✨✨تفسیر #سوره_حمد (۷)✨✨
💢آیه ی دوم: الحمدلله ربِّ العالمین
✳️ #معنى_حمد و فرق آن با #مدح
#كلمه_حمد بطورى كه گفتهاند به معناى #ثنا و #ستايش در برابر #عمل_جميلى است كه ثنا شونده به #اختيار خود انجام داده، بخلاف #كلمه_مدح كه هم اين ثنا را شامل مي شود، و هم ثناى بر عمل #غير_اختيارى را، مثلا گفته مىشود: من فلانى را در برابر كرامتى كه دارد حمد و مدح كردم،ولى در مورد تلألؤ يك مرواريد، و يا بوى خوش يك گل نمىگوئيم آن را حمد كردم بلكه تنها مىتوانيم بگوئيم:آن را مدح كردم.
🔱معنای (الف و لام) در #الحمد_لله
1⃣احتمال اول:حرف (الف و لام) كه در اول اين كلمه آمده #استغراق و #عموميت را مىرساند.
2⃣احتمال دوم: و ممكن است #لام_جنس باشد.
و هر كدام باشد بازگشتش به یک چیز است.
🔴 #تمام_حمدها مختص ذات مقدس او می باشد:
❇️به دلیل اينكه:
1⃣ خداى سبحان مىفرمايد:
🔸(صغری): ذلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمْ خالِقُ كُلِّ شَيْءٍ(اين است خداى شما كه خالق هر چيز است)، و اعلام ميدارد كه هر موجودى كه مصداق كلمه (چيز) باشد، #مخلوق خداست.
🔸(کبری): و نيز فرموده:الَّذِي أَحْسَنَ كُلَّ شَيْءٍ خَلَقَهُ (آن خدايى كه هر چه را خلق كرده زيبايش كرده) و اثبات كرده كه هر چيزى كه مخلوق است به آن جهت كه مخلوق او است و منسوب به او است #حسن و #زيبا است.
🔹(نتیجه): پس #حسن و #زيبايى دائر مدار #خلقت است، هم چنان كه خلقت دائر مدار حسن ميباشد، پس هيچ خلقى نيست مگر آنكه به احسان خدا حسن و به اجمال او جميل است، و بعكس هيچ حسن و زيبايى نيست مگر آنكه مخلوق او، و منسوب به او است.
2⃣و نيز فرموده:
🔸(صغری):هُوَ اللَّهُ الْواحِدُ الْقَهَّارُ؛ او است خداى واحد قهار.
🔸(کبری): وَ عَنَتِ الْوُجُوهُ لِلْحَيِّ الْقَيُّومِ، ذليل و خاضع شد وجوه در برابر حى قيوم؛
و در اين دو آيه خبر داده است از اينكه هيچ چيزى را به اجبار كسى و قهر قاهرى نيافريده، و هيچ فعلى را به اجبار اجبار كنندهاى انجام نمي دهد، بلكه هر چه خلق كرده با علم و اختيار خود كرده.
🔹(نتیجه): در نتيجه هيچ موجودى نيست مگر آنكه فعل اختيارى او است، آن هم فعل جميل و حسن، پس از جهت فعل تمامى حمدها از آن او است.
و اما از جهت اسم، يك جا فرموده:
الف:اللَّهُ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ لَهُ الْأَسْماءُ الْحُسْنى (خدا است كه معبودى جز او نيست، و او را است اسماء حسنى)
ب: و جايى ديگر فرموده:وَ لِلَّهِ الْأَسْماءُ الْحُسْنى فَادْعُوهُ بِها وَ ذَرُوا الَّذِينَ يُلْحِدُونَ فِي أَسْمائِهِ؛ خدا را اسماي حسنایی است، پس او را به آن اسماء بخوانيد، و آنان را كه در اسماء او كفر مىورزند رها كنيد، و بخودشان واگذاريد.
و اعلام داشته كه او هم در اسمائش جميل است، و هم در افعالش، و هر جميلى از او صادر مىشود.
🔷(نتیجه ی کلی: همه حمد ها برای خداست.)
پس روشن شد كه #خداى تعالى هم در برابر #اسماء_جميلش محمود و #سزاوار_ستايش است، و هم در برابر #افعال_جميلش، و نيز روشن شد كه هيچ حمدى از هيچ حامدى در برابر هيچ امرى محمود سر نمىزند مگر آنكه در حقيقت حمد خدا است، براى آنكه آن جميلى كه حمد و ستايش حامد متوجه آنست فعل خدا است، و او ايجادش كرده، پس جنس حمد و همه آن از آن خدا است.
#الحمد_لله
🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅
@qabasat110
🔆 تفسیر #سوره_حمد (۱۲)🔆
💢ادامه #بحث_روایی
4⃣در معنای «رحمان» و «رحیم»
🔹در كافى و كتاب توحيد، و كتاب معانى، و تفسير عياشى، از امام صادق (ع) روايت شده كه در حديثى فرمود: اللَّه، اله هر موجود، و #رحمان رحم كننده به #تمامى_مخلوقات خود، و #رحيم رحم كننده به #خصوص_مؤمنين است.
🔹و از امام صادق ع روايت شده كه فرمود: #رحمان_اسم_خاص است به #صفت_عام، و #رحيم_اسم_عام است به #صفت_خاص.
❇️مؤلف: از بيانى كه ما در سابق داشتيم روشن شد كه چرا رحمان عام است، و مؤمن و كافر را شامل ميشود، ولى رحيم خاص است، و تنها شامل حال مؤمن مىگردد، و اما اينكه در حديث بالا فرمود رحمان اسم خاص است به صفت عام، و رحيم، اسم عام است به صفت خاص، گويا مرادش اين باشد كه رحمان هر چند مؤمن و كافر را شامل ميشود، ولى رحمتش خاص دنيا است، و رحيم هر چند عام است، و رحمتش هم دنيا را مىگيرد، و هم آخرت را، ولى مخصوص مؤمنين است، و به عبارتى ديگر #رحمان مختص است به #افاضه_تكوينيه، كه هم #مؤمن را شامل ميشود، و هم #كافر را، و #رحيم هم #افاضه_تكوينى را شامل است و هم #تشريعى را، كه بابش باب هدايت و سعادت است، و مختص است به مؤمنين، براى اينكه ثبات و بقاء مختص به نعمتهايى است كه به مؤمنين افاضه ميشود، هم چنان كه فرمود:{(وَ الْعاقِبَةُ لِلْمُتَّقِينَ)}.
5⃣در معنای #حمد
🔹در كشف الغمه از امام صادق ع روايت كرده كه فرمود: پدرم استرى را گم كرد، و فرمود: اگر خدا آن را به من بر گرداند، من او را به ستايشهايى حمد مىگويم، كه از آن راضى شود، اتفاقا چيزى نگذشت كه آن را با زين و لجام آوردند، سوار شد همين كه، لباسهايش را جابجا و جمع و جور كرد، كه حركت كند، سر به اسمان بلند كرد و گفت: #الحمد_للَّه، و ديگر هيچ نگفت، آن گاه فرمود: در ستايش خدا از هيچ چيز فروگذار نكردم، چون تمامى ستايشها را مخصوص او كردم، هيچ حمدى نيست مگر آنكه خدا هم داخل در آنست.
🔹در عيون، از على ع روايت شده: كه شخصى از آن جناب از تفسير كلمه{(الْحَمْدُ لِلَّهِ)} پرسيد، حضرت فرمود: خداى تعالى بعضى از نعمتهاى خود را آنهم سر بسته و در بسته و بطور اجمال براى بندگان خود معرفى كرده، چون نميتوانستند نسبت به همگى آنها معرفت يابند، و بطور تفصيل بدان وقوف يابند چون عدد آنها بيش از حد آمار و شناختن است، لذا به ايشان دستور داد تنها بگويند :(الحمد للَّه على ما انعم به علينا).
❇️ مؤلف: اين حديث اشاره دارد بآنچه گذشت، كه گفتيم حمد از ناحيه بنده در حقيقت يادآورى خداست، اما به نيابت، تا رعايت ادب را كرده باشد.
🔶🔶🔶🔶🔶🔶🔶🔶🔶🔶🔶🔶
🆔 @qabasat110