایجان، #ترکمنستان و #ترکیه به عنوان رقیبی برای ایران و روسیه در خزر و تأثیر تغییرات آب‌و هوایی اشاره کرد
https://eitaa.com/joinchat/1029505109Cde87725cf4