#سند
📷تلاش انگلیس برای استعمار جزایر خلیجفارس
🔹بریتانیا در سال ۱۷۶۳ تا ۱۹۷۱ (برابر با ۱۱۴۲ تا ۱۳۵۰ شمسی) مناطق وسیعی از جنوب خلیج فارس را که همیشه بخشی از سرزمین ایران بود، اشغال کرد و حتی تشکیلات اداری اختصاصی برای آن دایر کرد؛ اما از زمانیکه استعمار انگلیس به دلیل مشکلات خود ناگزیر به ترک خلیجفارس شد، سعی به جعل دولتهایی کرد تا منافع خود در این منطقه را از دست ندهد.
🔸چون این جزایر تا پیش از تصرف بریتانیا بخشی از خاک ایران بودند و در عمل متعلق به هیچ یک از دولتهای جدید التأسیس نبودند. استمرار بلاتکلیفی این جزایر منجر به الحاق طبیعی آنها به خاک ایران میگشت.
🔹برای شناخت فرایند اشغال جزایر ایرانی توسط انگلیس، اسناد موجود در آرشیو کتابخانه ملی امارات متحده عربی اهمیت زیادی دارند؛ از جمله آنها اسنادی است که اشغال جزایری از خلیج فارس همچون آریانا، ارزنه و زرکوه توسط شرکتهای نفتی در تابستان ۱۳۴۰ را روایت میکند و از نگرانی آنها درباره چگونگی استخراج نفت از «هر یک از جزایر مورد مناقشه» خبر میدهد.
🔸مهمترین نکته این اسناد، تردیدها درباره تعلق سرزمینی این جزایر است که نشان میدهد به تعبیر قید شده در مکاتبات اداری انگلستان، هنوز «اعلیحضرت» درباره این جزایر تصمیم نگرفته است.
🔹فارغ از چنین اسنادی و همه نقشههای کهن، نامهایی همچون زرکوه و آریانا به تنهایی نیز خبر از سابقه طولانی تعلق آنها به ایران دارد.
🔸۵ برگ از این اسناد مهم و تاریخی که بخشی از حکایت مالکیت ایران بر آن جزایر خلیج فارس است را میتوانید اینجا ببینید.
🔗 ما را در شبکههای اجتماعی دنبال کنید:
🆔 @psri_ir
#سند
📷نصب پرچم انگلیس در جزایر ایرانی!
🔹سندی تاریخی از سال ۱۳۰۸، یکی از شواهدی است که حاکمیت بدون تردید ایران بر جزایر سه گانه را نشان میدهد. طبق این سند به رغم همکاری تمام و کمال رضاشاه با بریتانیا، جزایر ایران بدون اعتنا به دولت مرکزی اشغال شده است، همان اشغالی که مستمسک ادعای امروز کشور امارات است.
🔸فرمانده کل قوای جنوب به ارکان حرب کل قشون گزارش میدهد که انگلیسیها بدون مجوز در جزایر ایرانی «تنب» و «ابوموسی» پرچم نصب کرده و مأمور گماشتهاند. این اقدام حیرت «اهالی» را برانگیخته است، همان اهالی که ایرانیان بومی بودند.
برای خواندن متن سند اینجا را ببینید.
🔗 ما را در شبکههای اجتماعی دنبال کنید:
🆔 @psri_ir
#روایت
🗓 نقطه آغاز جنگ سرد از تبریز
🔻روایتی از فرقه دموکرات ایران
🔹در ۲۱ آذر ۱۳۲۴ دولت خودمختار وابسته به فرقه دموکرات آذربایجان در تبریز اعلام موجودیت کرد. کابینه خودخوانده به نخستوزیری جعفر پیشهوری آغاز به کار کرد و همزمان نیروهای مسلح فرقه، شهربانی، ژاندارمری و ادارات دولتی تبریز را تصرف و لشکر آذربایجان را وادار به تسلیم کردند. سه روز بعد، در ۲۴ آذر ۱۳۲۴، فرقه دموکرات کردستان نیز دولت خودمختار تشکیل داد.
🔸 جعفر پیشهوری، مدیر نشریه چپگرای «آژیر» و از عوامل تأسیس حزب کمونیست ایران، رهبری دولت خودمختار آذربایجان را بر عهده گرفت. در کردستان نیز قاضی محمد، از چهرههای طرفدار شوروی، به توصیه حزب کمونیست آذربایجان شوروی فرقه دموکرات کردستان را تشکیل داد و در دوم بهمن ۱۳۲۴ با لباس نظامیان روسی تأسیس دولت خودمختار کردستان را اعلام و ریاست آن را عهدهدار شد. بدین ترتیب دو جمهوری خودخوانده با حمایت مستقیم شوروی شکل گرفتند.
🔹 حوادث آذربایجان و کردستان ریشه در اهداف شوروی و مناقشات نفتی داشت. پس از تلاش ناکام روسها برای کسب امتیاز نفت شمال و همزمان با مذاکرات پنهانی دولت ایران با شرکتهای نفتی انگلیسی و آمریکایی، شوروی نیز درخواست امتیاز نفت شمال را مطرح کرد. با رد این درخواست، تبلیغات حزب توده و حضور نظامی روسها تشدید شد. اشغال بخشهای وسیعی از شمال ایران و حمایت سیاسی و نظامی شوروی، زمینهساز شکلگیری دولتهای خودمختار و پیگیری خط تجزیهطلبی شد.
شما میتوانید متن کامل جریان تشکیل فرقه دموکرات را در [اینجا] بخوانید
🔗 ما را در شبکههای اجتماعی دنبال کنید:
🆔 @psri_ir
#روایت
🗓️جنایت رژیم پهلوی در مشهد
🔹بیست و سوم آذر، سیزدهم محرم آیتالله خامنهای در خانه آیتالله قمی مراسم عزاداری امام حسین شرکت داشتند که کسی برایشان خبر آورد شماری از دانشجویان دانشکده پزشکی در بیمارستان شاهرضا به دلیل همراهی با مردم انقلابی در محاصره نظامیان و در آستانه قتل عام هستند و اگر علما خود را برسانند، چه بسا بتوانند به ماجرا پایان دهند.
🔸ایشان به همراه گروهی از علما و همراهی مردم خود را به بیمارستان رساندند و شاهد هجوم سربازان به بیمارستان و کشتهشدن عدهای بودند. اعلامیهای نوشتند و خواستار تفییر فرمانده نظامی استان شدند و اعلام تحصن کردند. خیلی زود بخش زیادی از بیمارستان مملو از گروههای مختلف شد.
🔹متحصنین بیانیههای پی درپی صادر می کردند که نویسنده آنها آیتالله خامنهای بود. امام خمینی هم از این تحصن حمایت کردند و توصیه کردند مردم و ارتش مقابل همدیگر قرار نگیرند. این تخصن ده روز ادامه داشت.
🔸پنجمدی، تظاهرات گستردهای در مشهد انجام شد و به سخنرانی آیتالله خامنهای گوش دادند. آن جا بود که پایان تحصن و دلایل آن اعلام شد: اجتماع علماء در یک نقطه موجب اختلال در کار خدمات مذهبی در سطح شهر شده است؛ تحصن پزشکان باعث اختلال در امر درمان بیماران گشته است؛ حضرات آیات سید عبدالله شیرازی و سیدحسن قمی پایان تحصن را توصیه کردهاند.
🔹رهبر انقلاب در خاطرات خود بیان کردند: این تحصن آثار بزرگی داشت و مانند شمعی که می درخشد و به پایان می رسد، تمام شد.
ماجرای کامل این روایت را اینجا بخوانید.
🔗 ما را در شبکههای اجتماعی دنبال کنید:
🆔 @psri_ir
#روایت
🗓گروه فجر اسلام و پخش اعلامیههای حضرت امام
🔹گروه فجر اسلام در سال ۱۳۵۴ و در واکنش به تغییر ایدئولوژی سازمان مجاهدین خلق تأسیس شد. کار اصلی این گروه، تکثیر و توزیع اعلامیههای امام خمینی و روحانیون مبارز بود و آن را در شهرهای مختلفی از جمله اصفهان، مشهد، تهران، ساری، بابل، شهمیرزاد و یزد پخش میکرد. توانایی چاپ انبوه اعلامیهها که گاهی تا ۵۰۰ هزار نسخه میرسید؛ اما شگردهای مختلف نتوانست آن را متوقف کند و این گروه تا پیروزی انقلاب به فعالیت خود ادامه داد.
🔸اکبر صالحی از اعضای فعال فجر اسلام که شهید اندرزگو در مسیر ملاقات با او به شهادت رسید، میگوید: «آنها دستگاههایی داشتند و اعلامیه چاپ میکردند و خیلی هم تمیز اعلامیهها را بیرون میدادند. جاهای دیگر نیز اعلامیهها را تکثیر و پخش میکردند، ولی بهترین محلی که اعلامیههای حضرت امام را منتشر میکرد، فجر اسلام بود. بودجه کاغذش را هم خودمان از بیرون تهیه میکردیم.
🔹مرحوم شهید مهدی عراقی اعلامیهها را از خود دفتر امام در خارج از کشور تلفنی میگرفتند و دستنویس را شهید حاج صادق اسلامی به منزل ما میآوردند. دو سال مرتب دست نویس اعلامیههای امام میآمد ما میدادیم به سازمان فجراسلام. اینها هم کاغذهای مخصوصی میخواستند که این هم خیلی تهیهاش مشکل بود. حاج کاظم نیکنام که از دوستان هستند در پامنار کار انتشاراتی داشتند. بیشتر ما توسط ایشان کاغذش را تهیه میکردیم و به فجر اسلام میدادیم.»
متن کامل روایت را اینجا بخوانید.
🔗 ما را در شبکههای اجتماعی دنبال کنید:
🆔 @psri_ir
#روایت
🗓سر پرسی لورن در مسیر تاجگذاری رضاشاه
🔹قدرتگرفتن رضاخان به لطف انگلیس از کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ آغاز شد و تا تاجگذاری او در اردیبهشت ۱۳۰۵، به صورت گام به گام ادامه یافت و در ۲۲ آذر ۱۳۰۴ از مجلس موسسان عنوان «پادشاه» را کسب کرده بود.
🔸رضاشاه پیش از ظهر ۲۵ آذر ۱۳۰۴ وارد تالار برلیان کاخ گلستان شد و به ترتیب با علما، نمایندگان مجلس شورای ملی، اعضای مجلس مؤسسان و نمایندگان سیاسی دول مقیم تهران دیدار کرد.
🔹پرسی لورن، وزیرمختار انگلیس، به عنوان شیخالسفراء، سخنانی ایراد کرد و «جلوس میمنتمأنوس اعلیحضرت اقدس شهریاری به تخت سلطنت سه هزار ساله ایران، که در نتیجه تظاهر اراده ملت به وسیله نمایندگان وی در مجلس مؤسسان صورت گرفته» تبریک گفت و رضاشاه پاسخ داد که رأی این مجلس «طلوع عصر جدیدی در مملکت ما» خواهد بود.
🌄شرح تصویر:
سر پرسی لیام لورن، وزیر مختار انگلیس در تهران، در حال حرکت از سفارت برای شرکت در مراسم تاجگذاری رضاشاه
روایت کامل را اینجا بخوانید.
🔗 ما را در شبکههای اجتماعی دنبال کنید:
🆔 @psri_ir
#روایت
🗓روایتی از ترور شهید دکتر مفتح
🔹۲۷آذر ۵۸بود که خبر از تروری در دانشکده الهیات دانشگاه تهران به گوش رسید. این محمد مفتح، رئیس دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران، عضو جامعه روحانیت مبارز تهران و سرپرست کمیته انقلاب اسلامی منطقه چهار بود که با گلوله یکی از اعضای گروه فرقان به نام کمال یاسینی ترور شد و به شهادت رسید.
🔸وقتی دکتر مفتح از ناحیه پا مورد اصابت اولین گلوله قرار میگیرد به صورت مارپیچ خود را به محوطه و راهروی دانشکده میرساند. در این فاصله هم دانشجویان و هم مردم میتوانستند مهاجمین را محاصره و دستگیر کنند؛ اما چنان وحشتزده شده بودند که هیچکدام به این فکر نیفتادند. با وجود این دکتر به فرار ادامه میدهد تا سرانجام قدرتش را از دست میدهد و روی زمین میافتد و با دو دست، محل گلوله اول را روی پای میپوشاند، اما مهاجم اول در همین حال خود را به دکتر میرساند و گلولهای به فرق دکتر شلیک میکند.
🔹پیکر بیجان دکتر مفتح، توسط دانشجویان به بیمارستان منتقل گردید. لیکن، تلاش پزشکان برای نجات وی به نتیجه نرسید. علاوه بر ایشان، دو محافظ او به نام «جواد بهمنی و اصغر نعمتی» هم در این سوء قصد به شهادت رسیدند.
🔸پیکر ایشان به شهرستان قم انتقال یافت و با حضور امام خمینی در مراسم باشکوهی تشییع گردید و در حجره ۲۳ صحن مطهر حضرت معصومه به خاک سپرده شد.
ماجرای کامل این روایت را اینجا بخوانید.
🔗 ما را در شبکههای اجتماعی دنبال کنید:
🆔 @psri_ir
#سند
🗓 رشوه معرفی فرح دیبا به شاه
🔹در اداره رادیو، رضا کاشفی و ایرج شمس و چند نفر دیگر جلسه بحثی تشکیل داده و آقای کاشفی در مورد انتصاب مهندس اردشیر زاهدی [به سفارت ایران در آمریکا اظهار داشت اخیراً در مطبوعات آمریکا نسبت به ایران و روش سیاسی این کشور حملاتی شده است.
🔸سفارت ایران در آمریکا نتوانسته آنطور که باید و شاید از این حملات جلوگیری نماید، ممکن است اردشیر زاهدی را به این جهت که با اغلب از مقامات آمریکایی آشنایی و دوستی دارد به این پست گمارده باشند که بتواند در آینده موجبات حسنتفاهم و حسننظر مطبوعات آمریکا را فراهم نماید.
🔹آقای شمس پس از وقایع ۲۸ مرداد، هر هفته در یکی از کوچههای فرعی باغ آصفالدوله واقع در خیابان ری، حوزههای حزبی تشکیل میداد و بهوسیله نامبرده اداره میشد که گویا هنوز هم اداره میشود.
🔸در منزل شمس هم اکنون مقدار متعددی از عکسهای رهبران نهضت مقاومت ملی از جمله دکتر مصدق که با خط و امضای خود آن را به شمس هدیه نموده است وجود دارد. نامبرده اظهار داشت در مورد انتصاب مهندس اردشیر زاهدی باید بگویم که وی رشوه معرفی فرح دیبا را به شاه، از شاه گرفت.(۱)
🗄 (۱) شاه در خرداد ماه ۱۳۳۸ سفری به فرانسه داشت و در آن سفر فرح به عنوان دانشجو با او صحبت کرد. پس از آن اردشیر زاهدی که مسئول رسیدگی به امور دانشجویان ایرانی خارج از کشور بود، پیگیر ملاقات او با شاه به عنوان گزینه ازدواج شد.
برای مشاهده تصاویر بیشتر و بازتاب رسانهای این ازدواج [اینجا] را ببینید.
🆔 @psri_ir
#روایت
🗓درس اختلاف علمای مسیحی در ماجرای «شهید جاوید»
🔹در سال ۱۳۴۹ کتاب شهید جاوید به قلم حجتالاسلام نعمتالله صالحی نجفآبادی منتشر شد و موجب بحث و جدل بیسابقهای در حوزه قم شد. موضوع این کتاب درباره امام حسین(ع) و قیام آن حضرت بود. آقای نجفآبادى ادعا کرده بود که قیام امام حسین علیهالسلام نه برای شهادت، بلکه برای تأسیس حکومت اسلامی بوده است و آگاهی امام به مرگ خود و خانوادهاش را منتفی تلقی کرده بود.
🔸این نویسنده از طرفداران امامخمینی بود و همین موضوع، فرصتی برای دستگاههای اطلاعاتی حکومت پهلوی به وجود آورد تا از بگومگوهای حوزه علمیه استفاده کند و بین جامعه مذهبی شکاف ایجاد کند. چنین القا کردند که طرفداران خمینی موافق موضوعات مطرحشده در کتاب هستند و پیروان آیتالله گلپایگانی را رودرروی آنها قرار دادند.
🔹امامخمینی نامهای نوشتند و لزوم رفع اختلاف بین روحانیون را یادآور شدند: آنچه اخیرا مورد تأسف این جانب است، اختلافاتی است که نمیدانم با چه دستی در حوزه علمیه قم و بین اهل منبر آنجا حادث شده است؛ همان نحو اختلافی که بین علمای مسیحی در وقتی که ممالک آنها را میگرفتند، حاصل شد. امروز که اصول احکام در دستبرد اجانب و نوکرهای آنهاست، به جای وحدتکلمه، این نحو تفرق و توهین بعضی از بعضی و تکفیر بعضی موجب کمال تأسف است و کاشف از عدم رشد جامعه است... آقایان را از این خواب گران بیدار کنید، قبل از اینکه همه چیز آنها به باد رفته باشد؛ اگر نرفته باشد.
شرح کامل این روایت را اینجا بخوانید.
🔗 ما را در شبکههای اجتماعی دنبال کنید:
🆔 @psri_ir
#روایت
🗓خزان ۱۳۵۵ و یلدای شیاطین
🔹تاریخ مبارزات سیاسی روشنفکران چپ ایران، دورۀ ظهور پدیده های عجیب و غریب نیز بود. یکی از این «پدیده» ها سیروس نهاوندی بود. چهره ای که سال ها از پشت پرده صدها جوان با انگیزه و ساده دل را بازی داد و سرانجام خود در غبار تاریخ گم شد.
🔸ساواک، سیروس را نه طعمه، بلکه وسیله و ابزاری برای تأسیس یک سازمان مبارزاتی با ایدئولوژی تند چپ کرد؛ سازمان آزادی بخش خلق های ایران! سیروس که زندانی بود، باید به بیرون می رفت. «قهرمان»، زار و نزار و آش و لاش از «شکنجۀ» جلادان ساواک، بر تخت بیمارستان ۵۰۲ ارتش افتاده بود که نیمه شب گریخت؛ در تاریکی شب گم شد. رفت و رفت و رفت تا یاران را پیدا کرد.
🔹او محفل های مبارزاتی در تهران و شهرستان ها برپا کرد و «مبارزان» را به کارهای مطالعاتی و «شناخت جامعه ایران» واداشت.
🔸پاییز ۱۳۵۵، خزان برگ ریز مبارزات سیاسی و چریکی در ایران نیز بود. «شب یلدا»ی شیاطین فرا رسید. ساواک، که از زیر و بم همه کارهای سیروس خبر داشت و آدرس همه خانه های تیمی را می دانست، حمله را آغاز کرد؛ و شد آنچه شد. جمع انبوهی از اعضا و مرتبطین سازمان دستگیر و کشته شدند. سیروس هم در خاکستری تاریخ گم شد و دیگر کسی او را ندید.
🔹انگیزهای که مشخص نشد چرا ساواک دست به خون کسانی آلود که از زیر و بم همه کارهای آنها آگاهی داشت و چشمی چون سیروس در میان ها داشت؟ این از بیرحمی های عجیب و باورنکردنی و از ناجوانمردی های تاریخی ساواک بود.
⬅️ میتوانید روایت کامل پیدایش تا نابودی این حزب را اینجا بخوانید.
🔗 ما را در شبکههای اجتماعی دنبال کنید:
🆔 @psri_ir
#روایت
🗓چرا رئیس سیا مأمور به سفارت آمریکا در ایران شد؟
🔹اول دیماه ۱۳۵۱ ریچارد هلمز، رئیس سازمان سیا به عنوان سفیر جدید آمریکا به تهران معرفی شد. او به تازگی از بالاترین مقام اطلاعاتی آمریکا برکنار شده بود.
🔸ماجرای پروژههای جاسوسی و جنگ الکترونیک و نقش آن در جنگ سرد، تنها بخشی از مأموریت راهبردی هلمز تا دیماه ۱۳۵۵ در ایران است. یکی از اقدامات رسمی او، گرفتن اخبار مهم از شاه بوده است. این مأموریت که مسئول با سابقه اطلاعاتی، در حد یک منبع اطلاعاتی تلقی شود شاید در نگاه اول عجیب به نظر برسد، اما با توجه به جایگاه سوقالجیشی کشور ایران در روزگار جنگ سرد و این واقعیت که گرفتن چنین اطلاعاتی نیازمند ایجاد اعتماد جدی است؛ قابل درک است.
🔹برخی از این اقدامات در خاطرات علم منعکس شده است. به عنوان نمونه در اوایل اردیبهشتماه ۱۳۵۵، حسنی مبارک (معاون انور سادات، رئیسجمهور مصر) در بازگشت از سفری به چین وارد تهران شد و با محمدرضا شاه دیدار کرد. درست پس از پایان ملاقات مبارک با شاه، ریچارد هلمز، سفیر وقت آمریکا، از محتوای گفتوگوهای انجامشده جویا شد. این موضوع پس از دیدارهای دیگر می ر و حتی عربستان هم تکرار شد.
🔸جالبتر از همه، زمانی بود که شاه حتی احتمال میداد سفیر آمریکا در پی دریافت خبری دربارهٔ موضوعی خاص باشد؛ در این موارد، خودش پیشدستی کرده و اطلاع را به سفیر میرساند. شاید یکی از رموز موفقیت هلمز، تحریک احساسات شاه به واسطه هممدرسهای بودن با او در دبیرستان لِهروزه سوئیس بوده است.
متن کامل این روایت را اینجا بخوانید.
🔗 ما را در شبکههای اجتماعی دنبال کنید:
🆔 @psri_ir
#روایت
🗓سفر رئیس موسسه وایزمن به تهران برای چه بود؟
🔹دوم دی ۱۳۴۳ آبا ابان سیاستمدار معروف یهودی و که معاونت نخست وزیر و ریاست مؤسسه علوم وایزمن اسرائیل را به عهده داشت، به تهران سفر کرد تا راه جدیدی فراروی حکومت پهلوی برای همکاری عمیقتر با صهیونیستها مهیا سازد. سفری که ضمن تلاش برای پنهانکاری، نقش مؤثری در ژئوپلیتیک منطقه خاورمیانه در آن برهه تاریخی داشت.
🔸سفر او به عنوان معاون نخستوزیر در دی ۱۳۴۳ به تهران، به عنوان معاون نخست وزیر و در چارچوب همین تبادلات محرمانه و سطح بالای دو رژیم قرار میگیرد. اگرچه جزئیات مذاکرات این سفر خاص به طور کامل در اسناد عمومی منتشر نشده، اما بعدها تصاویری از حضور عوامل رژیم پهلوی که در موسسه وایزمن حاضر بودند، منتشر شد.
🔹رژیم پهلوی به دلیل ملاحظات داخلی و فشار افکار عمومی مسلمان در منطقه، شدیداً بر پنهان نگه داشتن این روابط تأکید داشت. اما مشکل اصلی اینجا بود که اسرائیلیها اغلب این پنهانکاری را نادیده میگرفتند و گاه اخبار این ملاقاتها عمداً یا سهواً در رسانههای اسرائیلی مانند روزنامه «معاریو» افشا میشد. این افشاگریها برای دولت ایران دردسرهای سیاسی و تبلیغاتی در داخل و خارج کشور، به خصوص جهان اسلام و عرب ایجاد میکرد. نامهای از وزیر امور خارجه وقت ایران به نخستوزیر درباره افشای ملاقات نخستوزیر اسرائیل در تهران، حاکی از این نگرانی است.
متن کامل این روایت را اینجا بخوانید.
🔗 ما را در شبکههای اجتماعی دنبال کنید:
🆔 @psri_ir