روز بیستوپنجم اردیبهشتماه در سالنمای ایران بهنام «روز ملی بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی» و «پاسداشت زبان فارسی» نامگذاری شده است. بیگمان در نبود شاهنامه، ادبیات فارسی بهسختی میتوانست رشد یابد و در نبودِ فردوسی، کسانی چون خیام و مولوی و حافظ نیز نمیتوانستند اندیشهی خویش را بپرورانند و چنین ببالند.
به یزدان که گر خرد داشتیم، کجا این سرانجام بد داشتیم. روزی به نام نامی دانای توس نامگذاری شده است تا فرصتی برای شناساندن بیشتر این شخصیت ادبی و شاهنامه ارزشمند او این گنجینهی زبان پارسی و یادمان ملی بهشمار آید. سال ۱۳۷۷ خورشیدی پیشنهاد نامگذاری روز ملی حکیم ابوالقاسم فردوسی از سوی بنیاد خراسانشناسی مطرح شد و پس از تصویب در شورای فرهنگی عمومی کشور و گذراندن مراحل قانونی به تصویب پایانی رسید. براین پایه، بیستوپنجم اردیبهشتماه در میانهی طراوت و شادابی بهار بهعنوان «روز ملی حکیم ابوالقاسم فردوسی» بهرسمیت شناخته شد و در گاهشمار ایران هم آمد. روزی که هیچ مناسبتی با زندگینامهی ابوالقاسم فردوسی، شاعر حماسهسرای ایران ندارد. 25 اردیبهشتماه را به جای 25 اسفندماه که روز پایان سرایش شاهنامهی فردوسی است، برای بزرگداشت این سخنور پارسی برگزیدهاند. سرانجام در سال 1396 خورشیدی، روز پاسداشت زبان پارسی با روز بزرگداشت فردوسی پاکزاد شاعری که با شاهنامه پارسی را زنده نگه داشت درآمیخت و «روز پاسداشت زبان فارسی»، زبانی که با آن سخن میگوییم، در گاهشمار ایران به ثبت رسید.
در سال ۱۳۸۹ خورشیدی به فراخور هزارهی پایان سرایش شاهنامه، ثبت هزارهی «شاهنامه» از سوی بنياد فردوسي پيشنهاد شد و با پیگیری كميسيون ملی يونسكو در ايران، «هزارمين سال سرايش شاهنامه» بر پايهی سالنمای خورشيدی به عنوان یک رویداد فرهنگی ایرانی، در فهرست نامآوران فرهنگی، علمی و هنری جهان در سال 2010 ميلادی به ثبت رسید.
چو ایران نباشد، تن من مباد
بدین بوم و بر زنده یک تن مباد
بیا سربهسر تن به کشتن دهیم
از آن به که کشور به دشمن دهیم …
درود بر پژوهشگران محترم دامین parseprojects.ir خریداری گردید و به وب سایت انتشارات و کافی نت پژوهشگران پارسه به آدرس parse-projects.ir وصل گردید
انتشارات پژوهشگران پارسه
وب سایت انتشارات و کافی نت پژوهشگران پارسه به آدرس parse-projects.ir یا parseprojects.ir دارای نماد اعتماد الکترونیکی به خدمات نشر کتاب، انجام خدمات مشاوره پروژه ها و پایان نامه های دانشجویی، انجام خدمات طرح های توجیهی اقتصادی به دانشجویان و کارآفرینان و انجام خدمات اینترنتی و همچنین انجام خدمات کتابفروشی و تالیف و چاپ کتاب و کافه کتاب
امروز آدینه روز مانتره سپند روز از ماه اردیبهشت سال 3762 مزدیسنی برابر سال 1403 هجری خورشیدی است
درود بر پژوهشگران عزیز امروز انارام ایزد روز از اردیبهشت ماه سال 3762 مزدیسنی برابر سال 1403 خورشیدی می باشد
امروز اورمزدست ای یار میگسار
برخیز و تازگی کن و آن جام باده آر
ای اورمزد روی بده روز اورمزد
آن می که شادمان کندم اورمزدوار اورمز, هورمزد, هرمزد: مخفف اهورامزدا, خدای یگانه, نام ستاره مشتری, نام فرشتهای, نام نخستین روز از هر ماه در گاهشمار زرتشتی است.
اورمزد یکی از نامهای خدای بزرگ ایرانیان باستان و زرتشتیان, آفرینندهی زمین و آسمان و آفریدگان . امشاسپندان و ایزدان نیز آفریده اویَند او عین قدرت و دانش و منبع خیر و راستی و تقدس و تقوی است.
اَهورامَزدا (به اوستایی مزدا اهوره. «مَزدا اَهورَه») نیز با نامهای: اهورا، اورمَزد، هورمَزد، اورمُزد، هورمُز و هُرمُز نامِ آفریدگارِ نِکوییها و دادار و پروردگارِ همهی هستی در مَزدَیَسنا است.
اهورامزدا آفریننده جهان است. مزدیسنان اهورا مزدا را میپرستند. اهورامزدا خالق و داور همهی چیزهای مادی و معنوی و نیز آفرینندهی روشنی و تاریکی و برقرار کننده نظم هستی (اشا) است. او با اندیشیدن همه چیز را هستی بخشیده است، پس در واقع او از عدم میآفریند و با خود تنهاست. برای اهورا مزدا در هرمزدیشت، در حدود شصت صفتِ نیک آورده شده و تقریباً همهی چیزهای خوب به وی منتسب شدهاست. همچنین او در مزدیسنا دارای شش صفتِ برجسته زیر است:
سپنتا مینو یعنی مقدسترین روان، خشثرهویرنه به گویش امروزی شهریور یعنی شهریار و پادشاهی که باید برگزیده شود، سپنتهآرمیتی است یعنی پارسایی مقدس. هورتات بگویش امروزی خورداد به چم (:معنی) جامعیت و رسایی و امرتات جاودانگی و بی مرگی. او اشه یعنی راستی و درستی و قانون ایزدی و پاکی است. همچنین وهومَنَه است به معنی خوب منش. این صفات در مزدیسنا به نامِ امشاسپندان خوانده میشوند و پایههای کمال در دین زرتشتی برای رسیدن به روشنایی بی پایان است. از این هفت امشاسپندان است که هفت شهر عشق و هفت آسمان و هفت خوان اسفندیار و هفت خوان رستم و هفت سین و هفت کشور و … اقتباس شده است.
امروز اورمزد روز از خردادماه سال 3762 مزدیسنی برابر سال 1403 خورشیدی می باشد
گل مخصوص خرداد
در بندهش از گل سوسن بهعنوان گل ویژه امشاسپندبانو «خُرداد» نام برده شده است.
در نمادهای دینی و هنری، سوسن نشان پاکی است. در اسطورههای ایرانی از آنجا که در این جهان نگاهبانی از آبها خویشکاری امشاسپندبانو «خرداد» است و «سوسن» گل ویژهی امشاسپند بانو «خرداد» است پس سوسن را به «آناهیتا» ایزدبانوی آبهای روان نیز منسوب دانسته و ازاینرو جنبهی آزادگی ناهید را به سوسن نسبت دادهاند و گفته شده که در اسطورههای ایرانی سوسن و سرو که نمادهای آزادی به شمار میروند با زنبق و مورد و نرگس و اسپرغم از نشانههای مخصوص ناهید هستند.
از طرف دیگر سوسن یا «شوشن» مظهر و همنام و هممعنی شهر «شوش»، شهر باستانی خوزستان، است و گفتهاند که شهر شوش نام خود را از گل سوسن یا شوشن یا شوشان گرفته است. در تفسیر این موضوع همچنین گفتهاند که چون شوش در روزگاران کهن، شهری چندزبانه و کانون زندگی مردمان گوناگون با دهها زبان و گویش گوناگون بوده، مفهوم «سوسن ده زبان» را میتوان نزدیک به «شوش ده زبان» یا چند زبان دانست و این مفهوم در ادب فارسی بهصورت سوسن زبانآوار و صد زبان زنده مانده است.
در «مزامیر داوود» از سوسن بهعنوان نغمه و نوایی از موسیقی یا ساز و ابزار نوازندگی و خنیاگری یاد شده است که این ویژگی ارتباط آن را با ناهید محکمتر میکند. افزون بر این در معماری نقش یا طرح سوسن یا «سوسنکاری» به کنایه و رمز از «شهر شوش» یا «گل سوسن» یا ایزدبانوی سوسن معروف بوده است.
در بسیاری از سرودههای سرایندگان پارسیگو در چهارگوشهی ایرانزمین نیز همچون عطار نیشابوری، مولوی بلخی، خواجوی کرمانی، وحشی بافقی، حافظ شیرازی و بسیاری دیگر از سوسن نام برده شده است که نشان از آشنایی مردم همه نواحی ایران با این گل زیبا است.
«بشار مرغزی» میگوید:
چون نوبهار باغ بیاراست چون بهشت از سوسن سفید و گل سرخ و شنبلید
اندر میان سبزه به دشت و به کوهسار مشکین بنفشه و سمن و لاله بردمید
گل سوسن را در ادب فارسی نیز «آزاد» نامیدهاند و سرایندگان صفت «آزادگی» سوسن را دستمایه شعر خود قرار دادهاند. چنانکه مولوی بلخی گوید:
داد سخن دادمی، سوسن آزادمی لیک ز غیرت گرفت دل ره گفتار من
در متن پهلوی «خسرو قبادان و ریدکی» بوی گل سوسن سپید، مانند «بوی دوستی» توصیف شده است. ابوریحان بیرونی نیز در کتاب «صیدنه» به نقل از ابوحنیفه دینوری، «سوسن سپید» را خوشبوترین نوع سوسن میداند و میگوید که «پارسیان» سوسن سپید را سوسن آزاد گویند.
اگرچه امروزه در شهرهای شوش و شوشتر ایران نشانی از گل سوسن نمیبینیم، نمادهایی از آن را در آثار برجای مانده از ایران دوره ساسانی تا میانرودان و مصر باستان میتوان یافت.
آیینهای جشن خردادگان
یکی از مهمترین آیینهای روز خرداد که در جشن خردادگان پررنگتر میشود، رفتن به سرچشمهها یا کنار دریاها و رودها، تنشویی در آب و خواندن نیایشهای ویژه این روز همراه با شادی و سرور در کنار خانواده و دوستان بوده است. نیاکان فرهیخته ما در این روز به کنار چشمه سارها، رودها و دریاچهها رفته و همراه با نیایش اهورامزدا و جشن و شادمانی تن خود را نیز با آب میشستند.
ابوریحان بیرونی نیز در آثار الباقیه به مراسم شستوشوی ویژهای که در این روز برگزار میشده، اشاره کرده است.
اهورامزدا میخواهد که همگان به یاری امشاسپند هئوروتات از این بخشایش مینوی و مهربانی حقیقی برخوردار شده و هرکس بتواند با نیروی رسایی و پرورش و افزایش آن در وجود خویش، دارای مقام رسایی و کمال بیزوال شود.
چون در این ماه آب برای کشت و کشاورزی بیشتر نیاز بوده و سودمند است و باران بخشایش اهورامزدا به زمین میبارد و زمین را آبیاری میکند، ازاینرو کشاورزان برای خشنودی از دهش آب و باران بیشتر به این جشن ارج نهاده و از آن سپاسگزاری میکنند.
از دیگر آداب این جشن پوشیدن پوشاک نو است و در گونهای دیگر میتوانیم با بستن بندی ابریشمی یا نو به دست خود نشانی از پوشاک نو را در این جشن بههمراه داشته باشیم.
در همین روز:
گشايش موزه موسيقی در تهران
روز استقلال كشور «گويان» از استعمار انگلستان (۱۹۶۶ میلادی)
روز ملی «گرجستان»
اگر از آداب جشن خردادگان آگاهی دارید، اطلاعات خود را با ما و دیگر کاربران کجارو به اشتراک بگذارید.
پرسشهای متداول
جشن خردادگان چه روزی است؟
جشن خردادگان در روز ششم خرداد ماه و به مناسبت همنام شدن روز و ماه برگزار میشود.
خرداد کیست؟
خرداد، امشاسپندبانویی است که همراه با «اسپندارمذ» و «امرداد» گروه سهگانه امشاسپندبانوان را تشکیل میدهند. نگهداری از آبها در این جهان خویشکاری «خرداد» است و کسان را در چیرگی بر تشنگی یاری میکند. ازاینرو در سنت، به هنگام نوشیدن آب از او به نیکی یاد میشود.
گل مخصوص خرداد چیست؟
در بندهش از گل سوسن بهعنوان گل ویژه امشاسپندبانو «خُرداد» نام برده شده است.
مهمترین آیین جشن خردادگان چیست؟
رفتن به سرچشمهها یا کنار دریاها و رودها، تنشویی در آب و خواندن نیایشهای ویژه این روز همراه با شادی و سرور در کنار خانواده و دوستان بوده است.