📍نکات و پیامهای آیات ۸۷ و ۸۸ سورهٔ انبیاء
«وَذَا النُّونِ إِذ ذَّهَبَ مُغَاضِباً فَظَنَّ أَن لَّن نَّقْدِرَ عَلَيْهِ فَنَادَي فِي الظُّلُمَاتِ أَن لَّا إِلَهَ إِلَّا أَنتَ سُبْحَانَكَ إِنِّي كُنتُ مِنَ الظَّالِمِينَ/فَاسْتَجَبْنَا لَهُ وَنَجَّيْنَاهُ مِنَ الْغَمِّ وَكَذَلِكَ نُنجِي الْمُؤْمِنِينَ»(انبیاء/۸۷و۸۸)
🔰نون ماهی بزرگ و نهنگ است و ترکیب «ذوالنون» یعنی همراه و مصاحب نهنگ؛ چون که یونس را این ماهی بلعیده بود.
🔰از این آیات برمیآید که انتظار خداوند از رهبران دینی و تربیتی مردم، این است که در آموزش و تربیت و هدایت بندگان خداوند، متوجه تدریجی بودن حصول تربیت و انقلاب درونی انسانها باشند و در این باره عجله نکنند. این امر بهقدری مهم است که خداوند به رسول خود میفرماید: «فَاصْبِرْ لِحُکم رَبِّكَ وَ لا تَكُنْ كَصَاحِبِ الْحُوتِ» به حکم خدا صبوری کن و مانند یونس (مصاحب ماهی) مباش. (قلم/۴۸)
#تفسیر_مبین
🔰 در بيان تاريخ، هميشه از شيرينىها و موفّقيّتها سخن نگوييم، بلكه به حوادث تلخ و شكستها نيز اشاره كنيم. «وذاالنون»
🔰 هرگز رسالت الهى خويش را پايانيافته تلقّى و آن را رها نكنيم. «اذ ذهب»
🔰 گاه يک حركت عجولانه، بدون حساب و بىاجازه، كيفر سختى را بهدنبال مىآورد. «اذ ذهب - فنادى فى الظلمات»
🔰 خداوند بر خيالات، افكار و گمانهاى ما آگاه است. «فظن ان لن نقدر عليه»
🔰 گاهى انبيا بر حوادث آيندهٔ خود آگاهى ندارند. «فظن ان لن نقدر عليه»
🔰 يک غضب بیجا، گاه يک پيامبر خدا را گرفتار مىكند. «مغاضباً - فنادى »
🔰 گاهى ناشايستگى يک عمل باعث انواع ظلمتها مىگردد. «الظلمات»
🔰 در تحليل گرفتارىها، خدا را منزّه بدانيم و سرچشمهٔ آن را در عملكرد خود جستوجو نماييم. «سبحانك اِنّى كنت»
🔰 اگر حركتها و حبّ و بغضها به فرمان خداوند و مرضى خاطر او نباشد، نتيجۀ مطلوب را در پى نخواهد داشت. «ذَهَب مغاضباً - اِنّى كنت من الظالمين»
🔰 اقرار به گناه در پيشگاه خداوند، خود يک كمال و از آداب دعاست. «اِنّى كنت من الظالمين»
🔰 دعايى كه در آن، اقرار به توحيد، تنزيه پروردگار و اعتراف به خطا و اشتباه و گناه باشد، مستجاب است. «سبحانك اِنّى كنتُ ... فاستجبنا»
🔰 تنزيه خداوند و اقرار به گناه، رمز نجات از مصائب و محروميّتهاست. «سبحانك اِنّى كنتُ ... فاستجبنا»
🔰 تنها راه نجات، خواست و ارادهٔ الهى است. «فاستجينا له و نجّيناه»
🔰 داستانهاى قرآن، يک واقعهٔ تمامشده نيست، يک جريان و سنّت دائمى است. «كذلك»
🔰 نجات اهل ايمان، يک سنّت و قانون خداوند است. «كذلك ننجى المؤمنين»
🔰 هر كس اين ذكر را با آن حال بگويد، نجات مىيابد. «اِنّى كنتُ من الظالمين فاستجبنا... كذلك ننجى المؤمنين»
#تفسیر_نور
#سوره_انبیاء
@quranhamkhani
📍نکات آیات ۸۹ و ۹۰ سورهٔ انبیاء
«وَزَكَرِيَّا إِذْ نَادَي رَبَّهُ رَبِّ لَا تَذَرْنِي فَرْداً وَأَنتَ خَيْرُ الْوَارِثِينَ/فَاسْتَجَبْنَا لَهُ وَوَهَبْنَا لَهُ يَحْيَي وَأَصْلَحْنَا لَهُ زَوْجَهُ إِنَّهُمْ كَانُوا يُسَارِعُونَ فِي الْخَيْرَاتِ وَيَدْعُونَنَا رَغَباً وَرَهَباً وَكَانُوا لَنَا خَاشِعِينَ»(انبیاء/۸۹و۹۰)
🔆 انبيا با پيش آمدن هر مشكلى، به درگاه خداوند شتافته و گشايش آن را از پروردگار خويش خواستار مىشدند. در آيات قبل به نمونههايى از اين درخواستها برخورد داشتيم.(دعاهاى حضرت نوح، ايوب، يونس را در آيات گذشته خوانديم.)
💌 رسول خدا(ص) هنگام جنگ خندق به درگاه خداوند چنين عرضه داشت: خدايا! تو عبيدةبنالحارث را روز بدر از من گرفتى و حمزه را روز اُحد، و اين على است. آنگاه اين آيه را تلاوت فرمودند: «ربّ لا تذرنى فرداً و انت خير الوارثين»(بحار، ج۳۸، ص۳۰۹)
💌 امام صادق(ع) دربارهٔ «رغباً و رهباً» فرمود: رغبت آن است كه در حال دعا، كف دست را به سوى آسمان قرار دهى و رهبت آن است كه پشت دستها بهطرف آسمان نمايى.(كافى، ج۲، ص۴۹۷)
#تفسیر_نور
💠 آنها در انجام کارهای خیر پیشقدم میشدند، ولی با یک دنیا خوف از اینکه مبادا از آنها خطایی صادر شود. (وَ رَهَبًا)
👈 از این آیه میفهمیم خداوند خوش ندارد که بنده به خدا دارای امید محض باشد و هرگز از خطا و گناهانی که از او صادر میشود، حساس و خائف نباشد. لذا در سورۀ هل اتی دربارۀ خاندان علی (ع) میفرماید: «وَيَخَافُونَ يَوْمًا كَانَ شَرَّهُ مُسْتَطيرًا(هل اتى/۷)، آنها با همۀ عصمتی که دارند، از معاد و جزای اعمال خائفند.» نتیجۀ دو حالت فوق، خشوع و ادب در برابر خداست. لذا فرمود: و آنها فقط برای ما خاشع بودند و بس.
#تفسیر_مبین
#سوره_انبیاء
@quranhamkhani
📍پیامهای آیات ۸۹ و ۹۰ سورهٔ انبیاء
«وَزَكَرِيَّا إِذْ نَادَي رَبَّهُ رَبِّ لَا تَذَرْنِي فَرْداً وَأَنتَ خَيْرُ الْوَارِثِينَ/فَاسْتَجَبْنَا لَهُ وَوَهَبْنَا لَهُ يَحْيَي وَأَصْلَحْنَا لَهُ زَوْجَهُ إِنَّهُمْ كَانُوا يُسَارِعُونَ فِي الْخَيْرَاتِ وَيَدْعُونَنَا رَغَباً وَرَهَباً وَكَانُوا لَنَا خَاشِعِينَ»(انبیاء/۸۹و۹۰)
🔰هرگز از رحمت الهى مأيوس نشويم. «و زكريا اذ نادى » (خداوند حتّى به انسانى كهنسال همچون زكريا(ع) از همسرى نازا فرزند عنايت مىكند.)
🔰 ذكر كلمهٔ «ربّ» و تكرار آن در دعا، درخواستها را با اجابت مقرون مىسازد. «نادى ربّه ربّ لا تذرنى»
🔰 در هنگام دعا، خداوند را با آن صفتى كه با خواسته ما تناسب بيشترى دارد ياد كنيم. «لا تذرنى فرداً و انت خيرالوارثين»
🔰ايمان به «خيرالوارثين» بودن خداوند، با آرزوهاى طبيعى مثل علاقه به فرزند و طلب آن از پروردگار، منافاتى ندارد. «لا تذرنى فرداً و انت خيرالوارثين»
🔰دعاى انبيا مستجاب است. «فاستجبنا»
🔰فرزند عطيۀ الهى است. «و وهبنا له يحيى »
🔰خداوند به اولياى خود نظر خاص دارد. سه بار كلمۀ «له» تكرار شدهاست. «فاستجبنا له - و وهبنا له - اصلحنا له»
🔰 دست خداوند بسته نيست و مىتواند زن نازا را هم شايستهٔ بارورى گرداند. «اصلحنا له زوجه»
🔰 انسان مىتواند از طريق دعا نازائى را اصلاح كند. «فاستجبناله ووهبنا له»
🔰 سعادت كامل، زمانى است كه همهٔ اعضاى خانواده در انجام كار خير، با يكديگر شريک، همفكر و همگام باشند. «انهم كانوا يسارعون فى الخيرات»
🔰 آنچه مايهٔ ارزش بيشتر كارهاى خوبست، سرعت و نشاط در انجام آنهاست. «يسارعون»
🔰 بيم و اميد نسبت به خداوند (خوف و رجا)، دو عنصر ارزشمند، حتّى براى پيامبران است. «رغباً و رهباً»
🔰 در هنگام دعا بايد خدا را با حالت خوف و رجا خواند. «يدعوننا رغباً و رهباً»
🔰 اولياى الهى، تنها در مقابل او سر تعظيم فرود مىآورند. «لنا خاشعين» نه «خاشعين لنا»
🔰 كمالات انسانى زمانى باارزش است كه دائمى باشد نه زودگذر و موقت. «كانوا يسارعون، يدعوننا، و كانوا لنا خاشعين»
🔰 سرعت در كار خير و دعا همراه با بيم و اميد، در استجابت دعا مؤثر است. «فاستجبنا له ... كانوا يسارعون فى الخيرات و يدعوننا ...»
#سوره_انبیاء
#تفسیر_نور
@quranhamkhani
📍عظمت مریم (ع)
«وَالَّتِي أَحْصَنَتْ فَرْجَهَا فَنَفَخْنَا فِيهَا مِن رُّوحِنَا وَجَعَلْنَاهَا وَابْنَهَا آيَةً لِّلْعَالَمِينَ»(انبیاء/۹۱)
💠 در این آیه به مقام مریم مقدس و منزلت فرزند بزرگوارش مسیح (ع) اشاره شدهاست. ذکر حضرت مریم در کنار پیامبران یا بهخاطر فرزند او حضرت مسیح است که تولد آن حضرت کاملاً خارق عادت و حسبالامر تکوینی بودهاست و این بیشباهت به تولد حضرت یحیی از مادری نازا نیست و یا به مناسبت اینکه مادر مریم و مادر یحیی هر دو خواهری عقیم بودند و در اثر دعا صاحب فرزندانی پاک و طاهر شدند.
#تفسیر_نور
💠 این افتخاری شایسته برای مریم است که نامش در قرآن در ردیف پیامبران الهی آمده و حال آنکه از آنها نبودهاست. (المیزان، ج ۱۴، ص ۳۱۸.)
#قرآن_حکیم
#سوره_انبیاء
@quranhamkhani
📍نکات و پیامهای آیهٔ ۹۱ سورهٔ انبیاء
«وَالَّتِي أَحْصَنَتْ فَرْجَهَا فَنَفَخْنَا فِيهَا مِن رُّوحِنَا وَجَعَلْنَاهَا وَابْنَهَا آيَةً لِّلْعَالَمِينَ»(انبیاء/۹۱)
🔰روحنا ... اضافۀ روح به ضمیر «نا» برای شرف روح است؛ مانند خانۀ خدا، ولی اگر آن را اضافۀ تبعیض بگیریم، یعنی روح حضرت عیسی یک جزء جداشده از خداست و این کفر و شرک است.
#تفسیر_مبین
🔰 محور در بيان مطالب قرآنى، ارائه الگوها و كمالات انسانى است و زن و مرد در آن فرقى ندارند. «الّتى اَحصنت فرجها»
🔰 الطاف الهى زمانى نازل مىشود كه قابليّتى موجود باشد. «احصنت فرجها، فنفخنا»
🔰 پاكدامنى از برجستهترين كمالات زن است. «احصنت فرجها»
🔰 وجود يک كمال در انسان، بركتهاى زيادى را به همراه مىآورد. «احصنت فرجها، فنفخنا، روحنا، جعلناها، آية للعالمين»
🔰 پاكدامنى مادر مىتواند او و فرزندانش را به بالاترين مقامها برساند. «وجعلناها و ابنها آية للعالمين»
🔰 مقام زن تا بدانجا مىرسد كه خداوند، او را همچون انبيا مىستايد و نشانه و آيت خويش در ميان جهانيان قرار مىدهد. «آية للعالمين»
#تفسیر_نور
#سوره_انبیاء
@quranhamkhani
📍نکات و پیامهای آیات ۹۲ و ۹۳ سورهٔ انبیاء
«إِنَّ هَذِهِ أُمَّتُكُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَأَنَا رَبُّكُمْ فَاعْبُدُونِ/وَتَقَطَّعُوا أَمْرَهُم بَيْنَهُمْ كُلٌّ إِلَيْنَا رَاجِعُونَ»(انبیاء/۹۲و۹۳)
🔰در آیات گذشته نام گروهی از پیامبران و اولیای الهی را مورد بحث قرار داد. در این آیات بهعنوان جمعبندی و برآیند کلی میگوید همۀ پیامبران در محبت خدا و بندگی خالصانه، وحدت رویه دارند. در اینجا یک خدا و یک عبادت بیش نیست؛ گرچه آنها در شرایط و زمانهای مختلف بودند، اما در نهایت در یک خط حرکت میکردند و مبارزۀ آنها با کفار و تربیت مؤمنان نیز برای همان خط بود و لذا از آنها بهعنوان امت یاد کرد، زیرا امت یعنی گروهی که هدفی واحد و مشترک دارند. پس بیان میدارد این آئین شماست، آئینی یگانه، با یک هدف و یک خدا و من پروردگار همه شما هستم. پس تنها مرا بندگی کنید.
🔰برخی از مفسران گفتهاند: «اُمَّةً واحدةً» خطاب عمومی است و شامل همۀ افراد بشر میگردد؛ یعنی شما مردم باید یک امت و بندۀ یک خدا و پیرو یک آئین که همان بندگی خالص خدا است، باشید.
#تفسیر_مبین
🔰 همهٔ اديان الهى، در مقصد و هدف يكى هستند. «ان هذه امّتكم امّة واحدة»
🔰 توحيد و وحدت كلمه، اساس كار اديان الهى است. «اُمّة واحدة»
🔰 ربوبيّت مقتضى پرستش است. «و انّا ربّكم فاعبدون»
🔰 منشأ تفرقه در اديان الهى و دين اسلام، خود مردم هستند. «تقطّعوا امرهم»
🔰 تفرقهاندازان بايد خود را براى پاسخگويى در محضر الهى آماده كنند. «وتقطعوا امرهم، كل الينا راجعون»
#تفسیر_نور
#سوره_انبیاء
@quranhamkhani
📍نکات و پیامهای آیهٔ ۹۴ سورهٔ انبیاء
«فَمَن يَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحَاتِ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَا كُفْرَانَ لِسَعْيِهِ وَإِنَّا لَهُ كَاتِبُونَ»(انبیاء/۹۴)
❇️ در این آیه طبق معمول فرهنگ قرآن، ایمان و عمل صالح دو رکن اساسی نجات است؛ هرچند انسان نتواند موفق به انجام همۀ صالحات بشود، به هر صورت میتواند اهل نجات باشد.
#تفسیر_مبین
🔆 وعدهٔ پاداش و اجر و ثواب با تعابير گوناگونى در قرآن مورد اشاره قرار گرفتهاست.
▫️در يک جا مىفرمايد: ما اجر نيكوكاران را ضايع نمىكنيم «اِنّا لا نضيع أجرالمحسنين»(يوسف/۵۶)
▫️در جاى ديگر مىفرمايد: سعى و تلاش مردم مورد تشكّر و سپاس است «كان سعيهم مشكورا»(اسراء/۱۹) و خداوند، شاكر و شكور است «اِنّ اللّه شاكر عليم»
▫️در جاى ديگر نيز مىفرمايد: خداوند ذرّهاى از پاداش شما را كم نمىكند. «لا يلتكم من اعمالكم شيئاً»(حجرات/۱۴) و اگر ذرّهاى كار نيک انجام دهيد، آن را خواهيد ديد، «فمَن يعمل مثقال ذرّةٍ خيراً يَرَه»(زلزال/۷).
💠 اسلام مكتب معيارها و ارزشهاست و هر ارزشى را از هر شخصى و در هر زمان مىستايد. «مَن يعمل من الصالحات»
✨اگر توفيق همهٔ كارهاى خير را بهدست نياورديد، لااقل هر مقدار از آن را كه برايتان ممكن است، انجام دهيد. «يعمل من الصالحات» نه، «يعمل الصالحات».
🔰 حفظ وحدت از اعمال صالح است. «تقطعوا امرهم ... فمن يعمل ...»
🔰 انگيزهها و هدفهاى الهى به كارها ارزش مىدهد. «و هو مؤمن»
💢در جهانبينى الهى، تلاش مثبت هيچكس بىپاسخ و نتيجه نمىماند. «فلاكفران» (ما نيز نيكىهاى مردم را ناديده نگيريم.)
🖇آنچه مهم است، سعى و تلاش براى انجام كار نيک است، هرچند جامهٔ عمل نپوشد. «لسعيه»
📖 اعمال انسان ثبت مىشود و پاداش بر اساس حساب و كتاب است. «كاتبون»
#تفسیر_نور
#سوره_انبیاء
@quranhamkhani
📍بازگشت به دنیا ممنوع!
«وَحَرَامٌ عَلَي قَرْيَةٍ أَهْلَكْنَاهَا أَنَّهُمْ لَا يَرْجِعُونَ»(انبیاء/۹۵)
🔆 این آیه از کسانی سخن میگوید که بعد از مشاهدۀ عذاب الهی یا بعد از نابودی و رفتن به جهان برزخ، پردههای غرور و غفلت از برابر دیدگانشان کنار میرود و آرزو میکنند که ای کاش برای جبران اینهمه گناه به دنیا بازمیگشتند؛ ولی قرآن باصراحت میگوید: بازگشت آنها بهکلی حرام و ممنوع است و راهی برای جبران گناهانشان باقی نماندهاست.
💠 این آیه شبیه آیۀ ۹۹ سورۀ مؤمنون است که میفرماید: «(آنها همچنان در راه غلط خود ادامه میدهند) تا زمانی که مرگ یکی از آنان فرا رسد، میگوید: «پروردگار من، مرا باز گردان؛ شاید در (جبران) آنچه ترک کردم (و کوتاهی نمودم)، عمل صالحی انجام دهم.» (ولی به او میگویند:) چنین نیست.» (نمونه، ج ۱۳، ص ۵۰۲.)
#قرآن_حکیم
💌 در اينكه مراد از عدم بازگشت كفّار چيست، از امام صادق(ع) نقل است كه فرمودهاند: براى افرادى كه (به قهر الهى) در دنيا هلاک شدهاند، ديگر رجعت دنيوى ممكن نيست، ولى براى كفّارى كه هلاک نشدهاند (و به مرگ طبيعى از دنيا رفتهاند) اين رجعت به دنيا امكانپذير است.(تفسير اطيبالبيان و قمى، ج۱، ص۲۴) بنابراين، منظور عدم بازگشت به دنياست و بديهى است كه در آخرت، همه باز خواهند گشت.
#تفسیر_نور
#سوره_انبیاء
@quranhamkhani
📍زمانی که راه یأجوج و مأجوج گشوده شود
«حَتَّي إِذَا فُتِحَتْ يَأْجُوجُ وَمَأْجُوجُ وَهُم مِّن كُلِّ حَدَبٍ يَنسِلُونَ»(انبیاء/۹۶)
🔆 چنانكه در آيات ۹۳ تا ۹۸ سوره كهف گذشت، يأجوج و مأجوج اقوامى بودند كه با حملات خود به مناطق همجوار، موجب فساد در زمين و خرابى و نابودى مىشدند، تا آنكه به دستِ ذوالقرنين سدّى ساخته شد و راه نفوذ آنان به ديگر مناطق بسته شد.
📌يكى از نشانههاى قيامت و پايان عمر زمين، خراب شدن اين سدّ و هجوم مجدّد اين اقوام است. چنانكه در آنجا فرمود: «فاذا جاء وعد ربّى جعله دكّاء»(كهف/۹۸) و در اينجا در آيهٔ بعد مىفرمايد: «واقترب الوعد الحقّ»
👈 به هر حال اين آيات، نوعى پيشگويى در مورد يورش تجاوزكاران و سرازير شدن آنان به همهٔ مناطق زمين است.
#تفسیر_نور
💠 دربارۀ یأجوج و مأجوج ذیل آیۀ ۹۴ سورۀ کهف توضیح داده شد. در مورد اینکه منظور از گشوده شدن راه این دو طایفه، شکسته شدن سد آنها و نفوذشان از این طریق در مناطق دیگر جهان است یا نفوذ آنها در کرۀ زمین از هر سو و ناحیه، این آیه بهصراحت سخن نگفته و تنها از انتشار و پراکندگی آنها در کرۀ زمین بهمثابۀ یک نشانه برای پایان جهان و مقدمۀ رستاخیز و قیامت یاد کردهاست. (نمونه، ج ۱۳، ص ۵۰۳.)
🔰در آیات ۹۷ و ۹۸ سورۀ کهف پس از ذکر ماجرای ذوالقرنین و بستن سد بر یأجوج و مأجوج آمدهاست که او چنان سد نیرومندی ساخت که طایفۀ یأجوج و مأجوج قادر نبودند از آن بالا روند و نیز نمیتوانستند نقبی در آن ایجاد کنند.
#قرآن_حکیم
#سوره_انبیاء
@quranhamkhani
📍نکات و پیامهای آیهٔ ۹۷ سورهٔ انبیاء
«وَاقْتَرَبَ الْوَعْدُ الْحَقُّ فَإِذَا هِيَ شَاخِصَةٌ أَبْصَارُ الَّذِينَ كَفَرُوا يَا وَيْلَنَا قَدْ كُنَّا فِي غَفْلَةٍ مِّنْ هَذَا بَلْ كُنَّا ظَالِمِينَ»(انبیاء/۹۷)
🔰 كلمهٔ «شاخصة» از مادهٔ «شخوص» به معناى خارج شدن از مكانى بهسوى مكان ديگر است و چون در هنگام تعجّب، چشم حالتى پيدا مىكند كه گويا مىخواهد از حدقه خارج شود، لذا به اين حالت چشم نيز شخوص مىگويند.
🔰 گرچه قيامت در نظر دور مىنمايد، ولى در حقيقت نزديک است. «اقترب الوعد» اين نزديک بودن، در آيات ديگر نيز مورد تأكيد قرار گرفتهاست. از جمله در آيۀ «اقترب الساعة...»(قمر/۱) و «انّهم يرونه بعيداً و نراه قريباً»(معارج/۷-۸)
🔰 هجوم فتنهگران (يأجوج و مأجوج) نشانهٔ پايان عمر دنيا و نزديكى قيامت است. «حتّى اذا فتحت يأجوج ... و اقترب الوعد الحقّ»
🔰 وقوع قيامت، قطعى و حتمى است. «اِقترب الوعد الحقّ»
🔰 قيامت و حوادث آن، ناگهانى است. «فاذاهى»
🔰 قيامتْ روز بُهت و حيرت است. «شاخصة ابصار الّذين»
🔰 قيامتْ روز بيدارى و تأسف وجدانهاى خفته است. «يا ويلنا»
🔰 غفلت از قيامت، از نشانههاى بارز كفر و كافران است. «كفروا ... كنّا فى غفلة»
🔰 ريشهٔ همهٔ انحرافها و بدبختىها، غفلت است. «كنّا فى غفلة»
🔰 غفلت از قيامت، مايهٔ ستم به خود و ديگران است. «كنّا فى غفلة... كنّا ظالمين»
🔰 قيامت، روز اقرار و اعتراف است. «كنّا ظالمين»
#سوره_انبیاء
#تفسیر_نور
@quranhamkhani
📍معبودانی در آتش؛ معبودانی دور از آتش
«اِنَّكُمْ وَمَا تَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللَّهِ حَصَبُ جَهَنَّمَ أَنتُمْ لَهَا وَارِدُونَ»(انبیاء/۹۸)
💌 در روایتی از امام باقر (ع) نقل شدهاست: «هنگامیکه آیۀ ۹۸ سورۀ انبیاء نازل شد، اهل مکه از شنیدن آن دچار وحشت زیادی شدند. پس عبداللهبنزبعری وارد مکه شد و دید که کفار قریش همه دربارۀ این آیه گفتوگو میکنند. ابنزبعری پرسید این حرف محمد است؟ گفتند: آری. گفت: اگر خودش به آن اعتراف کند، من با او مخاصمه میکنم. پس او و محمد را یکجا ملاقات دادند.
💠 ابنزبعری پرسید: آیا این جملهای که خواندی، تنها دربارهٔ ما و خدایان ماست یا دربارۀ همۀ امتهای بتپرست و خدایانشان نیز هست؟ پیامبر (ص) فرمود: دربارۀ شما و خدایانتان و همۀ امتها و خدایانشان است، مگر آن کسانی که خدا خود استثنا کردهاست.
💬 ابنزبعری گفت: به خدا سوگند، الآن تو را مجاب خواهم کرد. مگر تو نبودی که دربارۀ عيسى توصيف خوب و خیر میکردی، با اینکه میدانی نصاری عیسی و مادرش را میپرستند؟ همچنین گروهی از مردم فرشتگان را پرستش میکنند؛ آیا آن مردم و معبودهایشان در آتش نیستند؟ اگر هستند پس عیسی و فرشتگان هم در آتش خواهند بود؟ پیامبر (ص) فرمود: نه، عیسی و فرشتگان در آتش نیستند. پس قریش جنجال کرده، خنده سر دادند و گفتند ابنزبعرى خوب مجابت کرد.
🔰پیامبر (ص) فرمود: سخن مرا نفهمیدید و بیهوده جنجال میکنید. مگر من نگفتم به جز کسانی که خدا خود استثنا کرده؟ مقصودم این کلام خدا بود که میفرماید: «ان الذين سبقت لهم منا الحسني ...».» (المیزان، ج ۱۴، ص ۳۳۵.)
#قرآن_حکیم
⁉️سؤال: اين آيه مىفرمايد: هم بتپرستان و هم معبودهاى آنان، هيزم و آتشگيرۀ دوزخ خواهند بود، آيا افرادى همچون حضرت عيسى (ع) نيز كه معبود قرار گرفتهاند، شامل اين قاعده مىشوند و يا اينكه مستثنى هستند؟
🔆 پاسخ: اين گونه معبودها استثنا شدهاند، زيرا
1⃣ قرآن از آن معبودها به «وما تعبدون» تعبير آورده كه وجود كلمۀ «ما» در اين عبارت، به موجودات غير ذوىالعقول اشاره دارد.
🖇 رسول خدا (ص) در پاسخ به سؤال بالا فرمودند: رسم عرب اين است كه كلمۀ «ما» را براى بىعقلها بهكار مىبرد و «ما تعبدون» بتهاى سنگ و چوبى هستند. (بحار، ج ۹، ص ۲۸۲.)
2⃣ مخاطبين اين آيه، بتپرستان مكّه بودند كه بتهاى سنگى و چوبى و ... را مىپرستيدند.
3⃣ در آيات بعدى همين سوره آمدهاست كه: آن كسانى كه (مثل حضرت عيسى) از طرف خداوند به آنان وعدۀ نيكو داده شده، از دوزخ دور هستند.
#تفسیر_نور
#سوره_انبیاء
@quranhamkhani
📍نکات و پیامهای آیات ۹۸ تا ۱۰۱ سورۀ انبیاء
«اِنَّكُمْ وَمَا تَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللَّهِ حَصَبُ جَهَنَّمَ أَنتُمْ لَهَا وَارِدُونَ/لَوْ كَانَ هَؤُلَاء آلِهَةً مَّا وَرَدُوهَا وَكُلٌّ فِيهَا خَالِدُونَ/لَهُمْ فِيهَا زَفِيرٌ وَهُمْ فِيهَا لَا يَسْمَعُونَ/إِنَّ الَّذِينَ سَبَقَتْ لَهُم مِّنَّا الْحُسْنَي أُوْلَئِكَ عَنْهَا مُبْعَدُونَ»(انبیاء/۹۸-۱۰۱)
🔰از این آیه برمیآید که اول بتها در آتش افکنده میشوند و سپس مشرکان بر آنها و یا به آتش وارد میشوند. فایدۀ انداخته شدن بتها به آتش برای آن است که مشرکان در دنیا به این بتها به دیدۀ تکریم مینگریستند و بهخاطر آن، پیامبران را تحقیر مینمودند و آنها را دل خون میکردند. کیفر مناسبشان این است که ببینند بتهای آنها میسوزند و کاری هم از دستشان برنمیآید و آنگاه سخنان پیامبران برایشان تجسم پیدا کند.
🔰گاهی معبود برخی از مشرکان، از پیامبران و اولیا میباشند، مانند حضرت مسیح و مادر گرامیشان مریم، البته آنها در معبود واقع شدن خود دخالتی ندارند و از حکم آیه خارج هستند و تنها این بتها و شیاطین و طاغوتهایی که خود را معبود مردم قرار دادند، به جهنم پرتاب خواهند شد.
#تفسیر_مبین
🔰پرستش غير خداوند، عابد و معبود را به دوزخ مىكشاند. «اِنّكم و ماتعبدون... حصب جهنّم»
🔰هيزم جهنّم، كافران و معبودهاى خيالى آنان است. «اِنّكم و ماتعبدون... حصب جهنّم»
🔰معمولاً بيان صداها در زبان عرب بر وزن فعيل است، مثل: زفير، شهيق، زئير و هرير، و زفير به صدايى گفته مىشود كه با بازدم همراه است.
#تفسیر_نور
🔰زفیر، آه کشیدن توأم با بیرون فرستادن نفس است.
🔰اینکه آنها در دوزخ چیزی نمیشنوند؛ یعنی سخنی که مایۀ خوشحالی باشد، نخواهند شنید.
#تفسیر_مبین
🔰منظور از جملۀ «لا يسمعون» اين نيست كه اهل دوزخ هيچ صدايى نمىشنوند، بلكه مراد آنست كه هر چه فرياد مىزنند، پاسخ نجاتبخشى دريافت نمىكنند، زيرا در قرآن آياتى است كه بر شنيدن اهل جهنّم دلالت مىكند، آنجا كه از مأمور عذاب، مهلت مىخواهند و يا از خداوند، درخواست نجات مىكنند و يا زمانى كه از آنان سؤال مىشود، پاسخ مىدهند.
🔰به غير خدا دل نبنديم و سرنوشت خود را به خدايان دروغين و عاجز گره نزنيم. «لوكان ... ما وردوها»
🔰عجز و محكوميّت با جايگاه خداوندى سازگار نيست. «لوكان ... ما وردوها»
🔰عذاب شرک، عذابى ابدى است. «كل فيها خالدون»
🔰دوزخْ جايگاه نالههاى بىجواب است. «فيها زفير ... لا يسمعون»
🔰بىپاسخى نالهها و فريادها، خود شكنجۀ ديگرى براى اهل دوزخ است. «و هم فيها لا يسمعون»
🔰خداوند به وعدههايى كه به اهل ايمان و تقوى دادهاست، وفا مىكند. «سبقت لهم مناالحُسنى اولئك عنها مبعدون»
🔰كسى كه به بهشت وارد شود، ديگر وارد جهنّم نمىشود. «اولئك عنها مبعدون»
#تفسیر_نور
#سوره_انبیاء
@quranhamkhani