مروري بر #وصيتنامه_امام_علي ع به امام #حسن ع
🛑قسمت بیستم.
💢 شناخت حق با #فهم دقيق و استعانت از خدا و بدون #تعصب
وَ اعْلَمْ يَا بُنَيَّ أَنَّ أَحَبَّ مَا أَنْتَ آخِذٌ بِهِ إِلَيَّ مِنْ وَصِيَّتِي تَقْوَى اللَّهِ وَ الِاقْتِصَارُ عَلَى مَا فَرَضَهُ اللَّهُ عَلَيْكَ وَ الْأَخْذُ بِمَا مَضَى عَلَيْهِ الْأَوَّلُونَ مِنْ آبَائِكَ وَ الصَّالِحُونَ مِنْ أَهْلِ بَيْتِكَ، فَإِنَّهُمْ لَمْ يَدَعُوا أَنْ نَظَرُوا لِأَنْفُسِهِمْ كَمَا أَنْتَ نَاظِرٌ وَ فَكَّرُوا كَمَا أَنْتَ مُفَكِّرٌ، ثُمَّ رَدَّهُمْ آخِرُ ذَلِكَ إِلَى الْأَخْذِ بِمَا عَرَفُوا وَ الْإِمْسَاكِ عَمَّا لَمْ يُكَلَّفُوا، فَإِنْ أَبَتْ نَفْسُكَ أَنْ تَقْبَلَ ذَلِكَ دُونَ أَنْ تَعْلَمَ كَمَا عَلِمُوا فَلْيَكُنْ طَلَبُكَ ذَلِكَ بِتَفَهُّمٍ وَ تَعَلُّمٍ لَا بِتَوَرُّطِ الشُّبُهَاتِ وَ عُلَقِ الْخُصُومَاتِ، وَ ابْدَأْ قَبْلَ نَظَرِكَ فِي ذَلِكَ بِالاسْتِعَانَةِ بِإِلَهِكَ وَ الرَّغْبَةِ إِلَيْهِ فِي تَوْفِيقِكَ وَ تَرْكِ كُلِّ شَائِبَةٍ أَوْلَجَتْكَ فِي شُبْهَةٍ أَوْ أَسْلَمَتْكَ إِلَى ضَلَالَةٍ،
ترجمه: پسرم آگاه باش محبوبترين برنامه اى كه از وصيتم به آن چنگ مى زنى #تقواى الهى، و اكتفا كردن به وظايفى است كه خداوند بر تو واجب نموده،و رفتن به راهى كه پدرانت و شايستگان از خاندانت آن را طى كرده اند، زيرا آنان توجه به صلاح خود را وانگذاشتند چنانكه تو توجه مى كنى، و انديشه در كار خود كردند همان گونه كه تو انديشه مى نمايى، سرانجام چنان شد كه آنچه را دانستند عمل كردند، و از آنچه تكليفشان نبود روى گرداندند.
پس اگر نفس تو از قبول راه آنان بدون آنكه بداند چنانكه آنان دانستند باز ايستاد پس بايد خواسته تو نسبت به آن راه از روى طلب #فهم و كسب دانش باشد، نه افتادن در #شبههها و بالا بردن بحثها و جدلها. و پيش از قدم نهادن در راه فهم و دانش براى شناخت آن راه از خداوند يارى بخواه، و براى به دست آوردن توفيق روى رغبت به جانب او كن، و هر چه كه تو را به اشتباه اندازد، يا به گمراهى كشاند رها ساز.
🖋ترجمه انصاریان
💢از پيمودن راه هاى #مشکوک و ورود به #شبهات بپرهيز:
🌴سپس امام اندرزهاى مهمى به فرزندش مى دهد و مقدم بر همه چيز او را به تقواى الهى و قناعت به فرايض و احکامِ روشن خداوند و پرهيز از گام نهادن در راه هاى مشکوک دعوت مى کند مى فرمايد: پسرم بدان محبوب ترين چيزى که از ميان وصايايم بايد به آن تمسک جويى، تقوا و پرهيزکارى است و اکتفا به آنچه خداوند بر تو فرض و لازم شمرده است و حرکت در راهى که پدرانت در گذشته آن را پيموده اند و صالحان از خاندانت از آن راه رفته اند»;
جمله «وَالصَّالِحُونَ مِنْ أَهْلِ بَيْتِکَ» اشاره به پيغمبر اکرم(ص) و شخص على ع و عبدالمطلب و حمزه و ابوطالب و جعفر(علیهم السلام) است.
آن گاه امام به ذکر دليل بر اين مطلب پرداخته مى فرمايد: زيرا همان گونه که تو درباره خويش نظر مى کنى آنها نيز درباره خود نظر کرده اند و آن گونه که تو (براى صلاح خويشتن) مى انديشى آنها نيز مى انديشيدند (با اين تفاوت که آنها تجارب خويش را براى تو به يادگار گذاشتند) سرانجام فکر و انديشه، آنها را به آنجا رسانيد که آنچه را به خوبى شناخته اند بگيرند و آنچه را (که مبهم است و) به آن مکلف نيستند رها سازند
اين سخن نيز ناظر به آن است که در مسائل مربوط به دين، امورى است که بايد دنبال شود و عدم آگاهى بر آنها عذر نيست، بلکه همه بايد آن را فرا گيرند و امورى است که يا از تحت قدرت انسان بيرون است; مانند معرفت کنه ذات خداوند که هيچ پيامبر مرسلى هم نمى تواند به آن برسد و يا از امورى است که خداوند به لطف و کرمش بر بندگانش تخفيف داده و آنها را بدان مکلف نساخته است; ولى اگر اصرار بر آن کنند ممکن است تکليف به آن دامانشان را بگيرد.
✅ عصاره کلام امام(عليه السلام) در ادامه اين است که براى رسيدن به حق دو راه در پيش دارى; يکى راه #پيروى از پيشينيان صالح از خاندانت و استفاده از تجربيات بسيار سودمند آنها که راهى است نسبتا آسان و بى خطر. راه دوم، راه #اجتهاد شخصى است که خودت وارد ميدان شوى و حق را از باطل بشناسى و پيمودن اين راه چهار شرط دارد:
نخست اينکه در هر موضوعى نيک بينديشى و دقت کنى و ديگر اينکه از فرو رفتن در شبهات يا تمسک جستن به تعصب يا خصومات بپرهيزى و سوم اينکه از خداى خود استعانت بجويى و از او بخواهى که تو را در پيمودن اين راه کمک کند و چهارم اينکه از هر امر مشکوکى که ممکن است منتهى به ورود در شبهه اى شود يا تو را به گمراهى بکشاند بپرهيزى.
سپس امام در ادامه اين سخن، نکته را روشن مى کند که تنها سخنان سودمند و پربار و مؤثرِ من کافى نيست; آمادگى در وجود تو نيز از شرايط تأثير محسوب مى شود.مسلماً کسانى که قلبى تاريک و مملوّ از تعصب ها و هوا و هوس دارند
نمى توانند از نصايح سودمند بهره بگيرند
شرح ایت الله مکارم
@quranpuyan