هدایت شده از بنیاد قمپژوهی
💠 ویراستار رسالههای عملیه
✍️ ابوالفضل طریقهدار
حدود ٢۵ سال پیش از بیت مرحوم آیتالله بهجت از بنده خواستند قسمتی از رساله عملیه آن عالم ربانی را ویرایش کنم. قبلا برای فهم احکام روزمره خود، به رساله رجوع میکردم، ولی هیچگاه به نثر و نگارش و جمله بندیهای آن توجه نداشتم. تقریبا همه رسالههای مراجع معاصر را جمعآوری کردم و پی بردم که نثر آنها یکسان است. همین انگیزهای شد که تاریخچه رسالههای عملیه را دنبال کنم.
در صدر اسلام و روزگار امامان به رساله عملیه نیاز نبود، چون مردم مستقیما مسائل مورد نیاز خود را ازحضرات معصومان میشنیدند. پس از غیبت کبری فقیهان و محدثانی چون شیخ صدوق و شیخ طوسی کتابهایی بدون استدلالهای فقهی و فقط به انگیزه رفع نیاز مردم عادی نگاشتند. اما به زبان فارسی در این مورد کتابی نبود. تا اینکه در زمان صفویه شیخ بهایی (وفات 1031ق) اولین رساله عملیه فارسی را با نام «جامع عباسی» تدوین کرد. بعد از آن آیتالله حاجی محمد ابراهیم کرباسی (وفات 1261ق) رساله «نخبه» را نوشت. سپس آیتالله سید ابوالحسن اصفهانی (وفات 1365ق) رسالهای به زبان فارسی به نام «ذخیره الصالحین» منتشر کرد.
تا اینکه به روزگار معاصر یعنی زمان مرجعیت آیتالله العظمی سیدحسین بروجردی (وفات 1340ش) رسیدیم .ایشان به کمک مشاوران خردمند خود از جمله علامه علی اصغر کرباسچیان به این فکر افتادند که برای فارسی زبانان رساله عملیهای به نثر روان بنویسند. از این رو کتاب «جامع الفروع» خود را که فارسی بود به منظور روانسازی و ویرایش در اختیار گذاشتند. آقای کرباسچیان - که خود اندیشه مدرن داشت و از موسسان مدرسههای علوی و نیکان است - این رساله را برداشت و به سراغ ویراستاری فهیم و اهل پژوهش و قلم یعنی استاد علیاصغر فقیهی رفت. از اینجا به بعد را از زبان خود استاد فقیهی بشنویم:
یک روز در خانه ما را زدند. باز کردم. روحانی محترمی دیدم که با خوشرویی سلام کرد و گفت: من کرباسچیان هستم. خدمت آیتالله العظمی بروجردی بودیم. صحبت از این شد که این رسالههای عملیه را مردم عادی نمیفهمند باید نثر آن ساده شود. دوستانم شما را معرفی کردهاند؛ چون درسهای حوزوی را خواندهاید و استاد زبان فارسی هم هستید و به قلم روان مینویسید. «آقا» دستور این کار را دادهاند. من پذیرفتم و با علاقه مشغول شدم و آن را به فارسی روان درآوردم. شمارهبندی هم کردم. آقای کرباسچیان نام «توضیح المسائل» را بر آن نهاد. (زندگینامه و خدمات علمی فقیهی، انتشارات انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، ص۶۶)
اکنون پس از هفتاد سال همه رسالههای عملیه امروزین، محصول کار سترگی است که استاد علیاصغر فقیهی انجام داده است. وی در قم به دنیا آمد. تحصیلات حوزوی خود را تا سطوح عالی در همین شهر گذراند. سپس به دانشگاه تهران رفت و اساتید درجه اول آن زمان چون: دکتر محمود شهابی، بدیعالزمان فروزانفر، استاد محمد معین گذراند. سپس به قم بازگشت و سالیان سال در دبیرستان حکیم نظامی (امام صادقع امروز) به عنوان دبیر و استاد برجسته تدریس کرد. آثار او همچون «آل بویه»، «تاریخ مذهبی قم»، «تاریخ و عقاید وهابیان»، «ترجمه نهجالبلاغه» و «دستور زبان فارسی»، مورد رجوع پژوهشگران است.
این پژوهشگر، نویسنده و ویراستار برجسته، به سال ١٣٨٢ ش در شهر خود - قم - در نود سالگی درگذشت. قبر او در حرم حضرت معصومهس و در کنار شهید مفتح است.
۱۴۰۱/۱۱/۲۴
🌐http://www.qompajoohi.ir
🆔 telegram.me/qompajoohi
https://eitaa.com/ghompajoohi
💢برای «که» بنویسیم؟
نوشتن، «ارتباط کتبی» با خوانندۀ اثر است و کلام تو، وسیلۀ ارتباط.
اگر مقصودت به خواننده منتقل نشود، چه فایده؟ اگر با مخاطب، نتوانی رابطه برقرار کنی، از نوشتن چه سود؟
پس، شناخت مخاطب ضروری است. اینکه بدانی با چه کس رویارویی،
خوانندگان سخن و شعر و مقاله و داستانت چه کسانیاند؟
بُرد و تأثیر نوشتهات تا چه حد است؟ اصلاً میخوانند یا فقط تو مینویسی؟ میخرند، یا فقط تو چاپ میکنی؟ میفهمند، یا تو فقط صفحه پر میکنی؟
ادبیات کودکان هم از همین مقوله است.
بسیارند کسانی که برای «کودک» مطلب مینویسند، اما دنیای کودک را نشناختهاند.
و بسیارند کسانی که شاعر شعر کودکانند، اما فضای کودکانه در شعرشان نیست، هر چند الفاظ بچگانه به کار برند.
یعنی: مهم، شناخت حوزه واژههای کودکانه و دنیای خاص کودکان است و به زبان آنان و متناسب با فهم و درک و زمینۀ آنان سخن گفتن.
کتابی هم که برای کودکان نوشته میشود، کافی نیست که فقط نامش کودکانه باشد یا تصاویر رنگیاش برای این قشر و «گروه سنی» گیرا و جاذب باشد. مفاهیم و محتوا را هم باید لحاظ کرد.
باری... وقتی مینویسید، تصور کنید خوانندگان خویش را (از قشرها و گروههای مختلف) که روبروی شما نشستهاند و با آنان حرف میزنی. «ارتباط مستقیم»!...
مردم، امروز به چه چیزهایی نیاز دارند؟
خواستار چه مطالبی هستند؟
کدام مطالب و پیامها و نوشتهها و تحقیقها، برای امروز زندگیشان و زندگی امروزشان، کارساز و راهگشا و مفید است و از خواندن، بهره میبرند؟...
به راستی اگر این جهات در نظر نباشد، در «خلأ» نوشتن، و برای تودههای انبوهی از «خوانندگان نامشخص» و نمیدانم در کجا و در چه سن و با چه شرایط نوشتن، چه دردی را دوا میکند؟
ناگفته نماند که: کار ادبی و هنری و شعر، قدری باید ایهامها و ابهامها و رمز و راز و کنایه و تشبیه و توصیف و استعاره و زبان چند بعدی و قالب فوق عادی و سطح فوق معمولی و... داشته باشد. ولی تا چه حد؟...
آیا حتی به قیمت تبدیل ادب و شعر و هنر، به ابزاری بیاستفاده برای مردم؟ و به بهای بیمشتری و بیمستمع ماندن دستاوردهای ادبی و شعری؟
اگر بنا باشد «ادبیات» به صحنۀ زندگی هم بیاید و در متن حیات مردم جاری و ساری باشد، به معنای از دست دادن وجهه و صبغۀ ظریف و جالب و جاذب «صناعات» لفظی و معنوی نیست.
اما... نباید فراموش کرد که کار قلمی، برای مردم و در خدمت حق و در ارتباط با خلق است. فاصلهها را باید پر کرد، تا «ارتباط متقابل» میسور گردد.
🔹 جواد محدثی، کتاب «با اهل قلم»
کانون نویسندگان قم
https://eitaa.com/kanoonnevisandeganqom
🔸رئیس کانون نویسندگان قم مطرح کرد؛
🔸تلاش کانون نویسندگان قم برای ارتقای کمّی و کیفی دورههای آموزشی
۱۹ دی: حجت الاسلام والمسلمین بنایی گفت: توسعه و تنوعبخشی به فعالیتهای آموزشی کانون نویسندگان قم و نیز بهبود کمّی و کیفی دورههای آموزشی و برگزاری کلاسهای مجازی در سطوح مختلف و توجه به موضوعات روز مورد نیاز هنرجویان را در دستور کار داریم.
نشست هماندیشی مدیران و اساتید کانون نویسندگان قم، در دانشگاه طلوع مهر قم برگزار شد.
کانون نویسندگان قم با بیست وپنج سال سابقه در امر آموزش و تربیت نوقلمان گامهای استوار و ارزشمندی را در جهت تقویت و تربیت افراد فرهیخته در حوزه نویسندگی برداشته است و با برگزاری سی و چهار دوره کلاسهای آموزشی در تمام فصول سال در طی ربع قرن توانسته نقش مهمی در ارتقای جایگاه اصحاب قلم و فرهنگ استان قم ایفا نماید. کانون نویسندگان قم هم اکنون در حال برگزاری سی و پنجمین دوره این کلاسها در ترم دوم سال تحصیلی جاری میباشد.
به همین منظور اعضای هیئت موسس و اساتید فرهیخته کانون نویسندگان قم گرد هم آمدند تا پس از پایان سی و چهارمین دوره کلاسهای کانون، طی جلسهای به بررسی کم و کیف کلاسها و آموزشهای کانون بپردازند و نظرات و راهکارهای موثر خود را برای ارتقای کیفی آموزشها و هدفمند کردن آنها و افزایش انگیزه هنرآموزان به شرکت در دورههای آموزشی کانون بیان نمایند و راهکارهای خود جهت توانمندسازی فعالیتهای این مجموعه برای دورههای آتی را ارائه کنند.
در آغاز جلسه آقای هادی ربانی عضو هیئت مدیره کانون گفت:...
ادامه خبر را اینجا بخوانید:
http://qomqalam.ir/1401-11/
💠 فایدههای ویرایش
✍️ ابوالفضل طریقهدار
ویرایش از چند جهت، برای خواننده و نیز خود ویراستار، سودمند است؛ به اختصار به آنها اشاره میکنم:
یک. ازدیاد علاقه به کتاب: ویراستار با ذوق و دانش خود در امر مهندسی کتاب، میکوشد شوق خواننده را بیشتر کند. اثر آشفته و پرغلط، حوصله خواننده را سر میبرد و از انرژی و علاقه او میکاهد.
دو. بالا رفتن سطح معلومات خود ویراستار: خدمتگزاران واژهها و جملههای کتاب، در قبال خدمت به مولفان و آثارشان، از معلومات آنان نیز بهره میگیرند و در این مسیر، استادان بیمزد و مواجبی دارند.
سه. نیکنامی: نام و خاطره نیکی که از ویراستار در ذهن صاحبان اثر، ناشران و خوانندگان در ازای محصول خوب میماند، غیر قابل انکار است.
چهار. تامین معاش: ویراستاری، حرفه و شغل فرهنگی است و ویراستار در کنار خدمت به اهالی کتاب و فرهنگ، گوشهای از قتصاد خانوادهاش را هم تامین میکند.
۱۴۰۱/۱۱/۲۷
https://eitaa.com/kanoonnevisandeganqom
💢مثنویخوانی
🔸جلسه هفتگی شرح مثنوی مولانا
🔹استاد: علی حیدری یساولی
🔹جلسه سیزدهم: یکشنبه ۳۰ بهمن ۱۴۰۱
ساعت۱۹
🔻مکان: قم، انتهای خیابان دورشهر، نبش میدان رسالت
موسسه آموزش عالی طلوعمهر
🔹حضور برای عموم علاقهمندان بلامانع است
کانون نویسندگان قم
https://eitaa.com/kanoonnevisandeganqom
ایجاز_مُخِل،_اطناب_مُمِل_استاد_محمداسفندیاری.MP3
6.6M
💢 قطعه صوتی از استاد محمد اسفندیاری
🔸 درمراسم شبی با اهل قلم
۹۶/۹/۲
🔹«ایجاز مُخِل و اطناب مُمِل»
۱۶دقیقه
🔸 کانون نویسندگان قم
https://eitaa.com/kanoonnevisandeganqom
اهمیت_هندسه_نوشتاری_استاد_محمداسفندیاری.MP3
3.64M
💢 قطعه صوتی از استاد محمد اسفندیاری
🔸 در مراسم شبی با اهل قلم
۹۶/۹/۲
🔹« اهمیت هندسه نوشتاری»
۷دقیقه
🔸 کانون نویسندگان قم
https://eitaa.com/kanoonnevisandeganqom
بازنویسی_بهتر_از_بسیارنویسی_استاد.MP3
6.92M
💢 قطعه صوتی از استاد محمد اسفندیاری
🔸 درمراسم شبی با اهل قلم
۹۶/۹/۲
🔹« بازنویسی بهتر از بسیارنویسی است»
۱۴دقیقه
🔸 کانون نویسندگان قم
https://eitaa.com/kanoonnevisandeganqom
💢 نشست ادبی کانون نویسندگان قم
همراه با خوانش شعر، داستان، معرفی کتاب، نقد کتاب و ...
🔸 سخنرانان:
استاد محمد اسفندیاری
موضوع: چگونه باید نوشت؟
استاد احمد شهدادی
موضوع: چرا و چگونه رمان بخوانیم؟
شعرخوانی استاد عباس فرساد با گویش قمی
🔹 علاقهمندان میتوانند آثار خود را جهت ارائه در نشست به آیدی کانون نویسندگان قم در ایتا یا تلگرام ارسال کنند.
@kanooneqom
زمان: یکشنبههای اول هرماه
↙️ جلسه اول: یکشنبه ۱۴۰۱/۱۲/۷
ساعت ۱۹
↙️ مکان:انتهای خیابان دورشهر، نبش میدان رسالت – موسسه آموزش عالی طلوع مهر
#نشستها
💢 شرکت برای عموم علاقهمندان آزاد است.
https://eitaa.com/kanoonnevisandeganqom
https://telegram.me/kanoonnevisandeganqom
💠 لذت ویرایش
✍ ابوالفضل طریقهدار
ویراستاری، شغل و حرفهای است که برخی علاقهمندان اندیشه و فرهنگ، به انگیزه گذران زندگی و نیز خدمت به کتاب، در این عرصه به فعالیت میپردازند. اما همه آنان از این حرفه خود لذت نمیبرند: برخی فقط به همین دلخوشند که شغلی دارند و معاش آنها از برکت «کتاب» تامین میشود. بعضی هم با اینکه در کار ویرایش و مهندسی کتاب، توانا هستند، این حرفه را اصلا دوست ندارند و فقط چون شغل دیگری نیافتهاند به آن وارد شدهاند. از دلایل بیعلاقگی یا تنفرشان این است که چرا ما باید چرخ شهرت دیگران را روغنکاری کنیم. خودمان بهتر میتوانیم پژوهش کنیم و بنویسیم. اینان مترصدند تا شغل دیگری بیابند و از جرگه ویراستاران بگریزند.
اما دسته سوم، ویراستاران عاشقی هستند، که میکوشند با آرایشگریهای هنرمندانه و عالمانه، جمال معشوق را زیباتر و کمعیبتر و خواستنیتر کنند، سپس در کنار معشوق مینشینند و از این که گلی را در گلستان فرهنگ و اندیشه، باطراوت ساختهاند، لذت فراوان میبرند. تلاشهای محمد پروین گنابادی، دکتر غلامحسین یوسفی، علیاکبر غفاری، احمد سمیعی، اسماعیل سعادت، شمسالدین ادیب سلطانی، عبدالحسین آذرنگ، مهندس حسین معصومی همدانی، کریم امامی، و چند تن از اساتید برجسته دیگر، از دسته سوم است. در برابر این عاشقان گمنام، سر تعظیم فرود میآوریم.
۴۰۱/۱۲/۰۵
https://eitaa.com/kanoonnevisandeganqom
https://telegram.me/kanoonnevisandeganqom
💢گزارش تصویری نشست ادبی کانون نویسندگان قم
یکشنبه ۱۴۰۱/۱۲/۷
قم، موسسه آموزش عالی طلوع مهر
https://eitaa.com/kanoonnevisandeganqom