#اسباب_نزول(3)
💠 فوايد اسباب نزول
✅ كمك به فهم صحيح آيه.
✅ رفع اشكال و جلوگيرى از برداشتهاى ناصواب از آيه.
✅ تفسير نامهاى مبهم و شناخت كسانىكه آيه يا آياتى از قرآن درباره آنها نازل شده.
✅ آسان شدن حفظ و هموار شدن فهم آيات و در نتيجه تثبيت آيات قرآنى در ذهن خواننده و فرا گيرنده آيات قرآن.
✅ كمك به اتصالِ بخشى از كلام خدا به بخش ديگر.
✅ تناسب آيه با سياق.
✅ ادراك ويژگىهاى بلاغى آيات.
✅ شناخت وجود يا عدم نسخ
✅ آسانى تفسير مأثور با علم بهسبب نزول.
✅ محافظت از ذكر حوادث تاريخى و زندگى پيامبر گرامى اسلام صلى الله عليه وآله.
✅ معرفى الگوهايى كه بتوان آن را اسوه قرار داد.
✅ شناخت بيشتر آيه قرآن يا حديث پيامبر.
✅ همزيستى با آيات.
✅ نشان دادن نزول تدريجى آيات.
✅ كمك به برانگيختن توجه دانشپژوهان.
✅ تأكيدى بر دروغ بودن كذب ادعاى كسانىكه قرآن را افسانه پيشينيان.
✅ شناخت حكمت و فلسفه تشريع احكام;
✅ دفع توهم حصر;🔹(چندان قابل دفاع نبوده و مخدوش شده است)
✅ تخصيص حكم به مورد سبب نزول نزد كسانىكه احكام موجود در آيات را به همان مورد سبب تخصيص مىدهند;🔹(چندان قابل دفاع نبوده و مخدوش شده است)
✅ جايز نبودن تخصيص مورد سبب نزول;🔹(چندان قابل دفاع نبوده و مخدوش شده است)
💠 شمار روايات اسباب نزول
♦️ مجموعا: حدود 900 روایت برای حدود 600 آیه.
🔹 بيش از 300 روايت از ابنعباس نقلشده.
🔹 پس از وى بيشترين روايات به جابربن عبدالله، انسبن مالك، عايشه، عبداللهبن مسعود، عبداللهبن عمر و ابوهريره تعلق دارد.
💠 الفاظ دال بر سبب نزول
✅ فنزلت
✅ فأنزل الله
✅ سبب نزول(در مواردی اندک)
✅ نزلت هذه الايه فى...
✅ فأنزل الله قوله كذا
✅ گاه نیز از پيامبر پرسشى شده و در پاسخ آن، آيهاى كه بر پيامبر نازل شده بازگوشده است; بدون آن كه هيچيك از اين تعبيرات در آن بهكار رفته باشد.
💠 نکته پایانی
♦️ اگر چه روایات دال بر اسباب نزول از اهمیت ویژه ای بر خوردار است اما نباید از جعل خیز بودن روایات این حوزه نیز غافل بود.
#سرفصل_علوم_قرآنی #آموزش
🆔 quranied
📚 اسباب النزول القرآنی
تألیف: دكتر غازى عناية كتاب پيرامون يكى از موضوعات علوم قرآنى يعنى مساله شناخت اسباب النزول نوشته شده است. مؤلف كه از قرآن پژوهان و داراى تاليفات متعددى در زمينه مسائل علوم قرآنى است؛ در اين كتاب مساله اسباب النزول را بررسى نموده است. وى مطالب كتاب را در چهار باب شرح داده كه در باب اول اسباب النزول را تعريف و مثال هايى از قرآن براى آن آورده و فوائد شناخت آنرا نيز توضيح داده است، در باب دوم رابطه بين لفظ و سبب را بررسى و شواهدى از قرآن براى هر كدام آورده است. در باب سوم روايات اسباب النزول را ذكر و در باب آخر آياتى كه داراى اسباب النزول هستند به ترتيب از ابتدا تا آخر قرآن بررسى نموده است.
در حقيقت مطالب كتاب را در دو قسم مىتوان تقسيم كرد كه قسم اول بحث مفهومى است و قسم دوم بحث مصداقى كه پيرامون آياتى كه داراى اسباب النزول هستند بحث نموده است. از آنجا كه عمده مطالب كتاب در خصوص آياتى است كه داراى اسباب النزول مىباشند، اين كتاب مىتواند منبع مفيدى براى بحث اسباب النزول باشد.
#دانلود_کتاب
🆔 quranied
🌺🌺🌺جلسه هشتم نحو از کتاب مبادی العربیه(شرح استاد سید محمد میر حسینی)🌺🌺🌺👇👇👇
#عربی #کنکور_ارشد
🆔 @quranied
#وجوه_و_نظائر(1)
💠 در لغت
✅ وجوه: (مفرد=وجه) چهره، روش، طریق، حالت، سبب، علت.
✅ نظائر: (مفرد=نظیرة) مثل و مانند.
💠 در اصطلاح
♦️ وجوه، درباره محتملات معانى به كار مىرود و نظائر، درباره الفاظ و تعابير.
✅ اگر برای «لفظ يا عبارتى» چند معنا احتمال برود، اين معانى را «وجوه» گويند. بدين معنا كه عبارت مذكور را بتوان بر چند وجه تعبير كرد و هر وجهى را تفسيرى شمرد.🔹 مثلا برای لفظ «هدی» حدود 18 معنی ذکر شده است؛ دین: (إِنَّ الْهُدى هُدَى اللَّهِ بتحقيق كه دين دين خدا است)، تورات: (وَ لَقَدْ آتَيْنا مُوسَى الْهُدى و بتحقيق كه ما به موسى هدايت (تورات) را داديم)، قرآن، پايدارى، بيان، ایمان، دعوت و...
✅ نظائر برای الفاظ يا تعابير مترادفه به كار مىرود و آن هنگامى است كه چند «لفظ» (كلمه يا جمله) يك معناى تقريبى واحد را افاده كنند. اين بيشتر در الفاظى يافت مىشود كه داراى معانى متقارب و مترادف باشند و جدا ساختن آنها گاه دشوار مىنمايد. مانند قلب و فؤاد كه هر دو لفظ معنای دل دارند ومقصود شخصیت واقعی و باطنی انسان است مانند این دو آیه:
«نزل به الروح الامین علی قلبك لتكون من المنذرین.🌼 روح الامین (جبرئیل) آن را بر دلت نازل كرد تا از (جمله هشدار) دهندگان باشی».
«كذلك لنثبت به فؤادك و رتلناه ترتیلا.🌼 این گونه (ما آن را به تدریج نازل كردیم) تا قلبت را به وسیله آن استوار گردانیم، و آن را به آرامی خواندیم».
♦️ در قرآن از هر دو نوع فراوان يافت مىشود. لذا شناخت وجوه و نظائر در قرآن يك ضرورت تفسيرى به شمار مىرود.
💠 سیر پیدایش اصطلاح وجوه و نظایر
✅ نخستین بار تعبیر وجوه از سوی امام علی بن ابی طالب (علیه السلام) در سخن مشهور ایشان آمده است که فرمود: «و لاتجادلهم بالقرآن، فانّه حمّال ذووجوه».
✅ با توجه به ریشه لغوی و کاربرد واژه وجوه در سخن امام علی(علیه السلام) معلوم می شود که این اسم در تفسیر بر موضوعی اطلاق می گردد که به واژگان قرآنی به کار رفته در بیش از یک وجه، یعنی «برچند راه در قصد و هدف یا امور چند وجهی» دلالت دارد.
✅ مفسران دیده بودند که واژگان بسیاری از قرآن کریم چند بار تکرار شده است که مفهوم آن در هر بار با دیگری متفاوت است؛ از این رو بسیاری از ایشان به گردآوری این واژگان و بیان «وجوه آن» یعنی راه هایی که در هر یک از مواضع مختلف آن قصد شده، پرداختند و نام کتاب های خود در این زمینه را «الوجوه و النظائر» گذاشتند.
💠 انواع وجوه و نظایر
1⃣ احتمال چند وجه از معانی برای یک کلمه
✅ مانند کلمه امت: كه در قرآن به سه معنا آمده است.
2⃣ اجتمال چند وجه در رابطه با جمله های كلامی
✅ مانند آیه «یا ایها الذین آمنوااستجیبوا للّه و للرسول اذا دعاكم لمایحییكم واعلموا ان اللّه یحول بین المر و قلبه و انه الیه تحشرون» جمله «واعلموا ان اللّه یحول بین المر و قلبه» از جمله عبارت هایی است كه موردگفتگو قرار گرفته، درباره آن سخن بسیار گفته اند وجوه محتمله در تفسیر و تاویل آن تا شش گفتار رسیده است.
3⃣ چند کلمه با معنای واحد(نظائر در کلمات مفرد)
✅ مانند کلمات علم و عقل و رای و ابصر و نظر و فهم و فقه وفكر و ایقن و تذكر و وعی تمامی این الفاظ معنای «آگاه شدن و دانستن» را می دهد چنان كه در این آیات آمده است:
«و قل رب زدنی علما، و بگو: پروردگارا! بردانشم بیفزای» ♦️«یفصل الا یات لقوم یعلمون، نشانه ها را برای گروهی كه می دانند به روشنی بیان می كند»♦️ «ان فی ذلك لا یات لقوم یعقلون، بی گمان در این (امور) برای مردمی كه آگاهند دلایل (روشنی) است»♦️ «انهم یرونه بعیدا و نراه قریبا، آنان (عذاب) را دورمی دانند و (ما) نزدیكش می دانیم» «و ابصرهم فسوف یبصرون، و آنان را بنگركه به زودی با دیده بصیرت بنگرند (آگاه خواهند شد)» ♦️«افلم یسیروا فی الارض فینظروا كیف كان عاقبه الذین من قبلهم، آیا در زمین سیروسفر نمی كنند تا به سرانجام پیشینیان آگاهی یابند؟» ♦️«ففهمناها سلیمان و كلا آتینا حكما و علما، پس آن (داوری) را به سلیمان فهماندیم (آگاه ساختیم) و به هر یك (از داود وسلیمان) حكمت و دانش عطا كردیم» ♦️«و احلل عقده من لسانی یفقهوا قولی، واز زبانم گره به گشای (تا) سخنم را بفهمند» ♦️...
4⃣ نظائر در جمله های تركیبی
✅ مانند: طبع اللّه علی قلوبهم، ختم اللّه علی قلوبهم، قلوبهم فی غلف، صرف اللّه قلوبهم، اعینهم فی غطا، و علی ابصارهم غشاوه، ازاغ اللّه قلوبهم، فی قلوبهم مرض و غیره كه تمامی این تعابیر یك معنا را می رساند: كج اندیشی و كج بینی و كج روی كه بر خلاف فطرت انجام گرفته است.
#سرفصل_علوم_قرآنی #آموزش
🆔 @quranied
📚 بررسی زبان شناختی وجوه و نظایر در قرآن کریم
ترجمهى دكتر حسين سيدى از«الوجوه و النظائر فى القرآن الكريم» اثر عربى خانم سلوى محمّد العوّاء است. نويسنده با نگاهى زبانشناختى درپى اثبات اين مطلب است كه فهم واژگان مشترك يا وجوه و نظاير، مبتنى بر بافت يا سياق كلام مىباشد.
سه مقدمه از مترجم، دكتر عايشه عبدالرحمن(بنت الشاطى) و مولف در معنا و تبيين وجوه و نظاير، اهميت اين پژوهش و شيوهى كار آغازگر مباحث مى باشد. مطالب در سه فصل عمده و هر فصل در چندين مبحث ودر نهايت يك فرجام مطرح شده است. در هر موضوع معنا و شقوق مختلف، همراه با ديدگاههاى متفاوت دانشمندان عربى و غربى، مطرح، توضيح، تبيين و احيانا نقد ميشود. جنبهى كاربردى كردن بحثها و كالبد شكافى الفاظ قرآنى در موضوعهاى مطرح شده مانند مبحث بافت(سياق)، اضداد و واژگان وجوه مشكل از نقاط قوت اين تاليف ميباشد. برقرارى ارتباط و مقايسه بين ديدگاه علماى ادبيات عرب، علم اصول و قرآنپژوهان متقدم، در حلقه داخلى و از طرفى ديگر با غربيان قرآن پژوه و متخصص زبان شناسى، توجه به اين پژوهش را مي افزايد.
👇👇👇👇
🆔 @quranied
بررسی زبان شناختی وجوه و نظائر در قرآن کریم.pdf
4M
ترجمه کتاب
#دانلود_کتاب
🆔 @quranied
🌺🌺🌺جلسه نهم نحو از کتاب مبادی العربیه(شرح استاد سید محمد میر حسینی)🌺🌺🌺👇👇👇
#عربی #کنکور_ارشد
🆔 @quranied
#وجوه_و_نظائر (2)
💠 آثار و نوشته ها درباره وجوه و نظایر
1⃣ نوشته های مفسران درباره وجوه و نظایر
✅ «الوجوه و النظائر فی القرآن الکریم» مقاتل بن سلیمان بلخی (م 150هـ.)
✅ «الوجوه و النظایر فی القرآن الکریم» هارون بن موسی (قرن 2)
✅ «تحصیل نظائرالقرآن» حکیم ترمذی (قرن 3)
✅ «وجوه القرآن» اسماعیل جبری نیشابوری (قرن 5)
✅ «الوجوه و النظائر فی القرآن الکریم» دامغانی (م 478هـ)
✅ «نزهة الأعین النواظر فی علم الوجوه و النظائر» ابن جوزی (اواخر قرن 6)
✅ «بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز» فیروزآبادی (قرن 8)
✅ «کشف السرائر عن معنی الوجوه و النظائر» شمس الدین بن عماد (قرن 9)
2⃣ گردآورندگان وجوه و نظایر به عنوان واژگان مشترک قرآنی
✅ ابوعبدالله، عکرمة بن عبدالله مدنی(م 105هـ) ✅ علی بن ابی طلحه (م 143هـ) ✅ ابونضر، محمدبن سائب بن بشر بن عمروبن حارث کلبی (م146هـ)✅ ابوالحسن مقاتل بن سلیمان بن بشر أزدی خراسانی (م150هـ)✅ هارون الحجازی.✅ هارون بن موسی القاری الأزدی(م170هـ)✅ علی بن وافد (قرن دوم هجری)✅ ابوالفضل، عباس بن فضل انصاری (م 181هـ)✅ ابوزکریا، یحیی بن سلام بن ابی ثعلبه تیمی (م200هـ)؛ کتابش «التصاریف» یا «تصاریف تفسیرالقرآن ممّا اشتبهت أسماؤه و تصرّفت معانیه» نام دارد.✅ ابوعمر حفص بن عبدالعزیز بن صهبان دوری (م 246هـ)؛ ✅ ابوالعباس محمد بن یزید بن عبدالاکبر، معروف به مبرّد (م 286هـ)؛ کتابی دارد با عنوان «ما اتّفق لفظه و اختلاف معناه من القرآن المجید». ✅ ابوعبدالله محمد بن علی بن حسن معروف به حکیم ترمذی(م 320هـ)؛ کتاب «تحصیل نظائر القرآن» از اوست.✅ ابوبکر محمد بن حسن بن محمد بن زیاد، معروف به نقّاش (م 351هـ)؛✅ احمد بن حسن بن عبدالله بن معید بن اسماعیل عسکری (م 382هـ)؛✅ ابوالحسین احمد بن فارس بن زکریا رازی (م395هـ)؛ کتابی به نام «الأفراد» دارد.✅ ابومنصور عبدالملک بن محمد بن اسماعیل ثعالبی (م429هـ)؛ کتابی با عنوان «الأشباه و النظائر فی الألفاظ القرآنیة التی ترادفت مبانیها و تنوّعت معانیها» دارد.✅ ابوعبدالله اسماعیل بن احمد بن عبدالله ضریر نیشابوری (م 430هـ).✅ ابوعلی، حسن بن احمد بن عبدالله بغدادی، معروف به ابن البناء (م471هـ)؛ کتابی به نام «الوجوه و النظائر» دارد.✅ ابوعبدالله حسین بن محمد بن ابراهیم دامغانی (م 478 هـ)؛✅ ابومحمد، جعفربن احمد بن حسین بن احمد سراج (م 500هـ). کتاب او «ارجوزة فی نظائر القرآن» است.✅ ابوالحسن علی بن عبید بن نصربن عبیدالله، معروف به ابن زاغونی (م 527هـ)؛ کتابی به نام «الوجوه و النظائر» دارد.✅ ابوالبرکات عبدالرحمان بن محمد بن عبیدالله أنباری (م 577هـ)؛ کتابی به نام «الفاظ الأشباه و النظائر» دارد.✅ ابوالفرج جمال الدین عبدالرحمان بن علی بن محمد قرشی، معروف به ابن جوزی (م 597هـ)؛ کتابی نوشته با عنوان «نزهة الأعین النواظر فی علم الوجوه و النظائر»،✅ ابوالفضل کمال الدین حُبیش بن ابراهیم بن محمد تفلیسی (م 620هـ) کتابی دارد به نام «وجوه قرآن» که به چاپ رسیده و معروف است✅ ابوالعباس احمد بن علی المقرئ (متوفی 658هـ)؛ کتابی به نام «وجوه القرآن» دارد.✅ ابو ظاهر، مجد الدین، محمد بن یعقوب بن محمد فیروزآبادی (م 817هـ)؛ کتابی به نام «بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز» دارد.✅ شمس الدین محمد بن محمد بن علی بن عماد البلبیسی (م 887 هـ)؛ کتابی دارد به نام «کشف السرائر عن معنی الوجوه و النظائر».✅ ابوالحسین محمد بن عبدالصمد مصری کتابی در باب وجوه و نظایر دارد. در سال فوت او اختلاف است.✅ ابن ابی المعافی؛ سال فوت او مشخص نیست.✅ ابوالفضل جلال الدین عبدالرحمان بن ابی بکر بن محمد سیوطی (م 911هـ)؛ کتاب وی «معترک الأقران فی مشترک القرآن» نام دارد.✅ ابوحامد اصفهانی کتابی با نام «البصائر فی الوجوه و النظائر» دارد. سال فوت او نامعلوم است.✅ مصطفی بن عبدالرحمن بن محمد ازمیری (م 1155هـ)؛ کتابی دارد با عنوان «عمدة العرفان فی وجوه القرآن».✅ عبدالهادی نجابن السید رضوان بن محمد أبیاری (م 1305هـ)؛ دو کتاب در این زمینه یعنی واژگان مشترک قرآنی دارد به نام های: «حسن البیان فی نظم مشترک القرآن»، و «سعود القرآن فی نظم مشترک القرآن».✅ ابومحمد علی بن قاسم بامیانی (سال فوت او مشخص نیست)؛ کتابی دارد به نام «المنتخب من کتاب تحفة الولد» از امام مفسر احمد بن حدادی.
♦️ در میان معاصران:
✅ محمد نور الدین المنجّد
✅ خانم سلوی محمد العوّاء بنت الشاطئ
3⃣ آثار زبان شناسان در وجوه و نظایر قرآن کریم
✅ «الأجناس» از ابوعبید قاسم بن سلاّم (م 244هـ)
✅ «ما اتّفق لفظه و اختلف معناه» «عبدالله بن خُلَید» معروف به ابوعمیثل (م 240هـ)
✅ «ما اتّفق لفظه و اختلف معناه فی القرآن المجید» محمد بن یزید مبرّد (م 286هـ)
✅ «الأشباه و النظائر فی الألفاظ القرآنیة التی ترادفت مبانیها و تنوّعت معانیها» ثعالبی (م 429هـ)
#سرفصل_علوم_قرآنی #آموزش
🆔 @quranied
📚 كتاب الوجوه و النظائر
تألیف: أبو هلال الحسن بن عبد الله بن سهل بن سعيد بن يحيى بن مهران العسكري (ت 395)
وی ازجمله قرآن پژوهان زبده زمان خویش است. كتاب الوجوه و النظائر وی گواه روشنی بر این مدّعاست. ابوهلال این كتاب را در 29 باب، بر اساس حروف الفبا تنظیم نموده و در هر باب در مورد وجوه معانی الفاظ سخن گفته است. ترتیب واژه در هر باب بر پایه حرف اول خود واژه است نه حرف اول ریشه آنها.
وی به بیان وجوه معانی اسماء مقید نیست، بلكه در لا به لای واژه های اسمی از برخی حروف نیز یاد كرده است. در هر ماده یا لفظی كه می آورد، نخست به معانی آن در لغت اشاره نموده، سپس تعداد وجوه آن را نقل می كند و در اول هر وجه نام آن معنی را عنوان می كند. و سپس آیه یا آیاتی كه مصداق آن معانی باشد را شاهد آورده به تفسیر و شرح برخی از آیات می پردازد.
👇👇👇👇
🆔 @quranied
🌺🌺🌺جلسه دهم نحو از کتاب مبادی العربیه(شرح استاد سید محمد میر حسینی)🌺🌺🌺👇👇👇
مبحث: مبتدا و خبر
#عربی #کنکور_ارشد
🆔 @quranied
#وجوه_و_نظائر (3)
💠💠💠 نمونههایی از وجوه و نظائر در قرآن کریم
💠 وجوه واژه سوء
✅ شدّت: (يَسُومُونَكُمْ سُوءَ الْعَذابِ شما را به عذاب شديد مىكشاندند).
✅ پى كردن: (وَ لا تَمَسُّوها بِسُوءٍ و آن [ناقه] را پى نكنيد).
✅ زنا: (ما جَزاءُ مَنْ أَرادَ بِأَهْلِكَ سُوءاً كيفر آنكس كه خواسته باشد با همسرت زنا كند چيست)، (ما كانَ أَبُوكِ امْرَأَ سَوْءٍ پدرت مرد زنا كارى نبود).
✅ پيسى: (بَيْضاءَ مِنْ غَيْرِ سُوءٍ سفيدى كه از پيسى نباشد).
✅ عذاب: (إِنَّ الْخِزْيَ الْيَوْمَ وَ السُّوءَ بتحقيق كه خوارى امروز و عذاب).
✅ شرك: (ما كُنَّا نَعْمَلُ مِنْ سُوءٍ ما از كارهاى شرك انجام نمىداديم).
✅ دشنام: (لا يُحِبُّ اللَّهُ الْجَهْرَ بِالسُّوءِ خداوند گفتن دشنام را دوست ندارد)، (وَ أَلْسِنَتَهُمْ بِالسُّوءِ و زبانهايشان بدشنام).
✅ گناه: (يَعْمَلُونَ السُّوءَ بِجَهالَةٍ گناه را از روى نادانى انجام مىدهند).
✅ محل بد: (وَ لَهُمْ سُوءُ الدَّارِ و براى آنها است بدى منزلگاه).
✅گزند و ضرر: (وَ يَكْشِفُ السُّوءَ و گزند را بر طرف مىسازد)، (وَ ما مَسَّنِيَ- السُّوءُ و ضررى بمن نمىرسيد)
✅ كشتن و عقبنشينى: (لَمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ كشته شدن و فرار به آنها نرسيد).
💠 وجوه واژه صلاة
✅ نمازهاى پنجگانه: (وَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ و نماز را بپاى مىدارند).🔹 نماز عصر: (تَحْبِسُونَهُما مِنْ بَعْدِ الصَّلاةِ آن دو را از پس نماز عصر حبس كنيد).🔹نماز جمعه: (إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ هرگاه براى نماز جمعه ندا شد (اذان گفته شد)).
✅ نماز ميت: (وَ لا تُصَلِّ عَلى أَحَدٍ مِنْهُمْ و بر هيچ يك از آنان (منافقان) نماز مگذار).
✅ دعا: (وَ صَلِّ عَلَيْهِمْ و دعا كن براى آنها).
✅ دين: (أَ صَلاتُكَ تَأْمُرُكَ آيا دين تو، بتو دستور مىدهد).
✅ قراءت: (وَ لا تَجْهَرْ بِصَلاتِكَ و نمازت را بلند مخوان).
✅ رحمت و استغفار: (إِنَّ اللَّهَ وَ مَلائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ بتحقيق كه خداوند و فرشتگان او بر پيغمبر رحمت مىفرستند).
✅ جايگاه هاى نماز (وَ صَلَواتٌ وَ مَساجِدُ و جاهاى نماز و مسجدها)، (لا تَقْرَبُوا الصَّلاةَ به جاهاى نماز نزديك نشويد [در حاليكه كسل باشيد]).
💠 وجوه واژه روح
✅ امر: (وَ رُوحٌ مِنْهُ و امرى از او است).
✅ وحى: (يُنَزِّلُ الْمَلائِكَةَ بِالرُّوحِ فرشتگان را با وحى فرو مىفرستد).
✅ قرآن: (أَوْحَيْنا إِلَيْكَ رُوحاً مِنْ أَمْرِنا- وحى نموديم بر تو روحى (قرآنى) از امرمان).
✅ رحمت: (وَ أَيَّدَهُمْ بِرُوحٍ مِنْهُ و آنان را برحمتى از جانب خود تأييد كرد).
✅ زندگى: (فَرَوْحٌ وَ رَيْحانٌ).
✅ جبرئيل: (فَأَرْسَلْنا إِلَيْها رُوحَنا بسوى مريم روح خود را فرستاديم)، (نَزَلَ بِهِ الرُّوحُ الْأَمِينُ با اين (قرآن) روح الامين (جبرئيل نازل شد).
✅ فرشتهاى عظيم: (يَوْمَ يَقُومُ الرُّوحُ روزى كه روح بپا خيز).
✅ لشكرى از فرشتگان: (تَنَزَّلُ الْمَلائِكَةُ وَ الرُّوحُ فرشتگان و لشكرى از آنان فرود آيند).
✅ روح بدن: (وَ يَسْئَلُونَكَ عَنِ الرُّوحِ و از تو درباره روح مىپرسند).
💠 وجوه واژه دعا
✅ عبادت: (وَ لا تَدْعُ مِنْ دُونِ اللَّهِ ما لا يَنْفَعُكَ وَ لا يَضُرُّكَ و عبادت مكن جز خداوند را كه به تو سودى نرسانند و ضررى بر تو وارد نسازند).
✅ كمك گرفتن: (وَ ادْعُوا شُهَداءَكُمْ و گواهانتان را بيارى طلبيد).
✅ خواستن: (ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ از من بخواهيد اجابت كنم شما را.
✅ سخن: (دَعْواهُمْ فِيها سُبْحانَكَ اللَّهُمَّ سخن آنها در آنجا (بهشت) اين است كه: پروردگارا منزهى تو).
✅ نام بردن: (لا تَجْعَلُوا دُعاءَ الرَّسُولِ بَيْنَكُمْ كَدُعاءِ بَعْضِكُمْ بَعْضاً نام بردن پيامبر صلى اللّه عليه و آله را مانند نام بردن خودتان يكديگر را نباشد).
💠 وجوه واژه احصان
✅ عفّت: (وَ الَّذِينَ يَرْمُونَ الْمُحْصَناتِ و آنان كه زنان با عفت را تهمت مىزنند).
✅ ازدواج كردن: (فَإِذا أُحْصِنَّ پس هرگاه ازدواج كردند.
💠💠💠 نمونه هایی از نظائر در قرآن کریم
✅ هر چه در قرآن از أسف ياد شده معنايش حزن و اندوه است مگر در (فَلَمَّا آسَفُونا) كه به معنى: اغضبونا ما را بخشم آوردند مىباشد.
✅ هر جا (بروج) ياد شده منظور ستارگان است مگر (وَ لَوْ كُنْتُمْ فِي بُرُوجٍ مُشَيَّدَةٍ) كه يعنى: هر چند در كاخهاى بلند و حفظ كننده باشيد.
✅ و هر چه كلمه (بَخْسٍ) باشد به معنى ناقص و اندك است مگر در (بِثَمَنٍ بَخْسٍ) كه بمعنى حرام است.
✅ آنچه لفظ (رجز) هست به معنى عذاب مىباشد بجز در (وَ الرُّجْزَ فَاهْجُرْ) كه منظور بت است.
✅ هر كجا واژه (ريب) آمده به معنى شك است مگر در (رَيْبَ الْمَنُونِ) كه يعنى: حوادث روزگار.
✅ هر كجا از لفظ (زكات) آمده منظور مال است مگر در (وَ حَناناً مِنْ لَدُنَّا وَ زَكاةً) كه به معنى پاكيزگى است
#سرفصل_علوم_قرآنی #آموزش
🆔 @quranied
📚 کتاب وجوه القرآن تألیف عالم نامور شافعی مذهب قرن پنجم اسماعیل بن احمد حیری نیشابوری (م 431) است.
نیشابوری در کتاب خویش به بررسی وجوه 613 کلمه در قرآن کریم می پردازد.
فصل بندی ها و چهارچوب های منظم وی در تالیف بر فوائد کتاب افزوده است. از دیگر امتیازات کتاب مشتمل بودن وجوه واژه هاست. بعنوان مثال نیشابوری در باب الف 15 وجه را تنها برای خود واژه الف ذکر می کند.
تایید علمای دوران بعد بر کتاب وی نشانگر جامعیت و اهمیت این کتاب است.
👇👇👇👇
🆔 @quranied
🌺🌺🌺جلسه یازدهم نحو از کتاب مبادی العربیه(شرح استاد سید محمد میر حسینی)🌺🌺🌺👇👇👇
مبحث: مبتدا و خبر
#عربی #کنکور_ارشد
🆔 @quranied
#غریب_القرآن(1)
💠 «غریب القرآن» یا «دانش واژگان دشوار فهم»
💠در لغت
✅ غریب: مشکل، بیگانه، شگفتانگیز و عجیب به نظر رسیدن.
💠 در اصطلاح
✅ واژهشناسى و پيدا كردن لغات مشكل و غامض قرآن مجيد.
✅ دانشی که به بررسی و معنایابی واژههای دیریاب، پیچیده، پنهان، ناشناخته و فراموش شده از آیات میپردازد.
✅ لغات و اصطلاحاتی است از قرآن که به مرور زمان فهم آنها دشوار گردیده و به تفسیر و توضیح احتیاج پیدا کرده است.
💠 اولین نگاشته در این باره
📔 نخستين كسانى كه دست به تأليف كتب «غرائب القرآن» زدند، از دانشمندان شيعه بودند؛ ازجمله ايشان مىتوان، أبان بن تغلب (141 ه.)، فرّاء (207 ه.) ابو عبيده (210) و ابو عثمان مازنى (248 ه.) را نام برد.
📔 غريب القرآن زيد بن على بن الحسين (عليهم السّلام) (مستشهد 122 ه. ق).
📔 غریب القرآن ابن عباس
💠 جایگاه آن غریب القرآن
1⃣ تبیین و توضیح و برداشتن ابهامات و پیچیدگی لغت فراموش شده و پنهان و هموار ساختن راه دشوار در فهم واژگان آیات و نزدیک شدن به مراد گوینده آنها.
2⃣ شناسایی معانی نوظهور از معانی کهن الفاظ به خصوص معانی به کار رفته در عصر نزول آیات که به دلیل تحول معنایی در ساختار لغات و زبان عرب با گذشت زمان به وجود آمده است.
3⃣ توجه دانشمندان مسلمان از گذشته دور تا به امروز و آفرینش آثاری برجسته که حکایت از اهمیت و نقش به سزای این دانش در فهم درست و درک صحیح از واژگان آیات دارد.
💠 تالیفات
✅ «غريب القرآن» به روايت عطاء بن ابى رياح و نيز روايت على بن ابى طلحه، (م 143). ترجمه و تعليقه محمد ابراهيم سليم.
✅ «ريشهيابى واژهها در قرآن»، محمد جعفر اسلامى، تهران 1403
✅ «تحقيق در كلماتى از قرآن»، عبد العلى بازرگان 1401 ه. ق
✅ «المفردات فى غريب القرآن»، تأليف راغب اصفهانى، (متوفى 502)
✅ «الموضح فى معانى القرآن» ابوالحسن شعرانی
✅ «تراجم الالفاظ و اللغات القرآنيه» تأليف كمال الدين محمود
✅ فخرالدین طریحی: «غريب القرآن»، «كشف غوامض القرآن»، «مجمع البحرين و مطلع النيريّن»
✅ قاسم بن حسن آل محى الدين، «البيان و التّبيان»، (منظومة فى شرح غريب القرآن) و «البيان فى شرح غريب القرآن» (3جلد)
✅ «قاموس قرآن» (در 6 جلد) سید علی اکبر قرشی
✅ «تبيين اللغات لتبيان الآيات» يا «فرهنگ و لغات قرآن» (2 جلد) دکتر محمد قریب
✅ «غریب القرآن» سجستانی
✅ «الدّر النظيم فى لغات القرآن الكريم» شيخ عبّاس (م 1359 ه)
✅ «مفردات القرآن فى مجمع البيان» الیاس کلانتری
✅ «دايرة الفرائد در فرهنگ قرآن»، (در 5 جلد) دکتر محمد باقر محقق
#سرفصل_علوم_قرآنی #آموزش
🆔 @quranied