قران پویان
🔹شب دهم محرم ۱۴۰۱ 🔹 انجمن اندیشه و قلم . کانون توحید تهران ⭕️موضوع سخنرانی : امام حسین (ع) و بحر
امام حسین (ع) و بحران #انسداد_سیاسی
🔹نقطه مقابل اصلاح، انسداد است. نظام اجتماعی_ سیاسی یا اصلاح پذیر است یا نیست و اگر نباشد دچار انسداد سیاسی است.
🔹ما در صدر اسلام در دو مقطع با مشکل انسداد سیاسی مواجه شدیم:
📍 مرحله اول در دوران خلافت عثمان است که این انسداد موجب یک شورش یا انقلاب شد. در اواخر دوره عثمان تلقی عده ای از مردم این بود که با بودن این خلیفه دیگر شرایط اصلاح نیست. انسداد به معنای مسدود کردن راه تغییر است پس باید با او برخورد کنیم این تجربه اول است در دوران پس از اسلام.
📍 اما دوره دوم انسداد پس از اسلام، دوره #یزید است. این تلقی شکل گرفت که راه اصلاح وجود ندارد.
تفاوت دوره عثمان و یزید، این بود که در مرحله اول یک حرکت عمومی و وسیع برای از میان بردن خلیفه به قصد اصلاح وجود داست و مردم به میدان امدند اما در دوره یزید این امکان هم نبود.
⁉️پرسش مهم این است که: اینکه مقطع اول انسداد چگونه اتفاق افتاد و راه برون رفت آن چه بود و مقطع دوم چگونه اتفاق افتاد و راه برون رفت چه بود؟
🔹در مقطع اول، زمینه حرکت مردمی وجود داشت. ارام ارام شخصیتهای ممتاز جامعه اسلامی در برابر دستگاه خلافت قرار گرفتند؛ ابتدا با انتقاد و بعد متوجه شدند بی فایده است و مرتب #خلیفه فقط از فاسدان #دفاع می کند.
🔹مردم برای اولین بار در تاریخ اسلام در برابر حکومت به میدان آمدند. ۶۰۰ نفر از مصر امدند عده ای هم از بصره. قاریان کوفه هم اضافه شدند. یک جمعیتی از نخبگان جامعه به عنوان اعتراض هم امده بودند.
🔹عثمان از علی خواهش کرد برو با اینها صحبت کن و واسطه شو.
📌 حضرت به معترضین گفتند عجله نکنید صبر کنید. تصمیم حذف خلیفه اسان نیست، پیامد دارد. به اقدامی دست نزنید که عاقبت آن را نمی دانید. بعدش چه خواهد شد؟
🔹این همان مطلبی است که امروز در جامعه شناسی انقلابها مطرح است.
در این موقعیت، نقش علی برون رفت از این انسداد است. چون حضرت اینده را خطرناک می دیدید. خیلی حضرت تلاش کرد.
🔹اما در تجربه دوم، تجربه ایست که مردم آن حرکت عمومی را نمی توانند داشته باشند. از همه جا جمع شوند و حرکتی انجام دهند. سیستم اجازه نفس کشیدن به کسی نمی دهد و انچنان بر اوضاع مسلطند که کمترین حرکتی را در نطفه #خفه می کنند.
🔹اینجا مسلمانان عاقل و دانا و فهمیده می فهمیدند که امکان اصلاح در این شرایط وجود ندارد. همان فرمانروای جباری که یزید در مدینه نصب کرده بود که امام حسین را دعوت کرد و تحت فشار گذاشت، نشان میداد که دوره یزید، دوره بحران است.
🔹این بار برخلاف بار اول مردم به این نتیجه رسیدند که کاری از کسی برای اصلاح بر نمی اید. یگانه فردی هم که می خواهد بایستد، او را هم همه تخطئه کردند.
🔹دیگر علی نیست که واسطه شود بین معترضین و خلیفه. مردم علی را از دست دادند و خلیفه هم جوان، مغرور، بی تجربه و سفاکتر.
❓اینجا چه باید کرد؟
🔹امام راهی برای برون رفت از انسداد تشخیص داد، راهی که پیش از ان تجربه نشده و امام موسس این راه برون رفت است برای شکستن انسداد مطلق این سیستم فاسد.
📌راه برون رفتی که امامحسین تاسیس کرد، #شهادت است.
🔹این جامعه نیازمند #خون است. اما این خون، خون مردم عادی نیست که گوشه و کنار، ریخته شود بلکه خون یک شخصیت بزرگ و وجیه لازم است که شهادتش لرزه بر اندام نظام فاسد بیندازد.
#بذل_مهجه خون دادن برای اگاهی است.
🔹وقتی هیچ #گوش_شنوایی نیست و هر راه #اصلاحی #مسدود است و همه عقلا که می توانند راه حلی بیندیشند حذف شده اند و گوشه ای خزیده اند، نیازمند نیروهای فداکاری هستیم که به صحنه بیایند و اماده #بذل_جان برای #اگاهی_بخشی باشند.
🔹در صحنه انسداد سیاسی نوعی احساس #وادادگی و #خستگی است. این امر بسیار خطرناکی است و #حاکمان_جور اساسا دنبال این هستند که این اتفاق بیفتد و نیروهای فعال بروند کنار و صحنه را ترک کنند.
🔹در این مرحله توصیه قران این است که حتی اگر حکومت به این مرحله برسد، حتی اگر حرکت جمعی نمی شود کرد ، فرد مسلمان وظیفه دارد مقاومت فردی خود را حفظ کند و از نظر فکری و روحی متلاشی نشود.
🔹 قران می فرماید شما فکر می کنید پیش از اینکه مصایب امم گذشته بر شما وارد شود به بهشت راه می یابید؟ آنها دچار سختی هایی شدند و لرزیدند تا جایی که حتی پیامبر خدا و مومنین او هم می گفتند پس نصرت الهی کی میرسد؟
خیلی ها می بریدند و عقب نشینی می کردند،
قران اینجا می فرماید الا ان نصرالله قریب
استاد سروش محلاتی، سخنرانی شب عاشورا
@quranpuyan