🔵اقتصاد_ایران در دوران پساترامپ
✍️ دکتر داود #منظور؛ عضو شورای علمی دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی
🔹یادداشت تحلیلی
🔰 #ترامپ بالاخره رفت. حال این پرسش مطرح است که آیا در عمل آمدن #بایدن تا چه میزان می‌تواند بر اقتصاد ایران تا‌ثیرگذار باشد؟ آیا در کوتاه‌مدت تغییری در رویکرد #تحریمی آمریکا نسبت به ایران رخ خواهد داد؟
❇️ تصمیمات بایدن درخصوص برگشت به #برجام و رفع تحریم‌های هسته‌ای ایران در شرایطی صورت می‌گیرد که #فشارهای_حداکثری و بی‌سابقه آمریکا علیه ایران تا‌کنون نتوانسته است فعالیت‌های منطقه‌ای #ایران را متوقف کند و ایران را به پای میز #مذاکره بنشاند. فشارهای حداکثری آمریکا هم‌اکنون تا جایی جلو رفته است که به اذعان کارشناسان، دیگر #تحریمِ اثرگذاری برای اجرا وجود ندارد و ایران به نقطه اشباع‌پذیری تحریم‌ها رسیده است و اقتصاد ایران به تدریج توانسته خود را با شرایط تحریمی تطبیق دهد.
❇️ با وجود این، از نظر دولتمردان آمریکا بهترین #سیاست در مقابل ایران آن است که تا حد امکان همچنان به پشتوانه میراث به جا مانده از نظام تحریم‌های گسترده دولت #ترامپ، سیاست فشار حداکثری و ایزوله کردن #اقتصاد ایران را بدون برگشت به #برجام و رفع تحریم‌ها ادامه دهند. برای این منظور آنها ممکن است با رویکرد تعلیق تدریجی و مرحله‌ای تحریم‌ها، اجازه دسترسی محدود به #منابع_مالی و فروش محدود #نفت را به ایران بدهند و در دوره چهارساله اول #بایدن، اقتصاد ایران را همچنان گروگان بگیرند. ترامپ در اعمال تحریم‌های ایران عملا از دستاورد دولت #اوباما- بایدن در پی‌ریزی ساختار تحریم‌های علیه ایران بهره‌برداری کرد و اقتصاد ایران را تحت فشار حداکثری قرار داد.
❇️ حتی بعد از امضای #برجام نیز که محصول طراحی‌های دولت اوباما- بایدن بود، ساختار تحریم‌ها علیه ایران همچنان حفظ شد و از همان روزهای اول اجرای برجام، افراد و نهادهای جدید به لیست تحریم‌ها اضافه شدند. بعد از برجام به #بانک‌های_بین‌المللی اجازه داده نشد خدمات #بانکی به ایران ارائه کنند. برجام نه تنها موجب از بین رفتن ساختار تحریم‌ها نشد، بلکه ضمن حفظ ساختار تحریم‌ها اثرگذاری آنها به‌دلیل #هوشمند شدن تحریم‌ها افزایش یافت و در کنار این تحریم‌ها، فشارهایی مضاعفی نیز برای اجرای دستورات FATF شروع شد تا اثرگذاری تحریم‌ها بیشتر شود. به علاوه، بسیاری از تحریم‌های آمریکا علیه ایران از پیچیدگی #تقنینی برخوردارند و توسط یک نظام قانون‌گذاری چند لایه وضع شده‌اند؛ به‌طوری که بعید به‌نظر می‌رسد اراده‌ای برای برداشتن آنها حتی در میان #دموکرات‌ها وجود داشته باشد؛ ضمن اینکه به‌زعم مقامات آمریکا سیاست فشار حداکثری ثمربخش بوده است. آنها در سلسله‌مراتب تصمیم‌گیری خود هیچ‌گاه چنین دستاوردی را از دست نخواهند داد؛ هرچند با تغییر لحن و ادبیات سعی بر مخفی کردن آن داشته باشند.
❇️ #بایدن سیاست‌های رسمی خود در قبال ایران را در یادداشتی با عنوان «راه هوشمندانه‌تر در برابر ایران» منتشر کرد. آنچه از این یادداشت مستفاد می‌شود آن است که #آمریکا تصمیم‌گیری درخصوص برگشت به برجام و رفع تحریم‌ها را منوط به #مذاکره با دولت جدید ایران پس از مشخص شدن نتایج #انتخابات ریاست‌جمهوری در سال ۱۴۰۰ خواهد کرد. بر اساس این یادداشت، بایدن بر پیش‌شرط تا‌یید بازگشت «کامل و دقیق» ایران به کلیه #تعهدات_برجامی خود از سوی سازمان بین‌المللی انرژی اتمی را برای برگشت آمریکا به برجام و تعلیق تحریم‌ها تا‌کید خواهد داشت. این پیش‌شرط بار دیگر یادآور وعده نسیه آمریکا در برابر پرداخت نقد از سوی #ایران است.
❇️ بر اساس این یادداشت، دولت بایدن همچنین بر پیش‌شرط گسترش #محدودیت‌ها و تقویت مفاد برجام در موضوعاتی مانند #حضور_منطقه‌ای ایران و توان #موشکهای_بالستیک ایران تا‌کید خواهد داشت. یکی دیگر از پیش‌شرط‌های احتمالی بایدن برای بازگشت به برجام، اصلاح بند غروب #تحریم‌ها (طولانی شدن مدت زمان لازم برای رفع تحریم‌ها) خواهد بود. همچنین تیم بایدن احتمالا بر حضور سایر شرکای بین‌المللی خود علاوه‌بر اعضای ۱+۵ از جمله #عربستان، رژیم صهیونیستی و سایر بازیگران #خاورمیانه مانند امارات در مذاکرات تا‌کید خواهند ورزید. طبعا، تمامی این #پیش‌شرط‌ها، حداقل به معنای طولانی شدن مقدمات برگشت آمریکا به برجام و کاهش تحریم‌ها خواهد بود.
❇️ در بهترین حالت #بازگشت_آمریکا به برجام به معنای برداشتن تحریم‌های #هسته‌ای خواهد بود که در این صورت نیز اقتصاد ایران در یک سطح حداقلی از منافع برجام برخوردار خواهد شد؛ چراکه در دوره ترامپ بسیاری از تحریم‌ها در قالب عناوین غیر هسته‌ای مانند حقوق بشر، تروریسم و برنامه موشکهای بالستیک وضع شده است که دولت #بایدن در صدد است همچنان آنها را تحت عنوان نظام تحریم‌های هدفمند حفظ کند.
https://eitaa.com/joinchat/1029505109Cde87725cf4
🔵 اقتصاد و رقابت ایران و ترکیه
🔰 «مؤسسه #خاورمیانه» در یادداشتی به ارزیابی رقابت منطقه‌ای ایران و ترکیه پرداخته است. به نظر نویسنده فرصت‌های نقش‌آفرینی ایران در #قفقاز پس از نبرد #قره‌باغ، کاهش یافته و اکنون تهران با پیشنهاد همکاری میان شش دولت ایران، #آذربایجان، #ارمنستان، ترکیه، #روسیه و #گرجستان، درصدد بازیابی این نقش برآمده است.
🔶 به نظر نویسنده، مهم‌ترین مانع افزایش همکاری‌های آذربایجان، ارمنستان و گرجستان با #ایران، تحریم‌های آمریکاست که در صورت رفع آنها، روابط گسترده‌تر خواهد شد، ولی درباره #ترکیه، ملاحظات دیگری نیز در اشتراکات و اختلافات منافع در سطح #غرب_آسیا وجود دارد، از تنش‌ها در سوریه تا منطقه قفقاز. یکی دیگر از مهم‌ترین متغیرها، اهرم‌های #تجارت و #انرژی است.
🔶 عدم تعمیر زودهنگام #خط_لوله انتقال گاز از ایران به ترکیه و تلاش آنکارا برای افزایش گاز مایع #وارداتی از آمریکا نشانه‌هایی است که ترکیه با #فشار_اقتصادی بر ایران درصدد کاهش #نفوذمنطقه‌ای آن برآمده است. کاهش بیش از 70 درصدی میزان #تجارت_دوجانبه در شش ماهه اول 2020 نیز نشانه دیگری است که #ترکیه علاقه چندانی به افزایش منافع اقتصادی ایران ندارد.
🔶 علاوه بر این ترکیه در حالی برای طرح انتقال گاز ایران به #اروپا از این کشور همراهی نشان نمی‌دهد که #کریدور_گازی آذربایجان، گرجستان، ترکیه و ایتالیا از میدان شاه‌دنیز در #دریای_خزر، اولین محموله گاز را در دسامبر 2020 منتقل نمود و منافع سرشاری نصیب #باکو کرده است.
🔶 به نظر می‌رسد ترکیه ضمن ملاحظات اقتصادی در #روابط_تجاری با ایران، از تضعیف بنیه‌های #مالی ایران و کاهش روابط تجاری ناشی از #تحریم‌ها، برای گسترش نفوذ منطقه‌ای‌اش در #عراق و #سوریه و همچنین افزایش نقش‌آفرینی در محدوده قفقاز بهره برده باشد
https://eitaa.com/joinchat/1029505109Cde87725cf4
♨️ نظم نوین جهانی(شیطانی)
✡️ طرح خاورمیانه جدید (بخش اول)
1️⃣ در اوایل قرن بیست‌ویکم آمریکا، انگلیس و متحد اصلی آنها در خاورمیانه یعنی رژیم صهیونیستی در راستای تکمیل برنامه‌های گذشته خود برای در اختیار گرفتن زمام امور در منطقه استراتژیک غرب آسیا (خاورمیانه) از طرحی به‌نام #خاورمیانه_بزرگ رونمایی کردند. این طرح بر مبنای طرح ارائه‌شده از سوی #شیمون_پرز نخست‌وزیر اسبق رژیم صهیونیستی در کتاب «خاورمیانه جدید» چاپ 1993 شکل گرفته بود.
2️⃣ در سال 2006 #کاندولیزا_رایس وزیر امور خارجه وقت آمریکا در سخنرانی خود در تل‌آویو از واژه #خاورمیانه_جدید به‌جای «خاورمیانه بزرگ» استفاده کرد و از آن پس خاورمیانه جدید در ادبیات سیاسی جهان جای خود را باز کرد.
3️⃣ بر اساس این طرح که برنامه‌ریزی‌های مربوط به آن از چندین سال قبل انجام شده بود، آمریکا و متحدانش می‌بایست موجی از ناآرامی و بی‌نظمی را در لبنان، فلسطین و سوریه آغاز کنند و سپس دامنه این خشونت‌ها را به عراق، منطقه خلیج فارس، ایران و افغانستان گسترش دهند. با گسترش ناآرامی و خشونت در کشورهای هدف طرح، این فرصت برای آمریکا، انگلیس و رژیم صهیونیستی فراهم می‌شود تا به هدف اصلی یعنی ترسیم خاورمیانه جدید بر اساس منافع خود دست یابند.
4️⃣ حمله به افغانستان و عراق که به‌ترتیب در سال‌های 2001 و 2003 صورت گرفت، نشان می‌دهد که اجرای طرح خاورمیانه جدید حتی پیش از مشخص شدن نامش از سوی وزیر خارجه وقت آمریکا، آغاز شده است. آمریکا، انگلیس و رژیم صهیونیستی پس از ساقط کردن دولت‌های حاکم بر عراق و افغانستان، به مناقشات قومی و مذهبی در این کشورها به‌شدت دامن زدند تا از این طریق مقدمات لازم را برای #تجزیه این کشورها فراهم کنند.
5️⃣ آمریکا در سال 2010 نیروهای خود را از عراق خارج کرد و ظاهراً به اشغال عراق پایان داد اما گروه‌های تروریستی متعددی را در عراق به‌جای گذاشت و به آنها کمک کرد هسته یک گروه تروریستی بزرگتر به‌نام #داعش را شکل دهند؛ گروهی که پس از ایجاد بحران در سوریه با دخالت آمریکا و دیگر کشورهای غربی وارد عمل شد و با سوء‌استفاده از اختلافات مذهبی، ابتدا کنترل بخش‌هایی از سوریه و سپس بخش‌هایی از عراق را به دست گرفت.
6️⃣ پس از قدرت‌گرفتن داعش در مناطق وسیعی از عراق و سوریه، آمریکا و متحدانش در قالب ائتلافی با هدف ظاهریِ «مبارزه با تروریسم» وارد کارزار عراق و سوریه شدند تا برنامه‌های گذشته خود را طبق طرح خاورمیانه جدید پیش ببرند. در حالی‌که اکنون دیگر اثری از حکومت خودخوانده داعش در عراق و سوریه نیست، هنوز بخش‌هایی از خاک سوریه در اختیار گروه‌های کُرد تحت حمایت آمریکاست و از طرفی در منطقه کردستان عراق نیز سال گذشته گروه‌هایی به‌تحریک آمریکا و کشورهای غربی خواستار استقلال کامل از دولت مرکزی عراق شدند.
7️⃣ اگرچه نقشه فعلی #خاورمیانه نشان می‌دهد که آمریکا، انگلیس و رژیم صهیونیستی هنوز فاصله بسیار زیادی تا دست یافتن به آرزوهای شوم خود برای این منطقه دارند، اما این بدان معنا نیست که آنها طرح «خاورمیانه جدید» را بایگانی کرده‌اند.
8️⃣ تصویری که به‌عنوان سربرگ حساب توییتری بالاترین دیپلمات اتحادیه اروپا (به‌عنوان یکی از متحدان اصلی آمریکا و حامی بزرگ رژیم صهیونیستی) نقش بسته، حرف‌های زیادی برای گفتن دارد؛ البته به‌شرطی که آن را صرفاً یک «اثر هنری» تلقی نکنیم!
https://eitaa.com/joinchat/1029505109Cde87725cf4
🔵 منافع چین از توافق راهبردی با ایران
🔰 تارنمای اندیشکده #کارنگی در یادداشتی بیان داشته که توافق راهبردی بین ایران و #چین باعث مشارکت استراتژیک می‌شود که فراتر از اهداف اقتصادی است. این توافق جزیی از #برنامه_راهبردی چین برای دستیابی به منافع ژئوپلیتیک خود در غرب آسیا، #اوراسیا و اقیانوس هند است.
🔶 چین قصد دارد که تا اواسط قرن ۲۱، قدرت برتر #اقتصادی_جهان باشد و برای این هدف، بسط نفوذ چین در #خاورمیانه بسیار اهمیت دارد. ایران به عنوان مرکز ثقل این منطقه، مهم‌ترین هدف سیاست‌گذاری‌های اقتصادی پکن است. موقعیت جغرافیایی ایران در مرکز راه‌های #تجاری زمینی و دریایی، آن را به یک بازیگر کلیدی برای اجرای پروژه «#یک_کمربندیک_جاده» تبدیل می‌کند.
🔶 یکی از هدف‌گذاری‌های سیاسی چین در این توافق، رقابت با #آمریکا در منطقه غرب آسیاست. با توجه به کاهش نظامیان آمریکایی در منطقه، پکن قصد دارد با گسترش راهبردی روابطش با بازیگران مؤثر در این محدوده #ژئوپلتیک، از این خلأ قدرت نهایت بهره‌برداری را داشته باشد.
🔶 هدف‌گذاری دیگر پکن، رقابت اقتصادی با #هند و #روسیه در محدوده آسیای مرکزی است. ایجاد دو کریدور، یکی #قرقیزستان، #تاجیکستان، #افغانستان، ایران و دیگری ایران، افغانستان، #ازبکستان از جمله مهم‌ترین پروژه‌های «یک کمربند، یک جاده» در راستای افزایش #قدرت_اقتصادی چین در آسیای میانه است.
🔶 ویژگی دیگر این #شراکت_راهبردی برای چین، آن است که با توجه به روابط مساعد با عموم بازیگران منطقه‌ای می‌تواند به عنوان میانجی ایران و برخی کشورهای حاشیه‌ای #خلیج_فارس ظاهر شده و موقعیت دیپلماتیک خود به عنوان یک قدرت بین‌المللی را نیز ارتقا بخشد.
🔶 از نظر ایران نیز، مشارکت راهبردی پکن و تهران نشان‌دهنده مقاومت #ایران، افول ایالات متحده به عنوان یک قدرت جهانی و توازن‌سازی به وسیله روابط با #شرق پس از عدم رعایت توافقات گذشته توسط قدرت‌های غربی است. علاوه بر اینکه توافق ایران و چین می‌تواند زمینه‌ای برای همکاری‌های آینده ایران، چین و روسیه به ویژه در غرب آسیا فراهم کند
https://eitaa.com/joinchat/1029505109Cde87725cf4