🔰 حلقه سوم: نفاق مکی 🔶 در سال هشتم از هجرت محمد، مکه تسلیم شد. حشمت قریش در هم ریخت. سران قبیله‌های حجاز که تا آن سال در حالت انتظار به سر می‌بردند و می‌خواستند بدانند پایان کار قریش چه خواهد بود، پی در پی مسلمانی گرفتند. مسلمانی همه اینان بدان معنی نبود که حقیقت دین را دریافته و به اخلاق اسلامی آراسته گشته‌اند‌. 🔹 قرآن در وصف این جماعت می‌گوید: قَالَتِ الْأَعْرَابُ آمَنَّا ۖ قُلْ لَمْ تُؤْمِنُوا وَلَٰكِنْ قُولُوا أَسْلَمْنَا وَلَمَّا يَدْخُلِ الْإِيمَانُ فِي قُلُوبِكُمْ بسیاری از شهرنشینان مسلمان شده نیز دست کمی از این بیابان نشینان نداشتند. 🔸 اینان(اشراف قریش) پیش از آنکه مسلمان باشند می‌خواستند در سازمان تازه مقامی را که جویای آن بودند بدست آورند. این دسته همان‌هایند که قرآن درباره آنان می‌گوید: وَإِذَا لَقُوا الَّذِينَ آمَنُوا قَالُوا آمَنَّا وَإِذَا خَلَوْا إِلَىٰ شَيَاطِينِهِمْ قَالُوا إِنَّا مَعَكُمْ إِنَّمَا نَحْنُ مُسْتَهْزِئُونَ 🔹 در طول ۱۰ سال تفوق رسول(ص) در مدینه قدرت معنوی رسول(ص) از یک سو و سرگرمی مسلمانان به غزوه‌ها و سریه ها از سوی دیگر مجال نمی‌داد که دیوهای بند شده از درون این به ظاهر مسلمانان رها شود. اما گاهی که فرصتی می‌یافت سر بیرون می‌کرد و دندان خویش را نشان می‌داد. 🆔 @Qasas_school

🔰 حلقه چهارم: رحلت پیامبر و ولادت اشرافیت 🔷 همین که محمد(ص) از این جهان رخت بربست، همین که اسلام از مرز جزیره فراتر رفت، همین که مردم غیرعرب با خوی و خصلت غیر قبیله‌ای این دین را پذیرفتند، همین که درآمدهای سرشار به مدینه سرازیر شد و سران مسلمانان از درگیری در میدان جنگ به تن‌آسائی در کاخ و سرگرمی در کشت و باغ و مزرعه پرداختند، نشانه‌های آن اشرافیت فراموش شده به تدریج پدید آمد. بلکه می‌توان گفت نشانه‌های آن بلافاصله پس از مرگ پیغمبر دیده شد. 🔸 آن روزی که گروهی در سقیفه گرد آمدند تا برای مسلمانان امیری انتخاب کنند و سعدبن‌عباده انصاری رئیس خزرج گفت: از ما امیری و از شما امیری، از زبان ابوبکر روایتی در دست داریم که بدو پاسخ داده است: پیغمبر گفت پیشوای مسلمانان باید از قریش باشد. یعنی سروری از آن مکه است و مدنیان همچنان باید زیر دست باشند. 🔹 اگر به راستی صحابی بزرگی چون ابوبکر چنین سختی را گفته باشد، معنی آن این است که آنچه اسلام و قرآن برای آن ارزش قائل بود، یعنی تقوا، لااقل در کار زمامداری مسلمانان بکار نمی‌آید. لازم این حدیث این است که اگر بر فرض دو تن داوطلب زمامداری بودند یکی با تقوایی کمتر و از قبیله قریش، و دیگری با تقوایی بیشتر و کفایت بیشتر از غیر قریش، آنکه از قریش است مقدم خواهد بود. 🔸 در مدت کمتر از بیست سال فرصت دخالت از عامه قریش به تیره‌ای خاص از این قبیله رسید. یعنی فرزندان امیه. آن روز ابوبکر و حاضران در سقیفه شاید فکر این را نمی‌کردند که این امتیاز ممکن است مقدمه امتیازات دیگر شود و نوع زمامداری مسلمانان را از «حکومت انتخابی» به «حکومت استبدادی موروثی» بکشاند. 🔹 زمامداری از قریش به مداخله تیره اموی و زمامداری اموی به سلطنت موروثی و سلطنت موروثی به استبداد مطلق کشیده شد. حق مداخله مردم در کارها از آنان سلب گردید، چنانکه در ۲۰ سال آخر این ۵۰ سال دیگر سخن در این نبود که زمامدار باید چه کند؟ عادل باشد یا نه؟ اگر برخلاف عدالت رفت باید بدو هشدار دهند یا نه؟ آنچه در این سال‌ها مهم می‌نمود اینکه چه باید کرد تا زمامدار را راضی نگاهداشت. 🔺امام حسین در چنین وضعیتی قیام کرد تا از خط رسالت و آرمان‌هایی که پیامبر برای آن مبعوث شده بود حفاظت کند. 🆔 @Qasas_school

🔰 به مناسبت رحلت پیامبر ۱ صفت "الرحمان" و الگوی حکومتی پیامبر سرفصل مطالب جلسه اول: ۱- جامعه جاهلی و نظم سیاسی اجتماعی آن ۲- بعثت، فریاد توحید و موافقت‌ها و مخالفت‌ها ۳- الرحمان و نقش مردم در حکومت ۴- رحلت پیامبر و انقلاب ارتجاعی 🆔 @Qasas_school

🔰 به مناسبت رحلت پیامبر ۲ اسلام محمدی، اسلام سقیفه‌ای و اسلام اموی سرفصل مطالب جلسه دوم: ۱- اصحاب صحیفه ملعونه و طرح بدیل اسلام (سامری امت) ۲- شجره ملعونه و حزب اموی و اسلامِ ضد اسلام (فرعون امت) ۳- مبارزه و مواجهه متفاوت پیامبر با دو اسلام سقیفه‌ای و اموی ۴- رویای پیامبر و آگاهی از نقشه قتل اهل بیت ۵- فتنه‌ای با کلیدواژه "مردم" 🆔 @Qasas_school

🔰 به مناسبت رحلت پیامبر ۳ طرح بدیل، ضلالت و قوانین تبعیض‌آمیز بعد از رسول سرفصل مطالب جلسه سوم: ۱- معنای قرآنی ضلالت و بی‌طرحی ۲- ناکارآمدی خلفا در ادامه دادن رسالت پیامبر ۳- بازگشت به ساختارهای جاهلانه و تبعیض‌آمیز توسط عمربن‌خطاب ۴- دلایل سکوت و صبر فعال اميرالمؤمنين 🆔 @Qasas_school

🔰 به مناسبت رحلت پیامبر ۴ [جلسه پایانی] جنایت و جامعه‌ی تحقیر شده سرفصل مطالب جلسه چهارم (پایانی): ۱- ویژگی‌های جامعه‌ای که خلفای سه‌گانه تحویل اميرالمؤمنين دادند. ۲- منظور از بازگشت به جاهلیت؟ ۳- دو شکل از جامعه‌سازی و ایجاد روابط ۴- مبارزه امام مجتبی به‌وسیله صفت "کرامت" ۵- جامعه‌شناسی امام حسین و لایه‌های معنایی "قتیل‌العبرات" و ویژگی‌های جامعه‌ای که توان جنایت دارد. ۶- مبارزه‌ی امام کاظم و امام رضا با اسلام توسعه‌گرای عباسی 🆔 @Qasas_school

🔰 هجوم به خانه‌ی وحی ⁉️ سوال: حمله به خانه‌ی حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) و امیرمؤمنان علی(علیه‌السلام) چه زمانی بوده است؟ 🔺پاسخ از دکتر حجت‌الاسلام یاوری: هجوم منجر به مجروحیت 50 روز بعد از رحلت رسول خدا بوده است. 🔷 هجوم به خانه حضرت زهرا(س) وامیرمؤمنان علی(ع)، بیش از یک بار بوده است. مرحله نخست تهدید و هجوم، در همان روزهای نخستین بعد از واقعه #سقیفه روی داد؛ البته در این گزارش خبری از هیزم و آتش زدن نیست و زمان این هجوم به احتمال زیاد، بعد از جمع‌آوری قرآن توسط امیرمؤمنان علی(ع) بود که هفت یا هشت روز بعد از رحلت رسول‌الله(ص) طول کشید. قرآنی که امام آن را روز سه شنبه در مسجد بر ابوبکر عرضه کرد. 🔶 بنابر روایتی از امام باقر(ع)، آغاز بیماری حضرت زهرا(س) 50 روز بعد از رحلت رسول الله(ص) بود. یعنی هجومی که منجر به مجروح شدن حضرت زهرا(س) گردیده است، 50 روز از بعد از رحلت و بعد از بازگشت سپاه اُسَامَه به مدینه بوده است. 📚 منابع: یحیی بن حسین، تثبیت الامامه، ص24؛ طبری، تاريخ الأمم و الملوك‏، ج3، ص227؛ هلالی، کتاب سُلیم، ج2، ص581- 580؛ ابن ابراهیم کوفی، التفسیر، ص399- 398؛ ابن ندیم، الفهرست، ص30؛ مجلسی، بحار الأنوار، ج43، ص201. 🆔 @Qasas_school

🔰 فدک | معرفی کتاب ⚫️ بنابر نقل‌های تاریخی حدود ۱۰ روز از رحلت پیامبر نگذشته بود که فدک (باغی با ثروت قابل اعتنا) از مالک حقیقی آن یعنی حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها توسط حکومت (ابوبکر) مصادره و غصب شد. 🟡 درباره‌ی فدک کتب بسیاری تألیف شده که یکی از آن‌ها کتاب "فدک در تاریخ" از نابغه‌ی قرن شهید محمدباقر صدر است. ⚫️ مطابق اطلاعات موجود این کتاب در واقع گردآوری دست‌نوشته‌های شهیدصدر است که در ۱۳سالگی در ایام تعطیلی دروس حوزه فراهم آورده است. 🔺برخی سرفصل‌های کتاب عبارتند از: 🔹زنان در صحنه‌ی انقلاب 🔸موقعیت فدک و تحولات تاریخی آن 🔹انگیزه‌های ابوبکر از غصب فدک 🔸ویژگی‌های انقلاب فاطمی 🆔 @Qasas_school

🔰 یکم| فدک، ثروت هنگفت و رانت‌خواری 🟡 فدک یک باغ نبود. یک روستا بود با ثروت فراوان(۱) که با بخشی از درآمد آن می‌شد یک سپاه را برای جنگ تجهیز کرد(۲). ثروتی آن‌قدر چشمگیر که عمربن‌خطاب، خلیفه‌ی اول را مجاب کرد فدک را به زور از حضرت زهرا بستاند. آن هم با این استدلال که حکومت تو برای مقابله با تهدیدها و شورش‌ها نیازمند پول است و فدک یک پشتوانه‌ی بی‌نظیر است(۳). ابن‌ابی‌الحدید در شرح نهج‌البلاغه از قول فردی به نام علی‌بن‌تقی می‌نویسد: نخل‌های فدک به اندازه‌ی نخل‌های کوفه در قرن ششم هجری بود(۴). این یعنی یک دارایی هنگفت. ⁉️ اما سوال اصلی و شاید دیرینه‌ترین مسئله‌ی حقوقی در اسلام این است که فدک حق چه کسی بود؟ ⚫️ خلیفه‌ی اول با همراهی عمربن‌خطاب و ابوعبیده‌جراح، استدلال‌هایی مطرح می‌کردند که سویه‌های عدالت‌خواهانه داشت و این تظاهر، به مذاق مسلمانان صدراسلام بیشتر خوش می‌آمد. آن‌ها می‌گفتند: "فدک مال رسول خدا نبوده و نیست و در زمره اموال مسلمانان است(۵)". بسیاری از مسلمانان هم طبعا می‌پسندیدند چنین ثروت عظیمی در اختیار بیت‌المال مسلمین باشد تا در سیطره گروهی خاص. 🟡 از سویی اساسا اسلام خود را از ابتدای کار طوری معرفی کرده بود که عنصر "مردم" در آن پررنگ بود و همین سبب گرایش افرادی و روی‌گردانی اشراف و گروه‌های خاص بود. ⚫️ با این مقدمه باز باید سوال را اینگونه تکرار کرد: آیا فدک نوعی رانت و ویژه‌خواری برای گروهی خاص از منتسبان به بیت پیامبر بود که ابوبکر جلوی آن را گرفت و به جیب مردم بازگرداند یا آنکه قضیه پیچیده‌تر از این حرف‌هاست!؟ 📚منابع: ۱- معجم‌البلدان، ج۴، ص۲۳۸. ۲- السقیفه و فدک، ص۱۰۲. ۳- السیره الحلبیه، ج۳، ص۵۱۲. ۴- شرح ابن‌ابی‌الحدید، ج۱۶، ص۲۳۶. ۵- شرح ابن‌ابی‌الحدید، ج۱۶، ص۲۱۴. 🆔 @Qasas_school

🔰 دوم| فدک، ثروت هنگفت و دولة بین‌الاغنیاء 🟡 روستای فدک حدود ۲۰۰ کیلومتری مدینه بود که با مرکب‌های روزگار صدر اسلام دو تا سه روز با مدینه فاصله داشت. این روستا از آنِ یهودیان بود که تا سال هفتم هجری در آن سکونت داشتند. اما آنها به واسطه آنکه روابط‌شان با جامعه و حکومت اسلامی برهم خورد، خداوند در دل ساکنان فدک رعب انگیخت تا آنکه فدک بدون هرگونه جنگ و تاخت و تازی به پیامبر رسید(۱). ⚫️ خداوند در قرآن می‌فرماید: وَمَا أَفَاءَ اللَّهُ عَلَىٰ رَسُولِهِ مِنْهُمْ فَمَا أَوْجَفْتُمْ عَلَيْهِ مِنْ خَيْلٍ وَلَا رِكَابٍ وَلَٰكِنَّ اللَّهَ يُسَلِّطُ رُسُلَهُ عَلَىٰ مَن يَشَاءُ وَاللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ(حشر/۶) خداوند اموالی را به عنوان فیء به رسول خویش بخشیده و آن اموالی است که بدون تاخت و تاز و جنگیدن به دست آمده است. 🟡 در آیه‌ی بعد نیز خداوند هم موارد مصرف فیء را بازگو می‌کند و هم هدف از این کار را جلوگیری از رانت و ویژه‌خواری اغنیاء قلمداد می‌کند: كَيْ لَا يَكُونَ دُولَةً بَيْنَ الْأَغْنِيَاءِ مِنكُمْ (حشر/٧) ⚫️ حال اگر فدک را فیء بدانیم که مال پیامبر بوده و سپس در دوران حیات حضرت به فرزندش حضرت زهرا رسیده، پس ابتدا مالک حقیقی فدک به دستور خداوند مشخص می‌شود. اما.. 🟡 حال مروری بکنیم بر حوادث تاریخی تا بدانیم چه کسانی می‌خواستند از ثروت فدک، به نفع مستضعفان استفاده کنند و چه کسانی از آن برای اهداف استیلا‌جویانه خود (دوله بین‌الاغنیاء) بهره برده‌اند؟ 📚 منابع: ۱- فتوح‌البلدان، ص۳۷؛ معج‌البلدان، ج۴، ص۲۳۹؛ الکامل فی‌التاریخ، ج۲، ص۲۳۴؛ السقیفه و فدک، ص۹۷؛ شرح نهج‌البلاغه ابن‌ابی‌الحدید، ج۱۶، ص۲۱۰. 🆔 @Qasas_school

🔰 سوم| فدک، ثروت هنگفت و دولة بين‌الاغنیاء 🟡 مرور بر حوادث تاریخی: ۱- گروهی با حضور در سقیفه که اقلیتی آن را شکل داده بودند و همچنین سواستفاده از اختلاف دیرینه میان اوس و خزرج (انصار) توانستند با معیارهای غیراسلامی نظر بخشی از اقلیت حاضر در سقیفه را جلب نمایند. ۲- سپس به واسطه‌ی فقدان نیروهای نظامی وفادار به اسلام نبوی که در سپاه اسامه و خارج مدینه اردو زده بودند، از نیروی شبه‌نظامی قبیله‌ای بدوی به نام بنی‌اسلم برای کودتا بهره بردند و بیعتی شبهه‌دار از افرادی در مدینه گرفتند. ۳- این کودتای نوپا نیازمند پشتوانه‌های مالی بود و از این رو فدک به عنوان حق مشروع حضرت زهرا غصب و مصادره شد. لکن این مصادره ظاهرا با عنوان مبارزه با ویژه‌خواری و به نفع مردم بود و حقیقتا نوعی تأمین مالی برای تثبیت قدرت ارباب سقیفه بود که به از بین بردن پشتوانه مالی اهل بیت هم می‌انجامید. اهل‌بیتی که به تصریح پیامبر تنها گزینه‌ی مشروع حکومت بودند و با بیعت اکثریت مسلمانان به تنها گزینه‌ی مقبول مردمی هم بدل شدند. ۴- مضافا آنکه اخباری در دست است مبنی بر اینکه حضرت زهرا منافع فدک را برای مستضعفان جامعه خرج می‌کرد. اما بعد از مصادره‌ی آن توسط حکومت خلفا، ابتدا فدک شد پشتوانه‌ای برای کودتا و تثبیت قدرت نامشروع و غیرمردمی و سپس فدک افتاد به دست اغنیائی از بنی‌امیه و شد مصداق بارز "دوله بین‌الاغنیاء". اغنیائی نظیر مروان‌بن‌حکم و یزید‌بن‌معاویه. ‼️ نکته: شهید صدر در سخنرانی خویش به تاریخ فوریه ۱۹۷۶ مطابق با بهمن ۱۳۵۴ می‌گوید: دو انحراف درباره فدک روی داد. یک درآوردن فدک از حیازت فاطمه و قرار دادن در بیت‌المال(در استیلای حکومت نامشروع)؛ دو خارج کردن آن از بیت‌المال و دادن آن به مروان (خواص و ویژه‌خوارانی که همان اغنیاء در لسان قرآنند). 📚منابع: شرح نهج‌البلاغه ابن‌ابی‌الحدید، ج۱۶، ص۲۱۶؛ السنن‌الکبری، بیهقی، ج۶، ص۳۰۱؛ السیره و المسیره فی حقائق و وثائق، ج۳، ص۱۹۷. 🆔 @Qasas_school

🔰 عکسی از سامرا 🔺 گویا اینجا سامراست در روزگاری دور! شهری که بر گِرد مزار امام عسکری بنا شده و در نقطه مقابل، کاخ بنی‌عباس که به مرور زمان منزوی شده است.. شاهدی تصویری بر انزوای استکبار و سامان یافتن زندگی انسان بر محور امام حق. 🔺 حتی اگر عکس و اطلاعات آن واقعیت نداشته باشد، این عکس، تصویری از رؤیای ماست. تصویری از آینده.. و نقشی از یک آرمان. 🆔 @Qasas_school