بسم الله 🗝به عقب برنمی‌گردیم! [بخش سوم] دکتر #علی_سعیدی 📢 در دو بخش قبلی خواستم با سیاه‌نمایی بیش‌ازحد، توجه شما را به اهمیت مسئلۀ اقتصاد و ضرورت #جهش_تولید جلب کنم. غرضم نادیده‌گرفتن دستاوردهای باورنکردنی جمهوری اسلامی نبود اگر هم امروز از جهش تولید حرف می‌زنیم به‌خاطر این زیرساخت‌ها و تمهیداتی است که در اقتصاد کشور وجود دارد. ما با جمعی از دوستان از حدود شش ماه پیش دربارۀ زمینه‌های جهش اقتصادی در کشور مباحثاتی داشته‌ایم و حتی درس اقتصاد ایران این ترم را هم به همین امر اختصاص دادم. 🔸در این بخش و بخش‌های بعدی، تلاش می‌کنم برخی از ایده‌هایی را که برای ایجاد جهش اقتصادی بسیار دردسترس هستند مرور کنم. این ایده‌ها شاید در نگاه اول خیلی متعارف به نظر نرسند اما اجرایی‌کردن آن‌ها زحمت زیادی ندارد. 🔸اما اولین حوزۀ جهش تولید، نفت است! نفت چندسالی است که از اقتصاد ما آرام آرام حذف شده است اما همچنان مردم و مسئولان فکر می کنند اقتصاد ما نفتی است یا باید همچنان نفتی بماند! همین انگاره مانع از بالازدن آستین‌ها و حرکت به سمت تولید شده است. 🔸کل سهم نفت از اقتصاد ما تنها سیزده و نیم درصد است که آن هم فقط نصفش به صورت خام صادر می‌شود. با وجود تحریم‌ها و قیمت هر بشکه بیست و چند دلار، هیچ آدم عاقلی به فکر صادرات نفت خام نباید باشد. خب اگر نفت را صادر نکنیم، با آن چه کار می‌توانیم بکنیم؟! 1⃣ اولاً افزایش ظرفیت پالایشگاهی کشور است. پالایشگاه‌های فعلی باید با حداکثر ظرفیت کار کنند. اما احداث پالایشگاه جدید نیاز به سرمایه‌گذاری دارد که نه دولت می‌تواند و نه سرمایه‌گذار خارجی می‌آید! اما راه سومی وجود دارد که می‌تواند سرمایه‌های سرگردان داخل کشور را به این سمت سرازیر کند و آن #پالایشگاه_های_خرد است؛ پالایشگاه‌هایی که قلب آن را می‌توان با یک کامیون جابجا کرد، به همین راحتی و به همین کوچکی! 🔸احداث این پالایشگاه‌ها توسط سرمایه‌های خرد مردم و در سراسر کشور به تعداد بسیار زیاد، می‌تواند نه‌تنها نیاز داخل به فراورده‌های نفتی را تأمین کند که کل بازار منطقه را نیز پوشش دهد. به جای دل بستن به بازارهای جهانی،‌ بازارهای کشورهای همسایه را دریابیم! با یک حساب سرانگشتی در اطراف ما نزدیک به ۵۰۰میلیون مصرف کننده وجود دارد. یادمان باشد که اروپایی‌ها برای دست‌یافتن به بازار هشتاد میلیونی ما چقدر با هم دعوا داشتند و به محض امضای برجام، چقدر گروه‌های اقتصادی آنها به کشور ما سرازیر شدند! این جذابیت همچنان برای آنها وجود دارد، آن وقت ما از این مزیت خود هم در بازار داخلی و هم در بازار کشورهای همسایه غافلیم. 🔸در حال حاضر یک نمونه از این پالایشگاه‌ها در ایران در منطقۀ جلفا راه‌اندازی شده است که تنها مشکل آن این است که نه شرکت نفت به آن نفت خام می‌دهد و نه اجازه دارند محصولات خود را در ایران بفروشند! ترویج و گسترش این پالایشگاه‌ها فقط یک ارادۀ سیاسی و انحصارزدایی از صنعت نفت لازم دارد. 2⃣ ثانیاً با افزایش ظرفیت پالایش نفت که راه‌اندازی هر پالایشگاه کوچک حدود شش ماه طول می‌کشد، ما باید به بزرگترین خریدار نفت منطقه تبدیل شویم و تمامی نفت خلیج فارس را ما خریداری کنیم و درعوض، فراورده‌های نفتی ازجمله بنزین و گازوئیل و مواد پتروشیمی به این کشورها بدهیم. یک معاملۀ تهاتری بدون دلار و واقعا برد-برد! 3⃣ ثالثاً الان زمانی است که ما به جای اینکه نفت‌هایمان را با خواهش والتماس به دلار تبدیل کنیم، هر چه سریعتر باید ذخایر ارزی را به نفت (یا هر کالای باارزش دیگر) تبدیل کنیم و هر چه می توانیم نفت بخریم! می‌دانید که دلار در حال حاضر مثل بمب ساعتی است و هر لحظه ممکن است ارزش آن به‌شدت سقوط کند. چه آمریکا کرونا را ایجاد کرده باشد چه دیگران، برخی از تحلیل‌ها حاکی از این است که الان آمریکایی‌ها دارند از این آب گل‌آلود ماهی می‌گیرند و بدهی‌های خود را کاهش می‌دهند. اینها مسکن‌هایی است که در بلندمدت جواب نخواهد داد. 4⃣ رابعاً ایران باید هر چه سریعتر از اوپک خارج شود! به همان دلایلی که روسیه حاضر نشده عضو اوپک شود و مذاکرات او با اوپک به نتیجه نرسید. عضویت در اوپک نه‌تنها برای ما سودی نداشته است بلکه رعایت سهمیه‌بندی اوپک و سیاست‌های غلط آن همواره در اوضاع بحرانی به ضرر ما تمام شده است. 🔸از این جهت روی بازار نفت تمرکز می کنم که یکی از بخش‌هایی که می‌تواند در اقتصاد ما جهش تولدی ایجاد کند، نفت است. اما نه خام‌فروشی نفت، بلکه استفاده اهرمی از نفت. 🔅وجود ذخایر نفتی ارزان‌قیمت در کشور ما و در منطقۀ ما،‌ مزیت بسیار بزرگ و بی‌رقیبی است که می تواند هزینۀ تمام‌شدۀ تولید را برای ما بسیار کاهش دهد و ما کالاهای بسیار ارزانتری را تولید و صادر کنیم. [ادامه دارد...] 🆔 @QasdWay

بسم الله 🗝به عقب برنمی‌گردیم! [بخش چهارم] دکتر #علی_سعیدی 🔅پیش از این اشاره کردم که راه‌حل‌های متعارف نمی‌تواند گرهی از #جهش_تولید باز کند. همچنین توضیح دادم که چگونه #تولید_انبوه علی‌رغم این همه رانت نفت و حمایت‌های دولتی، نتوانسته است برای ما جهش ایجاد کند. در بخش قبلی، #پالایشگاه_های_خرد را به‌عنوان نمونه‌ای از شیوۀ تولید مردمی مثال زدم. در این بخش،‌ مثال دیگری دارم که شاید در ابتدا روترشی بیاورد اما اگر تا انتها بخوانید خواهید دید که چه ظرفیت بزرگ و دردسترسی است! 🔹 وقتی حرف از #خودروسازی به میان می‌آید، اولین تصویر ذهنی ما ایرانی‌ها، پرایدهای تصادفی کنار جاده است که پلیس با افتخار و برای ترساندن ما، لاشۀ آن را در مکانی مرتفع بارگذاری کرده است! اما خوب است بدانیم که از سال ۴۸ که برادران خیامی خط تولید ارو (پیکان) را از شرکت ورشکستۀ انگلیسی خریدند، استراتژی صنعت خودروی ما «هر ایرانی یک پیکان» بوده است. این استراتژی یعنی «مونتاژ» خودرو برای «مصرف داخلی»! 🔹 با این استراتژی صنعت خودرو، نمی‌توان انتظار داشت که خودروهای ملی باکیفیت و قابل رقابت با نمونه‌های خارجی تولید شود و بتواند در بازارهای جهانی حرفی برای گفتن داشته باشد، چرا که هدف «مونتاژ» خودرو برای «مصرف داخل» است! 🔹 برای تحقق این استراتژی هم شرکت‌های رانتی ایران‌خودرو و سایپا به زور حمایت‌های دولتی و انحصار صنعت خودرو، با کلی بدهی و تعهد، شده‌اند نماد خودروسازی ملی! 🔹 اگرچه گام‌هایی برای اصلاح این استراتژی در اواخر دهه هشتاد برداشته شد اما به دلیل وابستگی این راهکارها به تولید انبوه و نیز تحریم‌های هدفمند ظالمانه، به نتیجه نرسید. 🔸 راهکار جهش تولید در صنعت خودروسازی، #راسته_های_خودروسازی است! یعنی همین راسته‌های تعمیرگاهی که در حاشیه شهرها وجود دارند باید همگی به جای تعمیرات خودرو، به «خودروسازی» روی بیاورند. 🔸 مطمئنا خودوریی که اینها درست خواهند کردند از پرایدی که ساپیا می‌سازد و از سمند و پژوی ایران خودرو بی‌کیفیت‌تر و ناامن‌تر نیست! 🔸و بلکه نوآوری و خلاقیت و بهینه‌سازی در آنها بسیار سریعتر و چالاکتر از خودروسازهای فعلی خواهد بود. 🔹 راه‌اندازی این راسته‌های خودروسازی فقط با یک مشکل مواجه است و آن اینکه نیروی انتظامی این خودروها را پلاک نمی‌کند! و احتمالاً انحصارگران صنعت خودروسازی، به قطعه‌سازان اجازۀ تأمین قطعات لازم را برای این راسته‌های خودروسازی نخواهند داد. پس نقطۀ کانونی، #رفع_انحصار از صنعت خودروست. 🔸 این همه دانشکدۀ خودرو در کشور وجود دارد که نمونۀ واقعی ماشین هیبریدی و های‌تک خود را هم ساخته‌اند! اگر اجازۀ پلاک‌شدن این خودروها داده شود همۀ این دانشکده‌ها به مراکز تولید خودروهای های‌تک و مرکز تحقیق و توسعۀ خودرو تبدیل خواهند شد. 🔸این را هم برای خاطرجمعی(!) اضافه کنم که بنگاه‌های خرد خودروسازی امروزه در مرز دانش خودروسازی است و در کشورهای مختلف، نمونه‌های موفقی از آنها وجود دارد. 🔸 در زمینۀ بازار مصرف هم علاوه بر بازار کشورهای همسایه، حتی بازار کشورهای اروپایی و آمریکایی هم به‌شدت نیازمند خودروهای ارزان‌قیمت است و چین و کره دارند روی همین ظرفیت کار می کنند. 🔸صنعت خودرو در هر کشوری، ویترین صنعت آن کشور است. اگر صنعت خودورسازی متحول شود، زنجیره‌ای از واحدهای تولیدی را فعال می کند که هم رشد اقتصادی و هم اشتغال زیادی ایجاد می‌کند. [ادامه دارد] 🆔 @QasdWay