کاروانسرای محمدآباد کاج قم دکتر احمد خامه‌یار کاروانسرای محمدآباد کاج کاروانسرای زیبا و باشکوهی است که در استان قم، در کنار جاده گرمسار به قم قرار دارد. این کاروانسرا در تاریخ 9 آبان 1377 به شماره 2138 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. در مجاورت کاروانسرا، قلعه باستانی باشکوهی از دوره اشکانی، ساخته شده از خشت و سنگ وجود دارد. کاروانسرای محمدآباد کاج، از معدود نمونه‌های به‌جا مانده از دوره سلجوقی و از نمونه‌های نادرِ ساخته شده از سنگ در ایران است. همچنین آن را به جهت وسعت بنا و ارتفاع دیوارهایش، باید از بزرگ‌ترین و وسیع‌ترین کاروانسراهای ایران به شمار آورد. در مجموع این کاروانسرا به جهت ویژگی‌های مختلف آن (معماری سنگی، قدمت، وسعت و عظمت) از ارزشمندترین نمونه‌های پیش از صفوی در ایران است. با این حال بسی جای شگفتی دارد که در فهرست کاروانسراهای ثبت شده در میراث جهانی یونسکو، نام این کاروانسرا دیده نمی‌شود. اینکه کاروانسرایی با این کهنگی و ارزش تاریخی و معماری، در پرونده کاروانسراهای ایران در فهرست میراث جهانی قرار نگرفته، چنین تصوری را ایجاد می‌کند که معیار دست‌اندرکاران و تهیه‌کنندگان این پرونده، سالم و به اصطلاح تر و تمیز بودن کاروانسراها بوده (که اگر این گونه باشد، محوطه‌هایی همچون شوش و پاسارگاد را باید از فهرست میراث جهانی خارج کرد!). این اشکال در کنار نقدهای دیگری که به پرونده ثبتی کارونسراهای ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو وارد است، این سؤال را به وجود می‌آورد که گزینش و معرفی کاروانسراها برای این پرونده، بر اساس چه معیارهایی صورت گرفته است (که کاروانسرای محمدآباد کاج فاقد آنها بوده)؟ https://www.instagram.com/p/CyBStV8t7rG/?igshid=MmU2YjMzNjRlOQ==

💢 خانه آیت‌الله العظمی سید‌محمدرضا موسوی گلپایگانی عکاس: فاطمه خانعلی ۱۴۰۲/۰۷/۲۸ #بنیاد_قم_پژوهی تلگرام | ایتا | سایت اینستاگرام: @fatemeh__khanali

🔸محقق و پژوهشگر بنیاد قم‌پژوهی مطرح کرد: 🔸ارزش‌های معنوی و مادی بافت‌ تاریخی شهر قم قابل ارزیابی نیست سیدمحسن محسنی از قم‌پژوهان با اشاره به برخی از تجارب در کشورهایی که مواریث فرهنگی ایران زمین (ایران فرهنگی و تاریخی) در آنجا قرار دارد از جمله چین در شهر کاشغر (ایالت سین کیانگ) و سمرقند و بخارا در ازبکستان، اظهار داشت که بافت‌های تاریخی هر شهر از جمله قم دارای ارزش‌های معنوی و مادی غیرقابل ارزیابی است و ما باید از تجارب موفق این کشورها استفاده کنیم. موضوع نشست ۴۸۵ بنیاد قم پژوهی به بازدیدی دیگر از بافت تاریخی قم اختصاص یافت. به منظور شناسایی و معرفی بافت ارزشمند هسته مرکزی شهر قم پس از فراخوان عمومی به اتفاق علاقه‌مندان از محله موسویان (چهل اختران) و محله پامنار و محله مسجد جامع و خانه تاریخی چاووشی و مسجد جامع بازدید گردید. بازدید از ورودی محله چهل اختران واقع در کوچه ۵۹ خیابان آذر و در کنار خانه تاریخی توکلی آغاز گردید. در ابتدای بازدید مهندس امیدواریان پژوهشگر بافت تاریخی شهر قم به معرفی اقدامات انجام شده در محدوده بافت پیرامون امامزاده با رویکرد ساماندهی پرداخت. ادامه خبر را اینجا بخوانید:👇 http://qompajoohi.ir/?p=10524 #بنیاد_قم_پژوهی تلگرام | ایتا | سایت

💢 بازار بزرگ قم و تیمچه داخل بازار عکاس: فاطمه خانعلی ۱۴۰۲/۰۷/۳۰ #بنیاد_قم_پژوهی تلگرام | ایتا | سایت اینستاگرام:      @fatemeh__khanali

جلسۀ این هفته بنیاد قم‌پژوهی (نشست ۴۸۶) موضوع: گردشگری مقاومت؛ چیستی و چرایی: شناسایی ظرفیت‌ها و اماکن گردشگری مقاومت در قم با حضور: - محمدرضا فکوری، مسؤل دبیرخانه گردشگری مقاومت - محمد نصیری، رئیس مرکز پژوهش و همايش‌های دبیرخانه گردشگری مقاومت ↙️ زمان: سه‌شنبه۱۴۰۲/۰۸/۰۲ساعت ۱۹ ↙️ مکان: میدان رسالت – دانشگاه طلوع مهر شرکت برای عموم علاقه‌مندان آزاد است. #بنیاد_قم_پژوهی تلگرام | ایتا | سایت

💠 گردشگری مقاومت ✍️ ابوالفضل قیامی راهنمای گردشگری تاریخ و فرهنگ گردشگری یا توریسم در آغاز و تا چند دهه قبل ذیل "جهانگردی" تعریف می‌شد و در داخل هر کشور ذیل سفر تفریحی، زیارتی و یا دیدن دوستان و اقوام. در دهه‌های اخیر، در ایران عمدتا بعد از انقلاب گردشگری سازمان یافته‌تر شد. آموزشگاه‌های گردشگری و آژانس‌های گردشگری تاسیس شد. تعدادی زیاد تور لیدر تربیت شد. فقط در قم بیش از دویست نفر ظرف ده ساله گذشته آموزش دیده‌اند. در آموزش و اجرا نیز تقسیم‌بندی‌هایی صورت گرفت. در ابتدا دو شاخه کلی - یکی طبیعت‌گردی و دیگری تاریخی و فرهنگی - راه اندازی شد ولی به‌تدریج با رشد گردشگری و تشکیل وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، این تقسیم‌بندی‌ها گسترش یافت؛ مثلا در طبیعت‌گردی، پرنده نگری، کویر نوردی، خزنده‌شناسی و ... شکل گرفت. در بخش تاریخی و فرهنگی هم همینطور؛ مثلا گردشگری موزه، گردشگری رخداد (جشن‌ها و سنت‌های)، گردشگری گورستان یا سیاه از شاخه‌های گردشگری تاریخی و فرهنگی است. گردشگری مذهبی (معنوی) یک دیگر از شاخه‌های تازه تاسیس شده ذیل تاریخ و فرهنگ است. گردشگری مقاومت ذیل گردشگری تاریخی و فرهنگی عنوانی تازه تاسیس در سال‌های اخیر است. میز این گردشگری نیز در وزارت میراث راه‌اندازی شده است. هدف گردشگری مقاومت جذب گردشگر با مقصد و معرفی اماکن، نمادها و شخصیت‌هایی است که در تاریخ ایران به عنوان مقاومت در برابر تهاجم بیگانه نقش ایفا کزده اند؛ مثلا در بوشهر موضوع رئیس علی دلواری و دلیران تنگستان به عنوان برنامه و همایش گسترده برای جذب توریست تعریف و اجرایی شده است. در شهر رشت با محوریت میرزا کوچک خان و واقعه جنگل در حال شکل‌گیری است . در مشهد می‌توان از شخصیت کلنل محمد تقی خان پسیان و همچنین رخداد مسجد گوهر شاد ظرفیت گردشگری مقاومت تعریف کرد. موزه‌های دفاع مقدس در تهران و همدان و برخی شهرهای دیگر بخشی از مقاصد جذب گردشگر مقاومت است. جریان راهیان نور، گر چه با ساماندهی سپاه و آموزش و پرورش در ابتدا برای دانش‌آنوزان شکل گرفت، اما در سال‌های اخیر سالانه هزاران نفر به صورت فردی و گروهی و خانوادگی برای بازدید جبهه‌ها دعوت و اعزام می‌شوند. این حرکت می‌تواند به شکل سازماندهی شده برای همه طبقات اجتماعی در قالب "تورهای گردشگری مقاومت" فعال و اجرایی شود. تربیت تورلیدرهایی آشنا و مطلع از جریان جنگ و شهرهای جنگی و عملیات مختلف می‌تواند زمینه اشتغال و اقتصادی کردن این جریان روا با اهداف صنعت گردشگری سازگار کند. در سطح جهانی شاید با این عنوان مشخص "گردشگری مقاومت" وجود نداشته نباشد، اما ذیل کلی جذب توریست برای اماکنی با عنوان "نماد سرباز گمنام" و محوطه‌های تاریخی در داخل پارک‌ها با عنوان جنگ و مقاومت، یکی از مقاصد گردشگری است. اماکنی در اروپا که بازمانده جنگ است مثل محل دیوار تخریب شده برلین میان دو آلمان اکنون مقصد بزرگ گردشگری است. هم‌اکنون شهر قم با داشتن اماکنی چون مدرسه فیضیه، خانه امام خمینی و محله آبشار به عنوان یادآور واقعه ۱۵ خرداد پتانسیلی برای جذب گردشگر است. همینطور گورستان‌های باغ بهشت، شیخان، مزار شهدای فتح خرمشهر، محل دفن شهدا و سردارانی چون شهید زین‌الدین و ... موقعیتی برای معرفی مقاومت در جنگ هشت ساله برای گردشگران است. اماکن دیگری چون نماد و مدفن شهدای گمنام در کوه خضر، موزه دفاع مقدس، ميدان مفید، خیابان و مسجد چهارمردان به عنوان پایگاه اصلی انقلاب و تظاهرات و محل‌های اصابت موشک مثل سه راه بازار و ... از موقعیت‌های دیگر این نوع گردشگری است. در شهر قم سال گذشته (آبان ۱۴۰۱) همایشی با مشارکت شهرداری و دبیرخانه بین‌المللی گردشگری مقاومت برگزار شد. هدف این همایش برنامه‌ریزی برای جذب توریست و گردشگر با معرفی اماکن نمادها و رخدادهای جنگ هشت ساله و ... بود. این اهداف می‌تواند ذیل گسترش گردشگری و جذب توریست زمینه خوبی برای جذب گردشگر به شهر قم باشد. ۱۴۰۲/۰۸/۰۱ #بنیاد_قم_پژوهی تلگرام | ایتا | سایت

💢 رستوران و خانه تاریخی طباطبایی باجک، کوچه ۱۱ فاطمه خانعلی ۱۴۰۲/۰۸/۰۲ #بنیاد_قم_پژوهی تلگرام | ایتا | سایت اینستاگرام: @fatemeh__khanali