#دیگران #تحول_علوم_انسانی #علم_دینی #تمدن_نوین_اسلامی 🔘 هر تمدنی یک پارادایم علمی برای خود ایجاد کرده است 🔺 علم صرفاً یک جریان پیشرفت خطی نیست نگاه #پوزیتیویستی به علم، معتقد است تاریخ تحولات علم یک جریان خطی انباشتی است که صورت اولیه آن در اعصار کهن باستانی ظهور کرد و بعد به مرور پیشرفت کرد تا به علم امروز رسید. علم امروز صورت کامل علم بشری است؛ کامل‌ترین صورت آن و علوم گذشته صورت‌های جاهلانه و ناقص علم امروزی اند: همین حرف‌های رایجی که امروز وجود دارد مبنی بر این که علم پیشرفت کرده و یا تکنولوژی پیشرفت کرده است. کتاب‌های درسی تاریخ علم متاسفانه در کشور ما بر این مبناست. با طرح دیدگاه‌های #پل_فایرابند، #توماس_کوهن ، و تا حدی #لاکاتوش و عده‌ای دیگر، نگاه مدرن و پوزیتیویستی به علم شکست و این تلقی به وجود آمد که علم اینگونه نیست که یک جریان انباشتی خطی بوده که از همان نقطه صفر در عصر باستان شروع شده و پیشرفت کرده و ما امروز در اوج پیشرفت علم هستیم و از قبلی‌ها بیشتر می‌دانیم. نه، اینگونه نیست. کوهن در «تئوری پارادایم‌ها» می‌گوید هر تمدنی، به تعبیر ما هر #عالم_تاریخی، یک پارادایم علمی برای خود دارد. در ذیل آن پارادایم یک صورت علمی ایجاد کرده است و با از بین رفتن هر تمدن، پارادایم علمی آن تمدن نیز رفته است. طبق گفته کوهن این پارادایم‌ها با یکدیگر قابل مقایسه نیستند و نمی‌شود گفت کدام بهتر و یا بدتر یا کدام قوی‌تر و کدام ضعیف‌تر است. بلکه فقط می‌توانیم از ظهور و آمد و رفت پارادایم‌ها حرف بزنیم. به این ترتیب می‌توانیم از پارادایم علم شرقی، پارادایم #تمدن_اسلامی، پارادایم علم یونانی–رومی و پارادایم قرون وسطایی سخن بگوییم. 🔺 شهریار زرشناس @qavami